Commentaria in libros Hippocratis de Ratione victus in morbis acutis

251쪽

tra haec autem ad plurimos morbos est maxime opportunsi remedium balneu Ad utenduvein pluries aut minus,praecipua consideratio praeter necessitat5 quae ex affectione pendeat, est,qua consuetus ut balneo aut desuetus homo. Verum hete Hippo ipse docebit. Cu ad omnia auxilia quibus medici utuntur . necessasti sine instrumeta idonea,& idoneus apparatus,adre recitEperagenda,in ad balneu multo magis, multo cum maiori periculo carem re quapia ad apparatu pertineri,possit, qui balneo utitur,qua qui quod que aliud auxilium suscipit: apparatus balnei, est multo minusparatu facilis Ni quoquissanguine mitear,aut expurgetur,aut clystere recipiat, nun-

qua deest,in quoebalneetur,raris domibus est Proinde Hippo.apparatu totu describir,dicitv no seme siquid desit,abstinendu a balneo esse,etia si alioqui putetur futuru utile. Est aut anquir)cu minus utendum est, propter maluapparatu hominum:in paucis enim domibus parata sunt in strumeta,& qui ministrent ut omitet c5staneta 'ui depriuatis Balneis s aure non labetur per oelle, idest nullamad opti- mu apparatanecessa ria deficiet eo detur non patum.Nimitsi balae vi,si recte quis eisutaturiunt utilisi ima Describit deinde apparatum necessanum re PR

252쪽

useae a ministris agi debent,dicens nam tu' gurio sine fumo opus est fumus enim replebit caput mordete spiratione Maoua larga ac balneo copioso ad immergedu scilicercorpus ac si qua corporis pars extra balneu relinquatur. perfundendu)ωno large inquit affuso, nisi sanie ita opus fuerit. Quod ut intelligatur, scire oporter,quosdam est. balneandos blandius,quosdam vehemerius, aut ut ita dicatur durius. Qui blandius labantur, non largiter Bovi quada assum aquased parcius,& velut tantu admota labantur,ipsi quidem nihil agetes,ne vociferantes quidem,sed omnia persegentibus ministris,neque fricantur,neq; urigili siccantur,sed admotis spongiis,aut linteis: per breue viam ducuntur ad solium aquae, estq; nequid laborent facilis aditus & exitus

balnei labatur verbita,qui cu magna extenuatione,vthecalici,labantur,aut aegrotantes moebo acuto, ut perineumonici aut pleuritici, aut dente febre laborantes . Neutri enim

horum laborare plurimum possint . Alij

in balnea descendunt, robusti adhuc , nemque aegrotan res acute , sed ob morbosos quoidam apparatus , aut diuturnas passio nes . Hi durius labantur , nam aqua meos larget violenter infunditur δε ipsi-met sese latant , & manibus fricant longa

253쪽

an breuis via ad balneum sit facilis an difficilis adit ri exitus,nulla cura est: fricant ut in balneo sortiter praecipv qui ob scabiem,

aut lepram,aut denique vitium cutis labantur smegmate aliquo,seu medicamento extersbrio,aut fricatorio, vi sapon autfurfuribus, aut faba a farinaceauar farina cuibu uide medicamentis videbiliores sunt non ciebetvsi,sed lotione sola in inunctione ex oleo. Quod si simulcum desecatione corporis aut morbo acutoaccedat affectio aliqua cutis,aut obsorditiem cutis ex ceratis aut cataplasmatis quibus quis antea sit,sus,opus sit detersi ne quapia ea fiet moderate paucosmegmate,&eo diluto,ur prosapone,eius spmna ex aqua Mid quidem abluetur acute cito superfusa aqua.Enarremus ergo nunc verba eo te

deuntes unde egressi sumus. Loquitur de bal

Neandis peracutos morbos, quique tractandi sunt blandiu .proinde dicit,4 non valde largeatasq,nisi sane ita opus fueriti hoc dicit quia sunt alii qui tractandi sunt durius m quis existimaret nullum esse aliter balnea iadum,quam hie dicitur &magis quidςm non fricari expedit,si autem tacetur,ob sordes scilicet cutis,aut eius aliquod vitium iri oportet smegmate calid & multiplici , hoe est multa urinisum*nisone facto multipli

254쪽

ei,itaque diluto plusquam quis existimet , vexit vires amittat: calido vero actu , ut emissis

etiam viribus,possit extergere, navi sola ipsa aqua calida abluitvi extergit Et affundete non paucari ce eriter distundere,hoc est postquam smegma dilutum calidum admoueris, non permittere diutius ibi consistete, sed affusa insuper in corpus non pauca aqua,cet liter diffundere ac distatuere Breui quoque via ad solium opus est,& ad facile ingressum& facilem egrestum Esse autem Meum qui tauatur moderatam ac tacitum, nihil ipsum facete sed alios perfundereri fricare. H:ec omnia,ne ille laboret. quaeaddit, ne alia ratione laedatur. Multam temperaturam aquae paratam esse hoc est habere ad manus copiam aquae varie temperatae, ne defit tepidavi paulo calidior si igidior, tetit opus. Hoc autefit,paratis calidavi frigida seorsum,& infusis vires exiget,si balnei aqua calidior quam o pus sit esse videatur,infula frigida: si videatur fieri iam frigidior,infusa calida. Et infuscines inquit oportet celeresfieri. Sed quo pactoc antea prohibuerit lar ter aftimstere, nunc iubet celeres infusiones heri Si enim licet celeriter infundere,certe cum impetu infundetur,ita autem nihil prohibeto copiose i suadet Cine hic recte mihi videtulcata

255쪽

impraetari,ce lor dici,inrutilanes crebras Nimirum cum aegroti qui labatur,raro toto Gpore sirit submersi necesse est in partem corporis,quae exua est,aquam infundi,ne autem pars nundi estituta ab aqua,a teretur ab aere oportetcrebras&citra intermisi ne fieri infuliones. Ecquoniam haec corpora bladius tractati, neque tricari debent,sprehioportet in prostrigia. Nimirum in bainuis uti solebant

strigilibus duri ex lapide, aut metallo qu pia

aut durissimis lignis,ad extergendas sordes. in his verbquos duriter fricare timemus,siccare debemus corpora admotis solum spogiis, aut linteis,neque his summe siccare oportet, sed nondum valde siccum inungere corpus, oleo scilicet communi quo in postrema balnei parte utebantur,ne recens rarosacta a balneo,laederentur ab aure corpora verum etsi reliquus pus ex uccati,nihil interest,capis c. caii debet uuam maxime possit, spongia extemi,qui siquid humoris in capite relinqua . tu rixariniinde citabutur,qui in omnibus huiusmodi morbis suit periculosissimi.Eadera ne cineri debet ne refrigerentur extrema,nequecapur,neque reliquu corpus. Hiscde apparatu ad balneu necessiario Dicit mox quaedam pertinentia ad balnei rain Nem

256쪽

que mox a balneo, accipere cibum.Quia siue recens ccepto,utaris balneo,uue antequam. 'tus balnςi conquieuerit,accipias,cibus dustribuetur intempestiue,&coquetur mala,naturali calore cum sanguine versus cutem euocat Neque solum a balneo totius corporis abstinendum ab ccepto cibo seda partis cuiaspiam.Non enim mox ab accepto cibo ute dum capitis aut hypochodriorvmi igarione inquibus morbis ijs utimur, nisi raris quibus da passio bus,ut cum caput irrigamus c5 i ciliandi somnigratia,tuc enim a coena vix deboratalabamus,nimiru,ut id aptum fiat,quod in aliis aegrotis timemus,repleatur scilicet caput. Eadem ratione licet arescetibus dare,vixdum a balneo egressis, quin in ipso balneo lac,aut succum alium humectantem,& murationis facilis. Quia enim mutationis facilis

est, non ledit etsi properet distribui, cito multunque distributum imbuit corpus ponis ius humectatque ma f.Tandem dicitiis a- gnam partem tribui 'portere aegrotanti, soc est plurimum tendum iusta illius consuetu- dinem, si sanus, at de amicus balneorum fue rit, keonsuetustabati Appetunt enam mar gis hi, kiubantur oti,in eduntur non la-

iique qui eoosueti sunt labar, aut to

to corpote aut capite, aut cruribus, non nisi

maxi

257쪽

maximis causis sunt ab iis lationibus omni boates di Mod si Meetio persi non impeitiatiunt ellini labare cogendi Vnde redarguitur quorundam vulgarium medicoru miligi quieti manus quidum calida permittu res, mutire lineas tunicas

me macula--mud: ici assue tos,so disiecorificiunt.

TVeipis dicereis ovibus affectionibusprinant,&iti quibuslaedat neu quaquin li

258쪽

xi iam antea ipsa necessitate enarrandi pii a verba, actus hac tractationem anteuertere. Dicit cogruerem perineumonicis magis qua in febribus ardentibus Quia calidum cum ite o humidum maturat sputu,5 educit, atque ita tollit dolore.lateris,peca oras, Horsi, quae pars posteribrthoracis est. Quae omnia ad pe- ri eumonias sint apprimenecessaria. Sed cur ad perineumonia meminit doloris lateris,sul picor hic perineumonias vocare non pulm nis solum inflammatione,sed omne intra tho- racem consistentem,obc5mune accidens dis

ficilis reipirationis,ac proinde usum esse voce multitudinis,dicente,in petineumonijs. Sed dices, si recte antea diximus atque ex Gal sen tentia,utendu no esse balneo iiij quibusmuli titudo, ut magna cacochymiaiaut adluxio-

nes magnus apparatus,aut inflamatio interna,

quo pacto possit cogxuere perineumoniae, cut certe ea omnia adsunt'No profect antequa iluxio cessauerit,& maxima pars copiae missio ne sensui uis,ac ortasse etia phaxmaco , eua- cuata iit,& tumor subsidere inceperit:tunc et ni fluxionis periculilla sit concoquendi ac excreandi hecessitas instat.Cum itaq; infla matrino inparie aliqua interna colistente bar neu denegat Gai equu est intelligere, ante in eamationis inclinationem.Voc aut nunc in- cutia

259쪽

clinationem inflari mitionis,ea quae est ipsius tumesceni Tunc, i 'illius est per ineumonicis quam a dente febre laborantibus iis h. qumve mile non iis, empestiue suscipiatur, putam Pyta, succisiam coquedis,sed quod plures utilitaret M incum ius proetallis im reliquias sucsorum inuenis coqui alprem teperat, quasdam euacuationes,s fiant,promouet: Qt, spirationem facilem reddit,mitigat o larespe tis, larigum,&dorsi. Dicit deinde Hippo alias balneila des,quae non ad Grineumonicos solum aut febribus ardentibus occupatos pertinen ed incommune dicu tur. luit scilicet lassitu ine nam emoliriculos & curem extremam tintacta Quare siue spontaneis siue, spontaneis lassitudimbus

spiciet quam baaneo nis rara multitudine avecac bymia teneatur,ut opus sit prius mittere o unum lixes pum O.Velut quisexto Ditinere iugumveniatis multitudine se sentiae laborare,benefecerum ius deinde balneo utens,aut si simul bilis

thuid quod taru dignum fit collegerit, alia uel uinoris,cui aluum reuitersubduc si nidis fistu

260쪽

latis si autem nihil horum habear,balneo recreabitur:qubd si neque tantam multitudine cacochymiam vesentiat, ut illis euacuationibus cogatur uti,neque tam exiguam,ut in balneum audeat ingredi,in ea haesitatone, satiussit abstinere ab utrisqueri a viet attemperatevi Piraeibia, medium petere. Ita & qui sponte usiatum sesentit,ac proinde morbum

timet,niu: multitudinem aut magna cacochymia sentiat,&alioqui labari consueuerit,bauneo se possit, seruare:alioqui manifestis euacuationibus debet uti prae cautionis gr/tia: uterque tamen si multitudine aut magnai e hymia laborans balneu ingrediatur,morbos inde sibi fecerit, in quos fortas se alioqui

nonincidi et:plenus,fluxiones multa atque ita fortasse periculosas inflammationes cacochymus, rigores mox, deinde, febres putridas unde fit, ut cum lassitudine phlegmonos nunquam sit in balneum eundum, sed secandum venam prius,cum tensu aliquando,cum ulcerosa autem saepius semper autequibus dii torum nihil magnopere subsit,&cosuetudo fit labandi. Addit Hippo.& urinam elatiquae verba aut seorsum accipi pol Tur,aut quasi eaverba antea dictoru caiisam cotineat. Na balneu urina ciere potest, urina cicidas studines solust. Na,caphorismo.74 secl. 4. 1 dici-