Jo Mariae Lancisi ... De subitaneis mortibus libri duo, hac tertia editione ab authore aucti, & recogniti

281쪽

1s Repent. Mori. to cranio in magnis temporum mutationibus molestiam persensisset , eam probabiliter fassurum fuisse , inde arbitra. 8 mur, quod , qui ex syphilide cranii de

squamationem passi lunt sere semper de

in uis laesione abeXterno frigore conqueruntur,

cerebrique mala facillime subeunt. IX. De caetero viderint alii, quaenam extiterit origo ram illius exulcerationis, quae in cystisellea inventa est. Nos enim, qui hujus primordia aegritudinis penitus ignoramus, illud hic pro coronide tan-CU; on is tum modo adjicimus, saepe detexine mor, bidam quasi radicem, vel saltem conjum sere tam propaginem earum spirandi disiucultatum, quae, ex hypochondriis ortae, ad hydropem tendunt, in ipso fellis folliculo alte implantatam modo nimirum in lixiviali fluidaque nimis, modo in tenaciori, atque in lapides conversa bile, ut non sit dubitandum, quin vitium tam enorme ipsius cystis felleae ad morbos istius Egri maxime conspiraverit.

X. Neque similiter immoramur in persequendo impedimenta praecordiorum ac praesertim arteriarum pulmonicae, aortae, partiumque trachealium , multo adiis

282쪽

Observatio I assadipe, auctisque glandulis obsessarum non enim causas inquirimus annui anhelitus , pulsusque inaequalitatis , quae a

praeternaturali mutuoque vasorum nisu pendere potuerunt.

OBSERVATIO II

Jubita mors exincope ob cordis magnitia,nem prolapsum atque amur sima

HISTORIA.

Amulus olim cursor ulu strissimi Marchionis pa-- junioris , nomine Philippus Turci Romanus , annorum circiter viginti quinque , habitus gracilis staturae mediocris , pallidi coloris , anhelitu in levibus etiam corporis motibus detineri solitus, ante annum laboravit iusserativa angina, a quari ter misso intra diei spatium sanguine, liberatus fuit superstitibus tamen majori semper pibrandi dissicultate, iecurrente interdum

cor Di ii ig

283쪽

aso pent. Mori. cordis palpitatione,imsertim cum citauto gressu ambularet, una cum sepulto praecordiorum angoreta, quodam pulsatili pondere supra diaphragmatis centrum. Quae quidem mala eousque asaugebantur, ut illum , vel inter comedendum, atque ab assumpto potissimum cibo, deterius haberent. Hic dies . Fobruarii ineuntis hujus anni letos tametsi

mane faucium phlogosi,, quibusdam ad usque collum, jugulum exporrectis

contractionibus detineretur, pedibus nihilominus Horum suum per quingentos circiter passus prosequutus fuit. Domino vero alicubi diutius forte morante, ipse cum socio in caupona large , ac sine dolectu comedit, ac bibit deinde domum reversus post horam, cum frigore corripe, retur, apud foeminam se recepit, calefaciendi causa ad ignem, qui semi-accensis carbonibus medio ardebat in cubiculo

ubi paulo postri forte an etiam ex oestro venereop xlevi primum capitis debilitate,

deinde frontis, totiusque corporis madore cum vehementissimo anhelitu cordisque angore, tandem syncope , in mortem statim desinente, correptus fuit.

284쪽

Obsertiatio II. etsi

CADAUERIS DISSECTIO

APerxorabdomine, intestina te

nuta aliquantulum subrufauchtera vero naturalia viscera anativo statu parum recessisse, praeterquam paulo turgidiora , ac veluti murice subtincta visa fuerunt. II. Morborum , ipsius necis sedes apparuit potissimum in thorace, quo reserat , pulmones subalbidi, exter eorum costis legitimis tenaciter adhaerescens, oculis adstantium sese objecerunt. III. Fauces rubore perfusas asperam arteriam substantia latinae non absimili, fuligineo tamen, ac subnigro interius

colore, resertam cernimus Rami bron.

chiales phlogosi pariter, ac veluti asperitate quadam laborabant. IV. Cor mole triplo naturali majus cm, M. vaccinum certe superabat, cum , ablato et est pericardio, expresso omni cruore pe- -

penderit in lance libras duas, .semis. Hoc sane viscus supra diaphragma ceciderat, ac proinde emphagum, a riam, ac ventriculum facile premebat. V. Deinde etiamsi externa facie natu-

285쪽

as Repent More. ratem servare videretur figuram sectum tamen novam philosophandi materiem latertioribus naturae vestigatoribus praebuit. Auricula enim,&ventriculus demter sanguine vacui , sed ordinariae dia. et 'et metri, contra vero sinistrae cavitates ni- - . et gro plenae cruore , induplo dexteris a. tiores occurrerunt Arteria magna juxta cor pariter Perampla.VL Secto crani, pia mater cum vasis solito tumidioribus se nobis praebuit. Cortex cerebri in superficie utriusque hemisphaerii versus posticam partem cabioso quodam glutine tenaciter durae matri adhaerebat Plexus denique constabant ex vasis sanguine plenioribus.

SCHOLIUM. N prolixitas moros , neve brin

vitas in hac attingenda artiol, gia evadat obscurari sedulus Lector primo distincte, mox

vero promiscue animadvertat primo nativum' Egri temperamentum,&gravissimos morbos, quibus miser homo per annum ante mortem torquebatur; secum do

286쪽

do proximas necis occasiones; tertio ea omnia, quae in illius cadavere observata fuerunt. Haec enim , spero , satis uminis accendent , ut claras subiti hujus ii, teritus rationes videre possit. II Quanquam vero singulta affecti,nes .causae, quae AEgrotum hunc deibnuerunt, divisis suarum virium momen.tis, praecocem , subitamque necem afferre vix potuissent universae tamen, moemento composito, eandem facillimeri, duxerunt. Quod sane minime arduum

videbitur , si quot equomodo istiusmodi cauta ad supremam , atque inopi, natam Egri perniciem conspiraverint,

diligenter expendamus. Non enim una, eaque simplex , aut interna solum causa, sed multiplex, tum eXterna, tum

interna, vetus ac recens ad improvisum illius interitum consuraVit.

III. Hoc sane evidenter constabit, si duo ante omnia, quippe qua admodum

Probabilia adversam istius valetudinem ' praecemisse, intelligamus calterum natu Tum estis dem temperamentum acre-bbliosum, una cum solito grandiori corde, ac paulo debiliori textura sinistri ventricta si cum

287쪽

rso Repent. Mori. culi, atquesoriae, quae sane res hominibus , prae caeteris animalibus, non raro contingunt alterum vero adventitium, nimirum intemperans, atque intempesti- -- ista VeeXagitatum Cursorum vitae genus, per

fusi L. f. quod non tantum fluida ad acrem-vo-- latilem naturam in gracilibus praesertim corporibus evehuntur sese aeris quoque viae ependulum intra thoracem cor perpetua concussione , ac divulsione labefactantur. Ita certe clara habebimus principia , unde causas derivemus non modo suffocativa anginae, sed , quod caput rei est, lethalis prolapsus,&aneu-rysmatis cordis . Cum enim praecordia Per arterias, invenas claviculis, axillis, collo , perque pneumonica vasa pubmonibus alligentur; cumque pulmones per asperam arteriam, ac perlaryngem, veluti per funem, a jugulo,, faucibus, taurum. Propendeant facile est concipere, infim

et riniora ex angina,&magis adhuc ex fluidorum acredine, incursorio vitae genere reddita hujusmodi suspensorie, aegrius postmodum valuisse ad renitendum discensui praecordiorum, tueri solito magis ex mole gravitantia, spis etiam rela-

288쪽

Obsertiatio II 26ixatis exesisque proximioribus membranarum funiculis, necessario ex lege gravium supra diaphragma lapsarunt. IV. Cum vero multarum ossicia partium apud animalia regantur, aut offendantur mutuo contactu, ac nisu, vel divisione , ac dissociatione cutique fieri , --

non potuit, quin gravitante corde prae cibo respiratio, ter naturae ordinem supra diaphragma , pituit. v --diaphragmate supra stomachum , in mi de non solummodo respiratio laesa, sed, tumente ex cibis ventriculo, arteria magna descendens quae sub corde septum transversum praeterlabitur, stomachoque substernituro valide compressa fuerit Hinc fiebat, ut sanguis, impedita libera

sua trajectione, ac devolutione per inseriores arterias , necessario quoquo modo alterne repelleretur versus superiores adterias, atque in eundem sinistrum cordis ventriculum , a quo vicissim fuerat extrusus ibique arietatio quaedam nixus trudendi, ac renixus trusi jam cruoris ab assumpto potissimum cibo quo sane tempore ventriculus ortam valentius premit sub angoris, ac palpitationis specie

proficiscebatur. V. Et

289쪽

asa Vperet Mori. V. Et quoniam ex hac una radice praepediti motus liberi sanguinis per descem dentes arterias sexcenti malorum frutices succrescere potuerunt; mirum sane haud erit, si nos indeprincipium derivdimus dilatationis tum arteriae magnae , tum vel maxime sinistri cordis ventriculi tuas quidem partes nativa debiliori textura laborare posuimus necnon alhaesionum pulmonis, congestionis lymiliae, callosi instar glutinis , in cerebrilperficie , tandemque, concurrentibus externis causis, etiam subitae mortis. --, lib., Etenim, cum clare constet ex hy-

et et drometricis principiis impedito, vel dus aret miniam ex communi aliquo alveo per

illi TV unam , vel alteram fistulam aquarum excursu, illico in proximos canales lymphas majori copia derivari , atque coinfluere immo easdem lymphas, ad rationem impediti liberi excursus, ad ipsum quoque alveum reflecti ut, quae succese sive fluxurae essent, in eodem parumper subsistant satis dii cide apparet, cur ire homine isto cruoris excursus , per inferiores arterias ob expositas compressi ne alterne diminutus, alterne pariter

290쪽

ferratio II. assmajori copia, invi versus cor , hin suuperiores arterias fuerit derivatusu facit, que propterea non solum faucium relingoses in capitis congestiones induxerit; sed etiam in sinistro cordis alveo dilata.tionem, si non primum producere, sabiem adaugere potuerit. VII. Porro cum fluida, praesertimin- compressilia fere induant naturam soli.di , quotiescunque in angustum alicubi tubum violenter , ac pertinaciter urgentur; idcirco planum est intelligere, san-m et

guinem , ceu a corde violenter intra im

compressam arteriam truditur . vectis cuneique potentiam Induere , tanto quidem majorem, quanto magis locali ejusdem motui acutae durorum salium figurae copulantur. Nihil igitur mirum , si apud hunc Egrum, ex impulso sanguine intra impeditam ortam , eoque re verberato versus semiiunares valvulas, idem truncus, sinister cordis ventricu,

lusi textura alioqui debiles dilatati fudirint distractivae namque percussionis , ac repercussionis vi adjuncta fuit in semguine energia cunei erodentium salium, qui fibrosum earundem cavitatum con