Pharmacopoea dogmaticorum restituta preciosis selectisque hermeticorum floribus abunde illustrata. Auctore Ios. Quercetano cons. & medico regio

31쪽

Trituratio. Mixtio

Conservatio, sin illes. Quae omnia merae tint operationes apharnaacopoei in diistria dependentes. De his omnibus singulis ordine sumus acturi , praeparationum i modo consuetos in non consuetos , sed tamen id artis praescriptum convenientes tradituri. De operationibus autem aliis , quibus nonnullae praeparationes, perutiles aeque, ac elegantes perficiuntur, quaeq; minime vulgares ab arte chymica mutuanda veni uno artem, inquam , non pharmacopoeisso immodo sed omnibus veris medicis, qui nomines re taIes haberi velint, cognitu imprimis necessariam paulo pbst,capite

nimirum sequenti dicemus. Naia autem, prout ordo ac methodus nostra postulat, ordiemur ab operationi b. vulgarioribus,3 ap id ipsosmet pharmaco-poeos communibus , initium sumentes adestillatione ex cu)us reformatione, benignus lector , summam tum iucunditatem tum utilitatem percipiet.

De aquis desistatis , ae desistatio

32쪽

Os TERIO fere aetas aquis stillatitiis maxime incumbit, ut eas paracli ars die mulierum verius esse videatur, quam resicorum. Ergo methodo , ordini 1ao incepto insistentes, licamus prius, quae ciales aquae hodie habeantur in offici- Deinde quomodo ab iis parentur: ro in quo delinquant, peccςnt in ea aes Cin praeparatione, 'ua arx atq; in-shri parari debeant aquae stillatitiae, clare verasiter docebimus. Tandem plures Icti Crrimarii, utilissimarumque quartio simplicium quam compositarum lon- cxPCrientia atq; industria, multorumq; rotantium cum salute atq; solatio cola-isitarum in in usum translatarum , de-iptionem praeparationes aliquot prO- ac nati : sicq; caput hoc de aquis, secunna OAmaticain medicinum parati ti-: oes antequam ista omnia fiant,cursim in Do usu epe es destillatione,&ad eam pertinen Syooris Misis CD GS,ac operatio Albus disserendum i Mntum.

Hosti Nati Spagyrilarita sit in vetitum, gyrica potius pharmacopoea de ea

convCniat, ita tamen hodie non tan-

officinis, sed apud vulgus u N; inite uix estillatioriis modum plurimos

33쪽

se intelligere putare videam , pauco Veroqui ea re aliquid recti , atq; perfecti sciunt. Non possum itaque non summatim, quae ad illam pertinent, hoc loco opportuno compleet , maxime cum id pharmacopinae, quam informares corrigere intendimus, sit opus haud minimum. Reliquum quicquid esse potest specialioris considerationis, in aliud quod paramus opus reservaturi.

Alchymia ergo seu spa xica, quae Interquatuor medicinae columnas a nonnullis re censetur, quaeq; omnium corporum compositiones dissolutiones , Orumq; praeparationeS, alterationes, atq; exaltationes

patefacit, illa, inquam, destillationis quoque inventrix est, atque magistra Utiturnamq; ea septem operibus, ac veluti gradibus, quibus tanquam organis quibusdam

necessariis, rerum transmutationes institu i transit atq; perficit. Per transmutationem au :io. tem hoc in loco intelligimus, cum res suam formam extrinsecam amittit, cita alteratur, ut prorsus priori substantiae, formae suae pristinae non sit similis, sed aliam nunc induit fornaam, atq; aliam assumit essentiam, alium colorem, aliam deniq; naturam,&proprietatem. Exemplum esto, ut iam linteamen fit papyrusci metallum vitruna:

pelles

34쪽

pe esseu coria gluten herba cinis cinis sal, L Ili litori mercurius res mobilis ad- modiim,qiloddana fixum, ut cinabrium pulvis. Septem autem isti operationum gradiis stini: calcinatio

Digesto

Fcrmentatio

De illatio

circulatio sublimatio. Fixario. De quorum omnium utilitatibus hic maximopere a nobis disseri nihil attinet, cumrae in hoc opere passim, alio quodam, si

Jeus vitam ocium concesserit, exactitisfiat manifestandaevi aperiendae. Quanquautem solutio seu putrefactio, ut plurimum raecedat , aut certe praecedere debeat de- illationem in ipsa praxi placuit tamen imo loco de hac agere tanqnam de prin- pallori Operatione , communiori, ad iam reliqLiae fere reserantur, vel saltem

Opter Cato fiant.

Hic filia dici possient de destillationis mo DCur sic appelletur ran destillatio Herat ab clixatione item de antiquitate lillatio ais: te dignitate ejusdemq; utilia e Aia Praestent destillata decoctis dilutisque

35쪽

iisq;. Sed ista omnia in aliud tempus sunt

reservanda.

Destillatio autem, de qua hic orationem Desiliatis instituimus,est liquoris aquei seu partis hu-Y midioris in halitus a calore extenuatiO,atq; elevatio, Mob frigiditatem aeris in aquam conversio. Vel est purae 4 liquida substantiae a dispositis ad haec corporibus extractio

per calorem.

Arabes,4 qui eos secuti sunt complures nonnunquam appellarunt sublimationem latiori nomine, quia in sublime vapores se runtur, sed pagyricis haud satis proprio.Qμο ρ ρ Nam alius gradus est a destillatione diver-

HIS, sublimallo, In qua Ha altum vapores a joό. imatis rebus sicci attolluntur, e non ut an a ne, quam degenerent : Verium ut sicciores,

puriores , splendidioresque fiant, adhaereantq; ad vasis latera operculum. Neq; enim, quod ad sublimationem proprie di ei una pertinet, rostrato pilaeo opus est, nisi sit colligendi aquam animus, qua exundabit. Itaq; , ut ex rebus terrestribus partes puriores separentur, sublimantur sulphura volatilia, Tales volatiles. Cum destillatio contra in aquam uentem, seu liquoremeas adducat, ex definitione destillationis facile patet, quaenam sint ea, quae destillari possint. Cum enim destillatio nihil sit aliud, quam

36쪽

iam liquoris aquei, seu rei humidioris in ipores extenuatio,& in aquam conversior tis inde constat ea tantum destillari pos- quae lumiditatem in se continent alitus emittunt, qui rursus in iliquorem uentem cogi postini. Peripatetica Phi- , sophiae Princeps Architectus Aristotelesonstituit discrimen inter ea,quae exhalant,

e quae evaporant. Nam exhalant, inquit, tuae a calido comburonte sumit emittunt,n quo siccae, humidae partes ita conjun- sunt, ut non tanquam duo, sed ut unum alido subjiciantur,& divelli una pars ab al- era non queat. Quamobrem hujusmodi iamus, neq; madeficit, ob siccum combu- tum sibi junctum , neq; in spiritum verti- ur, cum distrahatur, dissipeturq; sed magis inficit,quod in fumo lignorum videtur: qui, ut docet Albertus Magnus ob siccum terreum adustum atro inficit colores, qui adhaeret propter humidum, quod tamenclim exiguum sit, non cpntinuus est, durus apparet, nisi ab unctuoso educ tur. Tum enim nidorem appellaui,qussim di fledum epinguituliginem ut ex resinis fere fab

omnibus fit fuligo. Quid vero intersit in imηι Vlim ter pingues unctuosum Aristoteles insita into illanuat. Nam picem, ceram, thus, quae- .et

sunq; pi m habent, pinguia vocat Ole,

autem, sent.

37쪽

Videtur itaq; ex his, quae Aristoteles prodiadit colligi pos e ligna ossa, Oleum, cerant, thias, hujus imodi destillari non posse,cuna

horuna fusni a n madescant ex ipsius sententia sed in aerem extenuentur, nec possilit in aquam cogi oleum enim ex sententia Aristotelis, non incrassatur, neq; elixatur,quia non est vaporabile,sed exhalabile: Ad haec cum idem dicat myrrham thias, &caetera, quae lachrymae appellantur, terrea esse quae autem talia sint non exhalare, cum nequaquam liquantur. Quapropter frustra eoruna instituetur , aut suscipietur destillatio Satis etiam perspicue idem Aristoteles asserit mel, lac, oleum, salem, nitrum Tanguinem in igne non evaporari, sed crassiora reddi causamque adserens, ait, ideo id evenire, quod me sit naturaeterreae, Malibi inquit, Oleum esse aerea a quCterreae, lac aereae laquear, Tanguinem praesertim fibrosum aquear, uerreae, sed magis terrear, sal nitrumque ejusdem naturae, quare incrassari igne, non e-Vaporari. I fermetue, At mehercule contrarium nos docetPhi-rum rhi ψ losophia Hermetica, ipsa experientia ratio-fρ-ρ μ' victrice stipata Nam ex praedicti. t.bis. d. nibus atillati in liquores elici possunt, ecl

38쪽

diversos modos, uti norunt id vel semees Spanrici, nos suis locis exactiuscebimus. Nec est omittenduna etiam ad Aristotelis, ct prisci illius arvi aetate alta vera fuisse, praesertim quae de hac dis. utionum ac eliquationum materia disia tari possunt. Vera, inquam, non simpliter , sed secundum quid inui ejusmodi ,eratione Chynaica istis temporib9 nonam innotuerant. Nondum sane cogni- im erat qua ratione liquores ex salibusicerentur, quae, vel corporum durissima letalla dissolverent. Non olei ex cera conciendi ratio, non sublimatio corporum Xorum, atq; solutiori non coagulatio vo-ιtilium, atque spirituum. Et ut brevibus p comprehendam, ad externum Orinarium naturae calorem respexit vir ille uius vires, exacte cognitas habebat, uid in unam quamque materiam posset: ta in artificialibus hisce ipsum , aut non Xercitatum fuisse , aut certe de iis nihil 3rodidisse, fatis constat ex iis, quae ab illobrodita ad hanc nostram aetatem pervc- aertant. Si enim cognitas habuisset ope

ationes chymicas, non ita scripsis et sum mus ille vir. Sed ex iis principiis, is standa . mentis, quae positi ille Geometricorum satore D recte, evidenter candide a decre-

39쪽

decrevit. At, inqtiles, unius rei unica tan tum veritas: At, inquam , veritas non est, nisi in animo percipientis veritas, inquam considerationum. operum artis, neuti quam vero scientiar, quae perpetuo una est, simplex. At artis veritas etiam variat,

pro artificum ingenio, industria, inventionis modo, pro quorum diversitate esse eius saepe contrarii consequuntur. Ergo Aristoteles excusandus est hac ratione,&praeterea ei gratia quoq; habenda, quod tam vivis,&tanta facilitate comprehensibilibus ac externis rationibus posteritatem docuerit. Non tamen ita suspiciendus est,

ut huic nihil detrahi, nihil demi posse videatur. Nam artes contrarium docent,

ex his potissimum nobilissima illa Pharma copoea, quam artificiosam appellamus, in aspagyrica nihil nisi nomine solo,disterre ex .istimamus.

Itaq; longe aliter, atq; diversa ratione de rebus hodie decernendum , statuendumq; est, postquam tot aquarum , tot liqUOrum, tot praeparationum genera quod dixerim ipsis priscissi reviviscerent miracula utim ra,sunt lintroducta. Enimvero si vel Hippocrates, vel Aristoteles , vel ipse etiam Galenus nunc revivisceret, obstupesceret sane tot ornamentis

artem

40쪽

tem hanc adauctam, atque illustratam; t nova inventis ditatam, tot mirificis erationibus confirmatam. Quod si nupeas ille udaeus, lunaen illud Calliae, Muniers, adeo Europae praecipuus literarum altor ex restitutor, conjugis ne avus, initima hac aetate miratus sit Chrysiit camquam , quam fortem vocant , dissolverenetalla, quod tamen illo seculo non usques leo infrequens erat: quid quaeso facerentini dicerent illi,qui nihil istorum nec cogi tarunt, ac ne subolfecerunt quidem Ge-

issimum itaq; est, quod sapientiana quidam

medicorum nostri seculi ait Creverunt cum ingeniis cipsae scientiae, arteS i m gna inaestimabilia incrementa sumpse runt. Sed uti quod nostrae ingenuitatis sit atq; modestiae aueamur quantum licet priscos illos Atlantes, fatebinitar vel ultro, eo caloris modo, hoc est, externo, eoq; artificio

ignis vulgari de quo Aristoteles loquitur,&rusticis ac coquis notissimo, dissolvi ea non posse, atq; destillari At posse tamen e diu solvi separari, in sua principia, in geniosis

machinationibus artificum, in regina ine ignis tam interni,quam externi,nos in hoc,&aliis nostris operibus methodo perfacili docebimus atq; declarabimus.