장음표시 사용
4쪽
auctoritate edita eum selectissimis Litterulibus Commentariis
Romanae Correctiones, ac Lectionum Varietates a FRANcisco Loe A BRUGENs Iobservatae, & Notationes in loca variantia ab eodem concinnatae , in sua singulae capita tributae r nec non selecta variorum Protegomena, nune primum in unum collecta indices donique plures accuratissimi.
complectens Prophetias MICHAEAE, NAHuM, HABACUC, SOPHONIAE, AGGAEI , ZACHARIAE, MALACHIAE , & duos libros Machabaeorum.
SUPERIORUM PERMISSU, AC PRIVILEGIO Dissiligod by Gorale
6쪽
Q rempore vaticinatus fueriν Michaeas, in limine 'so , uti
re patriam suam indicat vicum nempe dictum Morasthi prope Eleuther olim . Hanc esse Maresam urbem non ignobilem , cuius fit mentio Iosue, cap. xv. exi imaι msus Chalaritvertit, Ad Michaeam .de Maresae, quae esiam es vrcina Heuiber
7쪽
suo tempore Michaeas prophetaverita comminatur Samaria V Ierusalem exi. tium σ eaptiυitatem propter idololatriam ipsorum e quos plangis Propheta m ad planctum provocat.
ERAUM Domini, quod factum est ad Michaeam Mor sthiten, in diebus Ioathan, Achaz, & Ezechiae, regum Iuda: quod vidit super Samariam, & Ierusalem. 2. sa Audite populi omnes, es attendat terra , & plenitudo eius: & sit Dominus Deus vobis in testem , Dominus de templo sancto suo. 3. b) Quia ecce Dominus egredietur de loco suo: & descendet, di calcabit super
excelsa terrae. q. Et consumentur montes subtus eum: & vallas scindentur sicut tera a facie ignis, & sicut aquae, quae decurrunt in praeceps . s. In scelere Iacob omne istud, & in peccatis domus Israel: quod scelus Iacob Nonne Samaria λ & quae excelsa Iudae λ nonne Ierusalem λ 6. & ponam Samariam quasi acervum lapidum in agro cum plantatur vinea : & detraham in vallem lapides eius, & fundamenta eius revelabo. 7. Et omnia sculptiis ita eius concidentur, & omnes mercedes eius comburentur igne , & omnia idola eius ponam in perditionem : quia de mercedibus meretricis congregata sunt, & usque ad mercedem meretricis revertentur. 8. Super hoc plangam, & ululabo: vadam spoliatus, & nudus : faciam planctum velut draconum , & luctum quasi struthionum . 9. Quia desperata est plaga eius , quia venit usque ad Iudam, telisit portam populi mei usque ad Ierusalem . Io. In Geth nolite annuntiare, lacrymis ne ploretis, in domo Pulveris pulvere vos conspergite . H. Et transite vobis habitatio Pulchra, confusa ignominia: non est egressa quae habitat in exitu : ' planctum Domus vicina accipiet ex vobis, quae stetit s bimet. Ιχ. uia infirmata est in bonum, quae habitat in amaritudinibus: quia descendit malum a Domino in portam Ierusalem. Ig. Tumultus quadrigae stuporis habitanti Lachis :principium peccati est filiae Sion, quia in te inventa sunt scelera Israel. 14. Ρropterea dabit emissarios super hereditatem Gethe ' domus mendacii in deceptionem regibus Israel. Is . Adhuc heredem adducam tibi quae habitas in Maresa: usque ad Odollam veniet gloria Israel. I s. Decalvare: &tondere super filios deliciarum tuarum: dilata calvitium tuum scut aquila: quoniam captivi ducti sunt ex te.
8쪽
ROMANAE CORRECTIONE LVers. Ir. Planctum domωs vicina seeipiet in vobis. Non mutes nominativum vecina ingenitivum vicinae. Vers. I 4. Domur mendacii in dereptionem ν
gibus Isra/ι. Nominativus pluralis domus. non est vertendus in accusativum pluralem
Iudas V. I. MIC FIAE A M. Alius est hie ab illo, de quo III. Reg. xxH. MOR SUI--M . Chald. de Maresa d est haec in tribu Iuda: vide Ios. xv. Hieron. tamen distin-suit a Morashi, dicens diversa esse loca. SupER, id est contra. V. 2. PopuLI, scilieet Hebraei . TERRA, scilicet Hebraeorum. PLENITUDO, id est habitatores, seu quidquid in ea . Sept. qui in ea. DOMINUs. Chald. Verbum Domini. Uonis. Hebr. & LXX. in vobis. 'Chald. eontra vos. IN TEςTEM , id est te stis, stilicet quod vos monuerim . DE TEM-pto , id est caelo, scilicet erit testis. LXX.
V. 3. EGREDIETUR , scilicet ad puniendum . Chald. conspicuum se ostendet ; scilicet prodet se Deus per opera . SUPER ExCELsA ; quasi dicat , Potentes . Chald.
4. MONTEs, id est principes. UALLEs, id est plebeii. SciNDENTUR, id est lique
fienr. LXX. tabescent. V. I. IN sCεLERE, id est scelus. LXX. ob impietatem . IACOB , scilicet decem tribuum. ATis , scilicet accidet. IN PECCATis , id est ob peccata. IsRAEL: repetitio . Quidam tamen Iudam intelligunt, seu duas tribus. SAMAsti Α, id est idololatria Samariae. Ex-CEMA, scilicet ubi colit idola . IERusALEM . Chald. in IerusaIem.
V. 6. LApiDss , se ilicet aedificiorum .REvELABo, id est detegam, scilicet dirutis parietibus, seu muris. V. 7. MERCEDEs , id est idolis oblata , vel divitiae aequisitae commercio idolola. trarum Geotium, aut amicitia ἰ vel ipsorum opinione, ob culta idola. Chald. Mois D . IDOLA. Chald. templa idolorum. Mg. RETRICIs ς pro, meretricii, scilicet idololatriae. LXX. fornicationis . UsQUE AD ,&c. quasi dicat , Dabuntur aliis idololatris , sciliret Assyriis , qui ea putabunt mercedem esse suae idololatriae . Chald. in
domum eolendum idola tradentur . REvER
TENTUR , scilicet quae non fuerint eo busta. V. 8. PLANGAM , &e. Chald. plangent, o vulabunt, ibunt nudi in eaprisitatem,&c. LXX. planget, in lugebit, ibit diseati reata Er nuda, o faciet planctum , &c. DRACONUM. Horum, & struthionum vox dicitur esse valde lugubris , eum dolent. STRUTHIONUM. LXX. Idiarum Sirenum. U. 9. PLAGA , id est calamitas, vel scelus. POPUL3 ME . Erat enim Michaeas ex tribu Iuda. IER UsALEM . scilicet eousque pervenit exercitus Sennacnerib r vel Chaldaeorum exercitum intelligit. V. Io. ANNUNTIARE , scilieet ne laete tur Philisthaei audientes. PLORETIs , stili cet ut possint hostes videre , aut audire, eoque gaudere . DOMO PULVERIS ; pro, intra domos dirutas . Chald. in domibus pulverulentis. Hebri Beth Has ab , quod quidam aiunt esse nomen proprium, ut Zereliqua quae sequuntur, quod non est improbabile. V. II. TRANsITE vonis, id est fugite; vel quasi dicat, Migrabitis in terram h stilem. PuLcHRA. Quidam Samariam intelligunt. Hebr. Saphir: nomen proprium aliis urbibus Iuda. EGREssa , scilicet sponte, sed vi abducta. Chald. egressa fatis. IN ux Tu , id est via Assyriorem, veI propinquior Assyriis. Quidam Samariam inistelligunt : aliis est nomen proprium. Nam Hebr, bab Iarria TDanan . Ex voBIs , id
9쪽
aest post vos , vel a vobis accipiet , id est
intelliget ob vieinitatem . Quidam Iudam intelligunt o alii esse nomen urbis , quia Hebr. Beth Haetsel. STETIT s IaiME id est non est causa epredi foras..' vel stetit, se ilicet intacta ab nostibus, cum vos abduceremini . Intelligunt quidam Iudam , qui postea a Chaldaeis ahductus. r. in . IN BONUM, id est ob amissa na , vel ad operandum bonum. IN AMARITUDINIBus, id est peccatis. Hebr. M roth, quod quidam putant esse urbis nomen proprium . Alii Iudam intelligunt , seu Ierusalem. V. I 3. OUADRIGAE , scilieet hostilis. STu post Is, scilicet causa. LACHI s. scilicereo prius venit Sennacherib r vide IV.
daeae, primaque videtur coluisse idola , ut statim indicatur. ricca TI, scilicet idol latriadia V. 14. DABIT . scilicet Lachis . EMis. sanios,id est milites missos, scilicet ad petendum opem a Gethaeis p sed frustra, quia illi mendaces, nee fidei servantes. V. II. HEREDEM , scilicet rerum tuarum , Assyrium, vel Chaldaeum . ODOL-1AM: est in tribu Iuda, ut Maresa. GLORIA I pro, calamitas per ironiam seu
ignominia. V. I 6. DE ALvARE, &e. id fiebat in luctu, si u. calamitate. SupEst, id esti propter. DELICIARUM TUARUM. LXX. δε-licatos tuos. AQUILA, scilicet cum ei de- .cidunt plumae omnes: solet enim mutare plumas omnes, & iuvenescere.
IL TUR DE Loco suo , ET DE sCENDET , ET CALCABIT supER ExCELSA TERRAE. Dicitur Dominus egredi de loco
suo , id est de caelo, quod est habitaculum eius; non quia locum illum deserit , sed
quia eum in caelo esset, postea nova quadam operatione coepit esse alibi, videt ieet in terra. Unde hic sequitur e Et defeen. det, o eatiabit super excelsa terra. Nem. pe filius Dei, ut ipse testatur , exivit a patre, & de caelo descendit in terram ;quia cum prius cum patre esset, Min caelo, loco tuae praecipuae gloriae, postea per assum ciam naturam humanam coepit esse in terra.
MIcu Avas patriam habuit Morasthi
seu Maresa , de qua T. cap. vers. II. Est autem vicus prope Eleutheropo
lim , seu Hebron, in tribu Iuda ; tamet IE Epiphanius, Dorotheus, & Isidorus de tribu Ephraim suisse Michaeam aiunt . AEqualis Oseae & Ioel, iisdem quibus illi Refibus prophetavit. An idem qui filius Iemina vocatur III. Reg. xxII. 8. non puto:
quia ille Achab tempore vixit, vir iam &Propheta ; hic multo poli fuit. Vers. I. A D MI RATAM MORAsTRlO TEN. Chald. de Maresa . SUPER, seu coutra SAMARIAM ET IERus καLEM. Prius Samaria nominatur, quia scelere potior. V. 2. AUDITE POPULI OMNEs, Iudae&Israelis. TERRA , ET PLENITUDO EIUS, id est terra & habitatores eius . ET sIT MIesus DE Us Vonis IN TEsTEM. Septio eris: se Hebr. Is erit testis, me vera loqui: seu, testor Deum. Iurandi forma. Aut sie, Deus testificatur & loquitur ex ore meo; non alia dicam quam quae audivi is
V. 3. 'DOMINUs EGREDIETUR , ut puniat, veniet. CALCABIT sUPER ELCELSA TERRAE: sic Principes vocat. V 4. ET COMUMENTUR MONTES . Heb.
liquescent .montex, id est dynastae. UALLEssci NDANTUR, id est plebs se dissolvet, aut tabescet, ut Sept. sicut cera ignis calore
solvitur. ET SICUT A UAE, QUAE DECURRUNT, aut se essundunx IN PRAECE
ps, ut illae continuo disparent , sic populus hic. V. 3. IN sCELERE IAcon. id est propter scelus Iacob. Per Iacob decem tribus intelligit, similiter per Israel. QUOD SC Lus I Ama id est quae causa sceleris Ia
DAE Sic voeat altaria idolotum ; quasidieati Quis suit causa. ut illa ponerentur altaria certe Ierusalem suo exemplo in isseeit alios . V. 6. QUAM ACERvUM LApIDUM IN AGRO . Hebr. ponam Samariam in acervum
riri, in plantationes minea. Ea diruta urbe, vinea in eius area plantabitur . Sept.
10쪽
ponam Samariam in pomorum eustodiam ; id est, faciam ut si quasi tugurium , quod eollectis fructibus deseritur . ET DE TR .
tam, dispergam, effundam . ET FUNDAMENTA EI Us REvΕ Bo; id est, usque ad fundamenta demoliar eam. V. II. MERCEDEs Eius , id est bona, supellex . QUIA DE MERCEDIBUS MERE-Tsticis, id est ob cultum idolorum , quo placuerunt aliis Gentibus , quaesita , aliis cultoribus idolorum, scilicet Assyriis ce
V. 8. SUPER HOC, propter hoc ego plangam . Uerba sunt Prophetae. SPOLIATUS,
ET NUDus . Sic significat se serio loqui; simul habitus indicabat, quomodo ituri es.sent ii homines in captiv1tatem - FACIAM PLANCTUM VELUT DRAeo Nu M. Uicti ab elephantibus vehementer sibilant et Hieronymus. STRUTHIONUM . Relinquunt ova in arena, postea ululant , quasi ea quae
plaga eius, scilicet pestis, famis, & belli.
TETIGIT PORTAM PopuLI MEI , id est munitionem , arcem , scilicet Ierusalem , ad quam obsidendam accedebant hostes, aliis urbibus expugnatis o Meι ait, quia Michaeas erat ex tribu Iuda . V. Io. IN GETH NOLITE ANNUNTIA-κs, ne Philisthaei nostris malis laetentur. LACRYMIs NE PLORETII. Hebr. plorando ne ploretis, sed in corde scilicet si dolor, ne audiatur. IN DOMO PULvERIs , inter ruinas urbis, in pulverem vos involvite . Id erit maeroris fgnum . Hebr. in textu Hivatas, , pumere me conspersi , ad nuditatem novum id maeroris fgnum addidi .
pulvere me scedavi . In libro Massoreth hiivalassi legendum dieitur, id est pulυere
invitui me. Estque .hic locus unus e quin-deeim , quos Iudaei mutarunt , ea correctione, quam Tthum Sophrim, id est, eorrectionem Scribarum vocant. De quo plura in Disput. pro Edit. Vulgat. cap. v I. Quod si involat me legatur, non incommode propheta typum Cnristi sustinebit , qui in domo Pulveris, uter Virginis, se pulvere
ste bis quae habitas Saphir. Urbis Iv.
da nomen. CONFUSA IGNOMINIA . Hebr.
formata ibis in captivitatem .. NON EST EGREssA QUAE HABITAT IN ExITU . Hedi Zanaan , id est, cives Zanaam noni Ive. runt in captivitatem , incolumis mansit PLANCTUM Do Mus vICINA'. Hebr. plantius Bethharaal , scilicet erit illi ut bi planctus. Quare, ACCIPIET Ex v BIs, QUAEsTETIT sIBIMET . Qua setis, id est , victrix a vobis accipiet opes si M. Hebria a eipiet a votis flationem suam id, est bellicos sumptus petat hostis, & peeunia e- metis libertatem, quod non sine civium
gemitu contingat. Cogimur ea urbium nomina ut proprie accipere, ut locus intelligatur: & alioqui Hebri allusiones sunt pulchrae, quas ali 2 lingua non recipit. V. I 2. Q lΑῆ pro certe .. Uatablia INFIRMATA EsT IN BONUM .. Hebri doluit
in propter in bonam, quod scilicet priuς
habuit, aut hostis abstulit . QUAE HABITAT IN AMARITUDINIBVs, scilicet Ierusalem - Sept. in doloribus. Hebr. in J -- roth, nomen proprim: sic Pagn.. IN PORTAM IERusALEM malum descendit, id est ad Ierusalem usque dc eius portas hellum
perveni ζωR TUMULTUς QUADRIGAE IT UpORIRin portis Lachis, scilicet cives Lachis stupebunt, ob currus Assyriorum qui venient. Sane Sennacherib cepit Lachis IU. Reg. TvIII. I . De eo bello agit Propheta , ut Theodoretus ait . Hebria apta iunge γcarrum ad equos veloces, quae habitas in L ehis , scilicet ut fugias, aut eas in capti. vitatem . Nec immerito . PRINCIPIU
pECcATI EsT, ibi prima idola tribus Iuda fuerunt . Tu docuisti Ierosolymitas impium cultum . V. I 4. DABIT EMIIςARIos . Hebri aembis mi sisnes, id est mittes munera . SUPER HEREDITATEM GETH. Hebr. ad Μ reseth. Geth nomen proprium urbis , eui Lachis misit dona, ut opem ferret. -- Mus MENDACII. Hebri domus Aebetib . Erant arces, quibus eadem de causa L ehis dona misit. IN DECEpTIONEM REGMaus IsRAEL. Hebria in mendarium Regibus Israel: saepe eos deceperant, sic te deincipient . Inter Achzib nomen loci , &Achzσθω mendacium V magna similitudo de paronomasia ς quasi dicat e Recte vocatur Aetath, id est mendax , quando mentitur