Antigrapheus, sive, Conscientia hominis : coram Serenissimo Maximiliano Electore Bavaro

281쪽

C A p n T XV II. 21 Iut animus praesens, acer armatus

sit, nisi sibi nullius facinoris sit conscius. Quo significabat animum fractum, languentem,perturbatum,pa vidum, pusillum alae Conscientiae esse supplicium. Ita prorsus est: Animus altus amplusque,magnus excelsusque & pura Conscientia, optimi sunt amici plerumque in una sede morantur: quemadmodum animus aeger amictusque4laesa Conscientia sub eodem fere tecto, in uno plerunque stabulo reperiuntur. Pavor &perturbatio Conscientiae contaminatae sunt signa. De istis sex signis hoc capite agendum, uti proximo actum de signis conscientiae bonae.

pabis te. Hier. c. 2. V. I9. PICTURA.Extincta faxsuper foraminoso cribro sGlobus Munai, juxta lepustuluν Θα lautae , liberclausi , insidenta noctua in virga misiata: P Rimum, inquinatae Conseientiae V signum,m.Deus olim de po

282쪽

ata DE CONsCIE N TIA de populo Hebraeo maxime quer batur vi saepissi irae, quod adeo tincogitantes, incauti, homines nulla cooitatione , caeci I uerent in vetitum nefas: Gens,inquit, absque consilio est, de sine prudentia. Utinam sapei cnt de intelligerent , ac novissima provide

Tent. Vtinana vel tandem oculos attollerent ac caperent, quam infanda sit audacia , Deum offendere, quanta peccati vel unici sit gravitas ac foeditas, quam neque geminata

mors, neque anserorum cruciatus aeterni unquam poterunt expiare. Ideo

Alexander abbas juveni cstera bono, sed languido S desidiosis in os objiciens : Si sollicite, inquit, cogitares

regnum caelorum cruciatum aeter

num in cella tua, acediam non sentires. Ninrarum iis otium est molestum, dc horae videntur longae, qui annos aeternos in mente non habent, Si de diem decipere , tempus sermonibus fallere, & otium sterilissimis nugis consolari studunt. Neque mos iste, neque hoc ingenium est bonae Conscientiae. Habet ea semi' er boni san

ctique

283쪽

CArur XVII. ctique aliquid quod consideret. A c-

curate, prudente r, cogi tat atque agit omnia, dc legem illam unice observat: Prius expende, quana aude. .et Idcirco hic idem , quem dixi, Alexander abbas seipsum ' identidem ex ti-iuulans ad piogressum: Quanta, in- , quiebat, erit confutao tua, cum caeteric pronabuntur, te rejecto. b Non ante actioni, quam cogitationi facienda subjiciens, nil ante ausus,qlla Ill praemeditatus. Considerata circumspecta est bona conscientia , ut supra demonst ratum . in conta de Lata , imprudens, dc immeditata est mala conscientia. i. Videte concilium in caput Christi convocatum. Cogitaverunt autem, rincipes Sacerdotum , inquit Ioan- , aes, ut & Lazarum interficerent. cAspicite honi ines caeteroqui sapientissimos , quam inconsiderate, quam stulte consultent. Lazarum cogit aut interficere , ut sunt mam Christi auctoritatem imminuant 3 Miraculum revocati ad vitam Lazari nec negare

. nec

284쪽

4 DE CorisCIENTIA nec poterant occultare. Ergo,et unt, interficiamus illuna. Mi Deus, qualis haec conscientia Z Augustinus inconsideratam hanc atque fatuam consultationem doctissime irrideis :Videte, inquit, quid inveneIunt. Lazarum interficere cogitaverunt. a Stulta cogitatio,& caeca saevitiat D minus Chiistus, qui suscitare potuit mortuum,non posset occisum Z neorum mmma hoe in mentem venti Quando Lazaro inserebatis necem, nunquid auferebatis Domino potestatem 3 Si aliud vobis videtur moris tuus, aliud occisus Θ Ecce Dominus utrumqtie fecit, dc Lazarum mortuum , ct seipsum suscitavit occisunt: a Haec autem Conscientia perversa considerare non solet, quod face adumbravimus mortua. Prima illius nota, signum primum est Inconsiderantia. Alterum , Temeritas laxitas, quam pertusum ac perseratum cribrum ostendit. Pravae Conscientiae

homo in omnibus suus ipse Pontifex est , religione se liberat, legisque

285쪽

gratiam sibi ipse facit ad lubitum. Perinde, ut Lupus, quod Apologi

narrant) qui accusatus est niaximae stragis in pecore, maxime terra editae. Doluit reus,& pinnitentiam pollicitus est seriam. Decretum ergo a Curia : Haec mulcta ei esto : Omni

omnino pecore quod terra occurrerit , abstineat; si quid aquis fluvialibus expiscatus fuerit, suum habeat. Hic infelix maestissimas cogitationes volvens: Quid agam, aiebat ipse sibi.

damnatus ad extremam pauperiem λfame pereundum erit. Dum haec anxius secum agitat, videt porcum in lacuna sese volutantem: Et, haec quidem aqua, inquit, non est fluviatica, sed jura sunt amplianda. Mox po cum invasit,& suum fecit lacerando, ac devorando. Ita prorsus Conscientia laxa & perversa secum ratiocinatur : Hodie quidem esurialis dies est,sed pisces ne mihi incommodent, cautio sits insuper distomachus d let : Caeno igitur, nam jura sunt amplianda. Pari modo temeraria & laxa Conscientia philosophaturr ΗΟ-

286쪽

est , reni divinam Sc concionem stequentare lex iubet. Sed quid tum

itia a hirundo non facit ver , una con- eio neglecta , piaculum exile. Jura sunt amplianda. Euge; mea Conscientia, sic perge, ita proficimus. Eodem modo datur exceptio. Hoc quidem quod accipio , meum snon est, sed hulic hominem tam avarum , quam opulentum compilare quid flagitii est jura sunt amplianda. Simillimum est istud lupi seu Conscientiae pravae vaframentum : Omnes quidem l bidines sexto decalogi pziz cepto prohibentur , sed paulo liberius iocari, oculis licentius exspatiari , manum humanius extendere, quid refert Z Cogitationes a telo-1;iis immunes sunt, ii ve , quod alibi Ulpiani verbis diximus: Cogitatio- istis poenam nemo patitur. Jura, praesertim stricta, sunt a riplianda. Non impar laxitas Conscientiae est ista: Omnes quidem fastum , superbiam, superfluuida corporis cultum damnamus , sed mundis uti vestibus, quid vetat 3 Jura sunt amplianda. Ad

hunc omnino modum vacatione in

legis laxitas Coi cientiae sibi ipsa

287쪽

distinittit in aliis sexcentis. Verum Nideiri est, ajunt, a ec legis esse ver-,ai sed littera occidit, Spiritus vivi-ῆcar. Summum ius summa injuria ;rec legi nec 3 uri contradicimus, sed .vra ς sse a m pi ian on r e ndi mus: . olaphus , in nocervi impaetus mutilam pendat, mendaci iit in praemi Vibana, hilarii teni emia iniihaicorum gratiam leges divinas non Holat, Iura sunt amplianda. Huius: cneris innumera sunt. O mi lupe, i ii se iurium observantissime, paamipylchre leges iura iri terpre-gris a Lupinum hoc ingenium prq- secto etiani Re x David indu erit,c u mile stlatio domus regi Gm flaiuinam . lavantenasculos conjecit, ita secum aliocinatus: Ego quidem satis ux tum bineo , sed illa Uriae mihi tingulariter plas et haΠc Volo, Bersabe-a'am. Quis regi Vertat Ritio libe Hores has nuptias, hoc tale connubi- ivaret Ite , adducite illam. Ilacte nys Jrbae s rit, nunc mea erit uxqi. O David , David non ita tibi amilianda sunt jura; leges divinae non P largiter . eue plic Facissi, nec . Iςges

288쪽

quidem seipsos religione excipiant. Haec nimia Conscieiuiae S laxitas &

teineritas est.

Tertium pravae Conscientiae signum. Lnquiss se perturbatio, quam n undi sphqra denotat. Homini malo non licet esse quieto. Assiduae illum

furiar inquietant, exercent , vexant. Minatur olim Hieremias vates e Ar,-guet te, inquit, malitia tua, & aver-11o tua increpabit te. a Certissimum, quod supra diximus, malitia ipsa ma' Nimam partem veneni sui bibit. Non minus eleganter ac venuste Ar biter: Dii Deaeque, ait, quam mala est, extra legem viventibus d quicquid meruerunt,semper expectant. e Nec aliter nos erudiunt sacri codices

nostri s ct causam reddit sapientiae libet his verbis: Semper enim praest mit saeva, perturbata Conscientia. Qui se ipsum alicubi includit , cla imat, tundit , pulsat dum liberetur :Ita is quem vinXit Conscientia, non quiescit , dum vinculis illis exima

tur.

289쪽

Hoc Tullius perspicacissiliae advese

tens: sua quemque fraus , inquit, suum scelus,suum facinus, sua audacia de sanitate ac mente deturbat. Hae

sunt impiorum furiae, hae saces, hau flammae. a Uirgas de flagra sibi colligat homo improbus , quibus caedatur. Inquietissimam hanc Conscientiae perturbationena Hieremias vaticinatus : servietis,inquit, ibi Diis alienis die ac nocte qui non dabunt vobis requiem. b Dii prorsus alieni, assoctus vitiosi. Pax nulla est,ubi talium Deorum multitudo imperat. Quartum pravae Conscientiae sidi Pavor Otrepidatis quam lepu L. cuius vel levissimo strepitu territus adumbrat. Nil certe timidius mala conscientia. Notum Mauritii Caesatis dictiim de Phoca milite : Si timitus est, homicida est. Quod Nicetis

Choniates scite confirmans: Timia la res est, inquit,improbitas, ac suo-3te testimonio convincitur, & arguente Conscientia nil boni expectat. suam iplius umbram exhorret homo R a in-

l a 'Cicero orat.in Pisonem. b Hier.

290쪽

ita quinatae conscientiae. E vobis quaero, trisaeclisenes, a tui istisne unquam, solii ab arbore lapsu , vulneratum hominis captu Et tamen folium volans Conscientiam malam exterret , quemadmodum suis praedixit Nosses, dabo pavorem in cordibus eorum. Terrebit eos sonitus solii volantis , dc ita fugient quasi gladium scadent hullo persequente . a . Genes eos Historia de Caino refert ;Posuitque Dominus in Cain signirin. Quaerunt hac docti : qualenam hoc signunt suerit: Rabbini veteres aiunt suille canem semper praecurrentem, qui veluti praeconis loco diceret: Carnifex dc morticinorum tribunus est Cain; Fratrem occidit. Alii frontem stellantem,ct Cainum fuisse sti P maticum censent. Alii severiorem &tristiorem vultum seu vultuosana tristitiam , id extitisse signi censent : Plerumque omnes totius corpori Stremorem designari, dc Cainum ut populum nigrum ti emuisse censent.

Hinc ille de se ipso timidissime som- mi , inquit , qui invenerit me , occidet