장음표시 사용
251쪽
Francorum rea primo cum equitatu repulsus est maxima suorum caedestamq; in eo crati. ut vinceretur, nisi Christi nomen, potentiamque, quam toties Clothildis coniux Christianis imbuta moribus praedicauerat,in memoriam reuocasset, votoq; se nouo lacra nostrae religionis suscepiturum, sit vinceret obligasset. Quod &euenit. Conuersis enim velut sortitudineccesitus inspirata militum animis, ita in Allemannos irruperunr, ut sustinere non potuerint, caesi,& sugati sint. Qua de re Aimo. Aeete in infidelitate per manente,Iandem commouetur exercituste mi anancis,o emonis totis regnorum viribus excitum. Tunc rex Godo-ueus gno suo dato.bi eum adgredi imperat sed inter praeliam dum uos auturhostium mucrone sterm cox tinns in hanc voci rorupit. CHRISTE, inquit, orant . DE US em comi disconiux mea colit pura mente , tre reum meae ubi moueos dei, si tribuas his ex host, bus Diumphum τι AZonae His peroratis Assimannos inuali timor, Francos acce it vir iuus ardor. Igitur hostes terga verrentes victoriam Ct dou relinquunt, ac demum regem suum ladio caesivm co ouiem iure tributario Francis see fore si ituros hbmisiim 18ondent Hactenus Almo. Sed non contentus victoria ea,aut dedi- tione,tributoueClod ueus,Allemannorum fines peruasit,setro,namaq; omnia vastaui uperstites, & captos exstrema seruitute ad secit laudem, ecus,gloriam quaam tot annis, bellis, rebus q; sortiter gestis Allemanni occupauerant,& inPrimis libertatem standitus exstinxit aut inFrancos transtulit crudelem se,&insatiabilem pra buit, adeo ut non pauci metu,& saeuitia victoris superatis Alpibus,in Italiam ad Theodoricum Cotthorum regem coiiugerint,& ab iis quos hostium loco habuerant,opem l , & auxi tum deprecati suit Pro adfiiciis 5 iustitiuis scripsit in hac
252쪽
Hententiam Theodoricus,eo quidem considentius quod Clodouei sororem in matrimonio habebat. Tuae de Age.
mannis victoriae gratulor, eanus mihi tecum tuo commune. ruam enim virtutem,meam existim elicitatem quando qui de ira Diai necessitudinis ius, meums de animi tui magni , in iudicium moesiens, se, quι omnia si Ferat, meus in Iesim laruamor. Hossium Duces , auctoressi amenti aenas dedere. Scelus eorum cruore'atum est. Nahum prudentiae est ita praeterata agnoscere, Ufuturis pressiciari Magni cintriumphus, ac re dignus eu, stitudinemrnsontem,cumoris na besit,ac numen ρ peractibis Vticare, te isse salutem,ac incolumitatem concedere: ut sicundum a per os nuEm sit, cui plusse acceptum referre t praedicent: Tu quo ceterin a Grabiles vinules ruo,hac clementiae palma,ac condomanda vi ta laude cumula e statuas , qua una re, quam proxime potes ad Deum optimum,maximam accedere , vi te, se sibi natum cst regnare peculum no frum laetetur.gloriems. se cum vetera felicitate certare. Gentis AE annorum an e nobili imae rest-qxtis igno se quae,ut caliam Io rum laseunt, no metu pera
ut in meum hominis tibi coniunctis mi. Dum se contulere, errorem f. hunc misericordia dig-m iudices , eos j pace tua perfrui, ac sinibin suis vii , ac quas a tibertate massuris tua omisi. par tibi videbitur, leg/ίus parere iubeas. Potadeo ni-biu eos in posterum,nspia erga te, se grata .ene j tui neco
datione acturos, cogitaturos Sin quid cud agit armi,non magis tibi lutis eorum coitori,quam mihι votantinis eorum
253쪽
otoriam tua memor. Nec qui uam persuadere tibi urirem, ni nus mih r bassem d o laudi, er oria tua conductarum. Ita amice,& beneuoleTheodoricus,sed his non tam Allemannis libertatem,aut aliquid priscς dignitatis recuperauit,quam persecutionis finem, & seruitutis initium fecit.Tota Allemannia partim fiscolartim belli ducibus,dcquorum operam praecipuam expertus, praeterito bello, herat Clodoueus,adsignata. Umnibus etia non magnis eius partibus,quo magis in ossicio continerentur, Comites dati, qui vero cunctis in uniuersum praxsset Dux nominatus,qui quandoq;Dux Allemanniae, quandoq; Sue uiae propterea quod maxima inter Allemannos Sueuorum pars,a Scriptoribus,& instrumentis dicitur. Curialis sedes Allemanniae Rancuillae posita. Ibi qui iudiciis praecitant Comites xvi. constituti. Quod ex rebus gestis S. Fri- dolim,qui hoc tempore, &Clodouei regno, in Helvetia magna sanctitatis,& miraculorum fama agitabat, ut suo loco pluribus ostendemus,manifestum est. Nec poste,Allemannorum fama,aut gloriasuit.
seruitute,or manumissione, e Salica,tum nobil taleis alis.
C A P. XI. Vis Helvetiae totius postea status, & codicio
fuerit, dicere non dissicile est. Nam illa pars quam habuerant Burgundi, ubi defecerunt eorum reges, eam , qua sub ipsiis usu fuerat, etiam sub Francorum regibus rationem, &libertatem obtinuit : quam possederant Allemanni serui
254쪽
tute,una cum ipsis adsecta est Et fere haec diuisio Helvetiae permansit, dum in ea Francorum imperium fuit, licet Gallia omnis varie,ut suerunt regii liberi, distributa es cout scilicet Tauriacus, siue Tigurinus pagus, & quae ad Vrsam usque Helvetiorum sunt, Allemanniae ducibus par
rent , cetera Rectores peculiares haberent, qui Rectores Minoris Burgundiae , nonnumquam Duces Transiurant, Franciae Scriptoribus nominantur. Servitutis autem cx Stoicorum sententia tria genera. Vna quoties non est pintest vivendi ut velis, ut si homo carcere contineatur: altera cum quis dominio alieno contra naturam subiicitur. tertia quam scrviunt mercenarij,obaerati, addicti,clientes. Allemannis secunda coditio obtigit. Ita enim victi,& subiugati vi praeterquam manu captis, & bello scruastis, quae tertior iam descriptio,& mancipiorum est,nihil li- ertati,,aut dignitatis reliquum manserit, qui proinde nosolum omia bus bonis, & posesi ionibus exciderint, sed etiam in perpetuo vitae discrimine fuerint, quamuis caseruitiatis leges,& iura paullo post pictas, & mores Chriliana imbuti mansuetudine aliquam tum temperauerint. Quamuis igitur venire,distrahi,caedi, & aliis modis serui libus tractari non conueniret, tamen ita sui potestate exu ti erant , ut nihil omnino , nisi domini voluntate agere, moliri possent, non alio migrare , emere, vendere. Et si quid acccssionis aut emolumenti facerent, in rem domi Di vertebatur, nullo illis , aut perexiguo vi , quippe quii cc testantenta condere nec legare , aut legata obtinere inlcio domino, umqtiam valerent. Non pauci tamen aut recto,aut opera aut Principii beneficio, & dominorumn liberiste vocabantur. Manumissonis, dilabertatis an-iquitus certa: sormulae Romanis erant. Namque ea inter
id maxime cognoscitur ex m. ancipis qui adhuebunt in Hel
255쪽
legis actiones recensebatur. Vndi Marcianus Apud a tu roconsuti nemo manumittere poteu, omnino enim non ea apud eum lcgis amo. Manumitti igitu eruus dicebatur, cum dominus et v aut caput eius m ferui, aut aliud membra tenens , dicebat. HUNC HO MIN E M LIB E R V MESSE VO LO, ct emittebat eum e manu: Praetor autem
vindicta, hoc est, virga, eiusdem serui capiti impos a. ita dicebat, DICO EVM LIBERUM ESSE MORE VI IRITIUM. Inde conuersus ad lictorem addebat.
Secundum Iaa N causam secuti, xρ,ecce tibi vinae AD. Tum lictor accepta a praetore vindicta aut virgula ; capiat serui, pei cutiebat.facicm p .it ma tergumq; verberabat uri bus actis, nomen manumissi in acta referebatur, adiecta causa manumissionis. Haec apud priscos ratio erat in iis quae apud praetorem, solleiani more, libertate donabantur. AdditCaius. Non Hi omni o necesse pro tribunal manumtuere. ita spleni in tr/nsitu manumissi D nt. Cum aut lavi ndi, autgegandi, aut ludorum causaproderupraetor.Postea neglectae hae cerimoniae itemq; verba illa tollennia, & a lictoribus serui in libertate positi. Hermogenianus. Manum fmyer lictores hodie,domino tacente, expediri solet, ct verbas tinnia licet non dicantur,it desa accipiuntur. Alias simpliciter,his verbis,liberum te csse iubeo,aut liber esto, ut abito quo voles,vel nihil te moror utebantur.Plautin , ta berum te ego iussi abste3 Alibi Mea quidem causa tiber es a abito quo voles. Alia in comedia idem lepidissimus pocrariam. In hunc diem nihil te moronabi ou lubet. Legibus S licis etia certa in manumissionibus obseruatio fuit, prinsertim si publice,& a Principe fierent. Tunc enim, qui bibertatem consecuturus erat numum manu, quasi precuum porrigebat Principi, quem cum excussisset, pro eleemosinat
256쪽
De rebus Helvetiorum. Lib. I l. a 39mosina in pauperes erogabatur. Id intelligo ex literis manumissionis Ioannis Schudi Glaronensis, quarum literarum exemplum ego,cum aliae mihi suppediten eo liben tius interseram , quod AEgidio Schudi Glaronensi ex eadem nobilissima, & antiquissima familia tantum debent antiquitatis amatores,quam tum alteri nemini. Eae igitur sic habent. In Nominesanctae,er indiuiduae Trinitatis. H Ludovicus Diuinafauentegratia Rex. Nouerint omnesfideles no straprasinus sicilicet, uturi,quia nos rogam rarucharii dilecti Comitis nosiri, quemdam proprium seruum nostrum Iohan nominatum,inpraesentiast delium ne Porum erexcusito nem denari, de manu illain, iuxta legem Salicam, in eleemomnam nosinam libem dim simus , ct ab ommisso seruitutis absoluimus,eius quos absiotationem, hocscript inauimus, qua in omni tempore firmam, inuiolabilem mansuram esse volumus. Praecipientes ergo iubemus , vis uti reliqui manumisii, quiperbum odi, titulum absolutionis, a Regibus, vel IN ratoribus Francorum noscuntur ese relaxati ingenui, ita rim-ceps memoratus Iohan, bene ingenuus, atII ecurus exsat. Et ut onus ingenuitatis pagina firma, abiis consi ut, annulo noso eam consignaritu simus. Ernu in Cancellarius ad vicem Theomari Archieri pestani recognouit.
Data H. vi. Iun. Anno Incarnationis Damini LI CCCC vi. Indict. v IIII. Regni Domini re Ludovici vn. t Actum in Rotiuuila feliciter. Amen.
Ex his , patet id quod diximus libertatem a principibus
Francis per excussionem denarij dari, idque in concilio procerum,& publice,& plerumq rogatu, & fauore eoru
257쪽
quiapud Principem multum possent: Hoc autem modo seruitute,lege Salica, soluti, LIBERAE CONDI cIO N is homines dicebantur. Hinc alius quidam ex eadem familia ita Instrumetum orditur. Nouenni omnes praestentes, Iutura, uod ego Mnrictris,dictus Sihude,vir Glaronensis, LIBERA E cONDic IONI s. unacumstatu meis Domior Rodo bo miluo,ctc. Datum Glaronam domo Plebam: Anno Incarnationu Domini M. CCXX. l. Iuni,feriasecunda, India VIII.Sed iam liberi, & ab omni seruitutis onere vindicati, bonaea, Sposscssiones,quas eatenus pro Domino habuerant, restituebant domino, aut emebant,aut betacficii nomine, S ieudi accipiebam, vel denique conducebat, custodiami praediorum munere sui ebantur iniod si seudumaPi incipe, vel Duce, vel Comite,vel Marchione acciperent, ea dem opera nobilitatem consequebantur,& inter iacibiles reserebatur. Idem priuilegium obtinebant qui a malo te, aut minore Vesuastbrestudo donabatur ; si modo ij lon gam annorum serie numerare posscnt,qua seudum, Unus que militiς ei adnexum infamilia sua resedi siet,quae ceIta,& antiqua nobilium definitio. Nobilis enim ex Mn αα vita militari aestimabatur. ProprieValuasores maiores dicuntur, qui a Principe, aut iam dictis potestatibus seuda impetrant. Minores,qui a maioribus,qui etiam Valuasini, ad Valuasorum malopum disserentiam. Cum seudo nomen mutabant nec liberti, sed vasalli diccbantur. Voca bulum sumtuna ab antiquis Germanorum moribus. Hoc enim nomine Comitatus, & comites significare volebat Stiplicii, Vnde & Grilatarunt nomen alii deduxeiunt. Tacitus de Germanis. Gradus quin etiam 9 7se comitatu habet , iudic/o eius quem foctantur. Magnas ct comitum
258쪽
aemulatιo, qui bin primm apud rincipem sevum locω, ct rin. ripam,cur urimi, dracerrim com ires. Haec dignitas, hae vires magno semper electorum iuuenum globo circumdariun pacem decus,inbe praesidium Pruma vero sint qui eamdem cli cntis, & vasalli rationem esse putarunt, quamuis non negem in quibusdam inter se conuenire. Nam clientibus onus militiae nullum est adnexum. Vas allorum condicio est,ut cum electus edicitur, in militiam cant,vel vicarium mittant, vel certum centum belli, & domini praesidio in serant, quod Heribaianum antiqui Germani, siue Franci nuncuparunt,ab voce liceri quae exercitum notat. Bannii generale nomen, quo significatur edictum , siue citatio. Heribannum , citatio ad delectum. Vtroque nomine etiam poena notatur, edicto non obtemperantis. Clicia
tes praedia siua pleno iure possident: Vasalli praedia seu da lia tantum usus fructus iure. perpetui, vel temporari j: Proprietas est dominorum, a quibus acceperunt, beneficij nomine.Vsiumstuctum hoc loco voco cu Oberto, quod alij interpretatur utile domitatu. propterea quod Vacallus rei in seudu datae utile, non directam vindicatione habet. Clientes deniq; dabant se in patronoru fide,& ab eis sere bat sportula, aut oena recta: Vasalli vel ultro nobis fidem suam offerunt ' vel nos collatis in cos praediis nostris fide corii legimus,& sequimur, a nobis praeterea serunt nihil ' Alia sunt, quae narrare nihil attinet. Nobilibus vero solis arma serendi, gladium accingendi, insignia coloribus distinguendi potestas permissa,ceteris nequaqua Fridericus primus Imperator mercatoribus qui negotiadi gratia iter haberet, gladios permisit,sed nec ut accingcrct,sed ephippio equi adligarent aut carro iniicerent, rusticis,& aliis O .mnib. prohibuit. Ait enim. Si quu rogicus arma vel lancea
vasallorumetum sacrament m d fendere me.
259쪽
242 frauci ci Cuium an flertaueris, ve ladiu iudexinculus potestater en uerit, vel arma iodus, et viginti solidos pro gus recipiat. Mercator negotiandi causa perprouinciam pertransiensbad usuum suasi ae assiger Hyuper vehiculum num ponat ron ut quem laedat innocentemsidui a praedoneste defendat. Cum vero nobilitatis ea rati' esset,euenire solebat, ut nobiles ipsi prae dia sua,vel seuda aliis ex plebe, & vulgo indulgerent, qui progressione facta, eo dictitulo , etiam nobilitatem sibi vindicabant. Quo ec sonte infinita nobilium profluxit multitudo.Nulla vero natio, aut regio plus es nobiles aut praestantiores Helvetia protulit, de quibus , si exanimo tractandi occasio sit, facile ostendam, quidquid verae, &antiquae nobilitatis in Sequanis,& Germania est, Helvetios stippeditasse,&inde venire. His ita constitutis, iam ad Francorum reges redeamus,& qui Helvetiae cum imperio praefuerint, Burgundionibus pullis, aut exi victis, inqui,
De Francorum Regibus, qui in Iurgundia, oe miseria
THEODORICUS PRIMUS E X FRANCO Ru M STIRPE BVRGVNDI AE REX.
Heodoricus primus filiorum Clodouei,Metensiiu dc Allemanniae rex chin eo, quo diximus modo Burgundiam Minorem, & Cisseiraricam siue Sequanos consecutus cst, tum vero quod Sigi sim undi. regis Burgundiae fi liana uxorem haberet qui proinde regnuBurgulidiae, sibi
260쪽
De rebus Deluinorum Lib. I l. et 3
vindicare vide tur: quam illi Lotharius, & Hildebertus fratres co facilius reliquerunt,quod regnoClodomiti inter in diuiso magnam suis opibus accessionem secerant. Fuit vero Theodoricus princeps sortis ,& magnanimus, qui multa contra Danos,&Toringos praeclare gessit. Primus idem regum exterorum. Ius Ciuile Iustiniani paullo ante evulgatum suscepit,& custodiendum curauit. Edictum datum AugustoduntinBurgundia.Eum alijFranci p& orbis reges secuti..
THeodebertus successit patri Theodorico, qui man- uetus aeuum s modestas, iustitiae quos cultor fuit egre
glus .Eucum patrui Hildcbertus,& LOtharius regnopcllere conati cssent, insitaregnorum producendi libidi ne,pludentia,&humanitate non solum pacauit,sed etiam arctius sibi devinxit. Vnam in Italiam expeditionem cum suis Allemannis,& Burgundis habuit, ducibu3Buccelino,& Amingo, solicitatu maxime, dc munere Gotthorum, quos graui bello Bellifarius,tumNarses Iustiniani Imp.auspiciis insequebantur Nam Prouinciam, quam hactenus tenuerant Gothi, si auxilio contra Romanorum duces es set,Theodeberto obtulerunt. Ipse in Italiam cu maximo equitatu prosectus Alpes,1 iguricam Iii subriam, venetia,& quidquid in eis prouinciis Romana: ditionis , sibi subiecit,& tributarium fecit, Buccellinum ad peruadendam Siciliam,& quae praetcrea in Italia obsisterent, reliquit,vitictor cum spoliis in Burgundiam rediit.Bucellinus, Thyrreno transfretato, Siciliae magnam partem in potestatem redegit,exsubiugatarum gentium spoliis munera, di dona