Summule philosophie rationalis seu logica excellentissimi artium & theologie professoris magistri Nicolai Dorbelli secundum doctrinam doctoris subtilis Scoti

4쪽

seu logica excimagistri anita subtilis Ecotl

citaris

octoris

5쪽

i icere

6쪽

De subiecto logice

Exccliensissimi vi,' ac sacre theologice cimii magulli belli de fracta:o insindomita,nlis Scoti logicadmodii utilis ex

Nectu Direxprietatu dMnde subiectii dicit

i Elon

olete pr

cum senuerit ab ea. Utile ei midere doctrina

in subtilis Scoti:q inter ceteras m me extat roboris:et bitatis in eius biicit Pi s a iuuetute introduci paenibabira:alie de facili haberi possuri sed noecorra. Iofiuxta ipi' mete aliq logicalianu subiectu alicuis P, iis , d mem Scotti l 'plogo.

ues illi' scietis cui'est aut alidd p mo inesse ali , uvisi tale: sitie expriai nid: aliis p ipamvrpprie ibilitas seu flebilitas :eeu in ii bo. qr em bo este risibilis: et sic risibilitas m inferiori, aut abbolari sibilitas moria pino. Sot

sortes non inruibilis: stra

. , II. et 'tinere Mualiter pol Coo rc . HVM capi dupliciter. si tuali cor 0 Piter actualiteriet tualiter poterialitata Virtualiter actualis Itinet subicctiis prias passioes q ab im orti f. V irtus liter potetialiter supius tinet passi sapiuuenibus just sumulassetri dispani j astrio*qipis insuntmo omni ipi' sui christo duce breuic enodabo. Ea quia perioris: s3 p.pprias rones iporii. 'multe materie u traaans in logica : hampli' reperiunt in mia: remitto ab de ad quoddam copediiq6 sup pbiam eiusde doctori dicite compilani: scpem noto ea qhic dic 'in ii, loc ab eode: bal doctore ba nitivi ea ibide dimisi' vale os intueri. ncitulat aut iste liber libertamulam Petri hispani:qr in hoc libro sub breui copiato dererminat eao in iovi to sica Bristotelis habens diffuse ubie

Q ctii ita seu materia circa qua versas hec ' Osderatio est 'llogism'. Et scienduinia in subiectu alicuius scietis pol dici obie, νι-- cri seu gen' scibile. Gen' nepe sepe proi materia sumi Mn in diffinitioedditatriua gen'ponis ut materia: differetiavi forma. O biectu e illud circa ad sermotitia:vt poteria visiva tendit in luce vel colore.t in dicis obiectu ab ob q6 est cotra: et iactu duptra iactu. Subiectu situr de 4 in aliq inctia tincipalit tractae dicis obiectii: vel scia' scibile:qr est materia circa qua redit puderatio ipse scimI

mu uis subiectd alicui'sae Itinet vivaliter actualiter: vel adlualiter potetiali eoes*pricrates q pncipale tractant in illa scieria cui eadequarii. Meriratas'sibi min' principaliter psiderate ad ipm reducit et babet attributione sicut pila reducit qrto metaphisice ad subiectumei' q6 est ens in viii ens generatione q Evia ad esse: et corruptione q est via ad nocte. et negarioes et priuatioes:qr priuane ipsi esse:et sic dealqs:siue sint ptes subiective:siue dies integralis vel duis alio modo. Ex 4 patet in stilogism'in coitaptus est primu subiectu: siue adcqtii to ti'logice. Probahqr ptinet virtualiter actualiter passioe prias que sibi moinsunt:vtvepa falso discemere:a magnoto ad iniit' nona euiderer cocludendo aptadereciet limoi. aeotinet etia 'tuali ter actualiter*prictatastque insuntia is pcibus subiecti uis: scilicet sullogismo dialectico sopbistico et demonstrativo nronesillogismi.Uirtualiter D potetia

7쪽

De subiecto logice

liter plinet passioes que

prias eoprones. Si lubiectit in aliquat

trietates Isideransierio*dici et sciet aiecti cuivis etes et .ppri,

ctas in aliis libris noue l .gismo dialectico in libro rco in libro elencorii: de eiu integralii syllogismi que ici eius sincipia intrinseca.s . et terminis tractas in veterso bro peribernacii. via uterialia et ro*. Dicunt: aut isti libri logica .urpino fuerit inueta: scdqrea' itactant sunt materia remota lo cemonem ita βncipaliter intedi fa logico sit misellogism' de 4 tractas in logica noua. Ad syllogismu autem possiit reduci alie species argumetinois: ut inductio: enthina a et exemplii: sicut inadfectu re,

ntellicit rosam. tactus pellasq intellectus reii . ad seipsam vel ad alia. Fr duplexe interio.Cpina. I or itet

. intctio es ipa res pino insi ierata: cui' cosideram ini satur a revel a spe rei. Nes. torvi comitave lurcognosci et .n remini pine intellois dicunt Gγmin at lxnoi res coceptas vel coce .ptibiles: ut botcqu':vino intelleaio: nis Gedol albedo. Secuta intentio est qda relatio seu codatio ii uellect'd una pina interio costas ad alia st actu intellectus. Exeplu: intellect'itelliges trulem et an ita mal copatu nil ad aliud fiat ronep dicat Ubilis et subncibilis: qcostatio et pie aia lis dici gen':et explebois species:et sic P in diuersas compatioes format intellectus diuersas secudas in ictiones: puta sic iacris: speciei: ac indiuidui et binoi: ita et ois secuda in ictio est formaliter rela tio ronis sicut ppositio et enuciatio: i

beret passioes cum sit ens ronis: tuc ille passioescpt nihil:qr vidernisu .proba positio et diuisio uia div et falsii sint in rio sequetis: qrens min'enteronis est mente et non in rei fini metap5oino no ens: li passio fundata inente ro Sut em secude intMoes q costitui in Q vis est iniit' ente ronis:cii passio sit nato. da costati duo; coceptorum: siue iliaris emitatis in subiectum: g talis passio duo su i ide m re:siue diuersa. V tistinerit nidit. Ite secuda uetio incoi supta qnque intellect' uno viduo, copositio - θ γ. -- , est subiectu logice: st stilomis' no erit ne formas: sicut cudici hocst lis. Ex 4 ibi subiectu aeo sequentia est nota: pba patetintalis coeolitio solii es in intello

8쪽

Ded lectica

mo:in no scdf hoc et res mst hil . no repugnat is iis lioens ronio habere passi s

rap5. distin itunitates rmeta realia .etunitates licidamcta italoalia:xtibi d Bd seclida sit arguebat secudis in tetioire: dico '. logia e de reto et de signis. U. deo et creatuK:de signis rho v metis q sui signa gre: siue de his

us et proprietatib3: et cori ridet duo, istbris periturinenias Sq. et dr stiberines od est N:et armenis qd est in 1 - . lii elime talioe . Gut autectis; si idi interptatioianuciatio: zav fri, - rone differar. 3nterptatio Dout i ea alic d extim iste vetruciatio fra dicis oro enunali 4: ppositio aut recte su/ifin pinistis ad inferedu co nil dicisquiseredo palio pos siti tractansi theologiamo ta* de Io io litem lici lecto. Primit em si ibiectu ei' cst aliquaris. s. de': ad que alie res et signa reducibiurisic logica est de secludis intctioibus: no tal de pina si ibi ecro: li ta* de bis qα aut termini sint poresypos . et sic libripdicabiliuet pdicamelotru mcduc lib* stiberin enias. Auctor infimo determinat dexpositioidi: qr i bis lut minores difficili lares m in Nicabilibus et pdicamelisn secuda pie tractard pdstabitidi qcorrespodetpdicabili coiter tractant ibide. Q ut da 'o secuda porphirii. in tertia de dece pdicainetis intelio. s. 6llogism' e ibi subiectu pinu q corrndectipdicamento Br .3n.qr-a -α- : pari to dei logilino simplici seu coi:q corre rioidi adulatis stinis:qr logica applicat modialecticod edi

ro*: ut videbit m. de ad alidd.sudametu etia relatiois ronis dicissita Seo. 8.q.quodli. no et ex natura rei inde oriatiq: tuc esset realis:6 qr cst prima ro u in tellere' coeat unu ad aliud: in etia cunde in sc6aqilioe. acu itellect'possit una relatione ronis ad alia copare: una pi eenidanactu alteri': sicut uetio speciei fundat in inretioe gentes: dicedo:gcn'especies Cii emuniuersale sit coniue ad illa. En in pdicabilia illa se babent ut spes re nap ad Oinimcrad sincipia viam baspectu univcrsalis. Sic iram pr3 et rel/ NA IEdcui' euidelia scieda in diale lo*λ' est subicctu logice: de alos reqsis clica pol sumi duplicis. V no mo p pretis ad rone subiccti: vide stino phisico . et

cap. de ad alii d:et primo metaph. Quo et

. scimile habent unitate speciei sciteris iximi vel remoti vide. G. meraphisice.

Diuidis aut liber iste i scpte ilics. Su

bpb: stico seu bractat Tir' i posterio: non fecit auctor stticul a re tractatu in suis sumulis: de ipo tu multa ι fer fili varqs locis bili' libri.

Salectica est ars etc.

v mcaritor ponit distin stilat ne dialectice. in q reddit aut ditores benivolos et mictos: os tacndo hui'.sci me dignitate et utilitate' dici ns: in dialcaica est ars a ritu et scieria scien

9쪽

, Tracta nis

ut em habit me opposito distincti:vti Pu O mctapi . ubi poni infbabit' inteli tactuales. s. sapietia: stra: intellea' : Privideria et ars: d sic distinguit em sapia et scia sui habit' spic ordinansadscire et no ad rit in in docet intellectras m sincipio; demostrati dabit' clusio is et causis ipietia aut psiderat causas et itelligeri l. Ulia ibide di scieriap. idelia et ars supractici: q so ordinans ad oparinit. Tla prudelia diruit in actiosi notra se iit in exteriore materia: sed sunzdfectioes agent . dilii diciti bi et prudetria est recta rorer a nobis agibilui. Ars sto dirisit in actio iba q in niateria exteriore traleut: sistit edificare secare. Un dicisars erecta ro rep a nobis factibiliv. Alio mo sumifars lar et ena scia pro

habitu pclusiois demostrate siue ille nabit' sit practicus siue speculati trus: et sicynui sum iis reli . S3 v: des in unu eo p uafluat et in sit ibi nugario seu inutilis repetitio eiusde. Nndeo in no est ibi nunio. Logica em no tui dicis sciastis:

etia ars artiu ad niaiore et pssione3. Per hoc cui innui foro immo logica ede numero sci . incculativa*: scd etia3 de mulacro artiu liberaliu in no ruenieoi scie speculat i uesicut patet ex phisica et metaphisica. Ste cu dicisars artiu designas in logica no tui excedit scias spe culat tuas sed etia practica sinit ii dat modii arguidiutrisq3. Et nota inlici genitiu)pluralis reflex' sua suti notativusingulare designet excelletia: iuxta ilis: Hodie excelles stos fiop 'go maria. Eo sica in no simpliciter excellit alias sciῆγtias. Scietie cui reales ut phisica et me/raphisica sit digniores logica:q e ne en teib' ronis: ' ipas excellit findo inclituoes utuns logica in forina arguedito se quis adoim methodoppncipia vin habes.Spa ein dirigit aclyncipia oim scie

De dialectica

scientia valeatxbari: sim ab aliquo nelgaren posset ologica tra ipa negates , l

-- cilis ab eis disputari: sicut . metapl5. Est aut methoo .s tilis o inia obl idtates linii faciliter deuenitim me breues semitas ob demtam': et ad noticia Mn':qna in veritatu noticii

. iobis psequi no valemus. . . .

. pdicta posset argui in logica obu storia ad piacipia o im sciarii: da

ta: et sic logica habet via ad sincipia o imscrip allapa se.Ziliter indefcr no est in Guenies ide stipin diriacrcsicut bo ditrigit voltitate sita st inres lectit: cu.tii itat lectiis et volutas sint realiteride: licue formaliter distinguaris: sic alidssiist nisu . . in logica psiderans disputas dirigit per si,

sillogismop rescis q i ista logica prince

P deuidentia pdicio u

tandii et duplicessiit artes :cida sunt ari. tes mechanice: qdasiit liberales. prin/cipaliores artes mechanice ad qua salie . . . - post iit reduci si it lepte: et Itinens in bis i x. 9sib'. rana nem' miles nauigatio rus inedicia. 1 is ars fabrilis architeteoronica sit. Et dici farcbitheteoronica ab

exercedas licet alit ars fabrilis quo ad

ncre vel specillari M psiderario artis fa bri lis babet quada excelletia sua alias: in*tii alie indicet ipa ad suas opati sigEt ipa ad suas Ozati s hoc dicat aths m c d pncipari: simplici ter in magis famulat et substruit eo nisquo loquis Arς. i metaph. ci. I. eticorii - - descierus famulant 'qdicunt ille ara fines ordinans in fines scientia; l ustio* . seu archithetonica*: sicut finis frenosa cliueiq est facere frena ordinatin cqstre: et equest in militare. Uictitas te incichanice a naechor aris. q6 est adulteror.

Spe cui dirisut ollaticis qde circa Gra

10쪽

pucunt. Cores aut sitit aiam me si in*tist facit ea auerti a creatoreuerti ad creatura. Praecedi tessiit scpte: et 'tinentinioquifidia 'D docet : et bam canit: ar numera Micosit astra. oramaticaeni dl :dialectica debet undi a snere:metorica docet νba colnate ponere. musica docet calimetica numerare: coinciria voram metiria astrologia docet de oastrorii. Dicunt aut tres Metri v. 'i

re virum logica sit scientia specu, ut

'actica. Ad cuius eii identiasn Le)cut Aristoteles secundo me

id operatione quam diri etica dicisa praxis grecee. Que aure sit

rio latinest

.ius scientia practica estuat Scotus in prologoi: dicens:et praxis aquaicacit actus alicui' pote in intel lea' naturaliter po rsut tresvicii viruserini nutendctavi uitellectioncitatus conformirer 3c in sermone. Ordinans em ad scrino lici rationi recread hoc et sit recta qS

nis gruitate: 9itate et ornati Bbe dii sic potes declarari. Speratio cuia quacunfquadriviales:qrsuntqttuor viein scientia dicitur practica est actus elicit ii terminii tenderes. Sut em incntie tus seu productus a voluntate que cai: -- c coimatdematice que tractat de quatirate. tera potentia ab intellectit: vel aci vius LPrithmetica et musica Isiderat qu 'cli peratus ab cadem:sicut voluntas impe rate discretam. Geometria et astrologia rat manibus ut operenturivel pedibus

l. - rus introducebant. Si queras: Cum tellectione. Uctu enim volant is cur nisi K. s. metapb. distinguat scientia spei cedit intellectus:qrsm Buci. lculativa realei mathematica: pbificace litum nisi cognitum. Halis aute actus et r metaphisica i et scieti e marematici enui est natus conformiter elici intellectioni He. e. merantinter artes lib erales:cu etia itcr recte ad boc ut sit rectus. Ed doc enina F ue ipas no poni itur phisica et metapbi sica, et operatio sit recta : oportetu' confor . , m amico oe enuineratio artiti liberaliu eu metur dictamini recte rationis. Exinfix 'v'., illas artes dbus liberi et nobiles viri dilum. Recta ratio dictata et cmosyna

in mathemati in pbistre et metapbist qr um. Si quis dct elemo'nam de alieno . - v c Wplus matbematica pfert ad coplacena aut propia inanem gloriam illam Utr/ια , et curiositate vite plentiscui innitebant talis operatio non erit recta :llia no R C

, ad illas artesqbus liberi et nobiles viri plum. Recta ratio dictat et elemosyna antidius utebane. Insistebat tuc maci est danda de proprio pauperi propidet

a. . antiqui: de futura vita nil ccrtii habent formabis recte rationi.NInde sexto eths Π, res cs phisica et metapbiffica. perpl ibi corum dicitur: et electio recta necessario, i

caeli et metapbi sica impugnas multi/ presupponit rationem rectam. Praxis 'tudo deon quos colebat cu in ipis Dber ergo a qua scientia dicitur practica es: statii esse in uno omnia pncipe: d est pri operatio producta vel imperata a vola: nisi moues unobile. Et io a paucis tunc late. licet autem intellectui impetat vo i . di i sica et metapbifica so a pbilosopbis i luntas ut intelligat: tamen ille actus in qui erat pi' ceteris a naudo absolutivit' telligcndi non eit prans:cum non sit audebant: nuc vi Mecorrai: qr cui pbi sica terius potentie ab intellectu: et si ibi

et metapbi sica plus pstriint ad tbeolo/ beest prima conditio praxis. Intein dit, intellecV te sim in mathematica, ideo circa ipsas est Aristotcles tertio de anima: intelle ri A

maxime insistunt christiani. ctus sola exicnsione fit practimsanquai t