Primarum linearum institutionum botanicarum clarissimi viri Crantzii editio altera, continens characteristicas omnium classium icones, additamenta novorum generum et specierum

발행: 1767년

분량: 115페이지

출처: archive.org

분류: 식물학

61쪽

HS illo haec a numero sominum d lim tu re tim-xersona jam fere Europam rece flos etc. Traiaseo politicam hanc rationem in multis damnandana, id o uni adiiciens, Prisclinque es inrisus ela dare sit regula logica L. B. non est H. C. De Hubitu Cl. C. ANT Zamri in raefatione eris supra memoruli pluribus in locis agit, ac primo quidem Rog. XV haec hases: Est enim externa ,,in Crediis paene Omnibus facies, sive habitus,,,illa absoluta vis, illa superior potentia, quae,, Uantocyu in similitudinis vel dissimilitudinis Massensum rebellem etiam rationem rapiat, et Minter haecce agnationis stabiliat gradus, aut sis minum ponat metum discrepantiae est ipseMhabitus, qui etiam in humana specie judicia

MDOstra eXpugnet liibus quidem erbis si stemus, Fer habitum faciem seu 3 arentiam exsertissmiudicare ideri sti iterat bero elut in humana Pecie hic a e fallit , ut nempe, qui nulla communis rogeniet incula se confiiiglinfusus norinlinqvom exterricte imisisti sinis notas si a se ferunt, quas in fratribus sororibusve crisine deprehendas ii confra, qlii iamst Fimo sanguinis vincula necti ritur, referri Decie Pla-rimum inter se discrepent, ita melliendum foret, ne in Flanfartim in familias certas coordinatione hic is elabitus, ro externa acie stin tus, in graυissimos ei

rores induciat.

Hem astutias ad quas quidem jam responsum fuerat Praefationis Institus familis laudatae eadem syngina citata, et pag. XXXI. r. II ad

D 3 amus

62쪽

amussim vero toto Nr. III p. XXXV XXXVI. etc. Sed etiam nunc, siquidem tardior esse possum iii tradendis iis, quae accipi debeant, et alii in illis accipiendis, quae traduntur, rem aliquantulum altius repetam. Et primo a solo rebus creatis a natura ingenerato habitu nulla alia scientia, nullo alio famulante systemate, aut subripiente ingenii artificio aut scholastico pulvere, Creatum rerum univers im in tria regna facile dispescere, india vidua horum genera enc multa in suas classes facile dimittere, distinguere species jam a teneris annis didicimus pueri (,. q. s. quae si sint evidentillima, uti sunt, peto, an bene genus hi manum ex solo habitu distinxerim puer, aut an senescere prius debuerit, et L Immo Ea opera, uti Reverendus noster, ut illud adeo sero a pecoribus et feris distinguere disceret g an hodie, ut olim, ex solo et variato a Consueta natura recedente habitu, humana bene cognovi, distinxi monstra et nunc arcanum aperiat fundamentum, quo haec ipse sine habitu cognoscat, quo nova hujus Reverendi Patris doctrina caret te baptismi administri, sine mora sacro baptismatis fonte, homini similem facie externa infantem tingant, dissimile, humanum tamen monstrum tingere dubitent, renuant, respondeat demum Reverendus Pater L. B. gNationes quid citius L quid aptius L quam habitus distinguit quid ejusdem etiam nationis

63쪽

professiones, ordines apertius declarat omnes sane extemplo Judaeum ex solo habitu cognoscimus, cognoscimus ex eodem religiosum Vi-rUm, militem, et tamen si superis bene sit, ex

habitu latitae distingui non possent nec harum ordines definiri respondeat demum Reverendus Pater L. B. hic opus non est reflaictione

mentali.

Alia pro Habitu argumenta addere facilliamum est , eamus ergo iterum per singula, per classes seu ordines, per genera, et specieS. Atque primo classes suas propria postponendo fructificationis principia habitui, cur vi solius habitus alcinati continuo viciant Bolanici ad argumentum de Umbelliferis dicium Pro at In Zitus. p. XXXIII. et similis notae alia

responderi non potest. Secundo Genera ex habitu naturalia cur solvi, dilacerari non debere contendunt 3 Trifolimii genus natisrule se ex facie et attribulis Dariis Decre-rtini ipse fatetur L INNAE Us, sed et idem fatetur clarissimus Vir dilaceror iis debere tinnelium character ejus cum nos suo ero et smitiali inter omnes dare dissicillimum sit, nec Draecis qui dilac ratierint; sed quo nunc Divum consilio, qui paulo ante solo artificio in rerum naturalium acquibrenda cognitione utendum esse philosophabatur, hic posito praejudicio, genus hoc, quod

sola facies et attributa varia specierum naturalefacerent, artificio tentandum non esse, nec esse dilace-

64쪽

6O PRIMAE O LINEAE

dilacerandum pronunciare valet g etiam ad haec responderi non potes . An ii forte characteres observati in Triphrum loci PONTE DERA E in Trifoliastro hae H E-Lios in et lilin Mi v I mo, in Megilolo To Ug- NE FORTIO, in v linostro B AM H ad genera constituenda non sussicerent et sussicerent in suis generibus 8 attamen solo hocce asinodum lubrico distinguitur charac stere Lathyrus a Vicia, quod Lathyris stylus supra villosiis superne latior Viciis stylus sol una latere inferiore transverse villosus; sic Vicia ab Ervo solo stigmate, athyrus a Pis solo stylo, Phaseolus a Dolichos sola carina non spirali discriminatur;

Vertim enim vero an non facies externa et attria

buta varia specierum Phaseolum et Dolichos, Lathyrum et Pisiam aeque Cogunt in Unum ge-DUS naturale, ut eadem trifolium quasi noli aeque evidenti Linneana nota Pisum et Ochrus ToUR NE FORTII, Uae tamen in Unum genus redacta habentur, distingueretur Nonne Reverende Pater pulchra res est pro ratione Voluntatem obtendere, trifolium gentis naturale statuere, nec dilacerari posse contendere, et Phaseolum a Dolichos, viciam ab Ervo, Pisum a Lathyris solvere et separare. Irgeri adhuc alia possent ab iisdem botanicis clarissimis EDERA, MICHELIO, RIVINO etc. sed nune descendamus ad species. Qiuid bene es in Betonica A Nemris pra ter Unicam externam saciem, quod hanc stirpem

65쪽

Betonicis inscribat responderi non potest.

Equidem characterem genericum Betonicarum adeo non possidet haec stirps ut nequietem bo-tanici aut fingentis aut intercedontis precibus suspiriisque inter Betonicas alias, sedes illi constitui possit, quam notae aliarum Betonicarum

non constanter expungant funditusque evertant; characteris generici Betonicarum in eo lex summa est, ut CallimS- sidus sit ora Tullis, s corollae

labium siverius sit Muniri stilum sub ciplindrico, sed horum Def6nica nec nihil habes, ut id demonstratum in classe Ringentium Austriacarum ergo characteris generici nihil habens Betonica Io-Fecreros, OmnibUS VacUa signis, a sociis soluta, aliis Betonicis, ex ratissa alia quam habitus ratione inscripta esst, in illustrissimum magnificentissimumque habitus potentiae exemplianas Credebat enim se probe fac sturum clariss Vir L 1 UA E Uri, dum plantam, Uam veteres botanici aut Betonicam albo flore, aut Betonicam montanam luteam, aut Betonicae solio capitulo alopecuri, aut Beton diu Alopecurum quorundam, aut Alopecurum alpinam Betonicae folio capstulo alOpecuri, unanimi voce appellarent, ex sola habitus potentia , contra omne aliud jus etiam ipsum Betonicarum characterem Betonicis inscriberet.

Ut vero hujus argumenti vis perspiciatur evidentius sensibiliUSque percipiatUr tot Coelo oppositus recensendus est Eugulae, Uam Ajugam , et Chamaedryos, quam Teucritim

66쪽

I INNATUS VOCyt, generum castis et quid iterum bene est in juga praeter Unicam externam faciem, quod hoc genus a Teucri repellat. Equidem chara fierem genericum Teucrii adeo ex amussim post de Ajuga, ut etiam Bolanici fingentis aut intercedentis precibus suspiriisque dari non possit, ut nulla ligulae inter Teucria sedes constituatur, quam unanimes inter haec duo genera notae constanter postulant, ratamque habent Characteris generici Teucri in eo ultima vis est, ut taurum sit S idus corosiae labium siverius abscissum quasi et loco h iis denses duo ditiaricoli pro egressusaminum, sed haec AJuga omnia exacte habet, ita enim de juga perhibetur: tabcs silus, corosiae superius abscissum labium, et loco hujus dentes duo byroximati laminibus breueiores, nec est quod aliqui excusationem obtendat, in hoc ibaricatos in illo genere approximato dentes esse, utique hoc sigilum

genus constituere non potest, alias omnes Antiscorbuticarum plantarum species, totidem constituerent genera, quod vero dentes sint minores staminibus in juga, idem de Teucriis verum est Ergo charactere generico in omnibUS convenientia, Bugula et Teucrium essentia a tium fructificationis ligata, obstricta lege, a se invicem, ex nulla alia, quam habitus, ratione repelluntur, et in duo genera dilacerantur inaeque illustre magnificumq*e habitus potentiae exemplum a quidem Betonica ab ecuros Betonicis aliis inscrtyta ivit. Credebat enim se probe factu-

67쪽

sa sturtii ci. Viri I, NA E U S, dum plantam quam vetere botanici a Teucriis unanimi voce separarent, et B Ugulam, et Consolidam nunquam vero Chamaepytin, Chamaedrin, aut Politam vocarent, ex bla habitus potentia, contra Omna aliud jus etiam ipsum Teucri convenientisi inum charao erem, novo inscriberet generi.

Ultimo vero et hoc dicendum est pro habitu meo quidem judicio non laeVe argUmentum, meos domesticos literis haud imbutos, seu cuminisormes, si nim Umbellatas Omnes Vocant, seu pisiformes, dic Omnes papilionaceaS, seu raphanis Ormes, sic antiscorbuticas, seu Cichora- Ceas, sic composita appcllant, si desiderem plant2S, in CampOS, monte Concedere, et quaesitae classis plantas, non alias constanter adferre, et

dubitarem valde, an cujusque systematis Bolani-ctis, si habitum seponeret, id adeo bene praestare posset, sed haec, ut etiam laevia illa, quae ipse Opposuit, resolvamus, in praesentiarum dimittimUS.

Graviori omnino errore, ut sophistic habitu male saceret, consanguinitatis agnationiS-que, humanam inter et vegetabilem speciem, differentiam exegit nullam, quae tamen in OCU-los incurrat, et summa sit Equidem in humana specie, nulla, nisi vel commixto sanguine, vel lege canonica sancita habetur conuanguinitas; haec sanguinis commixtio, hoc legis vinculum, parentum faciem in protibus reproducere

68쪽

cere exacte non possunt, nec debent, ut igitur parentibus vel similes vel dissimiles proles semper archissima cognatione Uncti maneant , contra in specie vegetabili, Cum nec generationis idem modus sit, nec hic lex canonica, sed Phialosophia Movsis si bene velle adorandi Creatoris solum obtineat, ut proferat ferra herba ntiirentem effaciensem semen rixta genus sumn lignumque iaciens fructum et habens linum qliodque sementem

juxta speciem suum magnatioque in solo habitu, et nulla alia refundetur, fieri non potest, ut vegetabilis proles adeo parenti dispar sit, ut huma-ha esse potes , sed contra indiscreta prope specie illi, unde defluxerit, simillima semper deprehendatur Consequenter omni vacuum metu hic

idem in vegetabilibus habitus illum esse jubet,

qui de consanguinitate humana ad illam vegetabilium illicite procedens, argutulum blumibphisina, ne testimonium perhibere de vero Cogeretur, multo labore Consarcinavit. Et sane hoc eodem haud opus habuisset, modo te tum haud truncasset, ita enim pos ultimum verbum ejus citationi pergo in hac enim hu-s,mana nempe specie licet ex patruit liberis in fuso sanguine deducatur consanguinitas, adeos,promptiam nobiS est, vel hunc fratrem, illam 3,hujus sororem, hos hujus liberos pronunciare,,eceXterna, Ut dicunt, facie, aut nescio qua si militudine, ut ab hoc judicio nobis nunquam , ,temperemia expositi est ipse habitus, qui insevegetabili imperio, in quo, non ut in humans

69쪽

Recte prolium enis corum impetrentum anguine es,,ducitur Pr iriguitas, omnia absolute statuat. t urget, metuendum tamen fore, ne in gravissimos errores inducat habitus Ex hoc certe fonte rofectus es quorundam grσυissimus error, quiti efabilia omnia in arbores, frutices et herbas rem dioidi ex pimarunt habitu, nisi fallor, seu externas cie in errorem linc chreyli. Metuendum omnino nihil et crederem, Reverendum Patrem prioribu bene perceptis, a metu liberius respirare, dummodo vellet, possse , cum tamen nescio quibus adhuc vagis terroribus denuo impletus, nihil nisi gravissimos errores videat, ulterius adhuc si possibile persuadendus venit. Sed primo vehementer Opto, ut sibi sucum haud faciat, et liquida videat mente, an bene sit gratiissmus in his rebus superlativus, aut superlativi error, ampullose tenues enim, ubi hae non Conveniente sunt, Xaggerationes non satis viro decora putem. Ergo elarissimi Bolanicae Parentes C AES ALPINUS, MORIS ONUS, et acerrimi ingenii viri RAIUS, HERMANNUS BOERHAAVE, CLUSI Us etc. astutiis non adeo, quam pura natura pleni,

ex habitu seu externa facie hanc vegetabiliuni omnium divisionem in Arbores, Frutices, et Herbas fecerunt et fecerunt bene et prudenter: hac enim divisione quid bene est simplicius quid est facilius: dum eandem puer et rusticus sace-

70쪽

66 PRIMA EGI LINEAE

saceret, qua in re naturae sigillum cognoscitur, faceret tiam omnis, modo systematico liberatus esset spiritu, botanicus, ut fecere statores. Et nunc etiam qHam antea magis persuasus assirmo, naturam eadem hac divisione, primo obtutu et facile cognosci et distingui voluilla, et potuista, haec enim signa, quae evidentius in oculos incidunt, in rerum divisionibus minime spernenda esse, quotidiana experientia comprobare iuculenter solet utique non attendit se

gravissimum errorem errare, Iam naturae et omnium botanicorum vocem repetenS, Classium naturalium exempla allegat Uinbellasas et i, et ficillatas stirpes anne in illas classeS has, quae vel umbo a vel verticillis primo obtutu praediritae essent, stirpes recte dividi habitu nisi filior, seu externa facie abreptus, sine gravistimi erroris conscientia existimare potuit g et nunc vegetabilia omnia, in Arbores, rutices, et Herbas ab aliis recte dividi posse adeo non existimare

potest, quin quidem hos habitu, tu fallitur, seu

externa facie in errorem gravissimum Certo abreptos putet habet ne aliquid aut verticili rum aut umbellarum habitus plus adstringentis cogentisque, quam ille aut Arborum, aut Fruti-Cum aut Herbarum g et dum adulta jam Boianica naturam non artificium quaerens cl. Vir LINNAEUS, herbas etiam in Scabridas, Confortas, Luridas, V reculas absque gravissimo iterum, ni fallor, errore divisit, et aliquam his in naturae is ragines

SEARCH

MENU NAVIGATION