장음표시 사용
91쪽
E d. 4 6 Ierosolymorurn episcopus,Veneranda canicie praesulgens,postea quam, 'I'. frequenter multis passionibus excruciatus glorificauerat Deum, dum de vinculis ad tribunal l & a tribunali reuocatur ad vincula. inter ipsa sibi succedentia tormenta defecit, cui Marabanes in sacerdotium suciscessit, Sed & Babylas qui Zebenno apud Antiochiam in pontificatu successerat pastus est . Postquem Fabius substiturus est. Alexandriae Dioni lyus Heractarisuccessit, qui multis sepe consessionibus clarus, & pro
tormentorum diuersitate toto orbe magnifice claruit, & inter auditores Origenis iusignat limus fuit. Deniq; non possumus euoluere quanta multitudi es Persecutioiaes praefatae , satanente procel, in desertis & in montibus latitantes, same, siti, frigore, languore, latronibus, besthcque consumptae sunt. His diebus Nouatianus romanae ecclesae presbyter auctore Nouato Cypriani presbytero , haeresim condidit Nouati norum, qui se catharos i mundos nominabant, lapsis spem veniae denegantes. Ob quam rem concilium fit in urbe Roma episcoporum sonumero, & presbyterorum totidem, in quo statuitur, ut lapsis in ce tamine misericordideri venia promitteretur,& reconciliatio post dignam poenirentiam concetiretur. Quymlibet enim criminosis poeni tentia non negatur si vIta mutetur, & poenitentia peragatur: Sed quem adhuc peccare delectar,falsum est quod de praeteritis vere poeniteat Antonius monachus in AEgypto nascitiar. Decius cum filio suo quem iam Caesarem legerat in medio barbarorum sinu perimitur
Gallus Hostilianus, cum filio suo Volusiano imperatam a. Per idem tempus Romaei Cornelio praesidente , Carthagini vero.S cistiano
ambobus fide virtuteque praecipuis,orta est quaestio in Asticae partibus, utrum oporteret haereticos rebaptizari, sed tandem diffinitum est,solaeos manus impositione posse purgari. Porro regnum Galli Hostiliani eum floreret in initio, εc cuncta ei ex sententia cederent, fractos viros
qui pro pace de prosperitate regni eius Domino supplicabant persequi
acepit, unde & Cornelius papa martyrizatur. Postquem Lucius m. 3pontificatum sortitur.Hic praecepit ut a presbyteri &3 diaconi in omni loco episcopum non deserant propter testimonium ecclesiasticum. . . Statim exeritur vitio violati nominis Christiam, & usque ad profligan--7. 11. das Ecclesias edicta decurrerunt, eatenus incredibilium morborum pestis exisnditur.Nulla fere prouincia rSmana, nulla ciuitas, nulla domus fuit, quae non illa generali pestilentia correpta atque euacuata sit.
Hac sola pernicie insignes, Gallus &Volusianus dum contra omiti
num nouis rebus studentem, bellum ciuile moliunmr occisi sunt. AEmi. limus tamen 3 mense in sae tyrannidis extinctus est Hoc tempore Origenes O aetatis suae anno moritur.In huius viri opusculis, plurima
reperta sunt fidei catholicae contraria, & Ieprehensione digna, de quo Hieronymus sic dixisse fertur. Origenes ubi bene locutus est, nemo Cisinia. δε melius: ubi male, nemo peius; inaidam vero dicund, haec eius libris, νn't Am. . odio ab aemulis fuisse inserta.-. Valeriantis iii Meua ab exercitu , Galienus romae 1 senatu impera-
92쪽
tores ereati imperant a n. 31. Porro Ualc riamis ita primum.sanctos Me nerabatur , ut domus eius, Dei esse Ecclesia crederetur. Sed deprauatus per quendam magum, fide m Christianorum detestari crepit, Δ octa 1ius a Nerone Christianos adigi per tormenta ad idolatriam audit. Multatum v biq, sanguinis funditur ,& innumera SS. caterua, mari iisl
ria decoratur. Qua perseeurione Cyprianus Aser primum Rhetor, deinde presbyter ad extremum Carthaginensis Episcopus, doctrina piaecipuus, 3 omni virtute admiranduS martyrio coronatur. Lucrus quoq; papa martyr essiciturGui successit Stephanus an . sacerdotauin administrans.Hic costituit sacerdotes & leuitas veste sacrata in usiquotidi, Eusta. i. no non uti, nisi in ecclesia tantum. Sane Valerianus, non est diu tanti Ch ommali impunitate gauisus . nam dum aduersum Saporem regem Per brum confreditur, statim ab ipso capitur, ibique scruitute miserabili consenescit, id infamis ossici, gerens, ut ipse acclivis humi, semper
ascensurum regem in equum, non manu, sed dorso artoleret. Ieros Orofοι. 7.lymae, post Mambanem Hum errarus, Antischiae post Fabium Deme- ω'. 22.
trianus, Alexandriae post Dion istum , Maximus ordinatur episcopus. Romae Stephano martyrium passo, Sixtus in pontifidatum succedit an. 2. Hic B Peregrinum presbyterum ciuemq; romanum ordinauit Epis- S. Peregrini 'copum Marsum vero presbyterum, CorcOdonii diaconum, Iovianum protopro vero virum per omnia eloquentem lectorem eise constituat ,& ad Gaia tu Auig. . lias gratia praedicandi direxit, qui nauali tramite massiliam petentes, maνurvis Lugdunum usque perducti celare se nullatenus potuerunt. Exinde ad Autricum peruenientes coeperunt publica voce, Christi gloriam prae- μώιri dicare , ubi nobilium ingeris tunc resederat turba, deorum vanas obia eadema 4sseruans culturas. Sciscitantibus vero paganis Christianos se esse testati eum sent: quibus dum Christum annunciant, tam exhibitione signorum, ροάου. quam praedicationis instantia, quicquid ipsius loci primorum fuit, ad Christianitatis gratiam conuolar t. Moxque S Peregrinus episcopus paruo ambitu Ecclesiam construxit, Christique nomini consecrauit. Denique inibi omni paganitate deleta , socios ibidem relinquens In- Inieran interarinum expeti,t, ubi tunc gentiles ad sesta Iouis cclebranda summo- siue Iteranis
pere concurrebant Porro quid ibi egerit, Vel quos agones pro Christo M tu, spertulerit, historia passionis eius euidenter declarat. Compleuit autem is t..Hi marWrium suum abscisione eapitis sub die I 6 Cal. Iuliarum: Interea in 'MisSixtus papa dum Romae praesidet , impetus persecutionis effervet, in Abig. di qua ipse&B Laurentius eius arctii diaconus, & Hippolytus aliique in- legitur iunumeri, diuersis pro Christo supplici js fiant necati. Post Sixtum Dioni- Hl. s. distus pontificatum tenuit an. a. Hic presbyteris ecclesias dedit, coeme- regnteria&parrochias dioecesiis constituit. Antiochiae, Demetriano, Pau- ἷabetur in ilus Samosatenus .ccessit, Hic indigna de Christo lantaens praedicabat Brevia . . eum hominem tantum communis naturae fuisse,& de terra initium
suscepi illa, ob quam rem postea apud Antiochiam Episcoporum concilium congregatur, in quo Paulus conuictus est haereticus, Malchiope presbytero uo diserussimo aduersua eum irrestagabiliter disputati
93쪽
. te.Paulo itaque deposito, de communione priuato, in Iocum eius quLGam Doninus nomine subrogatus est. Interim vero Galienus roma muiri regebat Imperium, qui dum sitan omnem lasciuiam dii luisset in ultionem sanguinis Christianorum gentes pluzimae, in omnes romanorum fines inuehuntur. Germani , a ibus, Rhetia, totaque Italia penetratis , Rauennam usque perueniunt. Alemanni gallias peruagante etiam in Italiam transeunt, Graecia,Macedonia, Pontus, Atia, Gotho cum in nundatione delentur. Nam Dacia trans Danubium imperpetuum auia tur. Quadi de Sarmatae Pannonias depopulantur. . Germani ulteriores abrasa potiuntur Hispania. Parthi Mesopotamiam auferunt Syriamq; corradunt. Verum cum Galienus lenius ac moderatius circa nostros agere coepisset ,&pacem occleiijs reddidi iIet , sat ir a Dei in. misericordiam versa cst. Nam .Emilianus tyrannus apud Moguntiacum cum res nouas moliretur, oppressus est. Marius quoq; qui in Gallijs im perium inuaserat continuo intersectias Deinde Victorinus Caesiar a Gai sis creatu post paululum Occasusish At vero in oriente per Oden,tum quend1m'collecta agresti manu, v. cti repulsiq; Persae defensa Μria, recepta metopotamia αst, & usq; ad Celicii fontem ciuitatem Syriae cum odenaro suo vincendo venerunt. Romae post Dioni syum Felix pontifex substituitur annis a. Hic coiistituit 1isper memorias. martyrum millis celebrari. Porro post Feliccni' Eutychianus romanae praefuit ecclesiae Hic constituit fruges super altare, fabae tantum &vuae benedici. Hic temporibus suis per liuersa loca 3 2 martyres manu sua. sepesiuiti Qui hoc constituit ut quicunque fidelium, martyrem sepeliret sine desisi matica aut colobio purpurais nulla ratione sepeliret, quod tamen usq; ad notitiam sibi diuolgaretur. Galienus cum Remp. deseruisset ac Mediolani libidii:ibus inscrutilet occisus est. Claudius voluntate senatus imperator creatus imperat an . I. Hic statim Gothos Illyricum Macedo mamq; vastantes bello adorsua,incredibi strage deleuit, cui a senatu clypeussureus in curia, &in capitolio
94쪽
statua aere aurea decreta est: sed continuo apud Syrmium priusquanυ biennium in imperio explerer, morbo correptus interijt Claudio mo tuo Quintillus uater eius ab exercitu imperator creatus, vir quidem unicae moderationis, dc selas fratri praeserenduων die impcrisinoe fectus est. Aurelianus imperat an. s. Hic industria militari excellentissimus expeditione in Danubium suscepta, Gothos magnis praeli;s profligauit, ditionem; Tomanam antiquis terminis statuit. Inde in orientem coli. O sib uersus, Syrian subiugauit. Hinc ad Gallias veniens nonus post Nero- suprad. nem erudelia in Christianos edicta proposuit. Veniens iraque apud umbem Senonis uoscunq; Christianos ibi reperit ι & S. Columbam gla- n. R. dio animaduerti praecepit, missis quoque satellitibus sanctos iussit inqui- λ7 .ri, & inuentos puniri. Porro funesti satellites, dum huc illucq; dilaum rerent, S. Priscum eam: ingenti multitudine apud pagum Antissiodoretiam in loco qui Cocracus dicitur , repererunt, eosque cum in fide σι -- inuicti persitarenr, pariser trucidarunt. Sanctum quoque Benignum presbyterum , Andochium Titsumi, Si hortanum , Felicem , idem persecutor Aurelianus varijs affecit lupplicijs.Sed ela aliosinnumerabiles Christo martyres dedicauit. Galliae urbem antea Gennabum dictam, Aureliam nuncupari fecit, castrum Diuionum condidit, roniam finmioribus muris cinxita. Iste primus apud romano diadema capiti inteA 'xuit, gemmisqi dcaurata omni veste quae adhuc romanis moribus fere incognita vise tutus est. Romae post Eulichianum Caius pontifica, tum suscipit M. in Hic constituit ut onmes Ordines sic ascenderent. . Si quis Episeopumifiori mereretur,M esset prius stiatius, Lector, e bkram orcista, sequens subviaeonus , diaconus, presbyter, exinde episcopus rimi ordinaretur: Iet Obymae post Hymen um Zaddas,Anciochiae post Doninum Thimotheus, Alexandriae post Maximum Theonas ordinatur Episcopiis Hoc tempore S. Marcellianus Anthliodorensem regebat ecclesiam, cui successit Valerius: Den', AureΙianus cum plurimum sanctorum sangumem effudisset ,silinen ante eum cum magno pavore circimstantium ruit, ac non multo post in itinere occisus est.Pes quem ' Tacitus imperium obtinet mensibus 6. quo apud Pontum occiis, Flo rianus mensem postquam regnare caPe zabuti Tharsu intersect est . Probus imperat ania 6. Hic Gallias iam duduin a Barbaris occupamias per multa & graura praelia, deletis tandem hostibus ad perfectum Ore lib. ., . liberauit. Bella deinde ciuilia duo gessit, unum in oriente , quo Satur tum a ,
95쪽
; . - 7 Agrippinam .peratos occidit. Hoc tempore Manes haereticus I quo
cap. 27. Mamchaei dicuntur, malo suo emersit. Hic genere Persa vita & moribus barbarus fuit, tam acer ingenio ut daemonio plenus insanire videretur: Christi se nunc gerere isermam conabatur ostendere, nunc seelle paractetum asserebat. Discipulos ia elegit quos ad predicandum misit dogmata stulta & impia a diuersis haereticis qui iam extincti H rant mutuata disseminans, & nostro Orbi persica venena propin nr. Hic inter alia quae peruetiissime assinuenit, Quo principia elle alIeruit, unum boni, & alterum mali , unum lucis.& alterum tenebrarum , cum nihil sint tenebrae , nisi absentia lucis, nec aliud malum essti quam non bonum existere. Antiochiae postΤymaeum Cyrillus Ordinatur episcopus Anatolius Laodicenus episcopus philosophorum disciplitiis eruditus,
plurimo teruione celebratur. P bus apud Syrmium militari tumultu peremptus est.
Ion Oeos Carus Narbonensis imperat an . a. Hic cum filios suos Carinum Actuosuprad. Numerianum consortes feci iIet imperi j, bello parthico postquam duas nobili linias Parthorum urbes Colchen & Cthesilantem coepit super Tigridem fluuium in castris sulmine ictus interhi. Numerianus qui cum patre fuerat, Cum ob oculorum dolorem lecticula veheretur, in- sdi)s Apri soceri sui occisus est. Diocletianus genere Dalmata scribae s lius,ab exercitu imperator . creatus, imperat an. I7. Hic mox ut potestatis copiam habuit, Aprum anterfectorem Numeriani manu sua inter secit. Carinum deinde quemue vas. Catus in Dalmaria Caesarem reliquerat, flagitiose degentem, dissicit, limo besto victum extinxit. De hinc cum in.Gallia Amandus de dilia dus collectae rusticanorum manu quos Bagaudas vocabant, pernicio- .sos tumultus excitauissent, Maximianum cognomento Hemilium C sarem fecit misitq; in Gallias, qui facile agrestium homina m imperi tam conlatam manum militari rirrute compescuit. Sedis ipsis itineis Maioriis , Thebaea legio cui B Mauritius praeerat, dum sacrificare renuit, suba.M Geιν praefato Maximiano. Seduni Galliae in loco Agauno, pro Christo tam M. . istiter , quam libenter occumbit suo sanguine roseo gloriose perfusa, gloriosssime. cotonata. Deinde per omnes fines rom. 4mperil. subit rum trirbationuin fragores conerepuerunt , Carausio in Britanni,s-- bellaMe. Achilleo in AEgypto, cum & Africam Quinquegentiani inofestarent. Narseus etiam rex Persarum orienim bello premeret. M periculo Diocletianus permotus, Maximianum merculium ex Caesare fecit Augustum.Contaimum vero & Maximianum Galerium Caesares sit. Constantivi Herculii Maiimiani priuignam Theodoram accepitvatorem. ex qua vi filios.fratres Constantini sitscepit, Galetius vero M iam Diocletiani duxit Valeriam, & sic ambo uxores quas. habuerant teplacitare compulsi sunt. Carausus Britannia sibi per I annos fortissime vindicata, ac retenta, tandem fraude Allectilicij sui inretis a, ε . Alectus postea ereptam Carausio insulam per triennium tenuit. 'iseisi Asesepiodorus piaefectus praetorio oppressit Britanotamq; post
96쪽
:o annos recepit. Constantius vero Caesar in Galliam primo praelio ab Alemannis profligato exercitu suo, vix ipse subreptus est, secundo au tem secuta est fatis secunda victoria. Nam paucis horis tuta Lingonas Ana. sic Co milia Alemannorum caesa referuntur. At Maximianus, Quinque- 3o gentianos in Africa perdomuit. Porro autem Diocletianus Achilleum obsellam per 8 menses apud Alexandriam coepit & interfecit, sedim moderata vis victoria, Alexandriam direptioni dedit, AEgyptum totam proscriptionibus cςdibusq; foedauit. Praeterea Galerius Maximia nus cum 2 iam praelijs aduersus Narseum conflixisset, tertio intor Gal linicum & Caras congressus &victus, armilis copiis ad Diocletianum refugit, , quo arrogantissime receptus est, ita ut sera liquot milia pactuum , purpuratus ante vehiculum eius cucurrisse referatur. Dehinc multas undiq; copias contrahens ,raptim in hostem reuersus, Narseum
vicit, & extinetis Persarum copijs , ipsoq; Narseo in fugam acto, castia eius inuasit & immensam vim gaeae persicae diripuit, captiuos quam plurimos Persarum nobilium abduxit. Reversus in Mesopotamiam a Diocletiano plurimo honore receptus est, postea per eosdem duces Sarmatae 3 Basternae gentes duuictae sunt. Interea Diocletianus in oriente, Maximianus Herculius in occidente vastari ecclesias, affligi interficiq; Christianos, decimo post Neronem loco praeceperunt, quae
persecutio omnibus fere anteactis diuturnior immaniorque fuit: nam per ira annos incendijs ecclesiarum , proscriptionibus innocentium, caedibus martyrum incestabiliter acta est. In tantam nam q. superbiam Diocletianus mentem extulerat, ut se tanquam Deum faceret
adorari, primus'; gemmas vestibus calciamentisq; iuberet inseri, cum
ante eum omnes imperatores in modum iudicum salutarentur & chlamydem purpuream, a priuato habitu plus haberent. Nefarijs itaque edictis ubiq; propositis iubentur diuinae scripturae comburi, Ecclesiae ubiq, ad solum dirui, is Ecclesiarum principes trucidari. In diebus Pasichae subuersae sint Ecclesiae, non sexus, non conditio, non aetas exci- sib. lis. pitur, sed quisquis secrificare renueret, exquisitis iupplici js necabatur. N. I.r crFlagris alij diserpebantur, alij ungulis fodiebantur , aliJ ignitis lami- 3. Iris urebantur. In urbe Roma Caio martyrium passo Marcellinus in pontificatum succeditan. 7. Huius tempore tanta vis persecutionis e ferbuit ut intra 3o dies, i milia hominum promiscui sexus, per diuersas prouincias martyrio coronarentur. De quare S ipse Marcesinus ad sacrificium ductus est ut thurificaret quod & fecit, S post paucos dies poenitentia ductus, a Diocletiano pro fide Christi cum Claudio gae L Aran.&Cirino& Antonio capite truncatus est, A quo die cessauit Episcopa- Pontiftus ari. 7. mens. 6. Diocletiana persecutione immanitar saeuiente. His diebus apud Ageam urbem pallii sunt Cosmas S Damian' inclyti martyres , carne spirituque germani, uno partu editi, uno die martyri j glo- Infura e sa
tia decorati. Hi ptimo a praeside tenti & torti sunt, post in mare demer- ci μὰ ci si sed caelitus eruti, post injecti ignibus sed illaesi, post lapidati sagitta- Damiam iique sed prorsus intacti, lapidibus & sagittis in ipsos qui iecerant vi muri num
97쪽
diuina retori , ad viti tum caesi, capite triumpharunt. Sed Gnfinitae multitudines, per omne rom. imperium, diuersis pro Christo punitae sunt generibus tormentorum. Apud P giam, urbs quaedam Christi norum ciuuun , clun omnes simul fidem Cluisti inconcusse tenerent, iussa est a militibus circundari, & miecto igne cum omni pariter populo concremari. In Britannia quoque fere deleta est christianitas, quae a tempore Eleuthesi papae dc Luci; eiusdem insulae regis illic floruerat Romanae Ecclesiae post septemnem episcopatus cellationem, Marcet Ius praefidet an . 6 Ierosolymae post Zaddam Termon, Antiochia post Cyrillum Traianus, Alexandriae postThernam Petrus ordinatur epiccopus. Factus est terraemotus circa hoc tempus in Syria, ex quo apud Tyrum &Sydonem passim labentibus. tectis, multa milia hominum prostrata sunt. Diocletianus deniq; ab inuito Maximiano exegit ut simul purpuram imperiumq; deponeren ac iunioribus in rempublicam substitutis, ipsi in priuato otio consenescerent. Itaque sub una die Dio cletianus apud , icomediam, Maximianus apud Mediolanum potestatem imperij, simuli cultum deposuerunt. Post quos Galerius Maximianus & Constantinus Augusti , in duas procurationes orientis scili cet & occidentis, pruni romanorum imperium diuiserunt. Et Galerius. Illyricum , Asiam & orientem. Constantius Italiam , Africam, ruspaniam & Gallias obtinuit. Veruntamen Constantius vir tranquilissicius. . Gallia tantum Hispaniaque contentus, Galerio c teris partibus eessit. Porro Galerius duos postse Caesares egit,Maximinum, quem in orie te constituit, & Seuerum cui permisit Italiam, ipse in Illyrico eonstitutus. uic persecutionem a Diocletiano & Maximiano milIam atrocioribus edictis accumulauit, & cum esIet nimiae deditus superstitioni, iusisit per orientem vetusta delubra reparari tantaq; impietate Christianos cepit persequi, Vt Omnes qui eum prGesserant Christiani nominis tersecutores, magnitudine scelerum anteiret. Sanctorum quippe memoris singulis , specialia gestiebat inserre supplicia. Sub huius persecutionis impetu palliis est apud Alexandriam, Petrus eiusdem ridis epis.copus, vir inclytus, Sc maximis. virtutibus adornatus. Huic siquidem Petro dum teneretur in vinculis, apparuit pius dominus Iesus in specie pueri, cum ingenti lumine: colobio candidissimo coopertus, quod a summo usq; deorsum scit Ium erat, quodq; ambabus manibus ad pectus suum constrinxerat. Quςm vir beatus ut vidit ipsum esse Dnm intellexit,& ait Domine,quis scidit hanc vestem tuam ὶ Cui Dominus:Quotidie inde es rectus,& nescis quomodo sit scissa. Hoc mihi fecit Arrius,qui separauit 1 me populum haereditatis meae comparatum sanguine meo. Vide ergo ne ei amplius communices, sed cum presbyteris tuis Achil l, & Alexandro, qui tibi in tua sede successuri sunt, eum excommuniacitum habe, haec B. Petrus postea narrauit duobus praefatis presbyteris,& sicut ab ipso praedicta sunt ,:ita postmodum contigerunt.Nam & Petro martyri Achyllas & Achillae, Alexander in sacerdotium successit.
98쪽
disruptis interhi. Passis est etiam hac persecutione Pamphilus Caesi xienus presbyter, inter praecipuos tam moribus, quam doctrina prae-tipuus, qui tantam in Bibliotheca sua librorum copiam adunavit, vi cunctos qui eum in hoc labore praecesserant, superarit. Siquidem in Bibliotheca tua, prope 3o librorum milia dicitur habuisse.Huius vitani describit Eusebius Caesariensis episcopus, qui & Eusebius Pamphili dictus est, qui etiam eiusdem Pamphili in omni studio & virtute & saetae Bibliotheet diligentissima pervestigatione ita aemulator extitit ut alter Pamphilus crederetur. Praeterea passi sunt sub persecutione praedicta, eianus Antiochenus presbyter, in scripruris disertissimus diuinis de Euse . MQuirinus Sciscianus episcopus, qui manuali mola ad collum ligata. ε Cbrem
ponte praecipitatus in flumen,diutissime supernatauit, & cum spectantibus collocutus, ne sui terrerentur exemplo, Vix orans ut mergeretur obtinuit. Haec quidem in oriente Galerius, Verum Constantius in oc- cidente, multa clementia erga homines, erga Deum vero, religione magna utebatur,Qui tandem Eboraci in Britannia diem obhi, & Con stantinum filium ex concubina Helena procreatum, imperatorem Galliarum reliquit. Arnobius Rhetor in Africa clarus habetur. Qui cum in D. MitriR. ciuitate Siccae ad declamandum iuuenes erudiret, & adhuc ethnicus in cisis. ad credulitatem somnijs compelleretur, neq; ab episcopis mpetraret addita . fidem quam semper impugnauerat, elucubrauit aduersus pristinam re- EUE Iigionem luculentissimos libros & tandem velut obustam obsidibus 'pietatis laedus impetrauit. . . constantinus Augustus ann. O. mensio.
Constantinus igitur 3 ab Augusto , in Britannia gubemaeula imperii Constantio patre suscepit, quae 3o annis mens. io felicissime tenuit qui statim ut imperator crearus est, mira quadam Dei gratia ciuibus cnatus, exercitui acceptus, vicis sortibus imitandus, facinorosis
99쪽
vero de ignauis terribilis fuit. In urbe roma post Marcellum papam Ea s ebius potificatum tenuitan.2. Postquem Melchiades substitinis est an sibi rum Hie constituit ut nulla ratione die Dominico, aut quinta feria ieiuniuiebat . quis de fidelibus ageret, quia eos dies pagani quau sacrum ieiunium, celebrabant. Post hunc Siluester praefuit an. a , cuius tempore maxime
in deleta gentilitas, & Christianitas dilatata. Vsq; ad hunc Siluestrum
quotquot romanae praefuerum ecclesiae, martyres alleruntur fuisse. Ierosolymae post Hermonem , Macarius. Antiochiae post Dorotheum. Titannus. λlexandiae post ritrum Achyllas ordinatullepi copus. Impetante in Gallij. Constantino, & imperii consorte Licinior Romae Maxentius Maximiani Herculi, filius, a praetorianis militibus imperator
creatur, aduersus quem Galerius Augustus Seuerum Caesarem cum ex- ercitu mitit. Sed Seuerus dum Romam obsidet, a suis deseritur, fugiens'; Rauennae occiditur. Porro MaximianusMaxentium filium suum.
o Oftib. . deponere nisus imperis , sed repulsus transit ad generum suum Con eap. 18. ω stantinim , Vtipsum quoq; dolis imperio deturbarer: Veruntamen pet ob hist. . filiam detectus Massiliae fugiens occiditur. Interea Galerius cum multis .8. α.18. Christianorum coetibus exhausiiset prouincias, alios proscribens, alios
inauditis tormentis assiciens, morbo supra modum horrendo correptus est, ita ut ei pectus introrsus putre rei,disIbluerentur. vitalia, . per os etiam vermes eructaret. Sed cum medicos, iam eius ultra seeisitorem non ferentes, crebro iuberet occidi, quia nihil conserrent reia
med1j: a quodam medico ei responsum est, non hunc humanum esse: morbum, sed diuinam vindictam ob sua scelera irrogatam. Quibus commotus imperator edictis late missis imperat proscriptis sua restitui,& a Christianorum persecutione cessari.Ipse autem cruciatus non susti,nens miserabiliter interhi. Interim Maxentius in urbe Roma, plus se tyrannum exhibens quam Augustum, in tanto impuritatis camo verissabatur, ut per vicia cuncta dissiueret, nul Iumq; genus flagitij praete-jciem lib. ': riret.Deinde inter Constantinum de Maxentium bellum exoritur.Cum Ap. 9. itaque Constantinus de bello imminenti sollicitus, multa secum peruolueret, vidit per soporem in caelo signum crucis rutilans, angetasq; diacentes. Constantine in hoc vince.Tum vero euigilans, de victoria lpem
concipit, & signum quod viderat tam in fronte sua, quam in militaribus vexillis depin it. His itaq; religionis armis instructus, aduersas ho
stem progreditur, dc ecce Maxentius agitur in occarsum es cum exeriacitu porsis Romς proruens, praecurrit armatus. Cumq; utrimque acri- per pugnaretur , & non tam armis quam virtute crucis Constantino viactoria cederer, Maxentius exterri rus ad Urbem refugit, & pontem
quem super. flomum nauigijs dolose sterni iusserat incautus ascendit. Cumq; festinaret, lapsu equi in praeceps agitur dein profundum deis mergitur , quo demerso bellum dirimitur, & Constancinus triumphat. Cumq; triumphanti sibi ob honorem imagines senatus erieteret , vexillum Crucis Dominicae in dexterae sua iubet depingi, & subter. ascribi. Hoc est signum inuincibile Dei vivi. Hiis ira gestis Maximianus quem
100쪽
Galerius Caelarem legerat, aduersus collegam Constantini Licinium bellum parat , contra quem Licinius congreditur, & deuincir. Cumq; ferro Licinii, Maximini exercitus cecidi fiet, pars quae superfuerar imperatorem suum deserit, de Licinio victori se subdat. Maximinus fugit,
iterumq; instaurat exercitum, ut rursus ineat cum hoste conflictam, sed statim maxima aegritudine corripitur, & inrerno dolore viseerum vehementer torquetur ita ut morbo, lumina amitteret, & miserabilitet interiret. Diocletianus autem haud procul a Salonis in villae suae palatio moritur,& solus omnium priuatus inter Deos refertur. Crispus & Con- Euseb. instantinus fit 1j Constantini, &Licinius adolescens Licies j Augusti filius, Chron.
Constantini ex sorore nepos, Caesares appellantur, quorum Crispum I9 Lactantius latinis literis erudiuit: vir omnium in suo tempore eruditis. simus, sed adeo in hac vita pauper , Ut plerumq; etiam necessarijs indiguerit. Post haec Licinius sororis Constantini coniux, repentina rabie suscitatus, omnes Christianos de palatio suo eiecit mulion, sanctorum vel incarcerat vel occidit, mox bellum inter ipsum & Constantinum efferbuit. Sed Constantinus, Licinium in Pannonia primum vicit, Du- Oros . T. inde apud Cibalas oppressit. Universa graecia potitus, Licinium crebris bellis terra mariq; allargentem & reprellum, tandem iuil t occidi. Si ei tam, omnibus ministris nefariae periecutionis extincias, ad Constantinum monarchia deuenit. Nec mirum si semper vinceret, qui non tam
armis, quam signo crucis innitens confideret. Siquidem hoc signum bellicum illi semper inter alia pretiosius erat, quod semper se faciebat praecedere, & ante ordines uniuersos proponi, & a militibus adorari. Vnde& decus imperi j romani in signum crucis mutatum est, ut frequenti visione atque cura desuescerent a priore more subiecti, & eum
solum arbitrarentur Deum, quem coleret imperator. Constantinum
vero a B Siluestro papa baptizatum, eiusdem pontificis actus deci rant, unde plurimum admiramur quid sit, quod tripartita historia asse- Πιμ trip. .rit, eum distulisse baptismi gratiam, eo quod intenderit in cxtremo, M.,ca. tac. in ipso flumine tordanis baptizari , quodque rursum dicit. Hunc pihili
muni principem in Nicomedia Ciuitate, ultimo vitae suae anno suscep Ω
se baptismum. Postquam igitur omni Tyrannorum disiculta caligine pijssimus imperator, monarchiam orbis adeptus cst, christimae fidei augmenta dedit, gratias deo referens, non sibi arrogans, quod eum
Deus habere ministrum consilij sui dignatus sit, quatinus per eum a iBritanno mari, usque ad Orientem, christiana religio qugeretur, D nique incredibile est memoratu, quam breui eius studio S. creuerit ecclesia. Publico si quidem edusto statuit, paganorum templa claudi sacri . scia prohiberi, per diuersa loca ecclesias construi, carumq; in con si uendo expensas ex imperiali fisco largissime ministram, ex terra sibi Lib. I iasis subdita & ex unaquaque ciuitate, detrahens publico certum vectigal bist. Op. seccle*s prouincialibus cleroque distribuit, & imperpetuum hoc manere sanciuit Sed & per totum rom imperium priuilegia singulis ciui
ratibus dedit, ut omnis populus chri ianus, sub Episcoporum ordinabistiirod by Gorale