장음표시 사용
151쪽
Ac ADEMIAE INC OLITA DIANAE Singulare enim &illustre non suae tantum familiae, sed to- Ioannῖ ime tius Germaniae decus & ornamentum fuit, utpote qui Miurisprudentiae linguarumque trium cognitione,&sum iid ma cum in Latino, tum etiam Italico, Germanicoque idiomate eloquentia, tum verb prudentia & in rebus agendis industria aequalem fere sibi nullum, superiorem certe se neminem sua aetate habebat. Evectus est ad Episcopatum V Vormatiensem,anno domini I 83. ReinhaN
do nobili a Sichhingen si natus.
N.emia, studia C V M ipsemet praeter istorum temporum sortunam Oxum, doctissimus, politioris etiam literaturae, linguarum,& omnium Studiorum incomparabilis fuit Mecaenas, quae tum quasi postlimio reuocata, ex tenebris eruta, a barbariei sordibus repurgata, & pene non a mortuis exsuscitata, renascebantur,&caput excrebant altius. Quam
re sane vir ille S Episcopus pijssimus, doctissimus,& prudentissimus omni labore, conatu & expensis liberalibus
PRAECEPTOR Es & amicos habuisse scribitur summos Rhudolphum Agricolam,latinarum degricarum literarum per Germaniam renouatorcm: Et Reuchlinum P rcenseri ad sylvam Hagenschiesi, qui Hebraicam linguam primus in Germania docuit, variasque Comae dias latinas composuit, publicauitque. Charus fuit Ludovico Comiti Palatino ad Rhcnum,Wab eodem in negotijs grauioribus ad intima admissueconsilia, qui sapie tia, eruditione, Virtuteque Complures alios antecellebat.
Quin&illustrissimi Principis & Comitis Palatini Philippi Orator fuit ad Innocentiu octauum Pontificem Max. ut videre est ex opusculis Rhudo hi Agricolet editisAnt
152쪽
PARs SEXTA. 7olsci DERvNT in Episcopatus illius annos inagΠς .discordiae,inter Episcopum totumque Clerum,&urbem , V Vormatiensem, S ira quidem graues, vires ad tumultum deueniret, & plebs V Vormatiensis in Clerum ac templa saeuiret,& Episcopus una cum Clero urbem relinquere, & Ladenburgum, quod oppidum supra Haydelia Concedit Itbergam Rhenum versus ad Neccarum est stum,cogeretur secedere: ubi etiamnum Episcopi V vormatienses
suam curiam de sedem Episcopalem habent. Instituit L denburgi insignem& eopiosissimam Bibliothecam, ex doctissimis, & praesertim manuscriptis collectam, quae multos in communem Reipublicq literariς,&studiorum humanitatis utilitatem&incolumitatem post typis euulgatos Germaniae libros communicauit. Obijt Ladenbutig anno domini Isos.Consule Bruschium in Episcopis, quaedam etiam de eo habet Munsterus.
Is eras, Grampreci incorpore virtus.
Felices Musa, quibus illi in rebus egenis ne π d parensasganchora ruri .
.r inaspiψὸ tenebris optata in lucvnfindis .i riserto tituit rapta semperiberi ari Protexit dextra is donis cumuiauis amicis. mepares eris: hominum quissummo τmbra. Plena cunctorum vita estnsi lema masorum.
153쪽
ACADEMIAE INC O LsT ADi ΛN Os T Ioannem Camerer a Dalburg acccsiit ad nostram Academiam Philippus a Rosen berg, Ecclesiarum Spirensis de V Vormati ensis Canonicus, una cum Erasmo a Rosen berg, Canonico Alchstadiano, anno domini idie I. Februarij. successit in Episcopatu Spirensi Ludovico ab Helmen stadi, cuius ex sorore nepos erat, anno domini Isos. Praefuit Episcopatui Nemetum seu rgst Epi magna cum laude & utilitate. Virum egregie doctum, Wπμ bonum ac frugalem oeconomum fuisse Catalogus Episcoporum Spirensium a Bruschio editus, testatur. Nam prae terqua quddin Academia nostra opera dedit bonis lite . Iuris virilisque ris, in schola Ticinens Doctoratus in utroq; iure titulum est consecutus.Nam usque aded non aspernabamur nobiles eo tempore gradus seu honores & titulos scholasticos, ut magno nobilitati ornamento esse crederentur: Et Α- cademia Ingol stadiana aliquot nobiles prose res habuit: ex quorum numero fuere Gisbertus de Stollunburg
Traiectensis, Hieronymus de Croaria, Viglius Zvvichenius, Fabius Arcas de Narnia Romanus & quidam alij Itali , & qui etiam num in vivis est, V Viguleus Hund a Lau-terpach,in Sullaen mosi & Lendingen. Sed haec parerga.. ' Scribitur idem Episcopus etiam a Bruschio & a Munstero, Oppidum & Castrum Rottenburg, propter temporusuperiorum difficultatem Palatino Elebori oppignera-
Redimit oppi tum I ooo aureorum redemisse: & sub eiusdem guber-ῖ'' - natione montem Oliveti longe pulcherrimum, & toti Germaniae notissimum esse constructum. Obiit Vden- heimij tertia Februarij, anno Isis. Sepelitur Spirae propa
auunculum suum. obiit. Dignus es aeterno Praesul memorabilis auo,
Cui tumulum in aestituant,supera I sepulchro,
154쪽
riovossunt, addant versus: tibi cummina per Et Lmus cst Themidis sudium immutabile cura. inem dederas nobis cursὴm, Deus alme,pereo, Sati mihi vixi: Nemetu Ffunera nosra Lugeat,straprum clerus me friὸ repsis
Pon mea culpa Deus, nec ab his reuocarier oris opto: pietas, turbatai pectora Varum Excusant merito o rebus trepitatio egenis Viden vale mundus: vita meliorepotitus, Nunc in aeterna Praesῖsum pace reposeus.
DINALIS ET ARCHIEPISCO-pus Salisburgensis. DIτissi Mi, ut vulgo haberi, censerique solet, Α chiepiscopatus Salisburgensis Praesules tres, eo quo sibi in Archiepiscopatus gubernatione successerunt ordine, Academiam nostram illustrarunt, scilicet Matthaeus Lang Augustanus, Ernestus Dux Bauariae, & Michaeta Κhienburg,Tauriscus. Et quia de Ernc sto Duce Bauariae supra in persenis Principum virorum est dictum, nunc dereliquis duobus, & priori quidem loco, uti tempore fuit prior, de Matthaeo Lang,sermonem: institucinus. Langiorum familia ex Sueuia est oriunda,&cognomentum habet a VVellenburg,quod est arx & ditio non ita procul ab Augusta Vindelicorum ultra flumen V Verdam. Praec ara fuit, & tum pecuniis, tum possessionibus ac praediis, quae non tantum in Sueuia, sed longὸ augustiora in Archiepiscopatu Salisburgensi habebat, perquam diues &opulenta, sed anno superiori, mortuo Marco ultimo in
155쪽
Ac ADEMIAE INOOLsTADIAN AEea familia, penitus intercidit. Caeterum Matthaeus Langmagnificus fuisse heros dicitur, vir singularis prudentiae,
animi excelsi, ingeni) rotundi, in rebus agendis dexterrio mus, ac proinde de summo Pontifici Iulio secundo, &au Ni uisu,t,ne gustissimo Imperatori, Moimiliano primo, rebus faelici. chariis fuit inia ter domi, forisque gestis praeclaro, & nepoti eius Carolo Quinto magno charissimus. Pontifex Romanus anno domini Isi3. Episcopum Gurcensem,& Cardinale tituli S. Angeli eum creauit. Praepositum eundem Ecclesiae Augustanae fuisse, testantur primo insignia eius lapidi incisa,& domui Praepositurae apud Augustanos a xa : deinde ibidem Sacellum perquam augustum,ab eodem constructum, ubi reconditorium seu sepultura est Langiorum, quo etiam ultimus eius familiae Langius exalpibus usque est aucetus, & terrae ibidem mandatus. Quin & Carthaginensem Hispaniarum Episcopatum fuerat vel summi Pontificis, vel quod verisimilius, Caroli Quinti beneficio coissecutus, quem tamen nec possedit unquam , nec ullos inde percepit redditus. Diuus Imperator Maximilianus,&trequenter ipsius opera, di quidε
in grauissimis negotijs est usus, & secretiora cum eo com municauit consilia. Legationes obivit, steliciterque &magnifice consecit,&quidem nomine Imperatoriae M
testatis, ad Iuliues secundum Pontificem, ad potentissi- . anos reges Ludovicum Galliae, Vladissilaum Hungariae, Sigismundum Poloniae, & Henricum octauum Angliae regem. Quinetia ' Maximiliani Imperatoris per Itali.. am vices gessit, Denique Caroli v. in Comitus Francish Σ' fordiensibus, anno i sis. cum Septemviri Imperatorem
eligeriat, Oratore &legatum egit. Vnde non immerito summam utriusque Imperatoris gratiam & fauorem, M. promptissi-
156쪽
Ρ Α Ras S E X T A. 72 promptissimum promouendi sui studiuerat meritus. Nec dubitandum,quin tum summi Pontificis,tum etiam Ma- 'ximiliani primi beneficio & procuratione Archiepiscopatum Salisburgensem obtinuerit. PR AEERAT tum Archiepiscopatui, Leonhardus a Khetitschaesa, etiamnum moneta, cum rapq insignijs celebris, Princeps antiquae fidei & virtutis, iamque senio laboribusque confectus. Et coadiutor fit Matthaeus Lant Cardinalis, annos si I,&curiam suam Muldor' ad Oensi z' non procul a veteri octinga, constituit. Ipsemet tamen Leonti ardus)Episcopus plenarium retinuit Imperium. Gerebant tum temporis adhuc Canonici Salisburgenses id quod sine cuiuiquam iniuria,& sine ulla Capituli igno-nunia dictum volo scapulare seu potius humerale ex albo serico, vel albo linteo confectum. Id quod adhuc primam Canonicorum institutionem,&antiquum resipi bat morem. Id genus vestimenti seu ornatus coadiutor Matthaeus, ut ipsis remitteretur, a summo Pontifice impetrauit. AEgre cam rem tulit Archiepiscopus Leon-
hardus id quod ex fide digno viro, qui in eius seruitio aliquandiu fuerat, puer audiui) neque vivo sibi, praedictum ornatus senus adimi passus est , quemadmodum ipsius effigies, quas ego depictas vidi, testabantur. Eam rem de veterem Canonicorum statum, aliquando his sum complexus versibus, de Collegiata quadam Ecclesia scribens :Dum veteris stibat' non impia reguia vimi Antiqui mores ri ascia manebant, Communi vixere domo Memi tenebor
157쪽
ACADEMIAE INCOLST AD I A NI scommusis sera deseritata diuod bene maiores quondam inuenereparentes. Tu quosGermanis quo non ens ditior oris Terra Salisbumm, vultu mutata priore Templa vides, custin tuos, Canones professos inculatos MI A quando tua LANGIVS arua
Ingressus Praesuli nostri meminere parentes Candida de Iunicis vatum velamina longis Auferri, illius resant vestra vita, antur libri, loquitur farissi domu AF, Nec vitia haec hominum, zenssedi empore o undinadoccasum fert vulnusi ruinae Extremae, morest hominum, vitamygubernans.
AN NO domini ist9. mortuo Leonhardo Episcopo
succedit in Archiepiscopatus administratione. Αdducebat secum ex Muldorfio integram aulam, omnibus ossiciarijs instructam, & pariter bene constitutam Salisburgi reperiebat, sed nec suos, nec qui iam crant in aula, cx ijs quenquam dimisit aut abegit, sed communes illis operas commisit: qua ratione, & modestia omnes in ostiacio, &sbi retinebat amicos, donec ipsimet ossiciarij vel consortis impatientes ultro dimissionem, cumsbi de ali- . is cond itionibus prospexissent, ab aula peterent, vel locum per mortem facerent vacuum. Ita prudentissimus ille Princeps adiunxerat sibi omnes, & olenderat neminem.
Isci DERvNT in eius Archiepiscopi gubernationem tempora difficilima, grauissimaque etiam, tum initia in- Rusticina . smorum Lutheri dogmatum, tum crudeles, quae inde iv exortae tumultuantium , & ad inauspicatam libertatem aspiran-
158쪽
Clerum grassationes. Obrutus itaque ac pene Prusticorufurentium colluvie, qui in urbem Salisburgensem irru bant, interceptus,&a suis ciuibus praeter expectationem,& datam fidem, ut quidam asseruerunt, desertus Episco' obsitietur in arpus in arcem suam , quam Salisburgi monti excelso, prae- ςz in P si ruptaeque rupi impositam, pulcherrimam, amplissimam, validissimam de omnibus cum ad vitet sustentationem necessariis, & ad annos aliquot sufficientibus, tum ad bellicos reprimendos furores accommodatis instructissimam confugit. R v sTIci aulam Principis occupa unt, & compo-Bomiard. rustitationibus indulsere. Arcem bellico tormento, quod ex in ligno, ferreis munito annulis erat fabrefactum,frustra inuadebant. E contra suas quoque bombardas quandoque ad terrorem incutiendum, exonerari iubet in arce Episcopus, qui cum de ciuibus, propter laesam fidem, supplicium p'terat sumere, multisque ad eam rem frigidam in arce suffundentibus, igne totam urbem absumere, noluit tamen optimus Princeps de semctipsum & suos ciues peς
ia, qui militem illi in subsidium adduxerant, liberatus est, multi ex primariis rusticis suae temeritatis, insaniae, perfidiaeque poenam dederunt cruentam, & pax toti Archie piscopatui restituta est. Atque haec omnia cum multorum cx ipsius aula procerum strenua dc fideli opera, tutaverb singulari Archiepiscopi industria & prudentia sunt gesta&composita, qui e iam cum recreationibus indulgeret, de rebus arduis conferre,disputare,&sceliciter statuere solebat poteratque. r ' PRAEFUIT Oas Essus aliquandiu in arce Archiepiscopus tandem illustrissimorum Ducum Bauariae auxiliaribu copi-
159쪽
ACADEM: IN Ilico LsτAlar ANAE PR. AET UIT Episcopatui ab anno i9. usque ad ii si humanis talcdixit rebus, mense Martio,cum pesne per biennium non usque adeo integra usus esset valetudine. μα--i l Ergo pater rutilum vectussuperaethera, caelo Ἀ- mi frueris, animiais eluta corporis omni Π Lab ia-Diuis mussummi oratonantis rao regis regum coram multum astitasM almum Si quid vota, precesi Mae,ceuplurima, pessunt, Ad Duarum is ceps viliatam montibus urbem, Ads Salisburgum se sacram tua lumina miram . OV ur,nec antiquaesis λα-ν optime P. O entinam Princeps, io , morbo bgrauatius, 'G Incolumis Iarumlin uri ira a ui annos, . dc ut si fata negent, eri rea durareposecans Lu AEtherei virum Dies, Georgius uti in umberga degente fatus, cui Praesulis omnis lἰ rix hominum miram tribuit sperii dederunt. Vivat O optata populos in pace gubernet.. Sintsalui ciues, acra sindue Mus M . iHoc uno incolumes: veterum sitfluvarentum iEelligio ais antiqua des, cultini Deorum,' iterrissemper fuerint ante omnia curae.
MULTA magnaque de eqscribit honorifice Ioannes Cuspinianus in suo Maximiliano,& ea praesertim, qu. e ipsemet Historicus & Orator coram vidit, unaque peregit.. SUCCEssIT prudenti,&clementi Principi,non minus&ipse prudens, clemensque in Archiepiscopatus ad . ministratione Ernestus Dux Bauariae, & Episcopus Pata, utensis,&c. de quo supra dictum est a nobis.
160쪽
riscorum familia natus, inter medios quidem aut pcn E etiam posteriores, qui nostram Academiam inuiserunt, sod religionss,pietatis,eruditionis, omnisque virtutis ratione.meritb primo ponenduS loco, scholam Ingol- stadianam, studiorum gratia, anno II i. mense septembri, sali burgensi, et paul6 post, ut opinor,& Patauiensis & Salisburgensis Canonicus factus. Euocatus Patauio, anno domini Is sq. ubi& praebendam habebat, Nponti supra Oenum praefectus erat, resignante Archiepilcopatum Illustrissimo Boiorum Duce Ernesto, eligitur incius successorem & Archiepiscopum Salisburgensem , confirmatus a summotu anno iss Pontisce, sequenta anno is17. Vrbem ingressus est squod
vocant ieinvidi) septimo die Ianuarij Diuo Va- ω. lentino in quibusdam Episto patibus sacro, cum praecedentidie vel trium Regum,vel Dominica nisi fallor in
Archiepiscopum esset consecratus, magno cum comitatu equestri, rubra indutus tunica, qualis est Legatorum , - , 'Sedis Apostolicae, effusis partim in occursum ciuibus arismatis, partim ad portas pro custodia positis, multis etiam Archiepiscopumcquo insidentem stipantibus,qui holo- sericis induti erant vcstibus. EXCIPIEBAT cum ad portam, Nonnarum vallis,
ex libera aduenientem aula i Incolς urbis appellant SNyρensaal & non ita procul ab urbe distat, ibique ingressuri Episcopi & ornantur & comitatum colligunt, Δ disponunt) Clerus Salisburgensis, Episcopus & Suffraganeus Chiemensis, Praepositusia Decanus templi Callaedralis T a cum