장음표시 사용
11쪽
Cydonia vel mala Cotonea sunt triplicis generis 3
dantur enim Cotonea majora pyriformi , messia&-nora haec aliis praeferuntur , quoad succum carneatar&riorem. Sunt autem mala stomacho dicata , siquidem succo suo styptico tonum fibrarum stomachicarum laxatum iterum constringunt ad naturalem statum deducunt , apropter in vomitu,singultu laxitate stomachi egregiae sunt virtutis. Alias de his notatu maxime dignares, quod cotonea ante cibum assumta alvuna constipent, e contrario a pastu, laxent. Semen Cotoneorum refrigerat' humectat ratione mucilaginosarum partium
cum v rosarum vel, spermat. Ranarum extractarum,ardorem liogvae compescit in siti febrium malignarum cum Saccharo Saturni commista, clingvae applicata in cilago magnum usum praestat. Inservit etiam talis muciis ago dolor baemorrhoidum vehemensiori, si in Clysteriis bus applicetur, quies in omnibus inflammationibus
externis, v. gr. oculorum item ad schffuras labiorum atq, mammarum generosum audit remedium.' me nimis ab Mingant in mensa , coquuntur cum passuli minoribus Cinnamomo,&hoc modo valde corroborant ventriculum .' Si condita cum Cinnamomo sicaryophyllis asse ventur, remoto seminein cortice exEmi, tunc egregi- um embam mari Spiritus vitales mirum in modum, confortans constituunt. Ex succo cydoniorum destillata aqua cum cinnamomo vel borragine, quam constituit adstringentem cordialem in ossicinis creberrimi usus:
Apud Plebejos magno in pretio habetur panis cydoniatus, in Vomitu, Diarrhoea Dysenteria valde prosicivis,
12쪽
id quod etiamin Gob cydoniorum: . ex remanentia cinnam cydon praeparatum , praestare solet. In ossicin sadhuc varia ex cydoniis pra parata prositant , scilicet Lodon Moa seu Syru's, marmela da Halydonium ι lixes coNo sit , quae omnia adstringu nt.. Dia cydonium vero laxaetivum ex scammonio succo cydoniorum alias egregium laxaens aestimatur. Similiter Mopium cum succo cydoniorum fermentatum, excellens con Ilituit a danum Langetatri satis celebre.& expertum. . anu g ex terior contra telae venenata a Foresto commendatur. Ita resert Hemn Mundi de Esculentis, quod cotonea contra
toxica valeant id quod in illustri Persona se observasse dicit. Ex praecepto Sotinis sponsus non concumbere debuit, nisi astato malo cotoneo, quod Symbolum pudicae
conjugis erat, V ntininc Herm in Gnobo a Sanitatis stin Ita alii cotonea commendant gravidis, ut formosos liberos accipiant . .
um . Pyra simi delectamentum hominum, atque dividim-tur in domestica sylvestria, utraque in usum trahuntur culinarem. Eliguntur vero prae aliis in culini domestica, sylvestria autem inserviunt musto maceto conticien- do. Ex domesticis praeseruntur pyra dulcia, vinosa Daci desavi quidem aromatici saporis, qualia sunt Moschateu
tana, ex Francicis pyris , viridia Pergamotha, Sacchara. ta, Mellita, Aromati fata, Virginea quidem haec sunt fumgacia, serotina vero erunt pyra hyem alia dicta, anserina,
nardina, Caprina &c. In Senere de pyris notandum, quod
13쪽
aestivalia & fugacia ut plurimana in se continean suecum: facile fermente scibilem, praecipue dulcia, quae adii)Udum facile putrescunt, nihilominus tamen, si statim , quam piimum maturescutar vinosum obtinent saporem. co-nae dantur, corpus reficiant, sitim sedent, ac ventriculum corroborent, eoque magis si cum pane assumantur. Iias pyra duriora cum artemisia 'ardo cocta egregium pia, bent nutrimen in m plebejis; vis enim flatulenta supprimi. tu ab arte misita, alii hujus loco senti anisi addunt. Tyra Moschatellina condita a multis languentibus expetuntur. Mustum expressum ecpyris recens aeque ac aliud assumi potest verum quam primum fermentescio, tunc absque noxa bibi neqit.
Filauum varia dantur species , quaedam ex Hispania, quaedam ex Marselle ad nos apportantur cum sit ni multivarii usus, ideoq; a plebeiis frequenter adhibentur. Prout vero adhibentur c applicantur cita qudque diversas
obtinent operationes: Sunt enim vel recentes, vel exsiccatae in furno& sole, quae dicuntur Caricae. Recentes humectanta hechicae sunt,hinc in pulmonum arsectibus,tubi acres humores pulmonum tracheam irritant, non exigui sunt usus In Calculosis renulas Renum 3 vesicae 'absque dolore educunt, in Vari 3lis 'morbillis expulsionem adjuvanti . Exsiccatae prirnitiae ficus grossjae dicuntur , quae valde utiles sunt in pectoris assictibus , ubi expectoratione opus est , sit cum .rim Vini ani fato exhibentur Mulierculis Batavis appropinquante parti , ficu una tostarum sus , ad partum facilitandum est se. miliarissimus, s- in Hisori playtaram. In tu- moro
14쪽
more Se dolore dentium , si cum lacte et quantur gedentibus a gingivis applicentur praesentius hoc ipso non datur remedius Exterius in dolore Colico&Haemorrhoi. dibus coecis exicubus Cataplasma praeparatum magnanL, levamen praestat. Exterius in tumoribus glandularum&bubonibus pestilentialibus maturant, emolliunt attrahunt, docente Scriptura Sacra m His Rettiis e. eto. Decoctum sicuum in morbillis valde coni mendat Fores. Lύ. Observ. si In duritie Lienis et pati aperi. ant lambitiunt ac dolores edant,vid. Mercatvi Id. A deo Mis praesidiis V. I.
Prundrum duo genera dantur, nempe Domestica sylvestria. Variant haec ratione coloris, magnitudinis, sigurae saporis. Sunt enim subdulata, acida, purpurea rubra, lutea si quilibet Species peculiarem obtinet esse. Cum . Ut autem a majoribus incipiam, dicuntur istalptar- pure , gallinarum ovorum magnitudinem adaequantia
dic IoseviIdumeta rusa a maxima vel lutea die
. Echarta chen alvum movere verum quia facile putrescunt, ob exotitates nimias eorundem usus est suspectus. Similiter de prunis cereis caeruleis constat . quod ob crudiorem succum saepius excessive comesta 3 senteriam inducant&propterea multis in locis a Magistratu prohibita fuere, ne venalia: Mantur. Aliter vero res se habet cum prunis damascenis, cujus vices subeunt pruna Ungarica, quae ex Pannonia Trari tranD arseruntur, quae ex Moravi apportantur e 2 siccata, omnia laxandi vim possident. Praeterea dantur enucleata pellicula exuta
Pruneola ex Gallia ad ista delata ea flavo russescentia ,
15쪽
mixti saporis gratissima die militant etaeiri virtute,
gaudentia. Palma datur Damascenis, quae ex SyriaVene tias sicca transportantur, nucleoque sunt longo plano potius, quam rotundo Prunorum genera omnia actuis uigerant siliumectant. Recentia emolliunt xlaxant,&nili iisdem quis abutetur, non aeque nocent, in primis panis stimul addatur. Omnium maxime gratissima sunt nostratia pruna Damascena, sui aptissima ; humectant enim Itim maxime levant. De Pruneolis compertum est, quod magis refrigerent, quam reliqua ac humectent, citra alvi commotionem, gratum ergo refrigerium febri citantibus praebent. Varia in ossicinis prostant ex prunis praeparata, condita scilicet pruna , pulpa prunorum Ille
diaprum impl. Diaprunum laxativum compos, pruna la
s M. Fraga aestivo tempore gratissima ab omnibus een sentur,praecipue sit cumVino,Cinnamomo Saccharo suis inantur, refrigerant enim iumectant, Calculum Renum sive sircae pellunt insensiabiliter, praeteream veneno resistunt in febribus si1timis aestum brilem comperiscunt ac urinam provocant. In hisce modo dictis affecti bus egregia censetur, Dagorum hujus Syrupus, si ex his Iulebus praeparetur, refrigerium maximum exhibebin febricitantibus. Similiter quoque egregium Cosmeticum exhibet V Rat Item sudorem urinam no et juma rima uer. in author Sanit.AAL Cassar H man. EA,
Medicamisti, ossema dicit, antilabrilem esse. Rubi id evisuctus Scarutini coloris egregiunt habent usum , gratis timuim
16쪽
simum & jucundissimum saporem : hinc etiam eorundem
succus &syriapus frequentioris erit usus ac aliorum moro
rum i majorem enim vim cordialem obtinent.. In ossici. tris S ata ex succo, uti Syrupus quoad virtutem re frigerandi, stomachum cor corroborandi frequentissime, praescribitur, propter jucundissimum colorem gratissimum saporem etiam delicatuli vinum exinde conflaiunt, quod apud Magnates in magno aestimio habetur. Ribi uinvariae dantur species, sunt enim vel hortenses rubrae, vel nigrae vel maculatae vel albae , quae posteriore baccae gratiores sunt gustu, ipsis rubris. Virtutem alias possident refrigerandi , aliquo modo adstringunt QVentriculuin , confortant, unde etiam in alvi fluxibus biliosis, uti in Dysenteria Cholera egregii usus sum; bilem quoque in fringendo in febribus biliosis maximam praestando peram, i sitim levant, putredinique resistunt Albae ut minus aciis dae calidiores censentur. In officinis prostant baccae condit Ro ob de rib simplex compos Item Uinum iuccus liquidus Similes virtutes attribuit quoque 7r νω rnine bario Baccae si exsiccertur dysenteriis commendenavi felicem effectum Sodi se relinquum.
D XU. 1e Cerasis plurimi sibi gratularietur quar: primum eorundem aestivo tempore mapaces fiunt i primum vero variae species examinand e erunt. Variant, quoad colo rem saporem, figuram,aliasque differentias. Ita dantur ceras dulcia, nigra rubicunda. Priora striat ossicinalia Sin usum Pharmaceuticum potissimum sumunt Ur.: Hormiani vero hodie num ex Gallia varias species sibi coma: Pararunt vi auidem ab Cerasum Cordialq, Cerasum Maja-
17쪽
le cerasum aromaticum,cerasum absque nucleis, cerasum botroydes potiores virtutes cerasorum variant quoad
species. Acida refrigerant, siccant Madstringunt, cor ac stomachum roborant, hinc in febriu siti acaestu mitigan. do magnum solamen asserunt live cruda , sive condita. Dulcra sunt temperata fines humectantia ac cephalica, unde in morbis capitis, Apoplexia Epilepsia Paralysi&α peculiariter conveniunt uatur quoque ex hisce, Cera. sor. nigrorum in Epilepsis maxinie eonveniens. Similiter Syrupus cerassiorum acidorum cum flor tunicarunta est familiarissimus hodiernis Practi eis. Ex nucleis inuata antine phritica est' calculum. pellens; adhibetur in fron talibus, ad dolores capitis diminuendos. Egregia Essenialia lithontriplica praeparatur ex Cerasis exsiccatisis coiris tu sis tum Cinnamomo caryophyllis, Maevini inui. .cem mixtis Gerasa acidabilis acrimoniam refrenant, vid. Alexander satiar. p. os . eademque memet confidis in hypochondriacis S biliosis commendat.
Nespila quoque nostratibus in regionibus inventumettur, quae sunt vel sylvestria vel dona estica Ratione suo. ci,quatenus est acidus Mausteriusculus adstrictollam si tutem habent ue hinc eorundem usus praecipuus erit in diarrhoea Hysenteria, in vomitu sistendo , Ossicula mirum in modum ad calculum atterendum expellendurn conveniunt, id Fors L aa. Obseerv. 7. uva spina Et
stet 'beer itidem duplex,est vel hortensis vel sylvestri ,
ab aliis vocatur Grossularia. Hujus baccae imisturae si pullis Gallinarum incoquantur, appetitum excitant,ataque Cholericis loco agresta in brodiis conuenituri limus
18쪽
das praeservant ab abortes, hinc valde utiles erunt in alvi
rio Tram baccas has commendat in pica Gravidarum tanquam ingulare remedium Mora sunt duplicia, vel albi. cantia vel nigra nigra praeferuntur albis. De nigris sci. endum, quod interdum immatura , frequentius tarn ero, matura in usum trahantur & propter virtutem adstrictoriam, refrigerantem exsiccantem in omnibus fluxion hus conveniant, e .gr. di arrhina , dysenteria , fluxu men Bruo nimio expuitione sanguinis. Extrinsecus vero in faucium Moris inflammationibus, ulceribusque. Mora matura refrigerant αhumectant, solvunt alvum mim e .gregie sedanim appetitum excitant, nutriunt parum . facile sunt corruptibiles. De immaturis scribit Sehre ψώ-- de salutaribus sub ρ. I. quod Cesiacos i Dysem e
esitu emis, quod Stomacho sint gratissam ad utilia, quibus ad satietatem comestis, Scorbutici inta prvvegia perie de plorat feliciter curentur. Myrtilli alias Vaccinia nigra vocantur 3 bacca bejisi, nimis gratae sunt, ab iisque comeduntur avia de cum pane : Contra Omitum , di arrhoeas uti aes inveniuntur, in specie, exsiccati in dysentericis utilis. simi erunt', etiam in casu desperato , uti mihi retulit,
Extellanti mus DN. D. Rivinus , raceptor arque Patronus per a atem coondus. Febricitantibus contra sitim faucium instam mationem erunt gratissimi. . Uvarum varia inveniuntur species: Sunt eteni tria
uyaetangaricae nigri ante majQre. atque minores, uvae in
19쪽
carnatae sicarno Immo schatallina Francnobiles, Chilianae, Petroselinae sinnabar in xlavescentes&c. Hae uvae omnes, si ad debitam maturitatem pervenerint, cum pane comedantur, non Vero excessive , tunc roborant ventriculum, Mnutriunt , id Sertium in Medico universati L p. c. si parumper tamen flatus excitant imo interdum alvum laxant &humectant. Succus expressus inustum vocatur& hoc aeque modice bibituac clarum assumtum cum pane ventriculi tonum fibrarum firmat. Uvae immaturae harum accus expressus agresta dicitur,
quae et gerat, siccat adstringit, Itaque ejusdem uias
erit in febribus ardentibus y excitat praeterea appetiturrita, urn alvi compescit, sanguinem crassum inducit. Uvae pasta sunt uvae vi caloris exsiccatae, sive calore Solis ista e siccatio per cta sit. de passulae dulciores resultant , sive calore clibani, unde dulci-aeidae Prostant uvarum pasesularum potissimum genera tria, assulae scilicet maximae seu Damascenae,Zibebae dictae, deinde Passulae majores iani inores Corinthiacae. De Passulis notum est , quod temperate sint calidae, leniant, alvum iacient, aerimoni am temperent, Ventriculo, pulmonibus atque Epati gratissimae sint, tussiimque mitigent. Ex Zibebis si decoctum fiat, mirum in modum febrisitantibus sitim levare soleti Matth de Grad. Cossi Loδ in fluore albo,in hydrope puerorum a Riveri Lib V.Cop. s. in Atrophia eZ in Praxi Riverius c. o. Observ. 7. H. . . in Vermibus praeseribit
Lemnim de Occultis naturae miraculti car Prositat inoffcinia
vel passulatum,Condit. Pas ut arctaxati v. Locti passulatum.. Melones apud nonnullos Aulicos in deliciis di ben-
20쪽
- dantur daplices,uiri es&minores majores vo .cant Peron , In inores vero melopemnes. Ipsa pulpae,
refrigerat' humectat intense Propterea quoqtae semper aliquid c pipere' cacharo commiscendum Fastidiosa est nimis Rulpa obdulcedinem, facile putrescit hine quoquetorminibus ventris Sitaribus ansam uberrimam ora abet. Nonnulli tamen asserunti quod tu pulpa latitet antidotum lumbricorum latorum. Minu nocere. let, si coaquatur cum pipere& potu Vini corrigatur. DI Ahis
tio est , sitam flaraias De noxa dererreret; Peponesi comesti urinam provoeant , inivr Muoinde Meuianis Semen Melonum est optimum ex frigidis sem majori. bus, aperitivam atque abstersivam possidet virtutem , pati cum est ac nephruicum . Confert quoque in humo rum acrimonia pulmones infestantea rodente, unde in phthisi ac febribus valde laudatur. Cometenti praeterea ardori urinae sit sedandae , si emulsi exinde paretur Cucurbitinativae, licetvarient magnitudine, collare, itati xa, ptalominus tamen conveniunt natura viribus. In Saxonia inferiori aeque ae aliis locis pulmenta ex pulpa cum ovis, qua rosarum S Cannamomo praeparanti risium admodum pauxillum affumi 'tem si vero excessu, fiat, nocet hic cibus ventriculo , nimis enim refricterat Interiora filamenta si in Phreniticis nuchae appluentur
abigunt delirium. In sedanda siti prasertim a bile Yor'
ta, demendoque corpori squalore in summis fervoribus&IKcuatibus commendat Juliub Alexano Salti γ. o, o