Iacobi Iosephi Winterl Styri Eisenartensis Dissertatio inauguralis medica, proponens inflammationis theoriam novam

181쪽

INDICATIONES CURATORIAE.

Haedi aus. enarratae, mutationes instamationem constituunt; quae itaque ex itimulo originem trahit. Species secundum stimuli. & vasis instammati dive sitatem Variae. Cura secundum talicationes nitidius& distinctius ordinatur

Mutationes hae Cap. IV. V. , quas stimulus corpori animali inducit, simul sumptae, morbi compositi genus constituunt, quod GradieiS φλεγμονs , latinis Isst LAMMATIO audit, ct timore calido s. X VILI, febre consense Ii S. CLI. . pulpa in parte inflammata forti cibid. , in reliquis duro s. CVII. , recte cognoscitur. Stimuli ergo omne genus, modo requisita eum M vas intor fit relatio g. XCV . , arteriis applicatum continuo instammationem pro-rit1t; ct primo fimplicissima quidem mechanica irritatio; ut frictio, tensio, tum infixio corporis cujuseuaque heterogenei, aeris ad vulnus accessus, Calor aut frigus majora , irritamenta quaeque seu per viam alimentarem ), seu per

Ηine remedia omnia eWaeuantia, si magis eoncinatrMafuerint, potius inflammant partem, per quam evacuati fieri deberet. Hoc ipsum GALEsus obser Wavit: Natu ra, ait, dum stimulum 6 cere properat, phlegmonem inter l . dum

182쪽

poros Cutaneos adVenientia, seu degeneratione aliqua intus ex ata, seu exicco, ad quem nub

cum quo . eis simulans relatio S. XCII. est, translata I, immo & excernenda retenta )tales facere tumores apta sunt. - GALENIcI ista omnia ad genus bilis fimVae, atrae &c. non adeo quidem laudabiliter revocarunt, sed in eo tamen ccnvenerunt sem per, Quod inflammatio a simulo producatur. CAR. MUSITAN Us , qui humoristarum sectam in Pyretologia sua delevit. spontaneas degenerationes & corruptiones humorum ipse nimbrum pariter stimulos quosdam, licet alios) pro cause inflammationis substituit: sed viderunt utique posteri, non tam Varias, aut multas esse posse humorem depraVationes, quot, ct quam variae funt infammationes: Hinc Cel. R IcΗ.

dum in particula eonestat; eum enim primis stiis conaribus nihil profecisy νehementius adgresa, quod infessit, expellare , sanguinem ex suppostis partibus in ad ectam e primit. Neth. L. XIII. C. 3. Hac Violentia infames lane .

Cantharides, dum pro diures exhibentur, aut antimonii PIRParata, pro emetico Propinata. ' Arthritis tantum, cum ad intestina repeIlitur, saevissimam coIicam inflammatoriam facit. I, Ilasma venereum solas . glandulas . foIliculos rauciparos, & oculos inflammat, cum ad horum unum pertingit. Emplasica pinguia omnibus iusan mationes causare, quibus perspirabile aere est Ill. de GOM EB de Perfruati

183쪽

DIS. SERTA T I O . traneum aliquod Venenum accusare maluit; U

nenum, ait, vi lare isenii donatum, cauom essὸ uicientem statu0 - - causa hujus febris es impli catio veneni solit' η jor cum spiritibus , adeo udi non fiae multo nifusesse expaudentes , ef hosem adorientes in statum explesivum adigantur. Chemiisci ex schola THEOPHRAsTI sui muneris en putarunt . illam acrimoniam seu Venenum deter minare. aut saltem denominare : hinc orgertianum esse salem dixerunt, subinde etiam alium, arsenicalis utolurimum familiae. Tantum abest

ut hanc ex stimulo genesin nerarent, qui alias in contradictisnes pronissimi erant. . Solo subinde consensu stimulus inflammationem producit, cum nerVum circa ganglion S.C. vellicat, etsi arteriam proxime nec conistingat. Vid. Ill. de GoRTER in Chirurg. rep. Cap. de instam. Μigrationes demum materiae morbificae virulentiae suae signa perturbationes criticas vocant tum in omnibus, per quae proxime transit, Vassis, tum in aliis, quorum cum iisdem consensus est I. CI. , clara edunt vid.

horum symptomatum spectabilem Catalogum in institutionibus Cel. BOERHAAVII S. 937. In me tastasi pestilentiali materies morbi glandulas inguinales instaminatura petens, omnia, quae con- tingit, instar vivae flammae exurit. ILL UsTRI s.

pressio, decubitus, ligationes strictiores, comtussiones, elongationes , pondus incumbens , ustio, vulnus; Ex kis,dicebant multi, ortas inflammatioses manifeste nou aliam cassum , quam

184쪽

obstructionis 'agnoscere: Verum jam respondit Idem Ill. de GoRTER S. XIX.) Haec omnino non it crinationes facere, quoteraιs obfirmnit arterias partis, sed quotem 3 simuli sun t. re mojorem in eum motum instigare valent. Issam ma- tio ergo nulla non a stimulo est. g. CXII. Variae polymorphi morbi facies a varieta- ite stimulorum pendent; quo major enim simulus est, eo quoque major infammatio senuitur: Sic tela Indorum U Afrortim veneno inunctu, morsus serpentum er rabidorum animalium vulnera

Aliis etiam modis inflammationes disserunt e. g. ambustio non gradu unice a pernione di fert, sed tota natura; tanta vero est diversi tas, ut inutilem quis operam pendentibus inde speciebus ordinandis posuerit: tot erim species es sent, quot stimuli esse possunt.

.' Aliud tamen facilius, magisque receptum discrimen a vasis ipsis inflammatis petitur. Primaria inflammationum faeviss marum sedes est vas ipsum rubrum: noscitur secundum praemissa principia Cap. IV. V. o. ex febre & caloro enormibus, quoniam major rubris, quam minoribus vasis cum corde consensus est; tum pulsu partis inflammatae violentissimo, etsi tem p

re janitatis nullus ibidem, vel obscurus unice

185쪽

D I S S E RTA ΤΙΟ adfuerit. Haec proprie species Phlegmonis nomen retinuit, sed ad distinctionem sequentium Phlamone sne errore laci dici posset. Raras vero, necesse est, illas inflammationes esse , ubi sola sufferant vase rubra, ut plurimum enim stimulus, nisi peculiarem ad sola rubra relationem habeat S. CXIII. , ct alia rubris minora 'simul adorietur, instabit, auctisque diametris, rubris globulis in ea parabit viam. Febris, calor & pulsatio pro ruboris vehementia fatis

moderata speciem discernent, quae nomine ex ipsa rei natura desumpto Phlegmone eum errore loci dicenda eriL Potest & merus error loci contingere, quin rubra interim vasa adficiantur; sed & hic iterum casus rarior est, nisi cum stimulus ad minora unice Vasa suam relationem habet, aut cum ea pars Vasis rubris prorsus caret , saepius Vero haec abesse videntur , quam revera absint: nam ct rubri globuli. cum una solitaria serie incedunt, omnino pellucent.& lympham mentiuntur, tum sub micros pio demum quasi renasci videntur. Si tamen tale quid revera fieri contingat, nonnisi, quod, d . to accessu, pulsus proportione ruboris satis ob- 'scurus sit, dignoscendus, Phlegmone per errorem

laci dicendus erit. . Si cum alterutro horum tu- morum minora simul vasa ita dilatentur, ut non

rubri solum globuli, sed serosi simul admit

tantur . color nascetur ex rubro flavescens: &si ruber quidem praedominetur, Phlegmone err- Dpetitosum ; si contra naVuse, Eriopeidi phlegma notis dicitur. Si jam solum serum flavum tuis

186쪽

DE INFLAΜΜATIONE. 177morem faciat, flavum erit Erisi elas. Si sola lympha, Oedems ealidum. Pullus & febris his posterioribus ob imbecillitatem minorum vas rum, & exiguum eorum cum corde consensum in universum moderatiora sunt. S. CXIV. Μultae etiam innammationes improprie dicuntur . & deliquescentis generis sunt, cum scilicet pars cum corde nullum consensum ceo, quod aliis, quam Cordis, nervis regatur) habet : tales saepe sunt glandularum inflammatio. nes , uti illae cutanearum, quae furuncuIi dicuntur : Bubones etiam saepe sine omni febre sunt;& quae in cryptis urethrae residet, Gonorrhoea, apyreta pariter esse amat. I. CXV. Aliae denique etiam plane improprie is fiammationes dicuntur , cum nempe nullus sti. mulus in partem agit, sed pars solum minor resistentia sua colluviei sedem praebet. Ophthalmiae , anginae quaedam inflammatoriae &c. imquit ILLUSTRISS. L. B. VAN S IETEN Comment. I. 627. toties observantur, licet nulla ius usu mutatio appareat. Atque hae potius com' trarium imstammationis sunt, cum irritatae arteriae summa si activitas Cap. IV. , hujus sum' ma inertia. Ad distinctionem ergo : si tumor ruber, sussufio ; si stavus, eri pelas strigidum; si aquosua, mucosus, oedema frigidum dicitur.

187쪽

Cura omnium quodammodo eadem est.

Primaria ) enim in singula specie indicatio

est destruere stimulum, ut causam morbi. Veneno autem, dicit cel. ΜORTONUS I. c. p. 8. causa febris) sublato , cessat Iucla ac febris. Et cet.

SENAcus: Ex quoslimulus sopitur, ait, accumul tus sanguis retro edit, S vase vacua relinquit. du Coeur II. a 67. Specifica ergo quaerenda contra Unumquemque internum stimulum ' . Male fani olim Chemici haec specifica in cornu cervino, in dentibus lueti piscis, imo in

Omnia enim reliqua minus tuta sunt, nec saepe sine vestigio Scirrhi seu indurationis maIum tollunt, aut rem ad inconcinnam denique suppurationein deducunt, quae in internis toties Iethalis est. '' Revera jam nonnulIa habemus: Americani a morsu Cr tali, nMae DevisIimas inflammationes eXperiuntur , quae subito gangrenescunt. & Iethales fiunt. Sed venenum Crotali Senega, venenum NMae ophiorrhi Za domatur; tunc vulnus superest, a vulgari vulnere non distinctum. omni . que carens periculo. vid. cel. LINNAEI Diss derad. Senega. Inflammationes venereae topice applicato mercurio certissime auscultant ita praeverti, & in origine suffocari g norrhinae possunt; ita bubones multo commodius Ivunis tur , quam insuavi & crudeli illa operatione , quae ferro & Iapide caustico fit. Huc forte Μoschus, & camphora pertinet LINNADs moscho e collo suspenso Iiberos in universali licet epidemia a varioIis servavit immunes ἰCamphora Vero Variolarum miasma insitioni destinatum destruxit. The gentieman , magarine, for september , δε--nber 1752. II 53. An non interne quoque suffocarentiniasma exanthematicum an non haec causa, quod his

188쪽

DE INFLAΜΜATIONE. 179 priapo ipso quaesiverunt, quae certius in re. gni vegetabilis reconditis divitiis latent. Obstructionis theoria omnem confidentiam in spmcifica sustulit, & spem solam in venae sectione, aqua tepida. seponaceis. acidis . nitro, farinosis

ponit; quod , ni me omnia fallunt, nihil aliud est,

quam nihil agendo expectare, ut aeger sponte convalescat. Succedanea Cura per demulcentia, obvolventia raro tantam habuit essicaciam, ut progressurum suo typo morbum solverit. Adeo ergo incertis remediis nunquam fidendum.

Cum inflammatio per stimulum intervenientibus nervis cap. IV.2 febris vero ex consensu

illius arteriae cum corde cap. V. , stat; altera jam ab hac indicatio erit, di influxum liquidi nervet in eam arteriam impedire, consensum ejus arteriae cum corde intercipere ). M a Ma-

iisdem exhibitis . oppressio praecordiorum evanescat pQ-sus insurgat' exanthemata ad superficiem cedant' an non subinde his iisdem febres exanthematicae sine eruptione Facantur Cui vis nervea non viget, arteriae vix inflammantur: Leucophlegmaticis, hydropicis , Iethargicis, senibus Uubnera potius in Iaxa & plorantia ulcera abeunt, saepius etiam gangraenescunt, quam vere inflammentur. Ipsajam Vigens inflammatio evanescit, dum vis nervea opprimis tur: Has enim febres, ait de inflammatoriis agens ceI., NOR TONUs , in malignas paulo antestinesum diem mutata

Depissime Midere es, a quo sempore, viribus Dirituum Plinne deletis, Laud amplius Miget inflammatis, dolor, tumors

189쪽

IIachinam tornatilem applicandi consilium plerumque exsequi non licet, cum nervi, aut arteriae innammatae non semper superficiales sint; quin imo metum gangraenae praesentissimum faceret, tiremisso tournequeto relicto stimulo toties rediret instammatio. Opium vero influxum fluidi nervet in cor& arterias multo commodius impedit

S. LXXIII.); ideo quidem optum machinae

praeferri meretur. Verum non dissilendum tamen: opium extincta vi nervea arteriae gangraenam

G. CXXIX. aςcelerare. Similis ergo usus S. XCV.), sed simul antiseptimum acetum merito

opto anteponitur. Aptissmum vero consilium est: large educere sanguinem ; Seeretio cerebri ex sanguine ad cerebrum veniente pendet, hinc impetu sanguinis in caput facto adeo agitantur spontanei musculi, apoplexiae exemplo Confer S. XCI. . Nihil ergo vicissim magis moderabitur actionem cordis & arteriarum, quam si sanguinem ex encephalo aliorsum derives. Hoc unicum Venae sectionis in omnibus acutis Verum fundamentum est. vanae &inanes erant omnes illae theoriae, quibus venae sectionis usum ex minori quantitate sanguinis ad

titi in principio I. c. P. F. FGo etiam in angina pessima tu, morem suffocan tem a prodeuntibus petechiis sponte soIuintum OhserVavi. Acria inflammantia eicurat, veluti Cantharides TUL PIUs, HOMBER GERUS inAcad. des se. hinc etiam tutius semper in hydrophobia eum aceto propinantur ΚRAMERCommerc. Norisb. 237s.

190쪽

ma g. LXXXVIII. hominum, qui usque ad

mortem febricitabant, etsi post mortem nullus fere vel in corde vel in vasis cordi vicinis sanguis superstes inveniretur; quin magna satis& cordi vicina vena jugulari secta, deposito pignore certare ausim, febrim intendi magis, quam deprimi, quia derivationis lege plus ita sanguinis in encephalon ducitur: BOTALLUs hujus ejusdem venae sectionem in hydrope proficuam deprehendit, ex eo, quod vim nerveam novam in cor , arterias promoveat.

Externo ad inflammationes varia applieantur; multi 'etiam in oppositas abeunt extremitates, nee suae tamen sententiae faventes eventus, quos' sibi mutuo opponant, desunt. BOERNAVIANI, i quorum Omnis cura, ut canalem obstructum relaxent , quo molecula obstruens transmittatur,

phlegmonem calidis emollientissimis cataplasmatibus fovent. Alii adstringentibus, reprimendi consilio, uti malunt. Vidi rusticos alpinos assistringentissima saxis aga rotundifolia, rubo s Xatili, aut fruticoso, optimo eum effectu, ad vulnera sua instammata usos. Ex adstringentium quoque classe jam Μateria medica sanicul lam , ct plantaginem vulnerariorum nomine cuvitate donavit, qua vi tumor sanguineus repellatur. Imo GALEN Us jam adstringentia suasit, & ATTALUM medicum , quod applicatis . phlegmoni pro adstringentibus, quae ipse consuluit J relaxantibus cataplasmatibus philosophum