Ad praemiorum a quattor ordinibus propositorum publicam renuntiationem quae fiet die XIII. mensis Iunii A. MDCCCCVI, hora XII huius Academiae cives et qui eius studiis favent invitant Universitatis Georgiae Augustae Prorector et senatus. Analecta Pla

5쪽

HORA XII

INVITANT

PRORECTOR ET SENATUS

SCRIPSIT

7쪽

Quaestionem unam alteramve huic Analectorum ordini adiuncturus talia, ut olim faciebam, nunc quoque eligam, in qualibus tria illa aut appareant aut quaeri possint aut divinari saltem ratio sermonis latini vetusti poetarum graecorum exemplum, rhetorum ars et doctrina quae triplo ratio raro accidit ut dissolvi quasi et dissecari possit in partes saepius accideret, si lauti sermo rudisesso et artis initiis impeditus sed cum de lauto illo sit Macco Tito vel Tito Macco lauto non multum sciamus, intellegimus eum

studia sua eo modo tractasse et artem suam eo modo XereuiSSe,

ut inter sermonis artificos simplex et nativi coloris, inter simplices magnus artifex esse videatur. Per multas species diffusum est trimembro dictionis genus, quarum aliquot non multum inter se commune habent praeternumerum ternarium eo autem ipso tam arto continetur totum genus, ut in numero aliquid esse momenti consequatur egit de hac figura rhetorumque de ea doctrinam atque varium scriptorum usum

praeclara disputatione persecutus est ordonus dominucii Folidis aetate o genero dicendi p. 35-53); item de trium vocabulorum compositorum rationibus grammaticis accuratissime disputavit et

exempla Iautina ac Terentiana congessit j0grenus de particulis copulativis apud Plautum sit Torontium p. 33 - 143). illo igitur

quaestionem rhetoricam tractavit, scriptorum artificia ad rhetorum studia referens, Vix tangens poetas, hic grammaticam , id potissimum spectans quibus modis lautus ac Terentius terna vocabula copulaverint aut inconexa posuerint quare non inutiliter mihi videor quaerere quid tricola quae in lauti sermon inveniuntur ad artificiosa vel naturalis compositionis naturam cogn08cendam

Scilicet omnis quasisti de figuris sermonis non ab artis tantum rhetoricae primordiis repetenda est, sed ad ipsam linguae naturam et ind0lem deducenda, ut si fieri potest intellegatur ex quibus radicibus figura fando a scholasticis exculta provenerit tali quaestioni praecipue aptus est sermo lautinus, qui et ex ipsa

8쪽

vita haustus sit nec nimium remotus ab ipsis litterarum latinarum principiis ut artificiis, a quibus eum nequaquam alienum esse satis comperium sit, ingenitus sermonis color non videatur extinctus esse.

Do tricolis agi simul cum dicolis solet iure quidem ab is quid asyndetis quaerunt asyndeton autem bimembre notum os italicis linguis familiare esse, graecae non item unde evenit ut Cicero Caesar Sallustius et sequentes omnes culti sermonis antistites raro se uterentur cf. Nordenus p. 33), cum friuolon a Graecis excultum somper floreret sed non altera figura in alterius vicem successit, quod fieri non potuit, sed bina vocabula membrave Latini quoque particulis copulativis coniuncta efferre praetulerunt, terna crebro non coniuncta posuere ceterum diversae sunt hae c0mpositiones non specie Sed genere bina vocabula non vulgari modo coniuncta, sed ut figuram efficiant, fere aut synonyma sunt vel affinia inter se aut contraria atque talia ubi componuntur velitis iubeatis, rotentes promitii, sonitu avitu, ipsa similium coniunctione vigor additur verbo contraria, sive inconexa sunt, velut digna indigna, hue iliue hostatu anhostatu, sive copulata velut in talibus εἰ στινυήνους τις η βάθους τεχνχὶ hic ego duae milesque bonus, Romani tollent eq/tites peditesque cachinnum universam rem amplectuntur ad quam

portinent; de qua figurae vi dixi Anal. II p. 36 sq. ubi commemoraro obsebam aiboli adnotationsem ad Electra v. 303), nuper data opera egit E. Κ0mmer die polare ausdrucks eis inter rioch. liti. 1903). simili modo omnia, quae tria sunt, comprehendit triplex

temp0ris notati inde ab Hesiodo τά τ' ἐοντα τα ' σσύμενα προτ' ε0ντα pervagata poeti atque scriptoribus, ut aut orbi substantivi formis concipiatur utilauti id. 8 neque esse credo neque fuisse neque fore, cf. ad ers. 777 aut verbi actionem notantis vel passionem, velut Euripides dixit Troad 467 πτωμάτων γαρ αξια πάσχω

corpus triplex tres spatii dimensiones comprehendens: τ επι τρία σῖμα Arist0tolesta caelo 268 8 si Menand0 tribus modis omnia in vita fori dixit frg. 155 τρια γάρ στι, δεσποτα, δι ων παντα γίγνετ . η κατὰ τους νομου ταῖς ἀνάγκαι η τι τρίτον θει τινί. vol ut alio quolibo oxemplo utar, haec tria complectitur Terentius Ad 529 eliens amistus hospes nemost vobis et idoro p. V S Xt.:

omicorum hosfγitum clientium, de sen. 32 non curia tres meas desiderat, non rostra non amici, non clientes, non hospites cf. Nordenus

quae sequitur complexi rem continent et absolvunt.

9쪽

Hac igitur sit talia ad res et materiem pertinent in quibus quid ipse numerus valeat, Aristoteles initio operis de asilo his verbis persequitur: μεγεθους τι μὲν φ γραμμὴ τι δ' πὶ δυοεπιπεδον, τ επὶ τρια σαγμα καὶ παρα ταυτα υκ εστιν αλλο μεγεθος

δια τι τα τρία πάντα ἐναι καὶ τ τρὶς πάντρὶ item de primo medio summo τελευτη καὶ μεσον καὶ ρχὴ τον αριθμον χει τι του παντος, ταυτα δε ιν της τριάδος unde hilochorus, cuius verba cum nomine servavit holius s. τριτος κρατήρ, verba accuratius schol. lat. Charm. 167a: τελειος ὁ τρια αριθμος, πειδη καὶ ρχην καὶ μεσον καὶ τελος εχει, καὶ πρωτος ουτος ob ἀριθμων ἀρτιοπεριττος es.

Religenstei ach. oc Goth. 1906 p. 42) quo pertinet Plutarchi invita Fabi Max. 4 ext hymnus ut ait de triade. Sic Aristololes post ythagoreorum studia ipsius numeri vires definiebat atqu0 sermonis humani usum si quis considerabit, videbit praeter rerum complexionem trim0mbris compositionis figuram propter numerum quaeri et numeri vi ac virtute fulciri. Numeri ternarii vis undo vonorit identidem indicavit Diolsius of Archi fur esch de Philos. 10 p. 232, Festschr. fur Th. Gom- per p. 8 adn. 3), nobili commentatione exposuit senerus mus. Rhen. 58, 1. 161 321 vide p. 356 sq.). est autem numerus ternarius is a qu pluralis incipit, atque pristino mentis humanae statu ipsam pluralitatem significabat unde ea in sermone humano mansit consuetudo, ut tria multa sint sunt etiam pauca dumtaxat, velut in talibus tribus verbis te volo sat mea sat magnas si tres sint p0M Jmlibelli quod tria etiam omnia significant, id quido ad rerum trinitatem iuro rettulisso vid0tur Aristoteles loco modo indicato, quo usi sunt Diolsius Sib. Blatto 40 0 Vsqnerus p. l. quorum eum de cultu deorum inferorum alter altor de ternis daemonum per-80nis potissimum egerint, neuter ad linguarum usum digitum intendit, in quibus plano eodem modo quo fit in religionibus et superstitionibus terna vocabula vel cola coniungi solent ut multitudinis specios extare videntur. Η0 quoque Aristotelos animadvertit, qui rhetoricorum libri

III capit 1 in scriptis improbari dicit qua in causis dicendis

probentur, τά τε συνδετα καὶ τ πολλάκις, αυτ ειπεῖν, exemplis autem utitur tantum terna complexis cola p. 1413 23 υτος εστιν

κλεψας et μων, ουτος εστιν ὁ ξαπατησας, υτος ob ἐσχατον προδουνα επιχειρησας Vel vocabula, atque ea quidem inconexa:ηλθον ἀπηντησα δε0μην et ηλθον διελεχθην κετευσα atque nec

peculiare aliquid habere dicit: ν ἴσω γαρ χρον πολλὰ δ0κει is λὶσθαι, cilicet copulam unum facere ex multis, dissoluta membra multa fieri ex uno deinde Homorum quoque multitudinis speciem

10쪽

ad ornarium refert numerum.

Atque id quidem ubique observari potest, ubi multus videri scriptor velit in re aliqua efferenda, ter repetitum nomen potissimum poni cuius rei exempla dedi Anal. II 4 et lochoro rologavi ad ilico Lobeckii p. 315 cf. Dieis armon. p. 60). facile enim intollogitur quid intorsit inter haec καλχὶ καλος, πάντη πάντως,

digna lynis et talia: δοσιν κακὰν κακων κακοῖς, πολλὰ πολλοῖς πολλον ερωτα νεογάζεται, opti sine optumo optumam operam das, mala malae male monstrat, ita hic me amoenitate amoena amoenus oneravit dies, multa modis comm uni multisonsiliarum rerum in rebus primordiam laeta item vid0licet ut tria nomina iuxta posita, unius nomini Striplex repetitio immensa multitudinis officere notionem potest. proxime ad repetita nomina accedit similiter incipientium nominum coniunctio, cuius ex tragicorum usu exempla albulius illustravit ad Electram p. 205, non distinguens illo tricola a dicolis; doinde similiter cadentia atquo flexione verborum cognata vocabula denique quae sine verborum subtiliore figuratione rerum aliquem circuitum non Oxpleant sed ad unum eundemque pertineant quas species omnes ante rhetorum studia in vivo sermone p0pulorum viguisse s littora docent, siquidem Homerus Minervae pilum

Helena est λεναυς ελανδρος λεπτολις vel σεβας ἄμαχον ἀδάματονα πολεμον, Aristophani Bacchus πειρος θαλάττωτος ἀσαλαμινιος Ran. 204), et Romanorum potissimum orba publica, ut in templo finiendo conressione conspicione ortumione Varrro I. I. VII S), in carminibus a Macrobio traditis quibus di vocantur et urbs devovetur metum formidinem ob ivionem, sussu formidine terrore 690 sciam sentiam intellestamque sat III 9 8 sq.), in precatione qua ager lustratur fundum agrum terramque iterum astrum terram fundumque fundi terrae ustrique), prohibessis defendas averruncesque Catod agri cult. 141), et praecipue in devotionibus volgaribus, velut in uen schii def. ab aft. p. XXVI quicumque cona erit dicerit fecerit ad iocto ut facere voluerit), non dormis neque sedeat neqi eloquatur p. XXVII ilius ita aletudin quaistum ipsit uti tabes at

Comicorum latinorum aetat quomodo invaluerit rhetoricum genus inconexae vocabulorum triadis apte illustratur Polybi exemplo scriptoris non rhetorici quidem sed a scholastica ratione minime alieni sit rigida quadam atqu0 immobili locutionum assuetudine