De vicariis basilicarum urbis tractatus canonicotheologicus auctore Andrea Hieronymo Andreucci Societatis Iesu

21쪽

2st e Meariis Basilicarum Urbis.

I9. Qiaeres 8. An Uicarius , qui ratione ordinis tenetur ad horas Canonicas, possit recitare in Choro partem officii, juxta ritum Basilicae, & aliam partem extra Chorum juxta communem Ritum Romanum Sciendum est I. Basilicam Vaticanam adhuc uti Psalterio priscae Romanae editionis, quo ante S. Pium V. utebatur

Roma dumtaxat, ejusque districhus , estquae illud quod

teste Caes. Bona de Sacra Liturg. lib. 2.l cap. 3. extabat ante S. Hieronymim , Pars antiquissimae illius Uersionis ,

quae fidem Ecclesiae nascentis in Occidentalibus regioni

bus nutriverat. '

Sciendum est a. Uicarium Basilicarum esse respecti- τε addictum Ritui suae Basilicae, quia addidius sive stabiliter sive ad tempus alicui Ecclesiae, aut alicui Caetui intelligitur addictus Ritui quem profitetur illa Ecclesia vel ille Canus, ut colligitur ex Bellarmino lib. I. cap. I 8. de Bonis operibus. Cum autem Uicarius Basilicae sit temporaliter addidius suae Basilicae, sequitur ut pro tempore Vicariatus censeatur addictus Ritui quem profitetur sua Basilica. His premissis. Aio Uicarium Basilicae non selum in Choro , sed etiam extra illum quando privatim recitat ex Obligatione ordinis. sacri, teneri recitare juxta Ritum suae Basilicae, & eonsequenter Vicarium Basilicae V ticanae teneri etiam extra Chorum, uti psalterio antiquissimae illius Uersionis: non esse tamen arguendum de peccato Vicarium ejusdem Basilicae riticanae , si privin

tim ex rationabia causa , aliquoties utatur psalterio , communi , quamvis partem Oincii puta Matutinum rem citaverit in Choro ex Psalterio antiquae versionis.

Prima assertionis Pars probatur. Quia licet Ritus Basilicarum Urbis , etiam Vaticanae sint quidem aliqualis

22쪽

De - ricariis Ba Iearum urbis, et 3

ter diversi a Ritu communi Romano , non ita tamen sunt diversi , ut oetifice , sed solum m-erue a coinrmuni Romano differant juxta ea quae docet Card. Bona lib. I. Liturg. cap. 7. , & consequenter satisfaciat ooneri quoad substantiam; qui obligatus recitare juxta ,

Ritum Basilicae , recitet juxta Ritum communem Roma num : Nihilominus quaedam deordinatio in hae materi est quod Pars non se consorinet suo toti, atque idcirco Vicarius , qui est Pars Ecclesiastici illius Coetus , debet, huic se accomodare , & servare Ritum talis Coetus etiam extra Cliorum , sicuti etiam extra Chorum addicti huic Bassilicae servant Ritum Basilica . , 'Altera pars probatur; nam si Uicarius ex rationabili sine , aliquoties utatur Palterio communi Romano extra Cliorum , non propterea, statiin arguendus est de peccato , siquidem etiam sic retinet formulam legitimam precandi quoad substantiam : Dae enim non

tam ex 'veteri, aut Romana communi verssione , quam

ex sensit verborum , approbato idiomate , S legitima dispositione constat. Dixi: ex rationabia , , est aliquoties r nam nullo intercedente bono sine non evitaretur veniale propter deordinationem , item si hoc fieret non aliquoties , sed passim , sine delectu , de communiter non excusare tur saltem a veniali; nam licet nonnulli cum Emmanue. 'le Sa H mr. Can. n. 6. velint obstrictum orare m s suae peculiaris Ecclesiae , posse extra Chorum orare jum Xta morem communem Romanae Ecclesiae nisi obstet

praeceptum aliquod speciale, uti obstat praeceptum S. Cr,roli respectu Ambrosianorum; nihilominus non id facile permittendum propter deordinationem & difformita' tem partis cum suo Toto ue praesertim cum illa Freque

23쪽

2 'Meariis Basilicarim Urbis .

tia & consuetudo sapiat quemdam contemptum sui peculiaris approbati Ritus . . Dixi etiam: quamvis partem Meti reeit erit in Choro ex Psalterio antiquae versionis ὸ nam utraque ver so approbata ac legitima est respectu Uicarii Basilicae Uaticanae, nec est deordinatio culpabilis si rari , & cum rationabili causa id fiat. . /

De potestate Vicarii Basilicarum

so. inestas mearii Basilicarum metienda est ex P testate quam habent earumdem respeetive Archi presbyteri. Haec autem olim erat amplissima ; nam Arachipresbyter Vaticanae ex Pauli III. Constitutione 33. incipiente eum dilectus ere. habebat jurisdictionem c gnoscendi omnes causas tam civiles , quam criminales citra tamen poenam sanguinis, & corporis amicti nem ) inter Canonicos , Capitulum , & Beneficiatos , Clericos , S Cappellanos ex una parte & quascumque alias Per nas , loca Collegia , vel universitates quantumcumque privilegiatas ex alia , vel inter ipsbsmet m tas , & movendas super quibuscumque rebus tam aeti vh, quam passive,cum omnibus earum incidentibus,depe dentibus annexis connexis, summari simpliciter, & de plano sitne strepitu , & figura judicii , sola faeti veritate inspeeta , ac manu regia absque terminis substantialibus,& alicujus telae judiciariae observatione , sine conse ctione registit, & quacumque. appellatione etiam non

24쪽

De Heariis Boriarum urbis. as

stivola remota. Cum facultate in Curia, & extra ci tandi, & inhibendi. Juramenta personarum dicti Clapituli relaxandi ad effectum agendi. Quibuscumque non obstantibus . . a I. Praeterea ex Sixti U. Constitutione Io 2. incipiente e Cum ex debito M. haec eadem jurisdictio confirmatur , dc ex parte ampliatur , nam datur facultas summarie, & appellatione postpossita etiam non frivola procedendi, causas ab aliis judicibus reassumendi, singulis diebus in honorem Dei non feriatis procedendi, commissiones manu Papae non signatas non attendendi,&alia ejusmodi. Item ex eadem Sixti Constitutione confirmatur privilegium , & Auctoritas per Paulum III., & Pium ΙRemanata super collatione Beneficiorum , ita ut possit Archipresbyter , teste Cohellio, eonferre beneficia in Vaticana Basilica vacantia exceptis iis , quae ex Cancel lariae Regulis ad Apostolicam Sedem sunt reservata. Ex eadem pariter Constitutione datur Archipresbytero potestas Ordinaria , & quasi Episcopalis in ea Basilica per haec formalia verba: Dantes etiam tibi facultatem exercendi munia Pon Halia in B dea praedicta , ae ordinariam etiam in spiritualibus jurisdictionem δε- per Canomeis, Beneficiatis, Curitas ae Misybis prae dictis , ita ut a te vel de tua luentia tantum , nee allara quocumque Catholico Antipitegratiam, ct eommunio nem Sedis A soluae habente per te deputando ad omnes etiam Sacros ,-Pres eratus Ordines promoveri. Tu que di Antisius hujusmodi eos promovere , abripue nostra .vel successoru- nostrorum , aut Clearii , vel cujusvis a terius ordinarii licentia, dimissoriis, aut examine li

25쪽

26 De Vicatriis Basilicarum Drbis

Aecedit ex eadem Constitutione alia satis ampla facultas super Collegio Fabricae praefatae Basilicae, ita ut in eo Archipresbyter superioritatem teneat, causas interesse dictae Fabricae concernentes cognoscat , Ossiciales reformet M. Ex quibus apparet amplissimam olim fuisse Archipresbyteri Basilicae Vaticanae potestatem. Non desunt , qui validis rationum momentis suffulti censeant in eumdem Basilicae Vaticanae Archipresbyterum deri vatam esset auctoritat*m quam olim obtinebat Episcopus Portuensis . Is quippe ex cinstitutione Ioannis XIX. quae . extat apud Ughellium tona. I. Italiae Sacrae jurisdictionem, & Ecclesiastica Iudicia exercebat in tota Civitate Leonina , imo ea omnia Ecclesiastica Ossicia, quae Pontifex impeditus ibidem exequi non valeret , ad Por tuensem spectabant Episcopum et nee non inquit Ioannes XIX. , eunua sacra O cia seu Masteria , quae nor successeres nostri facere debemus , si aegritudine vel aliqua cura impediti facere non possemur , tam in supra dicta Bel a S. Petri ,--asteriis suis , quam per

totam civitatem Leoninam per τοι , vestro uesecessererfleri A solua auctoritate de nimus.

aa. Nunc vero per varios Pontifices aliquantulum restricta est haec Auctoritas Archipresbyteri, nani Iudi Halis Potestas olim illi collata a Paulo III. R Sixto U. ferme sublata est per Decretum Innoc. XII. quo hic Pontifex redegit Tribunalia ad Ius commune sive ad judices ordinarioς Romanae Curiae , idem tamen ibidem

declarat: quod perpraesentem ordinationem non censearturum modo adempta Cardinalibus Archiprelbi erit. ..

eorumque Visariis , alii que Demutis faenuas , δε jurisdictis in his , quae concernunt servitium Gelasi mori pii , elua disciplinam Eceis usuam , O muro cor rectis

26쪽

De Visariis Bollicarum Orbis. 27

remonem dumtaxat : Quare adhue aliqua ex parte personam judicis Archi presbyter gerit , videlicet, circa d seiplinam Ecclesiasticam θ' Morum correctionem: unde ad ipsum spectat cognitio & correctio nesmoruli1 qu rumdam delictorum, ac jurgiorum inter Clericos Basilicae , eaque Correctio intelligenda est de correctione , quae fit Herbis , Monityonibus , ac praeceptis , ut colligitur ex Fagnano p. ad hae de Archidiae. immo poterit in dicam poenam imponere v. g. suspendere ad modicum tempus, ut loc. cit. notat ident Fugnan. , similiter poterit excessus quorum cognitio, &correetio ad ipsum speetat, punire mulcta pecuniaria , idque non solum quando Constitutiones Basilicae poenam aliquam pecuniariam pro deli sto; vel hanc aut illam, sed etiam quando' nulla determinant , nec solum pro coercenda contum 1cia , sed etiam directe pro excessu diffinitivam pronunciando sententiam : ex Leuren. de Archidiac. quaest. I 9. Accedit non improbabile esse , quod Archipresbyter Basilicae Vaticanae, utpote habens ex Privilegio Sixti V. juriodietionem ordinariam in spiritualibus pro foro etiam externo, possit ferre censuras, & in specie excommunicare delinquentes Basilicae Clericos & Ministros. De hoc tamen nihil statuo , imo sapientissimo Censeri improbabile hoc vissim est. - Mad Beneficiorum euutionem Urbanus VIIL in sua septima Constitutione post alios Pontifices, uti testatur Card. Lauria, reservavit Canonicatus, dignitates, & majora beneficia, quod ideo saltum censet Gon-Zaleg glossi II. num. 26. quia Arcti esΘtera Capse tuta Patriarchalium habent terra Prisilegia ct ingulta

a disersis Pontificibus renesa eonferendi Beneficia tuarum Gel reum , unde ne possint conferre Dignitates, di

27쪽

28 De Vicariis Basiluarum Urbis .

Canoniectus seu alia majora Beneficia fuit inducta dicta

refersatio. Adhuc tamen Archipresbyter quaedam ben sicia conferre selet. aq. Q ramobrem de praesenti Archipresbyteri Uaticanae Potestas praeter superioritatem fabricae extenditur ad rectam Basilicae Gubernationem in iis quae concernunt servitium Dei , disciplinam Ecclesiasticam & morum correctionem, item ad collationem aliquorum Beneficiorum, Mad ordinatiam in spiritualibus jurisdictionem in Canonicos , Beneficiatos, Clericos, &Ministros cum facultate exercendi Pontificalia , promovendi ad sacros Ordines, dandi dimissorias &c. Haec eadem, sed limit tris Archipresbytero Lateranensi , ac S. Mariae Majoris: dixi, limitate, siquidem facultatem hi non habent promovendi ad sacros ordines , dandi dimissis-rias , nec sunt ordinarii in spiritualibus respectu Ministrorum suae respestive Basilicae. 23. Archipresbyteri potestas communicatur Vicario ab ipso jure , nam leges Pontificiae conserentes Potestatem Archipresbytero expresse diriguntur tum ad Archipresbyterum, tum ad ipsius Uicarium , ut patet ex Constitutione Sixtina habente haec formalia Uerba: Ad Te quamdiu Arehipressieratum praedictum obtinueris tuumque oe dictae Basiluae Nearitim: Quare statim ac Praelatus deputatur in Vicarium omnis in eum Archipresbyteri Potestas derivatur, exceptis iis, quae expresse vel ex Praxi Archipresbyter sibi reservat, quaeque re quirunt speciale mandatum , vel quae Archipresbyter

potest sive ut delegatus Papae, sive ut Pars Capituli, live ex speciali Privilegio . Neque obstat quod eadem potestas & jurisdictio nequeat esse penes duos, sicuti

ejusdem rei possessio, & dominium nequit esse in soli-

28쪽

De weariis Bassi arum Drbis. 29

dum penes duos , nam hoc repugnaret , quando eadem potestas eodem modo esset penes duos , secus vero quando in altero est principaliter,inindependenter, in altero Vero accestorie, ct dependenter , prout contingit in casu nostro, in quo Archiprosbyter potestatem habet principaliter, & independenter , Uicarius autem ac cessirie , & dependenter ab Archipresbytero consti

tuente.

26. Ex quibus omnibus liquido constat Potestatem Uicarii Basilicarum non ςsse exigui momenti, nam in primis ipse, cum potestate praeest Basilicae, quoad ejus Divina Mela, 8e fervitium Eccles tuum, praeest elusesdem Clero ac Ministris quoad disciplinam, ct morum eorremonem, praeest Choro tanquam Chori Prefectus,& in basilica Vaticani praeest Basilicae , Clero & Ministris tanquam ordinarius in spiritualibus, in quo valde differt ab Uicariis aliarum Basilicarum, hi quippe ut dixi non sunt ordinarii seu non pollent auctoritate quasi Episcopali respectu Cleri, & Ministrorum earumdem , cum peculiare id sit Vaticanae Basilicae, ut potiatur exem ptionem , & Archipresbyter ipsius jurisdictionem spiritualem obtineat in personas illi adscriptas, adeo ut haec Basilica vel habeat propriam qualitatem nullius, ut nonnulli contendunt ; vel saltem habeat impropriam ad instar . His praemissis agendo potissimum dericaris V tisanae Basilicae, ac praescindendo ab aliis, in quos tamen plura quae dixero, recte congruere non inficiar , quaesti

27. Q res i. An Uicarius Basilicit possit interesse

29쪽

Capitulla quando a Canonieis fiat i R. Non solum posse, . sed etiam teneri, non habere tamen in eo jus suffragii. Probo. Quia ex Constitutione Alexandri UII. Pastoralis eii cte. expresse Vicario praecipitur ejusmodi interessentia; En verba: Singulisque Capitulis, ct Congregationibus Capitularibus intersu: addidi non ipsi competere Da f ragii ; quia non est Pars Capituli, siquidem non est Canonicus , nec Archipresbyter, & quamvis vices gerat Archi presbyteri, hic tamen non solet jus suffragii in sua absentia committere alicui qui non sit membrum Capituli , etenim si extraneo , puta , suo Vicario , committeret, hunc non tereretur Capitulum excipere. Ex cap. 6. de Elect. a 8. Queres a. An si Capitularium vota sint paria in Capitulo, possit Uicarius assentiendo uni parti majorem partem efficere t Negative , quia cum ipse non sit de numero , & nomine Capitularium non habet votum in Capitulo , ut diximus , & consequenter nequit accessu suo majoritatem illorum complere . Excipe. Nisi aliter per Constitutiones particulares cautum , vel consuetudine introductum fuerit. 29. Queres 3. An possit cogere Canonicos Beneficiatos , & Clericos in Sacerdotio constitutos , ut Missameelebrent omnibus diebus Dominicis , &festis de pri

eepto i Uicarium Basilicae Vaticanae id posse , siquidem expresse hare saeuitas illi conceditur ab ejusdem

Basilicae constitutionibus num 43. , coactio autem facien da esset indicta poena amittendi quotidianas distributiones illius diei , quae accrescerent aliis eodem die cele brantibus , & communicantibus . Ex Const. Basilicae ibidem. εῖ es 4. An possit mulitiae ac procedere contra

30쪽

De Heariis Basilicarum rubis . 3I

tra eos sive Canonicos sive Beneficiatos, sive Clericos, 'qui absque licentia antequam hora finiatur , e Choro exierint i R. Affirmative , & mulcta vel erit amissio illius Horae , vel alia arbitrio ejusdem Vicarii. Idem dicendum contra eos , qui finita Hora Canonica , sed non finita Hora officii BB. Uirginis quando in Choro recitatur ab eodem Choro discesserint. Ex Basili. Const.

3 QFres S. An,& quomodo possit procedere contra Absentes perlongum tempus a Choro absque debita licentiat R. Posse tum inhaercndo Constitutioni Nicolai III.

quae decernit absentem per annum continuum absque licentia sive Archrpresbyteri , sive Vicarii esse imo jure

privatum praebenda , tum inhaerendo dis sitioni Concilii Tridentini sessi. a . cap. I a. de Resormatione qua sancitur Canonicum absentem sine justa causa ac licentia ultra tres naenses in anno M. privandum esse eo a no , omnibus seu stibus quos labente eodem anno lucratus fuerit.- Ιta enim expresse cautum est per ejusdem. Basi licae Constitutiones num. 26.3 a. Quaeres 6. An Vicarius possit Canonicis , Beneficiatis , & Clericis concedere ut per tres menses absint rQuamvis ex Coneilio Tridentino concessum sit Can nicis , ut possint per tres menses in singulos annos abes se , nec ad talem absentiam , ut notat Barbosa allel: II. Πum. II 8. in rigore requiratur ali alio causae, vel petitio licentiae Superioris. Nihilominus sive ex constitutio nibus Basilicae, sive ex consuetudine , sive ex eo quod tot solum Canonici eodem tempore abella possunt , quot judicaverit arbitrio suo Archipresbyter , vel Vicarius δmerito solent Canonici, vel Beneficiati vel Clerici diste suri mearium convenire, ab eoque licentiam petere, qui a