Antoni Neri Florentini, De arte vitraria libri septem, & in eosdem Christoph. Merretti med.D. & Societ. Regiæ Socii. Observationes & notæ. In quibus omne gemmarum artificialium, encaustorum & laccarum artificium explicatur.

171쪽

. . QUA Retti, mni vitio carentibus, & crucibulum totum impleatur. Applicetur huic crucibulo , crucibulum aliud, & orificium orificio, lutenturque optime , relicto prius in fundo superioris crucibuli foramento magnitudine ciceris : atque hoc ideo fit, quia furnus materialium recta ascendens,

quicquid impositum est in transitu melius tingit, quam si ad latus & ob-uque per juncturas crucibulorum

transiret. Siccato luto crucibula in medios carbones ita mittantur ut crucibulum inferius plane totum , &sul, perioris pars dimidia carbonibus tegatur. Postea ignis adhibeatur, sedentim, Si carbones suffante nullo pere accendantur, nisi si plane cessent Juo casu incitaudi erunt, ut igne-lcant. Et carbones quidem majores v quercini sint, procedaturque ut

intea, studiose vitando fumum, ceunternecinum & vehementer noxium. ictanda tamen est opera, ut carbonesuccensi exurantur : nisi enim id fiat, opus

172쪽

opus minime procedet. Fumus autem materialium, qui diutius aliquanto durat, per se cesset, nec non lenis sua sponte extinguatur, omni aura frigidiore & vento exclusis: iragmenta enim crystalli calida diffrin- verentur, & fragilia minimeque bona caderent. Refrigeratis omnibuS, r

solutisque crucibulis, pars crystalli maior vero Topasii, Balassu, Rubini, Chrysoliti, Asteriae & Opali colore

tincta erit, aspectu admirando. Ex his fragmentis, quae melius tincta &colorata erunt gemmariorum rota

poliantur, & splendorem acquirent. splendori gemmarum naturalium parem, & fortasse maiorem , line ulic duritiei detrimento, quam satis con

stat in crystallo naturaliter esse ma Enam. Antverpiae non mediocreneorundem copiam feci, & erant e

his fragmentis nonnulla Opali & Asteriae colore elegantissime tincta. Pllapides varie aptati, & substratis, unaturales, foliis, auro inclusit, aspectun

173쪽

ctum praebebunt extraordinarium. eligendum est frondens & aureum: in hoc enim totum rei artificium consistit, S ignis in principio adhibendus est lentus, o-iervatis, si prima vice non successerit, repetatur labor, & operando fiet. ut nunquam fallat experientia.

174쪽

ANTONI NERI Florentini

DE ARTE VITRARIA,

Quo demonstratur verus modus faetendi massam Smaragdi, Topasi, Chr soliti, H acinthi, Granati, Saphiri,

Berilli vel Aqua marinae , aliorumque colorum: idque tanta oevustate elegantia, ut gemmaae naturales

in omnibus, fila duritie excepta superent. Cum novo, hae tenus minus usitato

modo clamico Isaaci Hossandi, faetendi m jam supradictam, quin omnes alius, quae nunc quidem in usu sunt, venustate si elegantia coloris ungi me superet. C A P. LXXV.

tos, Saphiros, Granatos & onane quasi gemmarum genus usque adeo perfecte imitari posse, Ut colore,

175쪽

dore, elegantia & politura, sola duritie excepta, veras orientales gemmas

superent, res est usque adeo suavis &i pulchra, ut paucos esse credam, qui eandem non desiderent, atque omni studio quaerant. Quare hoc praesenti libro modum ejus rei describo, nec non circumstantias & observationes ad hoc necessarias, ut non si miles modo sint naturalibus, sed easdem etiam excepta duritie superent. Et vero dubium nullum est, quin solertes in

hoc opere & industrii plus effecturi

sint, quam ego scribo. Cceterum supra alios omnes admirandus ille modus est, quem ex Isaaci Hodandi opere desumtum , experimento ductus primus comprobavi, quo pastae gem-l marum usque adeo elegantes, pulchrae & persectae fiunt, ut fidem ferei superent. Verum quidem est, labotris & molestiae plenum hoc opus esse. Ego tamen, qui id saepius peregi, falcile illud atque expeditum, &, quod caput rei est, solidum esse pronuntio,

176쪽

i 1 LIRER QUIN TU i.

ut jam levis & nullius momenti labor & sumtus censeri debeat, qui in istiusmodi negotia impenditur. C A P. LXXVI. I arandi crystallum mon

tanam.

H Abeat crystallum montanam, omnium quam id fieri potest, imaxime pellucidam & pulchram, semotis Calcedonio, Tarso, aliisque ii lapidibus duris: vitrum enim quod ex his talibus sit, minus perspicuum est, minusque fulget, quam quod ex crystallo montana paratur: & lapidei: semper aliquid terreni & obscuri ha-Ibent; cum econtra crystallus aerei

quiddam & pellucidi habeat, proxi-imeque ad naturam & qualitatem: gemmarum accedat, Orientalis prae- sertim , quae estectum multo quamlItalica & Germanica praestantiorem praebet. Ad sint ergo vasa vel opera crystallo facta,& in crucibulum Oper. tum

177쪽

tum indita, mittantur in medios car- bonos ardentes, & ignescant, optimeque ignita in vas majusculum frigida limpidiore plenum projiciantur, idque minimum duodecies repetatur, substituta semper recenti frigida, notandoque crucibulum semper debere esse opertum, & ab omni cinere &i carbonibus immune: munditia enim hic opus est , & industria singulari. ystallus ea ratione calcinata, siccataque, non alio quam porphyrite la- pide, idque ter, cum cura & assiduitate summa, teratur, ita ut tenuissi- farint instar sit, & tactum omnem effugiat. In hoc enim totius rei cardo versatur. Nam si in mortario illlam teras, aeris & ferreum pistilli colorem assumet, nec praeter simaragdi speciem quidquam referet. Jam nisi exquisite admodum super Porphyrite teratur, deforme opus erit, & nihil

minus quam naturaleS gemmaS rem

praesentabit. Summa ergo hic pa- tientia opus,atque exigua semper pul G et veris

178쪽

Lis Ru QUINTUS

veris quantitas, & quae dimidii cochlearis modum non excedat, assumenda , & saepius repetendus ille labor est, ut pulvis fiat longe omnium tenuissimus. Et quia haec prima omnium artificialium gemmarum materia est, in hoc incumbes, ut tanto majorem hujus bene praeparati pulveris copiam habeas, fingendis cujusecunque generis coloribus. C A P. LXXVII. modus faciendi Smaragdum orien- ,

talem.

REcipe crystalli montanae ut su-

pra praeparatae UnciaS d UaS, mi- nil ordinarii uncias quatuor. Misceantur optime hi duo pulveres, ut lincorporentur; addanturque aerUgi- nis bene tritae & coloratae grana q8, Inec non croci Martis, aceto, ut supra lc te decimo peptimo , facti, & cum iaerugine permisti grana octo. Misceatur diligentis Isime omnis haec ma-

179쪽

teria, & in crucibulum mittatur,

quod ferendo igni par, atque illius

capacitatis sit, ut intromissa omni hac materia digiti unius spacium supersit. Postea tegatur crucibulum operculo belli & lutetur optime, mittaturque in fornacem figularem, stetque calidiore loco per totum illud tempus, quo vasa figulina coquuntur et & deinde fracto eo materiam invenies vitream smaragdi colore pulcherrimam, quae si operibus magnis Rem- . marum Instar inseratur, smaragdum de rupe veteri orientalem superabit. Quod si pasta hac vice satis excocta, purgata non sit, denuo mittatur in nacem & purgabitur. Signum bonae coctionis est , si levato non nihil operculo materia pura & pellucida appareat: sin minus, lutetur operculum , omniaque in fornacem re-ueant. Atque adeo notandum estinon ante diffringendum esse crucibu-

um, quam constet pastam optime coctam & purgatam esse. Etenim si

180쪽

rupto priore crucibulo in aliud transemittatur, ut ut purgetur, OpUS tamen ldeforme & bullis pustulisque plurimis obnoxium reddit. Quod si fornax figulina ad manum non sit, exstrui in hunc usum levioris operis fornacula, & per horas r adhiber ignis poterit, appositis pluribu S coloris diversi crucibulis. Ligna autem adhibeantur dura, squale est quercinum & arida; ignis sit perennis &non interruptus: opus enim redderer imperfectum. Ego Antoeviae istiusmodi fornaculam mihi praeparavi, quae crucibula diversi coloris viginti capiebat, &horis et opus totum absolvebatur. Majoris tamen securitatis gratia continuari ignis per alias sex horas, aut diutius aliquanto poterit, & omnia Optime excocta erunt, minusque lignorum absumetur; danda tamen est opera , ut istiusmodi adhibeant ut crucibula, quae ignem ferant. Hae pastae gemmarum instar naturalium