Acta Concilii constanciensis ..

241쪽

B. De liber gestorum de Cerreianus. 227

ac depulatis nacionum in consiliis tempore longo fueriint; d. aulem cardinalis de Ursinis laboro itineris fatigatus interesse non potuit. Di Xeruntque redieta quatuor cardinales, quod in erastinum bona nova de sincera intentione d nostri pape referreni. Quibus Psponsum est pro parte ibidem existenetum, quod, si bonam intencionem haberet ipse d. noster papa, non fecisset mandatum eurialibus, quod Sub pena Xeommunieaeionis, privacionis beneficiorum et officiorum eum in ira se dies sequi deberent. Quibus replicatum St, quod Super hoc provideri poterat, altent quod terminus nondum erat elapsus et ipsi . cardinales super hoc mandalum habebant. Hac lamen replicastione non obstante magna illo sero altercaelo iacia fuit. Dio' iovis XXVIII mensis Marcii convenientibus in palaeto

episcopali Constanciensi, rege Romanorum, d cardin Blibus, ne ionibus et oratoribus regum et principum, dominorum ne niVersitalum reum V p. d. cardinalis Pisanus nomine aliorum suorum Collegarum et pro pariet nostri pape Johannis XXIII eXposuit, qualiter d. nOSter papa paratus erat constituere suos procuratore Omne et Singulos d. s. R. e. eardinales ad renunciandum papalui in omnibus casibus edule ultimo per ipsum iacie. Ita quod, si tres e eis adinvicem concordarent, libere cedere possent et ipso nolente cedere.

Et similiter volebat constituere et prelatos e nacionibus, dummodo nationes triginta duos prelatos nominarent ita quod tres X dielis octo relatis, si ad invicem concordaverint, cedere poSSint. Item quod . noster papa stabit prope Constanciam per unam Vel duas dietas usque ad deliberacionem Oneilii. Item vult, quod Oncilium non dissolvatur, donec habeatur periecta unio in celeSin Sanela Dei. Item quod loeus isto concilii non mulatur sine deliberastione conellii Super quibus omnibus dictu d. noster papn nratus erat apostolicas bullas dare. Fuit etiam petitum pro parte . nostri pape per telum . cardinalem Pisanum, quod daretur bona Securitas, nostro pape de Sua persona non offendenda et de non movendo uerram contra due sena Austrie. Et si hec duo non ierent, nulla predictarum oblationum diceretur facta fuisse. Que omnia tamquam ludicria' et ii et pro parte . nostri pape oblata Per d. regem Romanorum et alios ibidem astantes reputata' fuerunt; fuitque ibidem unanimiter voci foratum Hiis non obstantibus fiat sessio fiat sessio Propter quo tam ipsa die quam die Veneri Sequenti altercaeiones maxime fuerunt inter d. cardinales et nacioneS.

242쪽

Die veneris XXVIIII mensis Marcii cum predicte res aciones, videlicet Germanica Gallicana et Anglicana deliberassent Sessionem celebrare in crastinum et capitula, que volebant in ea Statuere, d. cardinales in palaci episcopali Constanciens convenientes habita inter se deliberacione obtulerunt . regi ibidem cum eis convenienti pro parte . nostri pape ultra supradicla infra- Scriptas OblIcioneS, quod, noster papa paratu erat ipSum regem unaeum, cardinalibus procuratore ad renunciandum papatui constituere, ita quod, si duo ex . cardinalibus Simul cum ipso d. rege concordarent, BPalui cedere possent ipso nolente cedere. Item Paratus erat ipse . noster papa curiam suam Sine deliberacione concilii hinc non transferre. Item obtulerunt dicti, cardinales, quod ipsi parali erant sessioni in crastinum celebrande intereSSe, dummodo non fierent neque statuerentur alia capitula nisi capitula infrascripta quibus Sic Oblatis . rex receptis capitulis infrascriptis dixit, se iturum ad naciones in claustro S. Francisci congregatas et cum eis predicta capitula conferre Velle et ei S OSle reSpondere. Ea doni die venit novum de casus Constanciam, qualiter . noSter papa timens, ne d. re castrum catus obsideret, inde hora non ante meridiem nullo cardinali sociatus eum paucis e suo familia sub ductu ducis Austrie recesserat et versus Friburgum

Eadem die hora tarda d. roca nacionibus ad dictos cardinales rediens retulit, quod naciones super infrascriptis capitulis tantum in ΘSSione Statuendi non potuerant concordare. Sed obtinuerat ab eis, quod sesSi usque ad horam destimam prorogaretur, et in crBS- linum usque ad illam horam viderent, si possent adinvicem concordare.')Die sabbati, que fuit dies sabbali sancti, penultima mensis Marcii hora septima ante meridiem convenientibus in palaci episcopali Constanciens d. rege Romanorum, d cardinalibus et nacionibus fuit plurimum super intra seriplis et aliis capitulis altercatum. Univorsitas etiam Parisiensis multum institit apud regem, ne contraducem Austrie moveret guerram dicentes quod si guerra OVeretur, dubitandum erat, quod concilium non dissolveretur. Sed re se durum in hoc semper exhibuit. Et landem d. cardinalos'' cumnacionibus super ipsis capitulis non valentes concordare, fuit incepta mi SSa pro Sessione celebrandR. Tunera re iterum a d. cardinales ingressus est et habito cum eis aliquali colloquio d. S. Marci

243쪽

B. De liber gestorum de Cerretanus. 2290 Florentinus cardinales cum ipso rege Xeunte primam appellam ecclesie ConstantienSis Sunt ingressi tu Sseruntque ad se vocari deputatos nae ionum iam in choro paratos X istentes pro sesSione celebranda. Quibus venientibus habita fuit non modica discoplatio inter d. regem d. cardinales et depulatos naeionum super capitulis prolibatis et tandem divino flamine inspirante in unam sentenciam conVenerunt, quod tantum capitula infrascripta in tela sessione Statuerentur. Fuit ergo dicta es Sio de consensu et voluntate . regis et omnium, cardinalium in Constaneia Xi Stenetum, quatuornacionum et Oratorum regum et principum celebrata. Et omnes cardinales in Conflanci a Xistentes, qui non erant infirmitate gravati, interfuerunt. Cui sessioni reumVS in Chr. p. d. Jordanus miseratione divina episcopus Albanensis cardinalis de Ursinis presedit et rev. p. d. Johannes patriarcha Antiocenus missam elebravit. Qua finita revit u in Chr. p. d. Franciscus miseraeione divina Sanctorum C OSme et Damiani diaconus cardinalis sacro Constanciens approbante

concilio legit capitula infrascripta. In' nomine sancte et individuo trinitatis patris et filii et spiritus sancti. Amen. e Sancta Synodu ConStaneten Si . . .

Et primo, quod ipsi in spiritu Sancto legitime congrctgnin . . . Item quod dominus noster papa . . . dictorum deputntorum.')In concilio Constandiens exhibita penultima Marcii videlicet die sabbati sancto.' γSequuntur quedam provisiones utile pro acceleranda unione, qua offerunti cardinales, qui sunt hic, e curaturos, ut fiant per d.

nostrum 3Pam.

Primo quod . noster dabit ullam, quod hoc concilium non dissolvetur nec mutabitur ab isto loco sine consilio' concilii. R. Placet deputatis sed non ad elicionem concilii. Item quod domini de concilio faciant formam procuratorii et ipsi cardinales facient, quod d. noster aeceptabit in Omnem

244쪽

R. Placet omnibus deputatis, quod fiat in forma debita et faciant, cardinales, quod . noster aceipiat in forma visata vel avi- Sanda per concilium. Item quod concilium eligat constituendos in procuratores in sterio numer de singulis nacionibus usque ad XXX vel L. Doquibus d. noster eliget et Vel duodecim, quo constituet ultra . regem Romanorum et . cardinales. Quos etiam OnStituet procuratore secundum formam alterius schedule' tradite' per d. cardinales singulis naeionibus. Et erit forma quod e d. cardinalibus tres vel duo cum . rege Romanorum et e predictis de concilio tres de tribus nacionibus, qui eciam sine cardinalibus poterunt Xe- qui e SSionem. R. Videtur opulatis nacionis Germanice et Anglie, quod . papa QOnStilunt procuratores nominandos per concilium et quemlibet in solidum, quod placuit etiam Gallicane. Item quod oblata per quinquera cardinale pro parte d. noSiri, que ala sunt in cedula ut supra, si videntur aliqua addenda vel corrigenda, reddunt se certos. Et ita habent a d. nostro, quod ipse eliam approbabit et bullas super eis dabit.' Item de curia Romana offerunt Se providere per modum alias dictum aliter, quod per hoc non preiudieabilia concilio. R. Placet iuxta visamentum circa istum articulum datum. Item promittent . cardinale S, qui Sunt hic, quod Si conlingat caSus mortis d. OStri pape, non eligent alium, Sque quo Videntur,nn per Viam e SSioni aliorum Supervivencium possit dari pax e celeste. Et si videretur concilio utilius, quod aliquis eligeretur, Obligabunt eum ad viam cessionis produrandam et faciendam in omnibus, prout obligatu est . noster cum conStilucione procuratorum in simili formn. R. Meliberaverunt non aliquid esse faciendum. Item interim, quousque Videatur, an per viam e SSionis OSSit dari pa eccle Sie, non con Sentietur, quod creentur OV cardinale S. R. Provisum et per Concilium. Item generaliter offerunt, quod Omnia, que deliberabit concilium esse utilia et Opportuna ad Xpedicionem unioni Supradicle, procurabunt per d. OStrum papam X pediri clam sub bulla. R. Ille placet omnibus iuXla Vi Samentum.

245쪽

B. De liber gestorum de Cerretanus. 231Premissis attentis videtur attendendum circa predicta, que directe reSpiciunt ad unionem eccle Sie, Suspensi ad tempus aliis materiis, que habent magnas difficultates et maturam exigunt delibe-

racionem.

R. Placet iuXla avi Samentum. Item videtur omnino providendum de securitate . nostri antecessionem et post et provisione' flatu Sui post cessionem. R. Placet estiam iuxta visamenium circa articulum istud datum.' )Ιtem de guerris, quod e SSent. Sequuntur ea, que per modum avis amenti videntur per hoc Sacrum concilium aceeptanda pro bono unionis de oblatis per

Et primo quodi noster det bullam, quod hoe sacrum concilium non diSSol Vetur, Sque quo hoc scisma totaliter Xtirpatum fuerite eciam in capite et in moribus' reformala. Placet ')Secundo quod . noster papa similiter de bullam, quod hoc sacrum concilium Constanciens de hac civitate Constandi ad aliuml Ostum non mutabitur sine deliberacione et consensu dicti sacri concilii.')Tereio quod fiat procuratorium in forma debila et ipsi cardinales facient, quod . noster acceptet formam per concilium advisalam vel advisandam. Quarto quod . OSter constituat procuratore per concilium nominandos et quemlibet in solidum. Quinto quod . noster dabit bullam, quod curia Romana de hac civitate Constanci non mutabitur sine deliberacione et consenSuhuius sacri concilii nec cogentur officiarii dicte curi alibi residere quam in dicta civitate Constancte, quamdiu dictum Sacrum generale concilium ibidem celebrabitur. Sexto quod . noster et ullam de novi cardinalibus non creandi Sicut per dictum sacrum concilium fuit ordinatum et diffinitum. Septimo quod . noster de bullam, quod omnia, que hoc Sacrum concilium deliborabit et determinet esse utilia pro bono dici unionis, d. OSter, quantum in ipso erit, cum effectu

implebit.

246쪽

Octavo quod pendente causa Xtirpacionis dicti scismatis non tractentur alique materie, per quas bonum unionis et debile reformacionis ecclesie Dei posse impediri vel differri super qua si aliquod dubium emergeret, determinacioni diei sacri concilii fletur. Non quod provideatur de Securitate persone . nostri post factam suam cessionem et ante et de bona provisione pro Se et familiaribus suis post telam essionem faciam, cum condicione lamen, quodsi d. noster habita dicta securitat iret Italiam vel ad alia partes sine deliberacione et consensu dicti concilii vel nollet obtemperaro concilio et detorminacioni diei concilii in portinentibus ad iidem et extirpacionem dicti scismatis ac unionem ecclesie Seu Peiormacionem eiusdem, securitas et provisio premisse ei non prosint mmo pro non iactis habeantur. Dio dominica in festo pasche resurreolionis domini, ultima videlicet mensis Marcii, ad preces gloriosissimi principis . Sigismundi Romanorum et Hungari regis semper augusti revinu in Chr. p. d. Ordanus miseracione divina episcopus AlbanenSiS, . . . cardinalis de Ursinis, missam in ecclesia calliodrati Constanciensi solemniter celebravit. Cuius misse celebracioni ipS d. re a d. Irdinales, qui Constancie remanserunt, qui non erant infirmitate gra-Vati, pluresque principes et prelati interfuerunt. Post cuius misse celebracionem prefatii cardinales, Oratore rogis Frnnete, OrniorOS universitalis Parisiensis et plures alii apud prefatum d regem in- Stilerunt, quatinus a movendo uerram duci Austrie omnino desi- Sleret, allegantes, quodsi guerra fieret, concilium' dissolveretur Omnino et sic unio plata non haberetur in ecclesie sancia Dei, quod erat contra ipsius d. regis intencionem. Quibus ipse . re in effectu graui OSe respondit, quod verum erat, quod de ConSen Summ-nium principum in hoc sacro conellio existencium, qui se a dicio duco Austrie iniuriatos esse repulabant ob modos per ipSum lentos, guerram eidem duci facere concluserat. Et propterea non Olerat eum honestate a dicto proposito resilire sine predielorum principum conSensu Volebat tamen super hoc cum eis in crastinum pos prandium laetus On Sulere. Diph martis oeunda monsis Aprilis d. depulati quatuor nucionum doliberaverunt in hac conclusione remanere Super Proeli ratoribus constituendis per d. nostrum et ista fuit communior et maior opinio, videlicet quod de sedecim personis d. noster ligat el

247쪽

B. De liber gestorum de Cerretanus. 233

constituat ilo, duos de qualibet nacione, ita lamen, quod unus deuii et alius de alia nacione vel duo eiusdem nacioni per concilium nominandi dictam cessionem per se sine aliis et quilibet ipsorum in solidum id facere possit saltem concedere teneatur, quod duo unius nacionis Vel unus de una et alius de alia nacione sine aliis id facere valeant, sicut supradictum St. Item quod sacrum concilium in prima se SSione premi SSR, Ulpremittitur, et alia coneordala per d. nostrum fieri debero delibereto desternnt. Item quod in proXima sessione omnes articuli et clausule Oncordate per naciones in ultima sessione pretermissa Xpediantur. Item quod procuratorium quadruplicetur et sit in custodia sacri concilii. Item quod procuratore eo uti non possint, nisi iuxta determinacionem concilii et quod ita iurent publice in sessione. Cum per plures dies allere aliam e SSel inter . cardinales et nacione Super suprascriptis Oblacionibus per d. cardinales pro parte d. nostri pape et pelicionibus pro parte nacionum faelis, tandem naciones ipse quatuor, videlicet Germanica Gallicana, Anglicana et Italica communi omnium deliboracione tradido runt . cardinalibus formam procuratorii intrascriptam flendam per d. nostrum papam ad cedendum papatui, de qua di Xerunt e contentOS. Johannes' ele Pridem ad laudem . . . Per premiSSnm Rutem produratorum constitustionem non intendimus nos aliquo modo liberari ab obligacione, qua sumus astrieti, renunciae ionem papatu Ssacer iuxta deliboracionem teli sacri concilii in quocumque casu in diei cedula obligacionis comprehenSo, quoUSque O COSSionem vel decessum huiusmodi aut alium casum quemcunque uni fiat in ecclesia sancta Dei. Dio' sabbati sexta mensis Aprilis, cum per prius inter . II dinales et naciones altercatum fuisset super correctione et emendacione capitulorum in precedenti Sessione statulorum, tandem Ordinatum et conclusum est, quod Supradicta capitula modo infra- Scripto corrigerentur. Convenientibus itaque dicta die gloriosissimo prinuipo d. Sigismundo Romanorum et Hungari Semper UgUSlo, revi iis . cardinalibus Constanei existentibus celerisque principibus prelati regum, principum ac dominorum Oratoribus et Procurn

248쪽

loribus et aliis in sacro Constanciens concilio existentibus in ecclesia cathedrali Constanciens premissa per d. cardinale et oratore Sregis Franci prolestacione in camera paramenionim alacii Onslanei ensis Secrete facta, quod propter scandalum evitandum ad Sessionern ibant, non animo consentiendi iis, que audiverant in ipsa latui debere, maXime quod . noster papa et alii in concilio existentes in plena securitale fuerant, quorum plura Statula non Sunt, sed ad sesSionem aliam reservata, tandem quinta se SSi celebrata est. Revmu que in Chr. p. d. Jordanus epi Scopus Albanensis cardinalis de Ursinis in ipsa sessione presedit et revinu in Chr. p. d. archiepiscopus emensis missam celebravit necnon revinus in Chr. p. d. Andrea Laseliarii electus Polgnaniensis post finitum officium pronunciavit capitula intrascripta: In nomine sanete et individue irinitalis me Sancta synodus . . . et hominibUS.')Die uno clava mensis Aprilis bulla infra scripla pro parte d. nostri pape misSa in preSeneia d. regis Romanorum et nacionum

Johanne . . .' Universitati vestre ... Dat Loionber Basiliensis diocesi pridie nonas Aprilis pontificatu noSiri anno quinto. B. 0 Monlepoliciano.')Di veneris XII mensis Aprilis novum certum venit Constan-ciam, licet per antea varii modis relatum fuisset, qualiter d. noster papa Johannes XXIII. in habitu dissimulato, sex lamen hominibus, non lamen de sua familia, equestribus tam mechinas et faretraS, quemadmodum et ipse papa ad alias gerentibus ac abbate de Podio-bonigi, Florentino iocosis, socialiis die martis nona mensis Aprilis hora secunda ante diem de Loienbercti recesserat ei versus Friboreti perreXerat, deinde, ut communis habebat opinio, ad Gallias transituri. Die mercurii VII mensis Aprilis audior italo sacri concilii Conflanciensis convenientibus in celesia cathedrali Constanciensi gloriosissimo, Sigismundo Romanorum et Hungarie rege Semper

auguSlo, re Vi ii d. S. R. e. cardinalibus, qui ConStanei reman Serant, celerisque prelatis et oratoribus dominorum in predici sacro concilio existentibus, se Xla Sessio celebrata Si, in qua revinu d. cardinη-lis Vivariensis presedit d. archiepiscopus GneZnensis''hmi SSam celebravit e d episcopus Atrebat tensis' legit capitula infrascripta ...')

8clinii Hurdi IV, 119 Decernitur . . . Germani Iehit iter.

249쪽

B. De liber gestorum de Cerretanus. 235

Dio veneris XVIIII mensis Aprilis prefati reum in Chr. p. d.

S. Marci et Florentinus . R. e. eardinales' unacum Supradicti Oratoribus nacionum legati a d. nostraim papam in Friburgo morantem de Constancia reste SSerunt.

Die sabbati XX. mensis Aprilis evnti in Chr. p. d. Branda lituli saneli Clementis Placentinus presbyter et Landulfus s. Nicolai

in carcere Tulliano Barensis' diaconus . . . cardinales de Sen- fusa Constanciam Uni re Uersi. Eadem'' die, prout postea novum venit ConStanciam d. noSterpe pa Johannes XXIII. hi ductu ducis Austrie hora prandi volcirca de Fryburgo recessit et ad Brysa territorii eiusdem ducis se

transtulit. Dubiumque apud omnes fuit, an ad Burgundiam vel ulterius pergeret, licet re Romanorum et plures alii assererent, quod dux Burgundi eundem non reciperet, qui cum rege Romδ-norum ipse du confederatus erat. Revini in Chr. p. rectori et universitati Parisiensis studii carissimis fratribus. Ex litteris vestris ad nos nuper delatis, p. reum Virique re- Stantis Sinai, aperter cognovimus, tam etsi e hiis, que Vidimus, et

que dudum audivimus, ignorare antea non possim IIS, lum ierVenS desiderium vestrum ad reintegracionem eccleSie, tum ergR OS X-imiam garitatem; nam ut superiorum temporum argumenta milia-muS, Vos et ad nneionem nostram solam de ceteris, ut accepimuS, nunc scripsistis et eo tenore verborum, ut affectus Vester preelaruSSiVe erga pacem ecclesie sive ad noStram universitatem latere non

possit. Verumtamen ita Xistimamus, nobis idcirco potissimum vos Serip Si SSe, quod gestorum . nostri pape, qui, cum uni Versali SilpontifeX, est tamen Italice nacionis, sive gloria sive infamia precipue ad nos pertineat ac propterea lant debeamus et avidius Optare et Studiosus proe urare, ut recte agat, quanto magi OriginiS racione sumus fame nominisque participes. Quod ipsum, ut decet, apud nos reputantes, quemadmodum fuimus inenarrabili gaudio perfusi, eum in publica sessione huius sacri concilii viam cessionis ab omnibus approbatam pro danda ecclesie Dei pace non solum Obtulit, verum eciam iuravit ac vovit, ita extremo fuimus affecti dolore cum eundem hora incongrata, indecenti habilia, et quod gra-

ep. Lexoviensis an die eiden ordinille pro eorum expensis faciendis eundo ad. d. n. Papam pro lunc existentem in Friburg 200 Gulden tu hien steterunt in via per XII dies.

250쪽

vius est, nulla subsistente causa probabili, ab hoc loco per Se electo, ab hoc concilio per se vocato cognovimus discessisse. Circa quod nichil est amplius, quod dicamuS, niSi quod, si non resipuerit feceritque, quod decet, primos non esse oportet primosque constituimus nos futuros, qui in ipsum et commune dispendium univerSalis ecclesie et nostram privatam iniuriam severius prosequamur. Celerum de benivolencia, quam erga nos geritis, vestre caritati gracias agimus, de studio Ver ad commune bonum sollicitudinem vestram in domino commendamus, roganteS, Ut et O quoque, qui pacem ecclesie Pacem inquam ab erroribus, pacem a SciSmate et pacem a pravis moribus cum ceteri procuramus non solum adhortastione, quod facilis, Verum eciam, quod facere o optamus, et oracionibuSerga Deum et consiliis ac directionibus ad nos millendis propensius adiuvelis, universitalem vestram florere semper a proSpere agere optamus in domino. Scriptum in congregacione OStra pud Sanctum Franciscum sub sigillo nostri residentis. Fratres vestri prolati ac doctores et alii de Italida nacion in Constanciens concilio. Proficiscentibus itaque prefatis revini in Chr. p. d. sancti Marci et Florentini ac rev et venerabilibus patribus, prelati S, doctoribus et magistris, pro parte Reionum Oratoribus octo, duobus videlico pro qualibet nacione legatis sacri concilii Constan- ciensis a d Johannem papam XXIII. cum supra dictis instructionibus, tandem die dominica XXI. mensis Aprilis retali domini ad Opidum Frybur pervenerunt. Ubi cum essent certificali, quodd. noster Johannes papa XXIII. adhuc in Brysa morabatur, habito inter se consilio deliberaverunt per proprium nuncium eorundem adventum ei significare. uncius itaque iens et rediens dio tune XXII mensis eiusdem retulit quod eorum advenius ipsi . nostro pape Johanni XX ΙΙΙ. esset acceptus propter quod diemariis XXIII. eiusdem mensis, prodieti domini lor arripientes ad Brysa pervenerunt, illaque die nichil de sibi commissis X-

Sod di mercurii XXIIII mensis Aprilis ala eis audiencia consilluli prefati coram eodem d. Johanne papa XXIII. eis iniuncta Sibi eXposuerunt, supplicantes eidem, ut allorum de locis sibi nominalis eligeret ibidemque usque ad doliberacionem concilii resideret, procuratores ad renunciandum papalia constitueret et alia faceret, que in seXla et ultima Sessione per Sacram synodum OnStan-

ciensem fuerunt ordinata. Quibus ipse . Johannes papa XXIII.