장음표시 사용
2쪽
I. V. D. IN REGIMINE CELSISSIMORUM
3쪽
VITAM LONGAEVAM CORPORIS ANIMIQUE VIRES INCOLUMES ARDENTISSIMO MENTIS AFFECTU .
COMMENTATIONEM HANC ACADEMICAM
4쪽
od si Iure Civili bonorum inter coniuges
introducta esset communio; minus necesso haberemus sollicite disquirere, quidnam Circa acquaestus dominium sit asserendum L latis Clara enim atque perspicua casuum hic obuenientium a legislatore facta svisset deeisio: hac autem deficiente aliud fundamentum adhibendum esse iure meritoque existimavi, quo principii loco uti possimus in diiudicatione quaestionis , cuinam cedat inorum acquaestus interris, ubi Iure Speciali bonorum communio inter con- iiuges haut est introducta, atque adeo Ius obtinet Civile. Doctoribus iuris euolutis magnum dissentientium numerum inueni a); quorum quidam omnem inoris acquaestum marito adscribunt, quidam vero minus. Priorum opinio mihi dura nimis videbatur, atque ma- his conueniens antiquis iuris principiis, vb uxoris dependentia quam dicunt a marito illimitata per dominium Quiritarium. 3 ; quam modernis, quae societatem Coniugalem Iuri naturali aequiparauerunt , id quod uxoris obligationem minime extendit ultra coniugii finem, qui simul imperium mariti in uxorem certis cir-
5쪽
cumscribit limitibus; hinc actiones, quibus nulla cum mediis ad is hunc finem tendentibus intexedit relatio. liberae manent ab imperio mariti, et ab arbitrio potius dependent uxoris; minime autem mariti. Hac ratione commotus distinctionem quorundam inter operas obsequiales et minus obsequiales iuri conuenientem esse iudicaui, ita ut pleraeque circa aequaestum uxoris obOriendae quaestiones iuxta hanc. normam forent diiudicandae. Huius distinctionis uberiorem explicationem in
seqq. suppeditaui, explicato prius vocis significatu.
Quaestus nomine omne venit lucrum ex titulo quodam oneroso descendens I .
Vxoris Acquaestus omne sub se comprehendit Iucrum in uxorem ex titulo oneroso redundans per G. a); pro quo eum praestatio operarum habenda sit, huius vocis significatus lucrum ex actionibus proueniens minime excludit. Actiones autem nostrae sunt vel obsequiales vel minus I . Hinc lucrum tam ex actionibus obf quialibus, quam minus obsequialibus, pro a quaestu repu-
f. ΙWBona, quae successione ab intestato nobis obueniunt. ex Causa lucrativa possidemus I , et hinc minime ex titulo onerosis. Hinc apparet, quod bona, quae uxor benescio - - hucces .
6쪽
M Suppl. in .EHN. Obs Praeh Voe. Errungeri schas'. g. V. Bona acquisita ex testamento ut heredes ex testatoris liberalitate habemus, et hinc ex causa lucrativa i). E. ex his et g. a constar, ea aequaesus complexui nullo iure ad ro, posse G.
I. UI. Bona, quae legati vel fideicommissi iure ad uxorem delabuntur, minime ex titulo oneroso descendunt I), et ex hac ratione quoque ea ad aequaesum non referenda sunt a
f. VII. Cum notissimum sit, quod omnis successio si vel a te
stato vel ab intestato i) Vt fg. 4,s,6 asserimus: Bona ex D cessione prouenientia huc non spectare et .
- g. VIII. Constat, ut ero equidem puto, quod bona donatione nobis obuenientia. ex liberalitate donatoris proficiscantur i , et hinc donatio pro causa lucrativa erit habenda. Bona igitur uxori donata non sub eius aequaestu comprehensa
Uxoris actiones ab imperio mariti dependentes hic ex gendi ius habet, et consequenter eas coniux marito debet; actionum autem eiusmodi emolumenta marito cedere,' nullus
7쪽
nullus dubitabit i . Hinc . prona fluit consequentia: Puod acquaestus uxoris actionum ab imperio mariti dependem rium marito relinquendus si s .
1 3, 4 ff. de M. Serv.αὶ pr. Inst per qu. pers cuique aequ.
Mulier intuitu actionum non dependentium ab ina peis rio mariti, sui iuris est nulloque iuris vinculo illi tenetur et proinde actiones eiusmodi ab ipsius dependent arbitrio, atque maritus circa eas nullum ius allegare valet. Propter deficiens igitur ius, acquaestum uxoris ex actionibus ipsius Aberis prouenientem Abi minime vindicare poterit ma
Propositiones hisce duobus II. contentas instar axiomaturi sine probatione assumere potuissem, Cum earum veritas ad consulas imperii atque libertatis noxiones attendendo obui Uit; libuit tamen nihilominus earum allegare rati nes, quia pro principiis eas in seqq. adhibitur uinus in decidendis dominii quaestionibus circa morum acquae. Rum, quo euidentior assertorum sit veritas. 3 s Inst. per qu. Pers cuique .aeqv.
Vt fg. 9, io patet: quod acquaestus obsequialium uxoris actionum marito, minus obequialium aurem uxori cedat I); actiones enim, quas alter vi imperii exigendi ius habet, obsequialium nomine veniunt.
Naturam in imonii ad examen reuocantes atque eam ita diiudicantes, ut moderna iuris principia id requirunt, inuenimus. eam ita se habere, ut consensus ad eius susticiat perfectionem l , i eaque est ratio, Cur illud in Contractuum consensualium numerum retulerint, eundemque cum his illi adscripserint essectum O, qui in eo consistit, Vt
8쪽
ut obligationum atque iurium termini ex consensu sint determinandi, hieque contractui det legem 33. Obligatio itaque uxoris vltra id, in quod sub initium matrim, nil coii- sensit, minime erit extendenda, id quod est educatio so- 'bolis sprocreationem praetermittimus, quia fini nostro nil inseruio ut ex matrimonii Clarum est notione q). Nunc Vero constat, quod mariti imperium in exastione huius obligationis ab uxore consistat s . Hinc patet: uuod im- Ierium mariti ex matrimonio descendens, ultra sobriis educationem extendi nequeat. '.
Ex iis, quae hoc g. in medium protulimus, apparet asserti veritas S. I contenti, Qcietatis nimirum coniugalis, ut apud nos obtinet, naturam coincidere cum principiis Iuris Natur lis. Ex principiis enim iuris naturalis apparet, quod Q-ciorum iura atque obligationes ex fine sociorum pariscentium communi distincte sint explicanda ε); hine idere1 in cietate coniugali speciali Obtinere arbitror, cultri finis praeter procreationem liberorum, eorum est eduricatio , et consequenter ad ea sibi inuicem sinat obligati, quae ad eiusmodi finem necossaria simi ): Aeque igitur ac iure Ciuili obligatio uxoris vlga coniugii finem. ha est extendenda; hinc quoque iis, qui marito inflatu naturali imperium in uxorem Concedunt, illud in eo ponunt, quod maritus ius habeat determinandi, ea quae intuitu finis huius societatis bona sunt, quaeque minus 8 . Distinista limitum imperii mariti lar uxorem explicatio a
nobis in praesenti suscepta quam massime necenaria, ex ratione, quia his intellectis limul liquet, quatenus uxor marito acquirat, quatenus autem minus, ut vi 99. 9,IO facile est intelle D.
9쪽
Praeter societatem coniugalem alia adhuc est, in quarior cum marito degit, familia nimirum, quae societas quaedam est composita ex coniugali, paterna, atque heri-.li i , quae ex harum simplicium connexione Oritur, qui neXus in eo consistit, ut una alterius promotionem adimvet a), et exinde singuli hi fines ad existentiam quam felicissime perducantur, bonumque familiae commUne Ο, tineatur. Huius lacietatis caput est maritu , atque pate familias dicitur, ex ratione, quia simplicium, ex quibus haec composita suboritur, praecipua est persona, ut Constat 3 . Ex hisce videmus, potestati, quae in simplicibus adest, accedere facultatem, eas ita connectendi, ut una alterisit adiumento. Imperium autem simplicium educationem liberorum g. ia 4 atque praestationem Operarum promissarum s) minime excedit. Hinc imperium patrisfamilias in eo Consistit: ut facultate gaudeat, relationem supra allegatam plenius determinandi 6), et hinc quoque mairimam lias ea praescribendi, quae bonum familiae commune ab ea ex
Non equidem nego, quod per pacta dotalia adiecta uxor se aristiori vinculo obligare possit, sed ea ad nos in praesenti non pertinent, ista solummodo considerantes, ad quae. Uxor ex fine societatum marito tenetur, in quibus cum eo degit. J l. i9s ff. de V. S. I. s.
9. XIV. Ex iis, quae 99.ia, i3 adduximus, satis clarum est, acti nes uxoris obsequiales in sobolis educatione atque bono
10쪽
familiae communi terminari: quod si igitur in earum numero quaedam obueniant, Quibus aliquid acquiri posset, tunc eiusmodi aequaestus aci maritum speetabit per g. Ir. Huc enim, ut quidem puto, referenda ea, quae UXOr. actionibus suis muliebribus comparat, quaeque necessaria
sunt ad liberorum et familiae bonum sustinendum i . Intelligitur quoque porro ex hisce, quod maritus vi imperii sui ab uxore exigere valeat, ut ipsius auspiciis rei prospiciat
oeconomicae, eamque in ipsius administret utilitatem a omnis ergo eiusmodi acquaestus a marito vindicari poterit. Haec omnia nobis satis superque persuadent: quod ea, quae
uxor nendo, texendo et aliis huius generis actionibus. amictum necessaria, comparat, conferre teneatur, Citra. earum rerum pretii Qtutionem. Idem et obtinebit in casu lucri prouenientis ex rerum mariti oeconomicarum administratione; quodsi enim maritus praedia habeat, quae uxor administrauit, ex hacque eura fructus prou niant, illi erunt mariti. ;
Attenti ad ea quae liberorum educatio, ut et honum familiae commune exigunt, statim ani maduertimus, quod bonorum comparationem quam maxime habestnt necessariam; patet ergo vi ff. ia,i3, quod uxor ad eiusmodi onera ferenda pro parte sua sit obligata. . . . Quod si autem VXO-rum perpendimus Conditionem, eam talem inuenit S, Vt inde credere adducamur, eas ad bonorum acquisitionem inplurimum esse incapaces i). Hinc aut onera a solo simiserenda marito, aut uxor alia ratione hanc obligationem adimplere debet: in priori casu certe nimis dura redderetur mariti conditio ;' hinc Ius Ciuile alium modum: quo uxor ollidio suo satisfacit. dotis nimiruin illationei, determinauit a). in x xore igitur dotata cellat obligatio, B F bona