장음표시 사용
2쪽
DE DEO HOMINUM SAXCTIFICATORE DE GRATIA CHRISTI ET DE SACRAMEXTls II GΕΝΕREU LUMEN IV.
4쪽
DE DEO HOMINUM SANCTIFICATORE DE GRATIA CHRISTI ET DE SACRAMENTIS IN GENERE
3 398. Homo ideo conditus est,
ut veritatem cognoscens inoralitatem persectam, seu sanctitatem libere sectetur, et per hanc felicitatem --
ram, summam ac aeternam conSequa
tur is . Ut autem homo ad nobilissimum et beatissimum istum sinem pervenire possit, Deus ex gratuita boni late eundem imagine divina de oravii 23, et varia ipsi dona tum naturalia , tum supernaturalia concessii 3 . Ast iam primus homo per lugendam legis praevaricationem dona
supernaturalia alni sit, facultates naturales debilitavii, Seu vulneravit. ac iram pi indignationem Dei incurrens, aete naeque damnationis reus sinera Suum nem De sanctitalem et felicitatem, si sibi relictus suisset, consequi nullatenus potuisset 4 ; et, quod tristissimum est, prirni hominis peccatum ad omnes eiusdem posteros propagatum est s5 , ita ut omnes filii irae 6) nascantur, a sine suo alieni, et prorsus inhabiles ad eundem propriis viribus acquirendum. - ΛSi unigonitus Dei Filius, ut homine, νε
dimeret ab omni iniquitate, eι mundaret sibi populum acceptabilem, csalorem bonorum operum 73; semetipsum eaeinaniris formam serri necipiens, in similitudinem hominum factus. et habitu inrensus ut homo. Humiliariι semel ipsum factus obediens usque ad mortem, mortem autem erutis 8,. Hoc sacrificio in ei est oblato Christus pro hominum peccatis persectissime satisfecit, illis lustgratias et auxilia supErnaturalia promeruit, quibus etiam in statu naturae lapsae ad veram sancti talem et ad aeternam felicitatem pertingere possunt 9 . Nullatenus ergo p r Redemptionem Christi sinis hominis mutatus est, qui Semper idem manet, sed solum ollaelum fuit, ut etiain homines lapsi ad nobilissimum et beatissimum suum sinem acquirendum habitos redditi essent. Habilitas ista a gratia parta per Christum repetenda est, de qua nunc, sicut rectus ordo postulat, sustus disserere oportet. Traetatio ista duplici sectione absoli vitur: in 1 de gratia Christi, eius natura, proprietatibus et operationibus; in 2 de grusiae instrumensis
5쪽
seu de meramentis a Christo institu iis agitur. Nota. Sanctificatio hominum, quam vis ut opus externum tribus divinis personis communis sit, in specie tamen Spiritui sancto appropriatur, eique collatio gratiarum adserit,itur. Christus ipse Apostolis suis Spiritum sanctum promisit, qui non solum eos doceat, ipsaque verba proserenda Suggerat is , Sed iis etiam robur et sorti. ludinem concedat, ut non habeant quod limpant ante Reges et praesides dueti l 2j. Tenore huius promissionis Spiritus sancius in sesto Penteeoales visibili modo apparuit: cum enim Α-postoli Hierosolrmis congregati essent, factus esι repenIe de copio sonus tanquam advenientis spiritus re he-men is, eι replerit lotum domum, tibi erunι sedentes. Et apparuerunt illis dispertisae linguae tanquam ignis, Seditque supra singulos eorum: eι replesi sunt omnes biritu sancto, et coeperunt loqui rariis linguis, prout Spiritus suntlus dabat eloqui illis i3 . Miros Spiritus sanetus in Apostolis esse clus produxit; ah ignorantia enim et ab humanis desectibus eosdein purgavit, ac divina sapientia heroicisque virtutibus replexit. Unde S. Leo si seribit: c Spiritus sancti nova abundantia repleti s Apostoli 3, ardentius
velle et efficacius posse coeperunt, pro scientes a praeceptorum Scientia ad tollerantiam passionum , ut Sub nulla iam tempestate trepidantes stuclus saeculi et elationes mundi sidesupergrediente calcarent, et, morte contempla, omnibus gentibus Evangelium veritatis in serrent. a Siculi autem haec admirabilis Apostolorum immutatio, ita etiam gratiae Supsern, lurales eae teris fidelibus eoi cessae Spiritui sancto attribuuntur. Paulus
enim illas recensens ait: Haec autem Omnia operatur unua, alque idem
Spiritus, diridens singulis prout vult i53. Praeterea Spiritus sanctus dicitur ellandi 6 , ut homines iustificentur, adiuvare infirmitatem no-
Stram. et postulam pro nobis gemitibus inenarrabilibus ir). Imo etiam charitas, et reliquae virtutes, quibus homines sanctis cantur, frutius Spiritus saneti dicuntur 83. Ita passim distributio gratiarum , et, quae peristas perficitur, hominum sanctificatio Spiritui sancio altribuuntur. Cum S. Scriptura hac in re Ss. Patres eo cordant. Sumeiat audire S. Augusti
rum 9ὶ sui temporis traditionem
contestatur, ei ait: e Spiritus sancti opus, et diligentia est, sanctitatem, et sanctos custodire, - et eos , qui ceciderunt propter suam negligenitam, ad pristinum statum revocare, ignorantes docere, obliviscentes a Gmonere, peccantes arguere, pigros hortari de salute sua cogitare et sollicite agere, errantes ad viam veritatis deducere, infirmos curaro et fragilitatem corporis per alacritatem animae continere, et ad amorem pietatis ei castitatis confirmare, et omnes illuminare: super omnia fidem et charitatem praebere singulis etc. aquae omnia ipsi etiam Ariani profitebantur ; sed contra ipsos S. Doctor probat, opi rationes istas rectissime quidem Spiritui saneto adscrihi, ast
huic non ita proprias esSst, ut non eruiam de Filio praedicandae sint; unda addit: c Facit haec quidem Spiritus
Sanctus , sed absit, ut sine Filio sa-ciat. a Distributio nempe gratiarum supernaturalium tribus divitiis personis communis est. sed tanquam opus ineffabilis charitalis Spiritui Sancto ape
6쪽
propriatur. Praeclare id docet Caιechismus romanus dicens: et Quamvis sanetissimae Trinitatis opera, quae extrinsecus sunt, tribus personis communia sint: ex iis tamen multa Spiri, tui sancto propria tribuuntur, ut intelligamus, illa in nos a Dei immensacharitate proficisci: nam cum Spiritus sanctus a divina voluntate, velut in more inflammata, procedat, perspici potest, eos essectus, qui proprie ad
Spiritum sanctum reseruntur, a Summo erga nos Dei amore oriri. Quare ex eo consequitur, ut Spiritus sanctus donum appelletur: nam doni voeabulo signiscatur id, quod benigne et
gratuito, nulla Spe remuneralion sproposita, donatur. Ac proinde quaecumque bona et benescia a Deo in nos collata sunt quid autem habemus , quod a Deo, ut inquit Apost lus 2j, non acceperimus' . ea nobis
Spiritus sancti concessu et munere data eSse , pio et grato animo agnOScere debemuS. 1
DE GRATIA CII RISTII 399. Quanti sit momenti doctrina de gratia Christi, facile intelligimus
animadvertentes, in S. Scriptura V. ct N. T. nihil frequentius et efficacius inculcari, quam divini auxilii necessitatem , vim et esseclus, adeo ut Ss. Litterae in id unum intendere videantur, ut veritatem hanc hominum mentibus alle insigant. Huius pleni sunt Psalmi, plena Prophetarum Oracula, quorum alia sub variis symbolis divinam gratiam designant, alia perspicue praenuntiant, ut Erech. XXXVI, 26 ete. , Isa. XLVI, 9 etc. et alia passim. Libri historici clare ostendunt, in quantam maliliae a hyssum homines gratiam repellentes ruant, et ad
qualem perseetionem moralpm gratia adiuti eique cooperantes progredi possint. - Christus idciren , Legem gratiae promulgaturus in id praee, pue incubuit, ut divinae gratiae necessitatem, efficaciam ac vim animis suorum fidelium imprimeret. Hanc doctrinam Iudaeoru in populo palam annuntiavit; hanc adumbravit multiplici similitudinum genere; hane discipulis suis et privatis et publicis sermonibus tradidit, qui propterea Magistri sui vestigia seeuti illius sollieitudinem in eadem tradenda imitati sunt, ut luquet ex Epistolis, quas posterilati
mandarunt; maxime vero S. Paulus, quem Deus inter caeteros elegit, ut gratiae suae praeco esset et vindex,
praesertim in Epistola ad Romanos, quam lolam sere impendit in divinae
gratiae in Isterio explicando. - Εcclesia quoque catholica quovis tum-pore dogmata de gratia Christi maximi se eit, et pro iis populo christiano
declarandis, et contra adversarios defendendis sollicite invigilavit. Hi ne cum Pelagiani doctrinam de gratia
corrumpere tentarent, horum haeresi et omnino tolum, quod christiani Sumus, destrui, 2 scribebant ad Innocentium Papam Patres Milerisani Concilii: e totius christianae si dei sundamenta everti, a aiebat S. Augusι nus idi; et universi dogmatis christiani disciplinam subverti, v amrm bat S. Hieronymus lo), ut alias simi, les Ss. Patrum locutiones praeteream, ex quibus perspicuum sit, nihil esse eo. rum iudicio cum tota christiana Belibgione coniunctius, nihilque latius patere doctrina de gratia. - Et sane doctrina de gratia intimo nexu coniungitur cum dogmatibus de peccato originali, de humani generis Redemptione, de hominum praedestinatione et reprobatione, de Sacramento
7쪽
η ARA IV. rum vi et efficacia , ae aliis veritatibus summi momenti. Cum ead indoctrina de gratia arciissime cohaerent, et ex eadem deducuntur gravis. sima officia praelica . qualia sunt sensus humilitatis, dissi duritia de se eteonfidentia in Doci habenda, necessitas orationis et gratiarum actionis , salutaris limor, et sollicitudo gratiam Dei non in vacuum recipiendi et c. : illas veritates, haecque ossicia Iastino recte statuet, multo minus, ut par e Si, dote re alios poteri l. nisi probam accuratamque de adiutoriis supernae gratiae cognitionem sibi porceptam habuerit. - Quamvis autem dogmata de gratia ex divinae revelationis sontibus et Ecelesiae desinitionibus facile
cognoscere p0SSimus, attamen cum eadem inlimius perserutari et a curatius declarare nitimur, in seopulossaei te impingimus. Siculi eni in m- comprehensibilia suus tu licia Dei, et in restigabiles rine rius is , ita etiam gratiae operationes et distri huliones
mente nostra limitata persecte attingere non valemus: dissicile autem ei periculi plenum est, ea , quae rationis captum execdunt, quoad intrinsecum nexum certo deler minare et explicare velle; quibus accedit. quod
doctrina de gratia, cum innatae mentis humanae de se praesum senti S a rogantiae adversetur, huius saeculi sapientia, quae blanditur earni et sanguini, facile obseuretur Pt corrumpatur. Multi idcirco rationis suae dictamina magis quam revelationis pssata Secuti, circa doctrinam de gratia in gravissimos errores prolapsi sunt. Magna proinde sedulitate tractatio ista suseipienda est. tum ut dogmata catholica rite percipiantur, tum ut oppositi illis errores feliciter declinentur. Dulcis autem omnis labor nobis videri debet, si materiae, de qua agitur,
dignitatem consideremus. Gratia enim immensam Dei erga noS charit,tem ostendit 12 , emeacem meritorum
Christi virtutem manifestat 3) . ac
saluberrimum nobis medium Suppeditat, quo a miseriis nostris liberari et salutem aeternam consequi pOSS
mus. Unde S. Augustinus ii scribit: c quid debet esse iucundius vel insidimis gratia, qua sanantur, vel pigris gratia, qua excitantur, vel nolentibus gratia, qua iuvantur' h- Ita autem gravissimum hunc tractatum susci
piemus , ut 1' noluius quasdam de gratia Christi supernaturali pra mittamus, 2' de gratiae aeluulis necessitate , T V cacia, et ι' distribimtione, dein , de gratia sanctificante, de iustificatione, et de merito bono
400. Ut praesens tractatio recte
suscipiatur, ante omnia materiam, de qua agitur, pressius delerminare, te minosque ac loquendi formas, quibus theologi utuntur, accurate exponere oportet; dein vero errores, Orthodoxae doctrinae contrarii, indicari debent, ut appar at, quanam via in hoc tractatu incedendum , et quinam seopuli caute evitandi sint. Hunc ins nem 1 v grosiae supernaturalis notio evolvitur, et ruriae eiusdem dirisi ues declarantur; et 20 brevis historia dogmatis de gratia proponitur, ut appareat, quomodo haec doctrina summi momenti ab heterodoxis obscurata et eorrupta, ab orthodoxis autem Sirenue propugnata fuit.
IRTICULUS I. Gratiae supernaturalis notio, et divisiones.
3 4 01. Cuin de gratia agitur, mon, tum observandum est. quod Apostolus
8쪽
diseipulo suo ineuleavit distens: O Timothee, depositum custodi, devitans profanas vocum noviluses, eι oppositiones salsi nominis scientiae, quam quidam promittentes circa fidem eaeciderunt si . Doctrina enim degralia ex divina revelatione desumenda est, atque ideo pro sanae vocum novitales devitandae, atque eae voces adhibendae sunt, quae Ecclesiae, aut Theologorum catholicorum usu consecratae inveniuntur, et quidem eo sensu, quo ab Ecclesia et a Theologis catholicis adhibentur. Tales autem voces et genuinum earum Sensum cognoseere licet, dum recta gratiae supernaturalis notio evolvitur, et eiusdem dirisiones in scholis catholicis usitatae declarantur.
l. Notis gratiae superna fur alis.
ris diversos significatus habet. Quandoque signi licat venustatem corpOris , ul: Falluae 9vultu, et rana esι pulcritudo: mulier timens Dominum ipsa laudabitur 2). Interdum denotat suavitatem sermonis, uti: Verba oris supientis urat tu lai. Indigilat etiam gratiarum actionem pro beneficiis acceptis; quo sensu adhibetur
ab Apostolo. dum dicit: si ego cum grusia purticipo, quid blasphemor, quod gratius ago li)' Saepius usurpatur pro se nevolentia et charitate,
quam sibi quis apud homines, aut apud ipsum Deum conciliat: uti: Inrenis Ioseph gratium coram Domino sint i5 ;Inreni gratium apud oculos tuos s63; et cum fingelus ad B. Virginem ait: Ne linteus, Iuria, in renisti enim gratiam apud Deum Ci).--Saepissime autem per gratiam iii telligitur donum ex
mera benevolentia, Seu gratis con-eeSSum quo in Sensu Paulus inquit:
Si autem gratia, iam non eae veribus: alioquin gratia iam non est gratia 8 . In hac ultima significatione
vox gratiae in isto tractatu Sumitur, quamvis cum ista etiam prior signia sicatio coniungenda sit, quia donum gratuitum ab uno acceptum benevolentiam alteriuS supponit. 2. Dona gratuita aut ab ipso Deo, aut ab hominibus conceduntur, vu-
de gratiae dis inue et humanae distingui possunt. Et sane ellain ex hominum benevolentia saepe dona expectantur; quapropter Ruth lI, 2 inquit: Colligum spicM, - ubicumque clemensis in me p ttrisfamilias reperero gratiam: et saepe homilies ob beneficia benigne praestita laudantur, Siculi David ad Ethai Gethaeum dixit: Ostendisti mihi) gr tium, et iidem ib). Non autem de gratiis humanis hie sermo instituitur, sed lantum de gratiis divinis, quae
longe uberiores, nobiliores et euic
3. Gratia divina, considerata prouι est in Deo ceu sonte suo, est ipsa Dei bonitas et amor, quo nos diligit, uobisque vuli benefacere; spectata vem prouι est in homine, est .divini amoris, seu bonae voluntatis, qua Deus creaturis suis vult benefacere, essectus, seu donum homini gratis a Deo
conteSSum. - Deus aulem, omnium
honorum sons et origo, ex mera bendi volentia plurima dona hominibus coim cedit , quac vel a r naturalem prosperitatem, vel ad spiritualem et aetervam vitam ordinantur, atque ideo gruliue nuturules et supernatura Ira distinguuntur. Gratiae naturales sunt beneficia, quae spectant ad ordinem naturae et persectionem naturalem hominis, cuiusluodi sunt erealio hominis, conservatio, ingenium, bona
9쪽
valetudo. libertas ete. De istis gratiis naturali hus praeelare disserens S.
Augustinus haee habet: . Et si
quadam non improbanda ratione dicitur gratia Dei, qua creati Sumus, ut non nihil essemus . nec ita essemus aliquid , ut cadaver, quod non vivit, aut arbor, quae non sentit, aut pecus, quod non intelligit: sed homines, qui et essemus, et Viveremus. et sentiremus, et intelligeremus, elde hoc tanto beneficio Creatori nostro gratias agere valeamus; unde
merito et ipsa gratia dici potest . quia
non praee edentium aliquorum honorum operum merito, sed gratuita bonitate donata est: alia est lainen, qua
praedestinati vocamur, iustificamur, glorifieamur. 3 Quibus ultimis verbis S. Doctor laudat gratias supernaturales: et istae sunt he nescia divina,
quae sunt supra naturae ordinem, ab
que tendunt ad persectionem, et sinem supernaturalem, ad quem conditus est homo: seu sunt talia honescia, quae ad salutem et selicitatem supernaturalem hominis conducunt, eam promovent et perliciunt. - Non autem de illis heneficiis naturalibus, in hoc tractatu sermo est, sed de his beneficiis supernaturalibus, quae proprie gratiae nominantur, ut S. Au-
Servat. Usu quoque receptum est apud Theologos, ut nomine gratiae non naturalis, Sed supernaturalis, de qua hic agimus, denotetur. 4. Gratia supernaturalis re ele dieitur donum Dei supernaturale ae indebitum, concessum homini ad animae sanctificationem salutemque aeternam. Dicitur ergo donum Dei, quae Vox tenet locum generis; convenit quippe donis tum naturalis, tum supernat in talis ordinis: dicitur donum superna
turale, hoc est, naturae dignitalem et vires excedens, quia gratia elevat hominem ad statum Supernaturalem, euinque idoneum reddit ad actus supernaturales eliciendos: dieitur donum indebitum, seu graιuisum, quod excludit omne debilum, seu obligationem ex parte dantis, et omne in exigentiam, i in; ac meritum ex parte reeipientis : primo nempe excludit omne debitum ex parte dantis, quia Deus nulla lege lenetur et obligatur ad gratiam conserendam : secundo excludit omnem exigentiam , ius ac meritum ex parte recipientis iumpersonae, tum naturae, quia Si gratia personae operibus debita foret, iam non esset gratia 3 ; si etiam debita foret naturali hominis conditioni, et ad exigentiam naturae daretur, eo ipso supernaturalis plane diei non posset: dicitur homini concessum, quia cum de gratia Angelis concessaiam io 164 actum sit, in hoc tractatu solum de gratiis agitur, quas Deus hominibus elargitur: dieitur denique
concessum ad animae sanctificali nem salutemque aeternam, ut eauSasinalis gratiae denotetur; nam, ut ait S. Augustinus ), e gratia e St, qua praedestinali vocamur, iustificamur et glorificamur.
Il. Divisionea straliae supernaturalia.
3 403. Inter gratias supernaturales primo loco ipsa humani generis Redemptio recensenda esset: Sic enim Deus dilexiι mundum, uι Filium suum unigenuum daret, vi omnis qui eredit in ipsum non pereat, Sed habeat vitam aeternam tb . Donum praestantius et efficacius excogitari
non potest ipso Filio Dei pro hominum salute incarnata. Unde Paulus
ait: Apparuit grasia Dei Salnaloris
10쪽
nostri omnibus hominibus ). Sed
de Christo Redemptore, qui in statu naturae lapsae iustificationis et omnium gratiarum causa meritoria est, iam in parte praeeedenti aelum fuit. Huc etiam spectaret perpetua Christi et Spiritus saneti assistentia, vi cuius Ecclesia in proponenda sidelibus doctrina salutis insallibilis est.
Verum de istis beneficiis supernaturalibus, quae generatim ad hominum salutem ordinata sunt. in hoc tractatu sermo non est, sed de gratiis. quae
singillati in ad hominum individuorum sanctificationem aeternamque Salutem ordinantur. Istae autem gratiae
a Theologis varie distinguuntur et dividuntur; maximique momenti est,
ut tales divisiones probe cogn0Scantur, tum ne id earum notionumque misera confusio oriatur, tum ut Theologorum, praecipue Scholasticorum, de gratia dissertationes recte intelligantur. Praecipuae autem gratiae supernaturalis divisiones Suni sequentes :1. Gratia dividitur in gratiam Creatoris, seu Conditoris, et in grasium Redemptoris . Gratia Conditoris, quae
etia tu gratia sam talis appellatur, est
illa, quam Deus ex mera liberalitate homini nondum lapso, adeoque non positive indigno, atque nullo peccati
vulnere aut morbo afflicto concessit, ut in statum supernaturale in elevaretur, et linem suum supernaturalein
consequeretur i* 205 etc. . Gratia Redemptoris, quae etiam gratia medicinalis dicitur, quae homini hus peccato in seclis, debilitatis et eorruptis eoiaeeditur, et quam iis Christus Redemptor promeritus est, ut etiam in
statu naturae lapsae sinem suum supernaturalem consequi possi ii is 3 344 . Nobis de hac posteriori, de gratia scilicet Redemptoris, sermonem
lantum esse posse, innuit ipse status naturae lapsae, in quo nunc consi, tuti sumuS.
2. ralia alia dicitur gratis data, alia graium sucisus. Illa est donum
supernaturale , quod per se, et primario non in propriam recipientis, sed in aliorum spiritualem salutem conceditur. Gratias gratis statas norem enumerat Apostolus icti, dicens:
Unicuique datur manifestatio Spiritus ad utilitat in aliorum. Alii quidem
per Spiritum datur sermo sapientiae, id est, profunda notitia rerum diu, narum cum facili tale stas aliis proponendi: alii aufein sermo scientiae secundum eundem Spiritum, id est,
cognitio rerum creatarum visibilium, qua ascendimus ad cognitionem rerum divinarum, quae sunt invisibiles:
Alteri sides in eodem Spiritu, id est,
firma, et erudita cognitio Religionis: Alii gratia sanitatum in uno Spiritu, id est, donum curandi infirmos: Aluoperatio rit Iulum, id est, donum patrandi miracula: Alii prophetia. seudunum sutura praedicendi: Alii discretio spirituum, id est, donum internam aliorum indolem, Sive occulta cordium cognoseendi: Alii genera linguarum, seu donum variis linguis non naturali studio apprehensis loquondi: alii interpretulio Sermonum, id est, donum intelligendi, et recte exputiendi dicta S. Scripturae, quae saepe inisellectu dissicilia Sunt. Quamvis aulem omnis gratia Sit gratis data. quia alias non esset gratiata ;uSu lamen communi invaluit, ut nomine gratiae gratis datae intelligatur ea, qua quis saluti alteriti S cooperatur. Cuius duplex adduci solet ratio: prima, quia Christus Dominus huius
generis gratias ApoStolis conserens expresSe monuit, eas et gralis acceptas esse, et grati S concedendas; ali