Lettera di Gio. Bernardo Diaz De Luco vescovo di Calaorra agli arcivescovi e vescovi di tutto l'orbe cattolico colla quale dedica ad essi le istorie dei vescovi santi da sè raccolte ed ordinate edita per cura del dottor Luigi Maini

11쪽

Deum susis, tum frequentibus adhortationibus ad nostras Oveg vicariosque transmisSis, tum quacunque alia utili et salutari ratione incommodis et dissicultatibus mederemur qnao dioecesibus ex tam diuturna rectorum suorum absentia impendere solent. Verum quoniam liberi et vacui ab omnibus aliis negociis in sola hac occupatione acquiescere non Poteramus, quaerenda alia studia suerunt, partim ut eorum diversitate, tanquam ciborum varietate, animi

fastidium pelleremus; partim ut illis velut acribus stimulis expergefacti spiritus torporem excuteremus, et novis subinde admonitionibus ad procurandam aeternam nostram salutem excitaremur; partim denique ut hac ratione infirmitatem nostram, no ad inanes et noxias cO-gitationes dilaberetur, tanquam freno injecto coerceremus.

Ex omnibus vero piis studiis et exercitiis quae so mihi eo tempore offerebant, hoe unum sum Praecipue amplexatus I ut quanta maxima diligentia possem sanctorum Episcoporum nomina, dies natalitios, et historias undique exquirerem, exqui8itasquo evolverem. Non enim exiguum illum fructum duxi, quem mo ex hoc labore percepturum confidebam, ut eam inculpatam tot illustrium Antecessorum meorum vitam, et res quamplurimas maxima

sanctitate, et summa diligentia ab ela gegina legerem, Vehementer erubescerem me ab eorum integritata et ubgilantia tam longo abesse quibus in ossicio sanctissimo, tametsi indignissimus, Dei tamen miserationa sue emissem. Neo vero dubitabam futurum cum Dei gratia ut Dequentibus admonitionibus sin quas pagaim me incidere oportere prospiciebam) commonefactus, me ipso tandem aliquando, si non pudoro, timore saltem supplicii, ad

illustria en exempla consectanda commoVerem, quRB

12쪽

praesentibus et posteris suis illi ad imitandum exposuerunt. Porro cum longiori adhuc tempore quam a principio conceperamus suspensi et incerti ab expectatione com momorati progressus quem post quatuor tandem annos sanctissimus Dominus noster Iulius ecclesiae reddidit) in altissimo octo positi penderemus, crevit non prerum sanctorum Episcoporum numerus, novis idemtidem historiis et libris ex variis provinciis ad me transmissis. Quas

ego historias cum nuper apud me esse animadVerterem, facturum me cum christianis omnibus tum praesertim

mei ordinis viris rom utilem et gratam existimavi, si eas omnes uno libro alligarem, et ipsorum in illis quaerendis molestiam hoc meo labore levarem. Visum eat autem ut duo conficerentur volumina, brevissimum alterum, illis usui futurum qui librorum multitudine abundant, in quo praeter Episcoporum nomina eorumque titulos tempora dumtaxat notantur cum dies Eorum sesti celebrantur una cum authoribus a quibus ipsorum est vita petenda; longius alterum, quod nune offerimus, in eorum praecipue gratiam quibus tanta librorum copia non suppetit, in quod quidem vitas et historias omnes retuli quas adhue inVenire potui: eadem penitus ratione et ordine quo sunt illa ab eis authoribus traditao, unde eas ego deprompsi. Nam cum me hoc in opero non historiographi sed collectoris dumtaxat partes suscepissct meminimem, non putavi ipsas historias a me ullo pacto esse immutandas; quin ut historiae fidem, ita ordinis et dictionis commendationem Pencs ipsos primos scriptorea relinqui oportere sum arbitratus; in quibus et si paulo rudiorem

stylum nonnunquam offendi, cum Scirem tamen etiam V

terem ruditatem nonnihil fidei et venerationis promereri,

13쪽

nolui committere ut ea ulla mea immutatione detr heretur. Usus sum Rutem, necessaria quadam ratione adductus, non illis tantum classicis et primariis authoribus, qui propter antiquitatem et celebritatem sui nominis maxima apud omnes Valent authoritate, verum etiam obscuris quibusdam et recentioribus; ac interdum quidem breviariis quarundam Dioecesum, quae a solis dioecesania legi eonsueverunt. Nec me quidem latuit in multorum hominum contemptum meum hunc laborem ob hanc causam incurrere posse, his praesertim nostris temporibus, cum tanta est severissimorum censorum copia ut

vix plurea nostrorum librorum lectores quam Arista chos inveniamus. Ex quibus quidam adeo sunt Sane duri et morosi, ut in historia nihil legere sustineant, quod testimonio celebris alicujus scriptoris testatum et obsignatum non extet. Quorum iudicio si a probis et sapientibus viris subscriberetur, causae equidem nihil dicerem, quin meus hic labor ut vanus et inutilia repudiaretur. Verum constat viros multos sanctissimos olim extitisse, excellenti illos quidem pietate et religione iu-Signes, neo non plurimis ac maximis miraculis illustres, qui tamen svel propter injuriam temporum, vel ob inscitiam et barbariem ostrum regionum in quibus vereati suerunt) scriptores haud sunt nacti per quos res ab eis

gestae celebrarentur, et elegantis historiae monumentis comprehensae ad posteritatis memoriam servarentur.

Cum tRmen non defuerint alii Deo nostris commodis ita prospiciente) qui, quamquam rudes et impoliti essent, miracula tamen et res sanctissime gestas, quas vel oculis suis viderant, vel a testibus omni fide dignissimis acceperunt, bona fide describerent; ne absentes et posteri

14쪽

- 5 uberrimo tam illustrium exemplorum fructu fraudarentur. Quibus scriptoribus fidem omnem abrogRre et detrahere, quod obscuri et inculti extiterint, non exiguam levitatem et temeritatem arguit: pati autem veteres illos sanctissimos Patres in quibus gloriosus apparere Deus voluit) in t nebris iccirco iacere, quod elegantis historiae lumine, et celebris scriptoris authoritate caruerint, hoc Vero maximam iniquitatem et ingratitudinem plane ostendit. At enim Verendum est nisi scriptorum delectus diligenter habeatur, ut Vana saepe commenta et ridicula subulamenta pro veris historiis non modo recipiantur a multis, sed christianis etiam pro concionibus in ecclesiis tradantur. Quae res, Praeterquam quod religionem nostram obMurare POSSet, tum profecto eos minimo decet qui Christi doctrinam profitentur, quam scimus ipsi imam esse Veritatem, nec ullum admittere mendacium. Ego vero nonis sum qui ad libros et librorum authores delectum adhibendum eme negem, quin eos scriptores abiiciendos procul a Christianis omnibus et omnino exterminandos Semper existimavi, qui ulla unquam ratione licere sibi arbitrati sunt vel levissimum mendacium suis scriptionibus inserere, illis praesertim quae res pietatis ac religionis tractant. Nihilominus illos quoque erraro contendo, qui cum hoo incommodum declinare vellent, in alterum illud extro mum ita incubuerunt, ut ea tantum dicerent in historia legenda et probanda esse quae authoritate et celebritate Euorum Scriptorum essent comprobata. Ao eos quidem rectam inisse viam et piam hac in ro moderationem adhibuisso iudico, qui cum a sabulis omnibus et apertis mendaciis vehementer abhorrerent, illos tamen authores

qui de vita et rebus gestis privati alicujus hominis ita

15쪽

scripserunt, ut nihil unquam non verisimilo et probabile narrarent, non reiiciendos temere Sed legendos cum pietate et modestia censuerunt, in qua persuasione Vincentius et Antoninus aliique similes scriptorcs suisse mihi quidem videntur. Nam cum animadverterent illi non omisnibus viris sanctis Eusebios, aut Hieronymos, aut alios huius notae Scriptores contigisse, qui christianissimos ipsorum mores et praeelarn sacta non minori eloquentia quam auctoritate celebrarent, quin innumeros extitisse alios. quibus dies etiam sestos pleraeque eccleSino conis. crarunt: quorum nomina et historias eisdem regionibus inclusae diu fuerunt quibus Dioeceses ipsae circumscriptae et terminatae sunt, ubi miraculis illi et rerum gestarum sanctitato floruerunt: sed cum hoc ,- inquam, animadVem terent, non existimarunt illi profecto horum Sanctorum

monumenta et historias quas privatae eccleSiae Per manus traditas a suis majoribus ncceperunt et magna cum Veneratione et fide conservarunt tanquam incertas repudiandas, quod authentici scriptores quem nullum fortasse saecula illa illis praesertim in regionibus tulerunt) deesset

testimonium; imo hoc a nobis christianum charitatem exigere arbitrati sunt, ut maiorum nostrorum facta omnia boni consulentes et sincere interpretantes nihil temere doillis sinistro suspicemur in illis praesertim historiis, quas ad sanctificandum divinum nomen et christianam vitam informandam compararunt. Nam si quando accideret ut falsum aliquid in illis narraretur, quod nos omndio credentes tanquam Verum aliis etiam traderemus, non propterea tamen vel Religio nostra ulla ex parte Obscuraretur,

quippe quae nullis huiusmodi historiis sed solis Dei verbis et catholicae ecclesiae traditionibus nititur, aut quicquam

16쪽

detrimenti pietas nostra caperet, cum qua profecto nonnunquam Deus ejusmodi leves errores, qui nec fidem nec morum integritatem laedunt, esse permittit. Ut vel hac rationc quanta sit imbecillitas nostrae cognitionis admoneamur, id quod in rebus etiam paulo gravioribus, ut

in reliquiarum veneratione, nonnunquam USΠVenire Comperimus. Nos igitur his impulsi rationibus nihil dubitavimus vitas et historias multorum Sanctorum Episcoporum, quorum nomina ViX Rd nostras aures ante PerVenorant, ab iis libris et authoribus in nostrum hoc volumen transcribere; qui quamquam Rum semper Ruthoritatem in illis locis et ecclesiis retinuerunt ubi ipsorum Sanctorum memoria celebratur, ignobiles tamen et obscuri videri nobis poterant, quod eorum non sit latius sanan pervagata. Caeterum, quod nunc offerimus non persectum quidem est opus, ut est iustum sui ita dicam) operis inchoamentum, quod in dies multorum Studiosorum observatione et diligentia crescere poterit. Nos certe initium hoc tantum nune damus, quantum id horum quatuor annorum diligentia potuit efficere. Agite igitur iam o Christi Pastores nam vos ego ideo nominatim nunc appello, quia meum hunc laborem vobis praecipuo destinaVerim) Vergemus, quaeso, animis et assidua harum historiarum lectiononique alta mentis recordatione tot tantaque antecessorum nostrorum sancta et illustria Vitae exempla repetamus.

Ut cum ad admirabilem eorum abstinentiam et sobrietatem, Pudicitiam angelicam, modestiam et humilitatem incredibilem, orationem vero tam vehementem et assiduam, ut illi viri duntaxat studuisse videri possint, cum denique ad diligentiam eorum et industriam in munere suo episcopali gerendo singularem ac prope divinam oculos

17쪽

- 13 converierimus, urgeamus nos ipsos et incitemus ut quorum locum et ossicium occupamus eorum etiam facta imitemur. Caveamus, Patres, ne ex eorum numero SimuS. quos D. Bernardus queritur locum quidem sanctorum emesortitos sed non gelum, ne successores tRntum eSse CUPivisse non item imitatores. Et illud sobsecro) sedulo cogitemus, quemRdmodum maiores Omnes no8tros gradu dignitatis aequamus. ita pari nos atque illos obligatione obstrictos esse, ut Deo de suscepta hac tanta lanci tonorationem reddamus. Quare nunquam cessemus eam ipsius clementissimi Dei nostri gratiam implorare et eX Seere, qua consortati maiores illi nostri tam sanctam vitam egerunt, ut eadem nos quoquo instructi et roborati ipsorum in hac vita virtutes et exempla exprimere, et beatitudinis in altera, qua iam illi perfruuntur, Participesessici possimus. Tridenti Kalend. Septembris - Anno salutis Millesimo Quingentesimo Quinquagesimo Primo.

18쪽

Abdias ep. Babiloniae.

Abilius ep. Al aeandrinus. Achillas ep. Aleaeandrinus. Ailathprius ep. et mari. Pragae. Adiutus ep. Viennengix. AH milianus ep. apud Scotiam. Agapius et Secundiniis episcopi et martyres in Aumidia. Allianus ep. et mari. Albinus est. Andρsta venRix. Alexand 'r ep. et marι. apud

Gesaream.

Aloxander ep. et mari. Romae. Alexander ep. Constantinopoli-

Apollinaris episcopus Laodicen. ais Siriae. Apollonius ep. Brisiens a set . Arhogastus est. A mens in enxia 3)

19쪽

aeret.

Bonifatius ep. Carthaginensis. Bonifatius ep. eι rv. Bosneu 3. Bonifatius ep. FerentinuS. Bonitus ep. Arvernen8is. Brandanus ep. apud Britann. Braulius episcopus CaeSaraugu

Caesarius ep. Arelatengis. Carpus ep. et m. Troadis civi.

talis, Beati Pauli discipuli.

Calaldus ep. in Hibernia. Cedonius vel Sidonius episc. A quen*iS.Cerbonius ep. Populoniae. Cliaerem0n ep. eι mari. apud Aleaeandriam in civitate N, lopoli8. Chromatius ep. Aquileiensis. Claudius ep. Vesonlinus. Clemens ep. Mesenxis. Conradus ep. Constantiensis. Constantius ep. ApuuenSia. Corbinianus ep. Frisnistensis Cornelius ep. Cesariensi8. Crispinus ep. et mari. apud ei pitutem A ssitissenSem. Cudbertus ep. Lindisaciensis. CSprianus ep. et mart. apud

20쪽

sariensis.

Dionysius Areopagita, episcopus eι mari. Atheniensis. Dionysius ep. et mari. Andro.nopolitam . Dionysius ep. Corinthiorum. Dionysius episcopus Mediola.

Dionysius ep. Aleaeandrinus. Dionysius est. et. marι. apud Athenas. Donalianus, Praesidius. Mansuetus, Germanus et Fusculus episcopi eι martyres apud Africam. Donatus ep. eι marι. Aretinus. Donatus ep. apud Civitatem iri veteris. Dunstanus archiep. Cantuariengis.

Εnnodius ep. et mari. apud Antiochiam. Epaphras ep. ei. m. Col988engis. Epiphanius ep. Salaminae urbis. Erasmus ep. eι m. Antiochenus.

Faustus ep. apud Regium. Felix ep. et mari. Tubabocensis. Felix ep. et mari. Spalefensi8. Disilirso by Cooste