장음표시 사용
81쪽
Oderunt peccare maliformidinepamae, II ni oderunt peccare boni virtutis amore
Ita singulari D E I prouidentia, si crimen adulationi, subterfugere possem, Aurcatcnsi Ecclesiae Martinum aEberhardo ab Schaumberg, Pastorem, S Praesulem contigisse dicerem Ri Successit Episcopu ille reuerendissimo in Christo Patri ac Domino Eberhardo a Hiernhaim, Episcopo Alchstadiano,& Praeposito Salisburgens,Praesuli optimo, nec Virtute, nec pietate,nec prudentia,nec eruditione deniq; in serior Episcopus Anno Domini M. D. LX. Dedit operam honestis literis Ingoli adid, ubi Anno Is33. innume- rum studiosorum est relatus, quo tempore duo Comites a Castet,alter Herbipolitanus,alter vero Bambergensis Canonicus, Academiam illustrarunt. Vivit adhuc Princeps ille plenus dierum, canisque venerandus, vita longiori dignissimus, iamque annum vigesimum sito Episcopatus .e daudabiliter praeest. Ampliauit aream suae arcis, in monte supraeurbem Postς,&multa adiecit aedificia ingentibus M sumptuosisstructuris, vivere regia nunc possit domus appellari. Iniuria coeli, grauisque tempestas, quae diuersis in locis cum grandine coniuncta, misere grassata est,&ranii segetes, quam vites ad Lacum podmaniculiora matutina sexta prostrauit, magnam vim senestris nouis in arce Epi- screati intulit, confregit,&aliquot centum florenorus cisse damnum dicitur, idque mense Sept. Vesperi. . Videre licet in hoc Episcopo antiquet virtutis &fidei,
ut Comici utar verbis, pietatisq; viuum exemplar. Nihil in eo fucatum, fictumue, sed sinccra, candida S aperta omnia: in summa tranquillitate regit, & in pace perpetua suos conseruat subditos, nullisque grauioribus eos onerat exactionibus, nisi forte summa necessitas, & totius impe-
82쪽
PARs SECUNDA . 33que in victu luxus, sed decorus uterque, honestui, frugalis&principe viro dignus. Nullum insolentiae in eo indicium,sed mira humanitas,&affabilitas, qua non suos ta- :tum, sed & exteros,& quidem Principes viros in sui & reueret tiam dc amorem facile pertrahit subditos in ossicio summa cum liberalitate retinet; no ignarus procul dubio veterrimi illius dicti: oderunt, quem metuunt. Et Vt paucis comprehendam omnia, eiusmodi omnino cum, sine omni metu, & adulationis crimine, ausim pronunciare, qualem D. Paulus descripsit Episcopum,ανεγκλητον,ωσθεου
κρατῆ, του κατοι τημ ιρι λογου;&c. id est, irreprehensibilem, tanquam Dei oeconomum , non prae- factum, non iracundum,non vinosum,non percu rem,
non turpiter lucro deditum. Sed hospitalem, bonarum rerum studiosum, sobrium, iustum, pium, temperantem, tenacem eius, qui secudum doctrina cst, fidelis verbi.&c. Anno Domini is 6 .prudentissimus,&religionis Ec- Collegium imelesiaeque Dei amantissimus Episcopus, cum ex Concilij Tridentini decreto, tum etiam in Episcppatus sui, religionis Catholicae,&subditorum incolumitatem &salutem, cum magna Presbyterorum bonorum & idoneorulaboraretur penuria, satis magnificum in urbe sua Episcopali seminatium, collegitimque extruxit, in quo literae
humaniores, Philosophia,& prima Theologiς doceretur
fundamenta, fatisque iusto innumero etiamnum ibidem alit liberaliter alumnos. Prodicrunt iam cx co Collegio
multi boni viri,&pij Sacerdotes,qui hinc inde inpar clasper Episcopum distributi, strenue in Christi vinea labo. rant, fidelitcrque suis praefiant oviculis. Primus inter Episcopos Germaniae superioris fuisse dicitur, qui tam lauda-
83쪽
bile Copciiij decretu, institutumq; est,psecutus, quein pauci adhuc sunt imitati. Doctos,&pios alit Prose res. . . , Inprimis numeratur Dns Rhodolphus Clechli Praeses&Theol. Prosetar, Ioannes Lyresius, Ioanes V Vidmerus, Subsequentibus annis docuerunt ibi de V VolfgangusHoli, S. Theologi ς Doctor& Sustraganeus Ioannes Erllinus, qui etiam Ecclesiastae fungebatur ossicio, Frideri- . cus Martini, V Vol angus Scherclius, Iacobus Rasper- ger, Cyprianus Lyrosius, Petrus Sicuartius, qui nunc praeside agit ibidem in Collegio, Ioannes Hcyss:&quidam alij, tam eruditione, quam vitae integritate praestantes viri. Nos praedicto Episcopo in prima nostrorum annalium editione eiusmodi posueramus Hexastichon. - Viue pater patria, Princeps, essirior auita Virtutis, pietate potenssacrae parentum Relligionis inlini iamrepene anagerent . Eis duo luserapedum accipiunt, sacrami Daram. Viue Pater, Mus P colas, Mus4 colentes Subsidio Princepshemper tueare beni o. Bura Pili QSitti Sub hoc ipse Praesule, Anno 1s68. die 23. Marti j promulgata est in Academia Ingo ista diensi Bulla Pij . sum-di, mi pontificis de professione fidei reclamatibus, aut certe aegre ferentibus Luthcranae doctrinae studiosis, quibus ea via omnis promoucdi,&cuiuscunq; tituli Scholastici recipiendi apud Ingol stadienses occasio praecidebatur. Frequenter eo concedebant Lutherani studiosi temporibus . superioribus, S gradus ibidem recipiebat, nihil & Imperatori & sedi Romanae suam fidem astringere,uti tum crat' ' moris,ueriti: consule hac de re nostros annales. Anno Dialis Io .die I9. Ianuarii, moritur reuerendus
vir ac Dominus Georgius Theander Doctor Theologus, Prose r de Procancellarius in eius locum fabrog atur.
84쪽
Eueredus nobilis & amplissimus vir ac Dominus Mar- Proeaneellari
tinus Eisengrcin, Parochus apud D. Mauritium, Prae positus Patauiensis, & Octingensis. Sub eodem Episcopo, Anno Domini is78.die .Maij placide in Christo obdormiuit, Reueredus S A mpliss.vir Dominus Martinus Eisengrein S c. Cui & in suprema Sholae inspectione,& Procancellariatu, Canonicatuque Rich stadiano succedit.
'D Eueredus&doctissimus vir ac Dias Albertus Hunge- meaneella ius rus, D. Theologus, Prose r & Scholς superinledens. Aih xx siua visumseruabunt numina, quantum H*'s Proh vetus uti Schoiaste extollit gloria nostra' sed de hoc ipso paulo phst plura in mediu adferemus. .Et haec de Cancellariis nostris, Episcopis Alchstadianis sufficiant.
dic. FuN DATOR ACADEMIAE. PARS TERTIA DE PRINCIPIBUS. DE s CRI
85쪽
EsCRIPTu Rus cum in Academiae In-gol stadianae, tum verb inclytae Bauaricae domus honore & gloriam,a prima Scholae fundatione ad haec usque tempora Illustrissimos Principes, caeterosque tum natalium splendore, tum etiam ingenij praestantia, eruditionisque fama clarissimos viros, iuuenesque, qui ex diuersis orbis Christiani partibus ad hanc nostram Academiam,studiorum gratia profecti, eam illustrarunt; non abs re facturus mihi videor, si ab ipsis Academiae fundatoribus de benefactoribus, hoc est, Serenissimis Principibus L v x, o vi co diuite, Boiorum Duce, parente, MGeorgio itidem diuite cognominato, eiusdem filio, dictionis meae faciam initium, non quod vel integram ip
rum vitam, praeclareque gesta velim pertexere, aut eos de, secundum virtutes suas, meritaq; pene diuina, iustis dignisque possim ornare encomtis: id quod longe vires inge- iiij mei superat, sed ne in tantos heroes, tamque de non omnibus tantum literatis,sed & de tota Christiani Orbis Republica bene meritos, ingratus videri queam,
Et ne aemulis carpendi occasionem praebeam, audiamus pauca, quae de LUDO vi Co scribat Aventinus. Natus est,inquit, Anno Christi iqi . sorore Alberti Caesaris fuit is eius nominis Quintus Archi dux Austriae,& Imperator secundus) Burchhusij, ibique educatus subduro&illiberali patre, usq; ad annum aetatis tricesimum, mul- ta perpessus penuria Vestium, pecuniae, equorum , Obsequentissimus tamen parenti fuit. Suadentibus amicis, ut in Austriam ad Albertum Caesarem auunculum tuum discederet: autorem vitae meae, inquit, dc sic rami pia profecto & filio vox dignissima) nec quoad mentis compos fuero, offendam. Hasta eminus, cominus gladio, saltado, disto,
86쪽
Ρ A n. s T E R et I A. 3s disco. equitando se exercuit occulte. &quae ibi sequuntur Haec Auentinus lib. 7. l. 832. Mortuo Henrico, Anno Domini I so. successit in regimine parenti auaro, Ut ide loquitur Aventinus, eximiae in omnes liberalitatis filius, &praeter caetera, quae in Ba- uaria sua, in subditorum suorum commodum&incremetum vel abrogauit, vel de nouo constituit, statim ad erigendam Academiam animum adiecit. Nec sine probabile mihi videtur, quod quidam existimant, a parete eius Serenis imae Celsitudinis Henrico Scholam Ingol stadianam primitus inchoatam, aut in illius Crectionem tantas . .
ab Herico tu illo diuitias corrasas, cum ruerit parcitiamus, mus Aeademta
ut cum Aventino minime loquar, verum illud libenter damus omnibus, &res ipsa log tur, Ludovicum Ducem, qua pietate, sapietia Z liberalitate fuisse scribitur,pie itidem de sapienter de tantis sibi relictis opibus bene,pieque& sapienter collocandis, defuncto parente cogitasse dico , nec occurrisse illi commodiorem de Ecclesia Dei, &tota Christiana Rep. bene merendi occasionem, quam si publicum bonarum literarum mercatum & ossicinam institueret, praesertim tot iam tum quoque subinde nouis exorientibus, antiquis repullulantibus haeresum erroribus schismatibusque. Et sane quam maxime in primis Scholae initiis &pau-Ib post floruit S. Theologiae studium. Hoc uno sane Princeps ille perpetua memoria, cncomiisque amplissimis, Mimmarcessibili in aetcrna patria corona dignissimus,si priῖ-terea pra stitisset nihil. Caeterum ab eodem Aventino, Vt quantum parentia demerat, tantum videatur tribuere filio, scribit ut fuisse liberalis, popularis, fortunatus, pacisque studiosissimus,& in componendis sedandisque Germaniae tumultibus ' .
bellisque summe scelix. I 3 Obiit
87쪽
Obiit Anno Domini I 79. dic octauo Ianuari j,egr gium ac planc regium ac perenne suae liberalitatis, & prope sis limae in Ecclesiam Dei & religione Catholicam, bonasque literas voluntatis monumentum apud Ingolsta- dienses post se relinquens. nequo ed meriti caesistituatia tanti, Et positi superasraheros in pace triumphat,
.. sectus Deumfruitur seclus acerbas Pebore iamdudum curas, humana cuncta P e. t aetherea media inter gaudia dis. At bene quassatuit Princeps, nosposera turba.
Seruemus tanta veneremur, amemus Athenaae,
o Pro merit Ducifundamus pectoregrates.
Ε o R CIV s Co s Palatinus Rheni & Boi rum Dux itidem cognomento Diues, Lud uico patre ex Amelia Friderici undecimi Ducis Saxoniae, & Electoris secundi filia natus. Parente suo siue pietatem, siue prudentiam, siue libertatem, aliasq; id generis virtutes, sine deniq; opes &forta- . . nae bona respicias, neutiquam inferior. Princeps ab omni luxu alienus, pius & religionis Catholicae amantissimus, erga suos clemens, mitis,humanus& liberalis. 'Errore aliHL Hoc loci praeterire non possum, quin Lazij Historici lectorem admoneam, tres simul ab codem autore in uno pene loco errores committi. Nam primum licet,& quidurecte, alibi Ducis Georgij parentem vocat Ludovicum
88쪽
Ρ Α Ris Τ.E R T I A. cognomento diuitem, filium Henrici Landisti utant: ta- .men idem paulo pbst in dubium trahit, & alterius Ludo uici diuitis, qui Stephano Ingol stadiano fuerit natus, filiupronunciat: S rursus alio in loco auum facit Ducis Geor- , gij Ernestum Monacensem. Deinde fratrem cidem Duci Ludovicum attribuit; denique fundationem Academiae illi tribus in locis asscribit. Sed haec parerga. Fuit hie Princeps perquam clemens suae Academiae Georgitis aut protector, pius & in religionem Catholicam, bonasq; literas optime assectus, utpote quino obscure intelligebat, veluti in sitae fundationis pro Collegio nouo literis ipsemet asserit, cognitione honestatum artium & literarum, humanum intellectum illustrari. & ad virtutes excitari, bonos mores constitui, Catholicam religionem plantari, propagari, conseruari, deniq; quibuscunq; haereticis contrairi. Proinde in honorem Dei omnipotentis, D. Mariae Fundator LVirginis, omniumq; coeli tuum, in pauperum tamen& φ', ι' leuamen& sitorum antecessoru salutem, Collegium nouum,quod ab ipsius nomine Georgianu vocamus, aedificauit,&in eodem duodecim stipendia pro diuersis Bauariae oppidis pie ac benigne fundauit,ac salutaribus legibus ac statutis, quibus iuuentus ad pietatem, morum integritatem, & bonas literas perduceretur, sapienter muniuit.
Obiit, piissimus ille Princeps Ingolstadij, cum suae liberalitatis & clementiae, tum apud Academicos, tum etiaciues Ingol stadianos monumcta reliquisset & amplissima 5 piissima, quinto die Decebris, Anno Dominii sos. Exenteratu est cadauer,&viscera apud D. Virgine in Princi-psi Bauariae recoditorio sunt sepulta, cadauer verbipsum Landishutam deuectum S in maioru suorum sepulchro repositum. Atq; in hoc Principe, linea Ducum Bauariae
Laiidishulano rudefecit, utpote qui unam latum genuis.
89쪽
UARCHIONES PRANDET SVR- gens oc. N T E R Principes viros, & Illustrissimos Duaces, primi Academiam nostram, celebritate proculdubio eiusdem exciti,illustrarunt Sed nimi mi Principes ac Domini, DominusFRi-DE Ricus, & Dominus GVLIEL Mus, Marchiones Brandenburgenses, Duces stetini, Pomeraniae, Sesauorum& Caslabiae: Burgraub Norinbergenses, Principes in Rugen&c. fratres German: irelati in Album Vniuersitatis, Anno Domini III q. mense Maio; dederunt operam Iiteris sub praeceptoribus Udatrico Paur de Parreut,conacionatore in Nertingen, S: Ioanne FortZ, de Κulinpach, utroq; presbytero. Id quod ego singulariter volui anotare,,ppterea qxibit cum ad bonos mores, tum etiam pietatem plurimum referat, sub quibus quisque instituatur praece-Frideris τη- ptoribus
Parens eorum erat Fridericus Marchio Brandenbu gensis,& Burggranius Norinbergensis,qui prςter hos etiaalios liberos ex Sophia, Casi miri Ducis Lithuaniq, ac post: in regem Poloniae postulati,& Anno Domini 1 9:.pidac Catholice in Christo defuncti, filia progenuit, nempe
'idericus Prae Casmirum, Georgium, Ioannem, S Albertum. FR IDE R IC V s, de quo nuisc loquimur, Praepositus Rinur Vitiueo fuit Herbipotens & si Lalgio credimus, Canonicus Salisburgensis, Rectoremque Universitatis egit, Anno Domini asi s. electus die a 4. Aprilis. Is tanti fasces Academicos&Rectoratu fecit, Vt quanquam ab initio tergiversa. retur, nec in electionem, ob causas grauissimas, iustissimasque
90쪽
P A R si1DΤ Ε IU T I. a. 1 A 37masque velle consentire videretur,precibus tamen PatruAcademicomm diutius reluctari, arbitraretur indignu- . Itaque Rectoratum suscepit, eumque cum honore sum- moge sit. Erat vero tum temporis molestum gerere magistratum Academicum, ut pote qui integrum admini- .strandus erat annum.
Nondum absoluto Rectoratus tempore, Vicerector Neg tiavnmediab Academia discedit,& Sereni sis. Princeps ipsemet reliquo temporis spacto Rcctoratum, & negotia Universita. tis per aliquot menses, sine Vicerectore, non sine laude de Academicorum admiratione administrat. Qui in matriculam eius anni studiosos scribendo retulit, id illi Principi encomtum tribuit, qubd totius Vniuersitatis decus &virtutum exemplar fuerit. Dominus Gulielmus Rectoratum gessit Anno III 6. Guli isu, Ma die 18. Octobris electus,cum annuus iam desisset magistratus. Eum scribit LatZius cum tribus aliis fratribus, lo- fies taui, da anne, Alberto, & Gumperto in iuuentute obiisse. Alij,& sorte melius,cum aliquandiu cum fratre Alberto, Teutonsci ordinis supremo magistro,&primo Ducae Prusiae pii A eh pisto.
vixisset, Anno Domini Is 7. Archiepiscopum Rigensem miRivssi
Creatum tradunt. Studiorum comitem habuere Serenicsmum Principem Ernestum Comitem Palatinu, &Ducem Bauariae &α de his eiusmodi autoschediasma lusi.
Farfices animae, n meliori annu, ni uum terras quim non medicabile virus Spargeret in ves Amoniarum deforme, Lutherus. '' Rerum infausti disso ineuitabistum, uod nostra culpa, erici accersiimus vltro ..
Saepiminuitu, rotum labentitus annis Saxonis implicuit diris erroribus orbem.