[De cantico Trinummi Plautinae (IV 1) prooemium] [microform]

발행: 1844년

분량: 22페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

11쪽

Praeclara est Trinummi IV, I reducis Charmidis gratulatio, gravissimis ea concitatissimisque octonariis perscripta. Quos versus M penitus sentiatis quali iudicio enim currere dixerit, qui mire sagax interpolationum Vestigator nuper extitit, totam scenam infra Osuimus emendatius Criptam. Misipotenti et miιltipotenti Iovis fratri aethere Neptuno Laetus lubens laudes ago, gratas giatisque habeo, et fluctibus salsis, Quos enes mei fuit potestas, bonis meis quid Oret et meae uae. Quom suis me ex locis in Patriam usque ιrbem incolumem reducem faciunt. 5 atque tibi ego Neptune, ante alios deos gratis ago atque' be summas. Num te omnes saeωOmque Severumque, vidi moribus commemorant, Spurciscum, immanem, intolerandum, vesaniam ego contra Peria emerius. Ndm Ol lacidum te et clementem eo usque modo, ut Molai, Sila Sum initio. Atque tuam hanc via homines gloriam ribus iam acce eram ante: 10 Hiperibus te circere solitum, ditis damnare citque Omare. Abi, laudo scis ordine, ut aequomst, tractare homines: 5 dis dignumst, Se e mendicis modest ut sint, secus nobilis apud homines. Fidus uisti in s m esse iterant. Nam bsque foret te, scit scio, in alto Distraxissent disque tulissent scitellites tui miserum foede, lx Ronaque item omnia iam mecum cisim caeruleo Per Cia OS: Ita iam quasi canes, haud secus navem ἱrcumstabant turbine enti: Imbres fluctusque dique procellae inmensae tremere, scingere malum, Ituere antennas, scindere ela: -- Pax Propitia foret praesto. υage a me sis dehinc iam certumst me oti dare scitis artum habeo,

12쪽

Sot quis hic est, qui in idieam ingreditur sum novo ornatu specieque pMI, quanquam domi cum Omeriar quam hi rem agat, Simul cinimum adviortam.

Duo in hanc scenam cadunt a communi usu comoediae aliena orationis genus supra Vulgarem consuetudinem Vitae quotidianae SSurgens poeticumque colorem sumens, et Prosodiacae rationis quaedam licentia, modica quidem illa, sed tamen abhorrens a senariorum ePlenariorumque se eritate ac Propria octonariorum

anapaesticorumque. Et huc quidem Pertinet correptum extremo atque hisy labumque v. 20 silio pro quibus perfacile fuerat substituere et et gnato. Poetici autem dicendi generis statim ab initio exemplum extat aetherei, palmari Bothi coniectura ex et nerei erutum quando N et II in codicibus tam sunt similes, ut saepe dignosci Prorsus nequeant. Nec Duuc puto suum illud aequore Ne tuno Antonius Beinius meus tenebit, Quaest. Plaut. Creseid. a. 1834 P. 1 propositum. Item in Poeticum genus convenit V 2 gratias gratisque habeo, secundae voci postposita Particula: nam laudes gratias cave coniungas: propius enim ita ad idem librorum, in quibus est ago et grates gratiasque hiabeo Bothius accessit quam hanc versus formam commendaus Goellerus Laetus lubens laudes ago, gratisque libe gratas fractibus salsis, quamquam et luctibus non est sane quod ille ignorabat in Pal

linis, sed e fluctibus. antum autem recte uterque sensisse Videtur, serri non posse ab Hermanno receptum laudes ago et gratis riatas habeo nequaquam enim cum correpto atque hoc comparandum, quod multo est durius et vel horum versuum licentiam excedens. - eorundem gravitate V. 3 abhorret levium trochaeorum lenissima aequabilitas quos enes me potestas: quapropter servandum ui ab e manno additum. Idem autem etsi sine caussa quid collocavit ante bonis meis, tamen facile dubites num sorte recte meae deleverit, quo omisso et gratior fieri oratio ideri potest nec suo accentu foret caret bonis meis quid foret et vitae. Incredibiliter hunc versum Bothius pervertit, prorsus neglecta bonorum librorum memoria, in quibus nihil discropantiae praeter Quo vel vi penes me pro Quos enes

mei, et is Pro meis. Quod cum fuissent qui genitivum interpretarentur Pro mei Positum id recte aspernatus Goellerus ravo tamen iudicio in eo utitur, quod has formas a Plauto omnino alienas dicit quarum vel tu Trinummo certiSsimum exemplum ex Ambrosiano codice prodiit II, 2 62:m ita a aliorum miserescat, ne tis alio misereat.

V. 4 e Palatinorum scriptura urbis cuma vel cumam quae syllabae a deterioribus libris absunt, non felicissimo successu alii alia effinxerunt: urbisque moenis camerarius iuusitata sententiae urbis cutiam satis mirabiliter Bothius urbem Cumam

13쪽

is, quem non vigilantem, sed dormitantem somniantemque Veteres scriptores tractare hoc ipsum exemplum docet praeterea asperrimo uterque hiatu atque urbentusque in meam Hermanuus. t urbem usque ego quoque in ur lacu latere puto:

sed ex iisdem c litteris cum proxima a syllaba sociatis haud scio an probabiliter incolumem iam ronovius eruerit, in quod indischmannus quoque incidit Mus. Bhen. I, p. 1l8, cuius tamen reliqua disputatio fine excidit. Est enim, si quid video, hic locus ex eorum multitudine, in quibus paucularum litterarum reliquiae iudicio integrarum vocum sunt. - ego addidit quidem Camerarius, sed addidii

Palatinis quorum collocationem verborum ego mitin tibi nisi quod miro e vore neque Post ego Decurtatus inseruit vix dubito qui significantius cum Bothio ita uti secimus, quam sic corrigas cum Hermanno: ego tibi Ῥtune', quanquam utroque modo tibi, in quo vis est sententiae, sortius intenditur, sive illud ictu versus acuitur, sive ab initio enuntiati ponitur. idem ermanno gratis debetur pro gratias. V. 6 atque in libris ante Nidis insertum cum Bothio sustulimus quo servato minus probabiliter Hermannus saeωοm severum. - ab Hermanno adiectum ego Prorsus necessarium esse neminem praeteriit. Eiusdem Praeclara emendatione proximus versus restitutus nisi quod e librorum scriptura omnium Nam οl lacido te et clementi meo usque modo ut volui usus sum in ali recte etiam eo Pronomen Lindem annus servavit, quem in hac una cena rara fortuna ustam aliquoties verum vidisse eo magis miror, quo eum compertius habeo per reliquam sabulam universam suo quidem iudicio vix his terve aliquid profecisse. Quanquam ne ita quidem potuit non simul in leviore erte re peccare: nam non Sic illa pronuntianda sunt eo iisque modo ut olui istis sum in alto, sed in hanc rationem potius eo usque Diodo Imolui usus sum in alto. Nec unquam dactylum dactylus in his versibus excipit Bothium autem mirere Preto accusativo, quem e clementime felicissime Hermannus eruit, praetulisse lacido te et clementi, tulisse autem inePtiam meo usque modo. - v. 9 graviores turbae incipiunt. Tales enim in Vetere codices proximi versus exstant: Atque hanc tuam gloriana iam ante auribus CCveram et nobilis vra homines. Ptiumribus te circere solitiam, divites damnare atqus Domare . abi laudo scis ordine ut aeuutinct

iactare homines . hoc dis dignians . seu er mendicis modesti sint. Fidias luisti ibidiam esse iterant . nam usque Ore blat Scio in cito Distraxissent disque tulissent Satellura ui me miserum foede . . .

A quo exemplo in his tantum Decurtatus discrepat, quod . 1 habet nobiles apud, nare o. Ordinem ut aequumst, V. x dignumst et Sunt, absque

14쪽

- foret te sat et a m. r. allum. Primi autem Versus Verba extrema et nobilis apud homines cum intelligi non possent, suscepta Branti mutatione nobilem satis et licenter et invenuste Bothius sic scripsit: Atque hanc gloriam tuam ante auribus nobilem iam acceperam ad homines: spurcissimum autem versum Lindemannus hunc procudit 'Atque ego hanc tuam gloriam iam ante ac Peram nobilem via homines. Praeterea parum credibile est uno dimetro octonariorum, e quihus haec scena constat, aequabilem continuitatem turbatam esse id quod in diversissima et roqui horum versuum dispositione illis quidem criticis commune est cum cam rario. Is enim cum dimetrum his verbis comprehenderit Abi laudo scis ordine ut aequomst, Bothius absonam Prorsus formam hypercatalectam constituit Semper mendicis modesti sint, indemannus autem sic certissima scilicet coniectura ipse enim ait conglutinatis duobus enuntiatis:

Se e mendicis modostis sidus fuisti, in iam esse iterant:

dimetrum voluit hunc esse Nam absque foret te, sat scis in alto. Contra praeclare evitato hoc incommodo ingeniosissimam viam Hermannus ingressus verba illa nobilis apud homines, ut de sua sede traiecta, ascivit ad inferiora cum iisque in hanc tetrametri structuraeque speciem iunxit:

hoc dis dignumSt.

Semper mendicis modest ut sint, secus nobilis apud homines. Ita ne et quidem illud neglectum est, ex ut corruptum, solum autem Secu Praeter libros additum. Nihil autem frequentius quam traiectis versuum Particulis simul

excidisse aliquid. Et ut aliquid audaculi haec Hormanni ratio habeat: nam

multum habere haud concesserim, quoniam, si a veri similitudine non abhoi et quae caussa cogitatur corruptelae, nihil refert, quam late pateat quod e caussa illa consequens sit: at in tanta depravatione librorum lautinorum quis nescit frequenti

Usu evenire, Ut qua is ait Sententiae integritati potius numeroriimque concinnitati consulendum sit, quam sola emendandi lenitas curanda Sed vel sic tamen de sententia mea cedam omnemque rationem illam missam laciam, simulatque iam monstraveris, qua eorum quos tractamus versuum primus probabiliter consormetur

Aservato quidem illo additamento quod est nobilis via homines quod persuasissinium ab G ullis machinis essectum iri. Persa natum autem ne ab Hermania quidem puto, qui Parum gratis inerementis auctum sic constituit: Atque ego hanc tuam gloriam auribus quidem iam acce eram ante. Mihi talis misso hic versus videtur, ii simul caussa appareat, era huc Potissimum a

15쪽

sua sede 'ulsus exitus ille nobitis apud homines illaberetur: i Atque iam hanc Pud homines gloriam auribus iam a veram ante. auribus enim, quod minime supervacaneum, illi opponitur, quod antea dixerat opera

se expertum. In Proximis Bothius quo longius a Bermanniano finiendorum e auum exemplo recessit, eo turpius lapsus est quod laedet persequi uberius. V. 14 istellites tui merito defensum est, item merito servatum miseriam, utrumqUe contra Hermannum, qui tui satellites me foede transposuerat. Vtramque Vocem, me se Serum, codices sociant. - . I item omnia Hermannus libri omnia item Eidem v. 1 turbine debetur pro turbines. sod etiam in Ambrosianum irrepsit, e cuius schedis superstitibus una ab hac ipsa voce incipit. Sed eodem versu etsi sine offensione est naυem una syllaba pronuntiatum, non potest non displicere accentuum

PerVersio Circumstabcint ut aut abem circumstabant aut Circumstant apem Praestet. - . 17 luctus sine caussa Hermanaus suctusque cum ceteris Ambr. Man- cum aliquot syllabis versum Hermannus olim in confregere mutato rangere Sumplevit quod iam non tutabitur. Nihil tam apte ab Lindem anno per totam rinummum Xcogitatum quam ante frangere insertum fremere verbum. Exciderat hoc iam in Ambrosiano. - . 18 ni tura propitia a foret mest Ambr. ni tu Pax

P Pitia f. r. ceteri. Deletum ab Hermanno tua abesse posse negans LindemannMSOmisit foret quae omissio vereor ne tam aspera sit, ut ne in hoc quidem liberiore genere ferri queat. Pronomen autem desideraremus sane ut quod Iaxime, Si construendi ratio sententiaeque nexus hic esset: regissent . ruisSerit , CidisSent ,

nisi tu Aem tulisses. At vero tali enuntiato condicionali quis unquam vidit infinitivum historicum adhibitum qui non notabilis tantum sit, ut ille ait, sed etiam intolerabilis. Hinc igitur hoc potius constructionis genus conseqUen esse arbitror: Absque e foret, me distraxissent tempestates tanta earum mehementis, iam mihi Propinquum exitium erat nisi his discriminibus tandem sinis impositus esset. Videmus enim hic, ut Reifigi verbis utar hoc genus universum docte illustrantis comm . erit in ed. Col. p. 386 sqq. verborum omprehensionem gemina nuntiatione ita cumulatam, ut alterutra loquentis animo in ampliore oratiόnis ambitu Paene excidisse ideatur. Redundat sane, si severius agas, iterata in fine condicionalis

sententia, cuius iam ab initio facta erat significatio j sed iterata est uberiore inte

' Hi quemadmodum gemina prolasis simplici dirimitur apodosi, ita simplici prolas duplex po-dοSis Aeschyli Sept. 21 sqq. ἀλλ' ἐπι δαιμόνων προδρομος ἐλθον αρ ζαμ βρετο θευμι

καρων λιτάς. - Plautini exempli simillimos dicerem prologi Terentiani versus, Phorm. 13 sqq. :

16쪽

- VIII posita descriptione, qua cum propinqui exitii noti tanquam ante oculos ponatur, facillim et sentiendi veritati satis convenienter ad Praestiti auxilii cogitationem animus revocatur. Intelligisne igitur, quam commode Post dei mentionem ab initio factam absquo te foret in sine Potuerit simpliciter Pax commemorari non addito tua pronomine p- V. 10 non dubiam Acidalii emendationem A age a me confirmat Ambr. in reliquis libris excidit praepositio. In eorundem scriptura deinde hinc, qua satis per se probabiliter Hermannus effecerat deinde hic, Bothius perspexit dehinc latere, dehinc iam praebuit Ambr. Sed Verissime Hermannus me otio dare, et discrepant ipsi libri, quorum solus Ambr. Oti dare me, eeter otio me dare. V. 20 immerito ermannus librorum memoriam Quibus aerumnis deluctavi, h. e. satis artum habeo iis aerumnis, quibus, id quod et Bothius assecutus est posthabuit saliae Nonii testimonio p. 46 Cum hisce aerumnis deluctaoi mutato quidem cum in dum quae particula non deluctapi, sed Praesens delucto requirebat o proximis sui dum ita et filio Beliquis libris nunc accedit Ambrosianus. Is ο- de ea quae consequuntur in hanc formam disposita exhibet:

Mira, sed eadem non indocta versuum distinctione aliquoties Ambrosianus utitur.

Velut Stichi initium alibi testa us sum his illum Pusillis membris dispescere satis singulariter:

Credo ego miseram isse PenelῬam. Soror, suo Ex ansmo.

Quae tam diu idua

Viro suo aruit.

Nam nos eius animum .

Charmidis autem verba si idem ille sive librarius sive frammaticus trochaicis dimentus a poeta non lacesaisAM 'lar. ullum invenire prolagum posse novus uri diceret, nisi habere eui malediceret nisi horum iugiremum versuum insilicium Esse et e glossematis constatum unus e vobis ipsis, commilitones, naviter perspexisse videretur. Cui tam diu obsecundandum intelligimus, quam diu non dies re, sed seribere missum poetae essa existimabitur.

17쪽

ii j . Set quis hic est, qui in lateam lagreditur Cum nom ornatu specieque simiapo I, ruinquam domi vis, meriar, Quam hic rem gera animum advortam. Ultimo enim versu duas scripturas agat et gerat apparet coaluisse altero autem nom, quemadmodum alibi pro in syllaba est, ita nihil impedit quominus ante vocalem pro nulla sit, ut similia sescentis exemplis. Sed tamen, quantumvis per se honi sitit versiculi, dubitare licebit, num non magis hic quam in Sticho et Mihi verum metricus ille viderit. Quodsi non viderit nequaquam dubito quin una sola ia ineunda sit, qua trochaicos numeros tutemur. Aliquid enim offensionis lateor mihi subnasci simul particula, quae quo tandem spectet non satis apparet. Itaque eum in Vetere codice sic distinctos illos versus repperissent: Sed quis hic est, qui in lanteam ingreditur cum nosm ornatus eciaque simia2 Sol quanquam domum cupio operiar hic quam hic rem charmides a qua forma eo tantum ceteri lihri disserunt, quod priorem versum a Qui in plateam

ordiuntur, praeterea ornatu vecteque et HI, Lipsiensis autem cum ed prino in fine omin eriar quam hic rem gerat praebent: inde a Camerario simul a priore versu divulsum ultimo praemiserunt, nuper autem editores eum hoc etiam constructionis inculo nexuerunt. Et Pessimos quidem versus Bothius cum pedisequo Lindemanno commenti sunt quorum ille prorsus vitiata prosodia in sim7tu formam simul illud mutavit:

quo potius transposito hunc Hermannus emum conforma ii:

Pol simul, quanquam domi cu io, oneriar lamen, hic iam gerat rem. Recte factum, quod domi prohavit Donati in Eunuch. IV, 7, 44 testimonio sese atum de elapsis animum Mortam non potuit suspicari; sed simul adverbium cui notioni rettulerit, parum liquet. Simul possunt vel peregrinus ingredi et ingredi Charmides dici, vel uterque opperiri, vel unus sive senex si e Peregrinus et ingredi et aliud quid sacere non possunt simul alter ingredi opperiri alter dici, si commodam volumus cogitandi rationem esse. Itaque, quoniam in ultimum Versum gloS- sema irrepsisse Ambrosianus monstrat, sive gerit sive agat ab interprete Prosectum est: haud scio an eo ipso glossemate pristina simul particula extrusa sit, in margine autem ascripta postea superiorem in versum invaserit. mae igitur me caussae m

18쪽

Verunt, ut supra hane versus speciem Propon rein uti Plauto prosectam vi , tr

l, trunquam domi μύρω ο Periar quam huc rem Ggat, simul dnimum adportum. Nam simul eundem hominem et opperiri velle et observare, id vero nihil vel a

soni habet vel incommodi. i F., i

De nexu autem sententiariam Per hanc scenam' sese meipientium ne quid dubitationis relinquatur, sic habeto. Charmides enim Praeteri ceteros ait tibi γ- tune gratias ago quem cum communi hominum fama saevum et immisericordema vissem, in me lenem et benignum sim ea ertus. Et sane, ne quid celem neωe iniuriamitibi faciam, non iiD tantum ac veram si liciter, Omnino te et sinae ullo discrimine saevum esse, sed certa lege iustoqus te eramento modo mitem

modo immitem immitem divitibus, nobilibus su orbis mitem paveribus, humi bus, modestis. Vt potius tibi constiteris tantum me quidem Semato. Atque hanc agendi rationem non possum quin solam probandam vereque dignam deis dicam. Iam ah hac generali sententia ad suam se condicionem revocans, Summorum quihus obnoxius fuerit periculorum recordatus illuc redit, quod ab initio dixerat, nuo inculcans quod sua maxime interest Fidus fuisti, insidiam esse iterant. Quae si paullo plenius explicare volumus scitaque ogitatione supplere, aut in hane a tem Valere possunt Sed haec quocunque modo se habent, tantum certum est dem

me tuam a Pertum esse, cuius Persidiam crePanta nam e. q. S., ut fortasse

simplieius etiam Fides autem illa tua, perfidiae quam ulgo re an contraria, in me et rimario exemplo enituit, ut quem non clerior discrimine serparis, sed praeter solitum pro uitis tamquam mesenti emitio eripueris. Vtriunque in tanta animi commotione significari ista verborum revitate potuisse nemo no videt Neo in eo qui sapiat ossendet, quod periculoi in illorum, quae modo descripsit, dira recordatione commonitus haec subiicit vis I9 Apage a me sis, quorum item duplex potest vis esse, si ad dialecticam severitatem exigere poeticam reviloquentiam olumus, aut haec Tanta igitur cum sit maris atrocitas, quid mirum si nihil in posterum oluero mihi tecum rei esse, tametsi nunc me serparis aut haec, quae quanquam leviter tantum inverso cogitatorum ordine paene eodem redit, tameta

propius ad extrema verba ni a propitia foret praesto astringitur Sed tamen, quantumMi Paratum auxilium tuum expertus sim, in denuo tibi confidiam in tanta itineris maritimi dissicultate non potero a me immirare. - Ceterum,quod NePtuni deorumque aequitatem praedicans Charmides nunc de pati eribus et dimitibus, nunc de mendicis et nobilibus loquitur, apparet levi verborum inconstantia usum una notione divites nobilesque itemque pauperes et Δohites comprehendere , ad suam

19쪽

autem eondicionem cum illam laudem accommodat, non continuo mendicis sese annumerat, sed tantum ditibus et nobilibus opponit. Vt nihil profecto repugnantiae cum insipido interprete in eo quaerendum sit, quod satis se artum habere, dum silio dipitias quaesierit v. 19 dicit, vel merces e navi esserri iubet IV, 4, 14 vel re bene gesta se redisse testatur V, 2, 8. Nam cum inter divitum nobiliumque et mendicorum humiliumque condicionem multi tanquam gradus intersint, etsi, quo quis ProPius ad hanc accedit, eo certiorem habet secundum legem illam divinam Uem Salutis, tamen consentaneum est aliquam deorum lenitatem etiam ad eum Pertinere, qui ab hac condicione aliquo intervallo distans non tamen illico in ipsam contrariam partem venit. Et id quidem prorsus cadere in Charmidis personam BPParet, honestum civem et industrium, non carentem aliquo Peculio, sed ab om- lentia et dignitatis splendore satis remotum, suoque labor rei familiaris increme tum aliquod non sine aerumnis quaerentem. 'I nunc et luculentissimis versibus 10-20 praeclaram scenam decurtatam in undecim versiculorum ieiunam exilitatem redige languidissimo exitu gratiarum testia scationem Charmideam hoc termina At que Iuum hanc apud homines gloriam furibus iam acce eram ante hinc autem asperrimo sententiae hiatu ad illa transi:

Sed quis hic est qui in plateam ingreditur denique honum poetam adeo sacra

lirantem, ut uno tenore has sociasse sententias credatur omnes te crudelem qu runtur ego clementem e ertus sum atque talent te Praedicari Prius Cognoperam.

Particulam vobiscum communicavimus amplioris disputationis, quam integram Proponere per aliam opportunitatem cademibam pedpediem licebit. Nunc enim cavendum erat, ne nimis vos morarentur ad eas tanquam studiorum epulas estinaturos, quas in quovis genere largissimas vobis appositas videtis quibus ita utemini, ut et ad vos ulcerrimi fructus redundent et nos impensae obis operae ne aeniteat. Sed tamen prius quam vos valere ita eam illud agendum est, quod cum hoc Prooemiandi ossicio coniungi nuper placuit non mediocri ut arbitramur vestro ipsorum commodo. Quo enim vobis certius de EmAuINun ACADENICORV , quorum quotannis Varia a multiplex materia Proponitur, ratione atque Ventu Constet, isum

est hoc loco vobiscum communicare, quae cum de novissimis contentionibus vestris singuli ordines iudicarunt tum vos tractare per proximi anni spatium iusserunt. Eo autem munere scire vos volumus ita nos defungi, ut non nostra elocutione utamur, sed sadem verborum a ipsis ordinibus in chartas coniectorum Servemus.

SEARCH

MENU NAVIGATION