장음표시 사용
31쪽
293. 12. In Urethra impactus, quod plerumque eo loci, ubi ligamento suo ossi Pubis ius penditur, vel circa margines glandis, fit; quum iis
locis Urethra angustissima sit, tum retinet Urinam, vellicat intus Canalem, conatum perpetuum lotii deponendi causat, hinc vehementes, sed irritos conatus edunt miseri; totum abdomen convellitur, comprimuntur Penis venae, hinc fit Priapi sinus, Phimosis, aliquando Paraphymosis, & quo plus turget Penis, eo plus premitur Calculus ;hinc tandem dira inflammatio brevi in Gangraenam terminanda. f. 23. Calculus ergo loco eo 22.) contineri scitur ex ibi dictis, tum ipso tactu externo eum detegente, & Cathetere. f. et . Et ni inde eximatur, perit brevi , amputandus serro gangraenescens Penis.
Caput Quintum. Da Urinae calculi Essessuum curatione.
Dirissimo hoc morbo vexatis miserrimis opitulaturus Medicus, si
crudelem illum Calculum, quocunque loco haeserit,1 o. Vel imminuerit, ut per frusta expellatur; 2o. Vel totum expulerit ;s Q. Vel eo redegerit, ut Tyrannidem suam minus excercere queat, summam certe apud humanam Gentem inibit gratiam. f. r. Ad primum f. I.) vero se accingens, mirum certe , quam saepe vexetur, fallatur , contristetur, si probo fuerit animo, spe sua se frustratum, attentionemque eiulantis aegri deceptam cum viderit ;plurimis, nomine Lithontriplicorum oecificorum adeo depredicatis, in usum frustra vocati S. 3. 3. Et pace eorum quae illa *. z. celebrarunt in dicere quaeso mihi liceat; eorum famam, vel nimia credulitate quorumdam, haud satis attentionis dato phaenomenis ; vel aemulatione quadam gloriae; vel ignorantia nonnullorum, ex denominatione vegetabilis cujusdam, vim solvendi Calculum ei assignantium, vel stimulo lucri aliorum, unice ortam. Quicquid enim de iis praedicarunt, sinceros certe perpetuo ex perimentum, imo saepe majori aegrorum damno, fallit.
32쪽
f. q. Et cum Chemia, utut evecta nondum aliquid praeter sp Nitri, i . Cap. I. in quo Calculus solvi queat, dederit, iste vero
petulans nimis corpori applicari nequeat , quin omnia d struat: reliqua vero vel acerrima aromatica sint ex Vegetabilibus; summopere acria ex animali regno; adeoque tam facile nos ac Calculum destruerent, si ea copia assumi deberent, ut iis agitatae fibrae Calculum destruerent: alia autem particularia quaedam divulgata certum nondum praestitere effectum; hinc certo asseritur, hactenus de Lithontriplicis nullam seram
f. s. Non negandum interim, neque absolute de eorum aliquando indagatione desperandum; cum Chemia nos doceat infinita fere variami sta se mutuo mutare , & solvere; ast non opus est exspectare aliquod acre, validum, cum eadem ipsa arte constet, blandissima sepe posse corpora solvere durissima. f. 6. Plura de iis, data opera, reticeo; nam plus certe quam hujuLmodi expostularent, ut tractarentur, Dissertationem . Ut itaque sincera fide ex huc usque , in arte nostra cognitis aliquid persolvatur: nonne satisfactum erit indicationi 1'. f. i. , si omni se blate veram navemus, ne prUens Calculm increscat ' Hac enim ratione si recens fuerit, neque adeo magnus, neque asper, ut partes minimo motu ei applicatas multum laedat, debebit tandem tem potis cursu, ipsis vitalibus actionibus minui; ex hac regula, qua docemur infinitos parvos ictus milleses repetitos, idem, ac validus ictus mille sies fortius applicatus, si corpus a percussione sese non restituit, essicere: quare si vitae vi, actione circumiacentium perpetuo atteritur, data interim ne crescat cura, sensim debebit minui.
f. 8. Perficitur itaque illud 7. duobus mediis.1' Diaeta eorum, quae minime apta suppeditare Urinam hujusmodi, in qua Calculus facile increscere poterit: Huc revocentur, quae 3 ad ii Cap. I.)a'. Viribus vitae prospiciendo. f. 9. Ut ergo quaesto si'. f. 8.) satisfiat; caxendum erit ab iis,
quae Calculum, ves calculosam materiem producere Valent; vid. 12. ad 17. Cap. 3. Et sit victus α. ex humidis blandis tenuibus; quibus conficitur Urina cac 7. Cap. I. quae minus calculosae materiae deponit ex Coroll. f. 7. Cap, I. Hinc homines qui diaetam in tenuem mutarunt, saepissime postea liberi luere; si vero fuerit haereditarius moriabus raro sequitur successus. Caeterum quae hic requiruntur, erunt
33쪽
v.g. Lac rec. Lac Ebutyrat. Bulyr. ipsum, Serum lactis, ex animalibus in laetis pratis pascentibus; horumque tenue lusculum, quibus incoquantur Laistucae, Sonchi, Scor Zonera, Chaerophyllum, Brunella, Bugula, Petroselinum, Borrago &c. Rad. Dauci, Sisari, Glycyrhietae; tum quoque Milium, Hordeum, Avena &c. β. Sale marino haec porro condiantur juxta Coroll. I. f. D. Cap. I. γ. Potus ut vinum album tenue cum Duplo aquae ; vel si ferre possunt omni mane assumant aquam frigidam, si possibile cursu exercitatam : haec enim non ad corporis periplieriam, Verum sex Coroll. I. f. 23. Cap. a.) ad Renes determinantur, &, quod tempore somni stignabat, abluunt; & idem contingit ex sale Nitroso, quo turgent Plantae mox enarratae ex eod. Coroll. 2. Alvus Eccoproticis continuo servetur laxa, ut pressio in Renes minuatur; primarium vero hic esse Mann. Calabr. disce ex SYDEN HAMO. Cui Mann. nempe Calabrinae Cassiae sistulam addere jubet in M. S. S. R. Avus ἄμιμα, ς C. STALPAR T v NDER RIEL, minam vivereti expertus asserens. f. Io. Haec sunt, quae non quidem Calculum minuunt, sed incrementum ejus impedientes, attritui naturali ejus comminutionem tradunt: Quae igitur cura in Calculo Renis erit adhibenda; in Calculo Vesicae autem, cum de effectu certi esse non possimus, expectare non audemus, sed illum, si possibile, vel educimus, vel sectioiae facta exsumimus; de quibus postea. f. II. Ex Renibus vero ut tollatur Calculus, omnibus frustra tentatis, sectione laeti in lumbis, ipsum olim extrahere solebant; quae operatio cum nimis periculosa ob vasa majora ibi facile laedenda, hodie rejicitur; hinc, si nimis magnus, ut inde exire nequeat, derelin
g. I 2. Tentandum vero quantum possibile, ut inde amoveat tir juxta indicationem 2 . g. I. quod non absolvitur medicamentis vi agentibus, a quibus absolute abstinendum s Corol. I. & a. 3. I 2. Cap. .ὶ sed iis, quae dicta Coroll. f. I s. Cap. q. l: Adeoque οι. Omuia medicamenta, oleositate blanda, laxantia, cu humectantia in us una adhibeantur; quorum primaria sunt, Fol. Malv. Alth. Ibisc. Mercur. Parietar. Branc. Ursin. Atri pl. r Flor. Alth. Verbas c. Rad. Alth. Lilior. Αib. Rapar. Liquirit. Sem. Alth. Cannab. Lini. Hordei. Fruot. Amygd. d. Pistach. Oleum lini, Amygd. d. Rosar. Pallid. Rapar. , Olivar. recent. Ung. Alth. Fernelii. Piri. Anser. Sapo Venet. Ex quibus
34쪽
fiunt pro exterioribus Balnea, Clysemata quae hic quantum agant disce
ex Coroll. 3. 3. I. Cap. 2. , Linimenta: Pro Internis ex iisdem fiunt Decocta, Emulliones; quae larga dosi assumantur, ut externe humectato corpore, interne simul omnia laxentur, lubri centur, sicque viam acile sibi paret Calculus. β. Via porro Calculo aperiatur, per ea quae fibras tensas resolvunt, quod vel V. S. absolvitur; vel, si copia non peccat cruoris, neque inflammatio adsit, tum Der ea, quae fibras qua si paralyticas, seu non agiles reddunt, perficitur, ut detineri in via nequeat, hincque quasi vinculis solutis cadat; Hoc autem solis Opia iis & Anodynis peragitur, praeiertim si viae praecedentibus α.) lubricatae fuerint; Horumque prudens usus Medicum summopere in hoc casu commendat. γ. Laxatis, lubricatis viis, earumque iublata con tractione, modicis diureticis, minime acribus datis, propellitur jam Caiaculus ; maxime si moderatus superaddatur motus. Diuretica vero suteae sale blando Nit se aqua diluto ; Hinc surnuntur. Rad. Gramina Petros. Foenicul. Fol. Agrimon. Virg. Aur. Veror ic. Chaerophyll. &similia; Sem. Petros. Cicer. Rubr. &c. Ex quibus solis, vel cum Emollientibus α ) & Anodynis βδ ut V. g. Hor. Papav. Rhaead. Sem. Papa v. Alb. fiunt decocta ex aqua, sero laetis, laete ebutyrato: vel & aquae Spadanar, S Walbacenses. &c. conducunt.
f. 13. His itaque, vix aliis, nisi hujus suerint farinae, Calculi Re num, sive ex solliculis q. s. Cap. q. sive ex pelvi 9. Cap. q. propelli in Vesicam usque poterunt; circa quam si parum sistantur juxta 14. Cap. q.) , Balneis quam mirum ut succurrituri signa vero Iocum designantia petuntur sex Cap. q.).f. yq. Symplomata, quae praesente Calculo sive expellendo, sive
remansuro excitantur, in summum aegrorum solatium sunt lenienda, tollenda; eoque saepe prius attingenda urgente nempe necessitate, antequam de Calculi expulsione tentetur: Haecque jam peragendo satisfiet quaesito 3'. f. i. & Renis destructio praecavetur. f. I s. Illa vero symptomata exinde modo procedunt; α. Vel quia inflammata Renalia vasa ad Calculum vi vitae , ' atteruntur sex Corol. I. f. 2.3c Corol. f. s. Cap. q. . β. Vel quatenus spasmi contrahunt circa Calculum fibras, unde la
V. Tum quia, si Calculus simul Asper, trita supra eum vasa summopere laeduntur.
35쪽
r6. Totum adeoque, quod requirirur , est ut 1 . vi Vitae mi nuta, motus & pressio minuantur, sicque attritus tollatur. 2 o. ut laxentur, emolliantur , & lubricentur omnia, ne in Calculi asperitatem
agant; ille equidem haec omnia mal passive tantum peragit sex i. r. Cap. f. 1 . Si itaque inflammatio fuerit; tum minuatur copia V. S. quae hie saepe mira prosert) dentur clysmata diluentia, laxantia, blanda imultum potus blandi, sarinosi, diluentis, nitrosi &c. assumant; quae
ex universali inflammationis Historia petantur.3. 18. Si dolores fuerint absque inflammatione , quod spasmodicas indicat contractiones; igitur laxentur Vasa emollientibus , laxantibus, quae sunt omnia sarinosa, oleo sa, aquosa sit. l. α. ὶ specie Balnei , Haustus, Clysmatis &c. applicata : cito vero succurritur , hocque &in casu licet, Emulsionibus an Odynis, ipsoque Opio. f. 19. Iisdem quoque mediis sΙ7. 18. additis saponaceis, ut sapo Venetus, tumque admodum glutinosis , ut Consolid. Teleph. Hlth. &c persolvitur illud I 6.n'. 2,) quo petitur ut vasa , & fibrae ad
eam reducantur mollitiem , ne constringere se circa Calculum queant;& lubricitate sua facile supra eum moveantur, nec alterantur. f. ro. Denique exulceratis locis, quantum possibile, succurrendum;
quod fit lenibus balsamicis, abstergentibus, nec vi valida agentibus Medicamentis; qualia sunt Therebinth. parum in spissata, & cum Vitello Ovorum soluta; sapo Venet. cum Emollientibus & leviter diu reticis herbis siet. I. a. γ): iisdemque consolidando; bona diaeta tenui ex Lacticiniis, vel aliis naturae aegri accommodatis. f. 21. Plura quidem dari fateor nos retiantentioni apta Medicamenta ; sed properanti haec enarrare non vacat. 21. Ut vero jam in Vesica haerens Calculus quantocyus eximatur, cum ei nulla mora, metu incrementi concedenda, ne tum dissicilior
fiat eductio, hinc α. omnia illa Decocta, Balnea, Fomenta, Clysmata &c. ia enarrata in usum laute adhibeantur; & ex iisdem quoque applicanda Vesicae, Penique applicentur, ut inunctiones Hypoga strii, regionis Pubis , Ρerinaei, Penis, Misis blandis, uti Nymph. Α-quat; Ung. popul . Adj. Anser. Ol. olivar. &c. β. tum Vestiae viae laxandae, & lubricandae, injectione olei, v. g. Amygd. d. Olivar. Litior. Alb. per Urethram. γ. Quibus factis, parum deambulent, vel nixum edant, & sic actione abdominis saepe propellitur Calculus in matulam; vel adjuvando eum propulsione, immissa ta num digito , no-Ε tante
36쪽
tante PRO SP. ALPINO, extrotruditur in Urethram, exque ea vel sponte sua, vel suctu Chirurgi laxatis dicto modo viis, satuque, vel Pergameno dilatata, tum educatui, quae Methodus, quamvis negli. gatur hodie, tamen bona in Viris. corall. Clysmata summopere in hoc casu conducunt; neque plus impedit, nec dissicultatem parit, quam intestinum Rectum scecibus in sarcitum: quare optimo cum successu inlicitur Clysma leviter expurgans; deinde vero Enema multum laxans, & emolliens. f. 23. Doloribus, excoriationibus &c. haud aliis quam oleosis, laxantibus, blandis, anodynis dictis, succurrendum. f. 23. Si quoque prae dolore vel compressione nimis inflammatus turgeat Penis, mittatur ex eo sanguis ad JI. vel 1 . quo facto, detumescente ipso , exit Calculus, vel iterum dictis mediis agendi datur
f. rue. Si tamen dictis cra.) ex Urethra non transit; nimisque magnus ad angustias haereat Calculus; in hoc casu incidenda Urethra; Hoc autem inserius ad Urethram non fiat, exinde enim fistula iacile remanet, ex Urinae fluxu; neque in dorso quoque secetur, ibi nempe Arteriae decurrunt majores. Commode Vero fit ad latera versus superiora utcunque; ipsaque sectio actione parallela ad Penis Axin , juxta Calculum, supraque eum, dirigitur; & soramine facto educitur. Tum curandum ne Urethra intus inaequaliter concrescat, quod ope Can- detulae cereae Bais. Peruv. illitae, &introtrusae, fit : Vulnus ipsum Simpl. Peruvian. Bais. vel Bais. Arcaei absque plumaceolis, leniter circumductis fasciis, singulis 2 horis modo deligando, curatur.3. 26. Si autem adeo magnus suerit Calculus, ut in Urethram immitti, quacunque arte nequeat; ilico attendendum, an sectione
educi queat, in Viris; in F eminis quippe non semper indigemus ex
Corol. r. f. 22. Cap. 2. f. 27. Considerandi vero in eo veniunt, aeger, 8c Calculus.
f. 28. Si aeger nondum suerit aetatis nimis provectae si vires adsint, si sano corpore suerit, si diutina Calculi mora, eiusve asperitate, paristes non nimis laesae fuerint, conceditur per AEgrum operatio , &
3. 29. Si Calculus non fuerit nimis magnus; si liber, neque ullis membranis inclusus haereat, concedit & Calculus sui, sectione facta, eductionem ; vel & contra.
f. 3o. Si igitur contraria adsint ζ28.& α', ' relinquendus Calculus
37쪽
lus ; symptotriataque lenienda iis iam memoratis; & Calculus in Ve sicae Collum sepe procumbens , Urinaeque trajectum sistens , dorso
incumbente AEgro, pauco immisso olei, Cathetere repellatur in Vesicae landum; quod licet prima, alterare vice doleat, sensim tamen abseque dolore fit, quum attritu sensim callosa reddatur Vesica, & facile iterum pro tempore miseri mingunt. f. 31. Ad ipsam vero Lithotomiam svox licet minus apta , usu tamen recepta deveniendum cum erit, in ea observanda; ut tempestas, si possibile, saveat; β. Ut aeger bene collocetur; & γ. ut aptiumo loco , tulistima Methodo, sat incisio; tandemque ut apertura facta Calculus, quam minime lacerando, distrahendo, contunden
s. 32. Optima tempestis est Ver, vel Autumnus, quibus temporibus minime abeunt in Gangraenam vulnera.
f. 33. Situs 2Egri omnium optime describuntur,ap. TOLLETUM.f. 3 . Quo adsectionem ipsam II. ejusque locum, notandum 10. tutissimum esse, si ea usque in Vesicam perveniatur; hinc quippe minor metus stillicidii, quod plerumque metuendum, si per Urethram
trajiciendus Calculus utcunque magnus, vel asper eam dilaceret; ex qua itidem laceratione facilius subsequenda Gangraena metuitur. 2 . Locum vero in Uesica esse commodi mum, si fit in ea parte, quae carii'sa vocatur , immediate supra sphincterem; ne si in parte tendinosa foret, Se nimis magnus Vel asper sorte Calculus esset, parte tendi no-sa lacerata convulsiones lethales oboriantur. 3'. semper requiri sulei- mentum quoddam, iuxta 3c supra quod incisio sat, ne vacillando aberremus, & certi simus, quid secemus. f. 3s. Adeoque optima methodus est . quae si ADPARATU MA.1ORE dicto, utpote huic θε. N0. 3. innixo, quem primas descripsit P. AEGINETA.
l. 36. Apte equidem locato, ligatoque aegro, Itinerarium, seu Catheter incurvus rigidus, in dorso crenatus per Urethram immittitur , de in Crenam Catheteris secatur. f. 37. Qui APPARATU PARvo utebantur, dignum oleo i litumano introtrudebant, & recurvo digito Calculum versus Vesicae Collum premebant, servus premebat Abdomen, ex quibus tum tumor, in Perinaeo infra scrotum ex iurgebat, ibi tum secabant, donec Cult rmidorem, attritu in Calculum, ederet. Verum hac methodo certe E a nescie-
38쪽
nesciebant, an sorte non duplicata, vel triplicata esset intra Calculum& Cultrum Vesica; imo & aliae partes interponi facile possunt; adde, quod Culter etiam facile deviare queat; Adde & illud , quod, si Calculus nimis friabilis fuerit, pressione cultelli in eum adacti facile. quod
contigisse novi, rumpatur: Hincque Methodus haec exulenda, di a Parisinis quoque damnata fuit.
f. 38. Quare peractis iis ;6. ) postis; sectio fiat non in Ure
thra ob rationem 3 . No. i. ) Sed in Natibus juxta Anum, utcunque versus perinaeum , ex egregia illa RAVI AN A methodo, ut sic in Vesicae partem cs . Np. a.) usque adigatur vulnus: quo facto per aperturam immittatur in Vesicam Conductorium, supra quod introducatur Tenaculum, seu Labadellum; quo tum lente aperto, leviterque circumcirca Calculum acto, ut an nulli bi adhaereat, tentetur, nihilque Vesicae intercipiatur; Calculus tum, tenaculo clauso, apprehendatur, eductoque Conductore, extrorsum aliquoties circum vertendo, praesertim , si major fuerit Calculus, attrahatur. Vulnus tum,
si bene peracta suerit operatio intra io dies uti recens, simplici plumaceolo Arcaei Balsamo illito curari potest.
f. 39. In Foeminis vero cum raro sectione utamur, tenaculo oleo
illito, & immisso, lente Urethram dilatamus; tumque reiterata oleiisjectione Calculum tandem prudenter educimuS. f. o. Ex his vero tandem patet, di sinceri fatebuntur Lithotomi hanc semper periculo plenam esse operationem : & quidem 1 Q. Q an unquam absolute scire possumus, an non alicubi adhaereat Calculus: quod s velum , lethales tum saepe sunt convulsiones. 20. Magni.tudo Calculi cognosci nequit, hinc cum educere volumus, saepe laceratur Vesica vel ita contunditur vulnus, ut vix evitanda subsequatur Gangraena , ver & adjacentes partes, uti intestinum Rectum, laceran tur, si ppurantur, gadgraenescunt. 3'. asperitatem nosse non possumus, hinc aliquando, Calculi aspera quadam eminentia, scindi quasi poterit Vesica, vel vicina quaedam pars. 60. Rami saepe Arteriae Hypopogastricae Vesicam petentes, ob singularem situm evitari nequeunt, hinc Haemorrhagia lethalis. Adeo . ut ne quidem dexterrima illa Cl. RAVII tam famosa pluribusque aegris adeo salutaris manus, periculi omnino semper expers sit.
qI. Si prae magnitudine Calaulus per vulnus factuin s 38. educi nequeat, rigiditanis tum dentatis tenaculis, quae apud ANDREAM,
39쪽
AM A CROOSEN, PAREUM, & FABRICIUM HILDANUM
destribuntur, Calculum in Vesica frangere solent. Hoc autem in Infantibus lethale plerumque esse solet, propter subsequentes convulsiones; in Adultis vero parum juvm, cum minimum remanens frustulum iliςo basis nqvr majoris Calculi sit.
40쪽
l Iomine ser, harvam molem, I item' statumque
Nomen servilis non nisi sortis ait. Omine sed magno promis molimina magna, Doctrinae haud parva laude tueris opus. Scilicet ex parvis jo D penetrabis ad Alta, Ac Medicus clarae sortis & artis eris. Regia virtutis via STALPART l obsita spinis Cernitur , & vendit cuncta labore DEUS.
Non sudore caret labor hic, dum dispicis, ecqui ossiciant morbi 3 quaeque medela siet ZPro meritis hinc L da dabit Tibi laurea serta ridem societ titulos bella Diona novos. SD DOMI O STALPARTIO,
Hilarum Virtutum e in uis, Stemmatis ST PARTIAE NI Propugnatori ac Propagatori uuiro, Amicoque suo suavisi mo ο καoω