장음표시 사용
321쪽
tio em confecti usque ad datum mom
sit pr. Portio sinus versi alicuius
aereus, ad summam sinuum rectorum, Omnium ante gressorum P auum. Proportionem esse fere dc adsensum , con stantem . Applieatio librationis magneticae jam demonstratae , ad librationem Planetae Obiez-
DE MOTIptica mea. s non facile movearis mcurrasse e rimentationibus. Hi igitur D P ad P A , Icfor titudo anguli ABC ad fortitudinem anguli D B c. Fuga igitur mim mutitur hic D P , appetentia vim P A. to er a P A aqualem ipsi D B , quasi Fryo s P inmensura virtutis appetentis litaria
impedimento fuga ablato: idque in proportione , qualium A D mezitur tim maximam litariam. Sed qualium dimidia D s meriturtim maximam, talium si ius p s dimidia
scilica P A , hoc ese sinus C N anomalia coaequata CB I, meritur vim accessus nu dam , hocstu Planetae ad Solem. Ιg1tur sinus an om aliae co quatae est mensura fortitudinis accessus Planetae ad Solem illo loco. Atque haec
incrementorum Virtutis mensura est.
Spacii libratorii per haec continua virtutis incrementa confecti, mensura longe est alia. ostendunt enim observata, si ipsi 1 C anomaliae coaequatae respondeat sua anomalia eccentri G I, quod I H sinus versiit arcus G1 sit mensura librationis peractae. Id si etiam ex ipsa prius indicata mensura celeritatis C es deduci potesst , t C conciliaverimus eXperientiam cum de mons cratione librae. Cum enim cujusque arcussimae
sit mensura fortitudinis illius anguli Jumma sinuum erit fere mense summa
fortitudinum eu impressionum per omnes 'artes aquales circuli quarum omnium communis effectus in tota libratio peracta. o qui summas inuum I G a cus Iram enim jam aqualeb I C 1 c anomalia alias ditersa adtitandarati confusionem P adsummam sinuum quadrantis, in fere ut 1 A versus sitnus illius arcus I G, ad I B versu inum quadrantis. Dixi fere. Nam in principio, cum sinus versus & parvus est, & parva habet incrementa, dimidio minus exhibet quam summa sinuum . Ecce. Capio quadrans pari s 9 S. Summa 9 os inuum eHAE si .Jam olim enim aDidi omnes ordine . Summas inuum in arcu I, hoc in sinus primus, in I7 .s ut insiumma ad hunc sic Io oo oo ad so. Contra sinus tersin quadrantis in Io oo oo ι-nus versus radiM I eis G, quod ese dimidium de so . Hoc ἐγεωμιετήτω sc peccanti principio lector nihil deterreatur. Nam priusquam sensibilis fit portio librationis, jam insensibili disserunt utriusque modi effectus. P m summa sinuum IT, qua MaoDMO, Vendit IT' . At sitnin versusgr. 11. ostendit , quod admodum paulo mi nus in illo. Si ummassinuum o ,qua in psa δ, ostendit per regulam pro portionum, partem librationis UT I de Ioo ooo . Ais inus versus gr. 3 ό. scy'dit II Z. Etsummassinuum Go, qua in o Io I , ostendit paulo plusJoosisi, cum sinus versus gr. 6o sit Foo oo.
Cum ergo demonstratum sit, magnete aliquo sic accommodato,ut ponimuS accommodata esse in coelo corpora Planetarum ad Solem, ii brationem Corporis magnetici futuram talem, quam metiatur sinus Ver suS, Causa confecti spacii: testentur vero observationes, corpus Planet r
librari in eadem mensura sinus versi a non alia: eccentri: valde igitus Consentaneum est, Planetarum corpora esse ma etica, sic ad Solci , disposita, ut diximus.
322쪽
inter sinus versos anomalia-IlIm eccentri, quae est inter summas sin um rectorum anomaliarum coaequatarum,
respondentia illis anomaliis eceentri; valde praecisse. Manto Plaianeta tardior in quolibet arcu,
liae coaequatae faciendas , ut earum collecti sinus justa mesura esse posssint virtutis per illam an maliam coaequatam
Ostendendum nunc est, non esse Valde male factum, quod arcus I C& io pro iisdem sumpsi . mando dico, i C arcum in corpore Planetae e menseram anomalia coaequata, tunc loquor proprie, s tunc C N erit genu isa men sera fortitudinis illiin, qua comperit Planora, cum Solem in linea B R
habet. Quando Vero dico, I G esse mensuram anomaliae CC centri, quaerespondeat an Omalia: 1 C, loquor improprie, abusus circulo corporis Planetae ad repraesentandum CCCentrum. Cum autem in descendenti se mi circi ilo eccentri, major arCUS anomaliae eccentri, minori Coaequatae re
spondeat, I G scilicet ipsi 1 C ; plures omnino sinus colligimus in i C quam in 1 C: & hoc jure. Cum enim sinus metiatur fortitudinem, & fortitudo agat pro rato temporis, &pro rato propinquitatis ad Solem deprope
enim fortiores sunt magnetes hOC est, Ut bre Vis sim, pro rato I C arcus; omnino totidem sinus sunt in I C constituendi, quot in I G inveniuntur.
Tantummodo in hoc peccamus, quod illos multos sinus justo longiores sumimus. ut G H est longior quam C N .
At hic excessus primum est per se exiguus insensibilis. Nam in
principio quadrantis parum differunt arcus 1 C I G , & sinus parvi junt : in sine quadrantis, cum est aequatio eccentri C G maXima, parum sitius differunci. Deinde hic error nobis ex voto est. Semper enim paulo plus dant, s summae sinu tum quam sinus versis quibus ab eXperientia commendatis hic jam studemus accommodare conciliare rationes libriles & magneticas. Ergo hic praesens noster error, longos sinus pro brevibus accumulans, Cavetur, si pro summis rectorum utimur simplicibus sinu bus versis, Cum summae sinuum non ad unguem paria faciant cum si-iatibus versis, sed eos eXCedant effectu librationis. Rem igitur intra sensus propinquitatem adduximus optimis rationibus. Concludamus, Corpus Planetae, instar magnetis, accedere &fugere, lege staterae in imaginaria diametro epicycli in Solem tendente, diametrum corporis virtuosam & realem D Α, in longitudines inedias porrigi, nempe B D hoc tempore in b, B Ain Σύ. - .aphelium enim est in Σή. R. Hoc pacto accessus ille libratorius Citramentis operam, a Vi magne lica, insita quidem & solitaria perficitur, sed cujus tamen definitio a ruuellium
forinseco corpore Solis dependet. Definitur enim, Vis, Solis appetenS, vel ab eo fugiens. Ac etsi vis haec inter magnetes, quae illos conjungit, debet esse mutua: ego vero supra cap. XXXIX de Sole negaVi vim Planetarum attractricem: intelligebatur tamen tantummodo mereattractriX,
uteX usurpato argumento patet. Hic autem ponitur simul attractrix, simul alio situ repultrix. Vel etiam hoc ponatur, ut Sol instar ferri nondum imbuti, tantummodo petatur, non vicissim petat: cum ipsius flamenta supra fuerint circularia, Planetarum Vero hic ponantur recta.
Suffcit mihi ex hoc exemplo magnetis demonstrasse possibilitatem rei in genere. Caeterum de re ipsa in specie ambigo. Nam quod Tellure in attinet, certum est, aXem ejus, cujus aequabili aequi distanti directiones
Defectum pr portionis, qua posuimus esse inter sinum versam Sc sum mam sinuum
rectorum, cO- pensari a contrario error. . dum sinus Iectos nimis longos colligimusanomaliae eccentri, pro cOPquatae . Vim magneti eam insitam eorpotibus
poris . Dimeultas ii iperfectio hujus exempli magnetis.
323쪽
De mentali huius libraticiis is principio. Vereor dicere rationali, n discursus rationis subi tolligat is
2 6 DE M o Tctione, anni tempora essiciuntur in punctis Cardinalious, Ineptum est ead hanc librationem & ad aphelium ; cum Solis apogaeum, Vel Terra aphelium, hodie pene coincidat cum punctis Solstitialibus non vero
cum aequinoctialibus, quod nobis esset opportunum ; nec manserit in eadem remotione a punctis cardinalibus. Quod si hic axis non est id6 neus, nullus in toto Telluris Corpore idoneus esse Videtur, cum nullus ejus tractus sit, qui quiescat in eodem situ, toto globi corpore circa priorem illum axem diurna & irrequieta gyratione circumvoluto. At vero, si nulla plane materialis dc magnetica facultas absolveri potest munia illa Planetis privatim commissa, ob defectum mediorurn,
idoneae scilicet diametri corporis , sibiipsi in circumlatione perpetudaequid1stantis ; qui defectus jam in uno Planetarum, in globo scilicet
Tellur1s, apparuit: accersatur ergo mens, quae ut capite XXXIX dictum, ex contemplatione diametri Solis crescentis, in cognitionem veniat
distantiarum, quas conficit ; dc praesideat facultati seu animali seu na turali, sic accommodandi sui globi in situ parallelo, ut debito modo i Solari virtute impellatur, & respectu Solis libretur ; Mens enim nuda facultate inferioris gradus destituta, eo ipso non posset quicquam iii
corpus.) simulque consilio utatur, ad librationis tempora restitutioni periodicae non plane aequanda, & sic ad transferendas apsidas. Quarum rerum verisimilitudines supra cap. XXXIX sunt eXplicatae. RΕs ΤΑΥ, ut quia eX Observationibus jam tenemus leges & quantitatem hujus librationis , qua diametri Solis aspectus variatur, quatCap. XXXIX adhuc ignoraveramus , jam Videamus, an illae leges tales 11nt, ut verisimile sit eas innotescere Planetae. Leges librationis erant istae, ut anomaliae eccentri sinus Versus metiretur partem librationis
Proportionari mugmenta di metri Solis, cum sinabus versis auoni vae coaequatae.
Dico ergo initio : dato dc concesso illo, de quo
testantur observationes, Planetam scilicet post aequales arcus eccentri, inveniri in signis γ. κ. μι. noli Vero in signis γ.ι. λ. tunc diametri Solis incrementum exhibere legitimam mensuram sinus versi anomoliae' coaequatae; non minus atque scimus, an om aliae eccentri sinus versos esse mensuram librationis.
eetentri Librationem Planeta' Mensu rit anomaliae ς L sinus versus cc eoaequatae Augmentum diametri
Solis,ut ea apparitura fuit spectatori in corpore Planetae supposito: de vicissim .
Quia ergo Planetae mens, siquidem ei aliqua adjuncta est, spacia,
quae libratione trajecit, non aliter percipit, nisi argumento auctae diametri Solis, ut cap. YYY1Y dictum; oportebit ei innotescere sinum Vese sum anomaliae coaequatae, ut ad ejus praescriptum diametrum Solis au
Demonstratio hujus rei haec est. Sit enim Ttinera ponta ψ imperfecti eccentri CD, DE, EF, in s connetiuntur punctyD. H. secantia diames rum Cp in 1. sevia ergo recta μη camio Pyclum
324쪽
cuturilin, ut eadem metasura acci 1-
mulentur incrementa diametri Solis in re, eXγ.κ.μ. . inspecti, qua mCnsura crescit sinus Versus anomalia: Co quatae. Id in solidum demonstra
re hic importunum esset Intelligi vero facile poterit in soli dum ita habere, si media & extrema sim ut con tingere demon stremus. Igitur Iuc anomalia coaequam in nihil nus versuae nihil: s Sol ex γ in ectas, apparet minimm , ita ut incrementi quae portio sit itidem iVihil. Sic in F anomalia contaquata est 1io. Sinus versus aequalis integra diametro so oooo. N Sol Grinia
flecti apparet maximus, ita ut incrementu ejus totum accesserit. Pro anomalia igitur coaequatas o. erigatur ex A perpendicularis A M ipsi CF connectatur M B . Educatur etiam ex α tangens epicyclum in D spunctum ν contactus cum β, centro connecitatur. Cum ergo ανδ sit re suae per octavam tertii E v-CLIDIs,s M AB rectus ex constructione, β ν, β α, aquales ex
constructione, ut s-Trianguia igitur siunt aqualia s
dicularis cadat ν o. st are cum ν 'sit rectuου; aquatur igitur ipsi M ΑΗ ; f, , aequabatur ipsi M Η Α ; triangula igitur sunt similia ; s ut νδ ad
δο ,sic MA ad BA,s vici m. Cumque aquentur N MB, BC, s p ; sunt igitur uncta, hoc est γο, ad ο ε icut M A , B Α ,juncta, hoc Zc Α, ad A F. Cum igitur C A sit sinus tersus anomalia. eccentri C B M , Nponatur metiri partem librationis res ondentem, erit γ ο illa pars. Srgo in hac anomalia eccentri C B M , vel coaequata C AM gr. 9o, Planeta erit in o. Sed anomalia coaequatae gr. 9o,scilicet C A M sinis versi es dimidium totius diametri , HI. Io oo oo. Dico etiam diametri Solis in A α quantitatem Ῥ; ibi lem ex o, fore medio loco inter quantitatem visi ex γ s ex ' , Aicut dimidium augmenti accesserit , Planeta in o versante Infra. Sit enim diameter corporis Solis α anguli visitonis ξ α, ξοα, ξγα,
in proportione laterum γε, Srgo per tertiam sexti E V C L I D is conversam,
angulus γξ , linea ξο, in duo aequalia in HIS N γξο dimidium est ipsius
γξ totius augmenti diametri Solis. 'od erat demonstrandum. Certum est itaque de extremis & medio, quod hoc pacto, si ii orationis diameter dividitur a Planeta in proportione sinu LimVcriorum anomalia: eccentri, A a diame
325쪽
nuum versorum anomaliae coaequatae.
Id majoris evidentiae caussa etiam hinc ex parte patet. Erigatur reir B L A ipsi e , ad perpendiculum: F centro A, diastemate aqua si ipsit A c , Mibatur arcus flans B L in L : Nconnectatur A L . sum ergo sit anomalia eccentriC B L si o 3 eriis inm ver 'Io oo oo, dimidiari
totius diametri ue quare s libratio γ', dimidiari totius γ proinde distantia erit βα. Ei verbaequalis es ex constructione A L . quare Planetaerit in L. Et quia ipsi B C vel B M aqualis est Α I,
fB A commune latus, s LB Aretatus, ut U MAh triangula igitur B M A , A L B congruunt. Itas
A M, aqualis s B L . Sed A M aequatur ipsi αν uisupra ; ergo S B L. Sed α ν scilicet praten reiso αον, longiores quam αο subtensacuto ανο. ergo N A L longior est quare
αο. NA L longior es quam B L . multo igitur longior Α L quam αο. 2 inor ergo Oidetur Sol in dytantia A L quam in distantia αο. si tantia vero oto, jam modo videbatur medius inter maximum sminimum . are in distan tia A L apparet Solminor medio. In L igitur etsi dimidium de semicisculo eccentrici est absolutum, tamen minus dimidio incrementi accessit diametro Solis. Sane quia & anomalia coaequata LAC minor est dimidia cio. Atque hoc illud est, quod cap:XXXIXn Ostorserat, ut praecedenti cap. L V I. dictum. Si enim orbita Planetae perfectus fuisset
circulus, augmentum diametri O mensurasset augmenta sinuum vers0rum anomaliae eccentri: cujus observatio alienior est a mente Planetae quam observatio coaequatae: ut jam audiemus. Vide igitur a contrariis, quam commode ista mensura Planetae tribuatur quamq; plausibiliter. Si librationis ipsius mensuram a Mente comprehendendam poneremus, anomaliae eccentri sinum Versum, quem ObservationeScommendant, tunc destitueretur mens Planetae ab hoc medio diametri Solis variabilis: quia se non accommodat ad sinus Versos a nomalia hujus eccentri. Planetae enim iter non est circulus. Et mens Planetae intelligeret librationis partes, seu spacia conficienda seipsis, sine signo. quod pridem inter absurda retulimus. intelligeret & anomaliam eccentri, quae est angulus, inter duas rectas ex Centro eccentri cjectas, alteram per punctuaphelii, alteram per centrum Planetarii globi. In schemate est DBC vel ejecta ex D parallelo ipsi BC, linea DK. tunc x DB est ejusdem anomaliae cccentri complementum.) Si ergo mens percipit angulum L DB, necesse est ut percipiat trina puncta K. D. B . De puncto D non est dubium, qUia hoc est centrum sui globi. De K non multo dubito. Nam BC& DRob
infinitam Fixarum distantiam tandem coincidunt in eundem Fixarum locum: fixa sunt corpora realia. Itaq; nihil est absurdi, Planetae mesa rem sensu quodam occulto in conspectu habere Fixam illam, qti quovi tempore praebet aphelio hospitium. De Sole B negatur, ejus sensum
Planetam Non posse habere Cognitionem anomaliae e sentia. Ettamen ne hoc quidem dogmate opus tuit. in modo naturali paulo superius.
competerem mentem Planetae, quia B nullo corpore vestitur.
326쪽
praetereaque & caussa sublata, chir B in spigeretur, effectus quoque tollitur. At s inspici debet, si circulus C D est conficiendus. Orbitae vetaro Planetarum non sunt circulares perfecte, quod capite XLII ex. ob se attonibus probatum est. Ergo neque collimant Planetae ad s . Et sicipssem A quasi centruna,posterius est ipso itinere C D . Si vero inspicere- uir a Planeta, prius esset ipso itinere. HIis itaque de caussis nego sinum versum anomaliae eccentri mensuram subministrare Planetae, librationis sit , non quod liqc mensura non sit, sed quia etsi sit, a Planetae tamen mente non respicitur. At si augendam & minuendani o diametrum Planetae ponimus pro
medio seu adminiculo, per quod ad justas & seipsis imperceptibiles di
stantias ipse librationibus suis pervenit, huic q; diametro O variandae CX demonstratione proxime eXpedita regulam demus & mensuram, a Pla saetae mente percipiendam, an om aliam eccentri coaequatam,in schema te D A C,Vel potius KDΛ: jam 1gitur stamus rectius. Nam utraqssigna sunt perceptibilia : ex parte librationis, crescens & ὰecrescens magnitudo idiametri O ue ex parte mensurae seu anguli, tria puncta corporibus vestita. Nam in Aipse O est, in D Planeta, in K Fixa, index aphelii. Fortassis itaq; dicendum erit, squod quidem&jam supra cap. XXXIXposito casu, quod Naturae vires non sufficiant motibus coelestibus admi nistrandis sumus amplexi) Planetae tributum es e sensum lucis Fixarum Solisque uecvj tis radiationum concursu apud centrum Planetarii corporis, angulum hunc anomaliae coaequatae aestimet. VNA sola difficultas est expedienda . Quamobrem non hic ipse angulus, fiat mensi ira operi Planetario, quod est hic augere diametrii Solis accessu ad Solem, sed pro angulo, ejus sinus versus ξ' Et quibus mediis Planeta sinum anomaliae coaequatae percipiati Vtrum ipse quoq; more hominum ratiocinando in Geometricis Fficiat λ cum tamen nullum hactenus munus, motus coelestes administrandi, in Planetae mentem com pe tieri t, q tu o d no n in sti iactu divin o,1 n de a prinaevo rerum Condit ab huc usque pertingente, citra ratiocinationem ullam, obiri posset. Repetendum itaque expaulo supradictis, quod sinus anomaliae coaequatae sit index fortitudinis angulorum x D A. de qui b. Aristoteles in Me chanicis, & hoc eodem capite paulo supra. Nam duo brachia commissa angulo obtuso, facilius diriguntur, quam angulo recto, idqUs impropo tione sint vim. Et vicissim duo brachia angulo acuto coagmentata, facilius in unam rectam coguntur, capitibus conj unctis, quam si angulo acuto coagmetarentur. Repete demonstrationem ipsam ex paulo pinissis. Itaq; uno modo, si constet Planetam habere sensium fortitudinis angulorum, nihil erit absurdi, si dicamus nostro hominum conceptu in notescere 1lli sinus angulorum. At cur ille sentisceret naturalem fortitudinem angulorum Z Nimirum ad naturalia revolvimurprincipia. Sint enim ut prius,tractus certi corporis Planetarii, quibus insit vis magneti ca irectionis in lineam, quae tendit in Solem. Sit autem jam non, lut pri-uS,Naturae corporis, sed animali facultati, seu quae regit corpus Planetae
tu volui reis spondeatris C aequatae 2 fuit index fortituis dinis librati O-nis. sinus yer versus anoma-liae eccentri fuit index confectae librationis: Ita hie sinus ipsae anomaliae coaequatae est index celeritatis, qua crescit Solis diametes
sinus vero versus anomaliae coaequatae , est index augmeti jam comparati peIomnes celeritates ante. cedentes. Modus , quo Plaiieta in coingnitionem ve nire positi Gnus versi.
327쪽
niens iis con- euriat. Comparatio principii men. talis cummagnetico .LSO DE MOTIB. STELLAE MARTI sintrinsece, hoc tributum; it dum a Sole rapitu aXem illum magneticunt ad easdem perpetrio Fixas dirigat 3 nisi quatenus si accessii seculorum eum partim inclinat. Orietur itaq; pugna facultatis animalis cum facultate magnetica,&victoria animalis : non aliter atq; cap. XXXIV. diXeramus, corpora Planetaru naturaliter a ete appetere,sed moVeri a Vi CXtraneas. Vel cape accommodatius exemplum. Brachii humani naturale pondus deorsum vergit ad Terrae centrum; animalis vero facultas hoc praestat vexillifero, ut illud supra caput extendat, & in gyrum agat: ubi vincit animalis facultas naturale pondus,Vinceretq; perpetuo, nisi corpus vexilliferi cum omnibus facultatibus mortale conditum esset. His itaq; positis, Planetae mens ex lucta facultatis animalis, ad retianendum axem magneticum comparatae, cum magnetica Virtute directionis in Solem,intelligere & pcipere poterit fortitudinem angulorum. Et hic modus confirmari videtur etiam per eXemplum Lunae, quam certum es in diametrali linea Solis & Terrae fortius incitari, ob hanc i psam forsitan angulorum fortitudinem. TANDEM igitur summa ha C eritis Planeta constitutus in aphelio, nihil ad Solem nititur, sed provehitur pro
ratione distantiae Α C. ad hanc pr0- motionem sequitur anguluS ΚDA.
ad anguli hujus proportionem fortitudinis ipse Planeta Solis diame
trum auget, accedendo ad Solem. accessu minuit distantiam, ut sit 1 D. minuta distantia celerius FVehitur. celerius igitur mutatur ΚDA angulus.
celerius igitur Planeta caeteris paribus) auget O diametru . Ita essicitur perennis circulatio, n5 p intervalla, qualia nos in nostris cogitationi b. δίcalculo sciatuimus,insensibilia errata no considerates, sed plane cotinua. Dixi haec haetenus cum conditione, si libratio, qua de testantur Observationes, nequeat perfici a Virtute aliqua magnetica, Planetarum corporibus insita, & si omnino necesse fuerit, nos ad Mentem confingere. CViasum si comparare libeat illam naturalem dc hanc mentalem motionem : illa quidem per se stat, nihil indigens; haec vero mentali , quomodocunque illam animali facultate movendi corporis instruas, testimonium illi magneticae perhibere, ejusque subsidia accersere vide tur. Primum enim mens ipsa nihil potest in corpus. Oportet igitus menti adjungere facultatem exsequendi sua munia in corpore Planeta librando. Facultas illa aut animalis erit, alit naturalis & magnetica. A ni malis esse non potest. nequit enim sicultas animalis transportare coi pus suum de loco in locum ut requiritur in hac libratione) sine potρ state alterius corporis adminiculantis. Erit igitur magnetica facultὸ hoc est Naturalis consensus inter corpora Platae tae Solis. Itaqd. mens naturam & magnetes in subsidium vocat.
328쪽
anomaliae coaequatae, dum dimidium perficit operis sui, quod consistit in augenda vel minuenda diametro Solis, supra quidem γο librationis partem ablolvit majorem, in
fra vero omisnorem. Neque γο ο , respondent partibus temporis. Nam plus morae consumitur in γ ο, quamus supra ο excessus requirebat. Neque continuo augentur partes a i versus γ, sed apud γκ sunt minores, ut& apud et c. At mentis opera solent esse constantia. Propterea nob1s fuit opus, illam instruere facultate animali, atque magnetica, dc pugnam utriusque Comminisset, qua mens admoneretur de ossiciostio, de quo nec temporis nec spaciorum confectorum aequa litate admoneri potuit. Itaque rursum lenti subsidium a natura peti
Contra hae modificationes omnes insunt revera operi Virtutis ma gneticae CXtraneae Solis , eique conjunctae magneticae , insitae ips1 Pla laetae, ut stipra explicatum. Si ergo per sese ossicium faciunt virtutes magneticae, quid opus illis est mentis directorio 3 Ac etsi de magnetica Vi ipsis corporibus Planetariis insita incerti mansimus, contemplatione axis Telluris, qui diversus es a linea apsi dum Solis: at haec δ issicultas utrinqne communis est. Nam dc Menteposita, tamen coacti sumus admittere talem axem, qualem in Tellure desideramus ; quo mediante mens apprehendat fortitudinem anguli, seti ejus sinum Versum. Contra vehementer urget nos Verisimilitudo, ut librationem hanc Planetarum, quae citra controversiam leges Natu rae sequitur, Naturae ascribamus in solidum, quomodocunque ea insit corporibus Planetarum.
Adeoque ipsam hanc comprehensionem sensitivam Solis ScFiXarum , quam molliter ego accipio , Mentique Planetae indulgeo, nescio an sufficienter lectori Philosopho comprobaverim. Accedit & hoc, quod in ipsis etiam modis, quos Menti praescripsi mus, omnium, qui post mi esse, probatissimos, implicari videtur quae dam incertitudo Geometrica; quae nescio an non a Dgo ipso repudietur, qui hactenus semper demonstrativa via progressus esse deprehenditur. Nam si Planeta prout ad Solem, partim insita Vi appropinqua verit, in alium & alium gradum virtutis ex Sole adventitiae venit s. ut quidem venie. de si diversi gradus, reciproce ipsius etiam Planetae vim appropinquandi intendant, dum angulum augent, qui Regula ponitur appropinquationis, seu auctionis diametri Solis : Nisus Planetae proprius, denique sibiipsi fiet ex parte mensura, & in intentione Planetae , si natat prius δί posterius; cum sit per partes inaequalis, dc ob hoc ipsissim mensura indiguerit. Qia' pacto non demonstrative, sed quasi
per regulam falsi, dabitur exploratio, temperandarum Virium utrius que Virtutis, ut eodem tempore sese cXpediant, eodem corporis cim
329쪽
posita mente quae sequatur caussa progres sus aphelioxu.
elioriana occasionem invenire suspicari velit. Sed nos supra cap. xxxv in suspenso reliquimus , an non hoc genus motuum ab alia causa scili cet ab , possit existere ue ut sicut ferrea tabella vim magnetis lin gulae ferreae intercipit, sic Planetarum corpora sibi mutuo etiam sua, virtutes magneticas proprias, quibus ad Solem annuunt,intercipiant . Nam ne cum Solari virtute hoc fieret, ne inquam Solaris Virtus, com munis omnibus, interciperetur uni, interjectu alterius; distinximus in ter essentiam corporis Solaris & Planetariorum . Cum igitur non di stinxerimus inter corpora ipsorum Planetarum, Videtur hoc in caussa relinqui. Neque sane expediri potuit, nisi deprehensa verissim adispo sitione magnetici corporis Planetae, qua libratio adiministretur. Sed ut ratiocinationis sit exemplum: Sit dispositio magnetica Pla netae, qualem paulo ante cum introduXissemus, postea de Tellure ne gavimus . In ea non habet locum impedimentum ab . Nam quia virtutis magneticae effectus fuit, ad Solem tendere, & a Sole fugi re,interimque directoas tenere fibras sedis magneticae ue si ergo alius Pla iacta, Solem inter & Planetam interveniens, impedit hanc ad navigatisi ne 1 ad Solem vel fugam, non impedito communi motu ex Sole mi nus igitur justo adnavigabit vel fugiet: &sic mutabitur circuitus ain plitudo cum periodico tempore, successu seculorum ue iterumque corri getur contrariis eclipsationibus; at non transferetur aphelium eX hac quidem . Igitur causa motus apheliorum a nobis prius alla ta, adhuc sola regnat, sine socia vel aemulo. At neqtie si mens librationi modo dicto praesideat, quicquam n0cebit ἀντιφραξις. Vteretur enim mens pro regula, ut dictum est , augendae Solis diametri, angulo anomaliae coaequatae; Sc ejus sensu exiguum
ad tempus privata, quippe tecto Sole, posset, si diis placet, compensare,
quod neglexisset, Sole rursiam mergente, an Omaliam coaequatam reducente in conspectum. Dominatur enim mens, si qua es , animali facultati, eaque alias etiam inaequaliter utitur pro re nata. Cur non igitur & hic ea extra ordinem uteretur ad tollendam hanc discrepantiam
mensurς anomaliae coaequatae & mensurati diametri Solis quae per Solis eclipsin irrepserat Z uid quod etiam alii hujusmodi sui aci
tardi motus, ut aequinoctiorum praecessio, orta cX aXis Telluris directionc ad alias atque alias Fiaeas, non ad Solem ρ ubi nihil emcere potest Solaris lum1nis aVersio , cum nec ejusdem praesentia illam essiciat. Itaque ut magneticarum efffigiam iis incommoda etiam in propriis Planetarum librationibus, non minUS g cap. XXXV. in Cota' muni raptu ex Sole, dicendum est similia quidem esse posse Planetarum corpora caussa magneticae dispositionis; sed aut longius ab invicem re mota quam ut orbes Virtutum Planetarum coeant mutuo, aut fortio' rem Virtutem ex Sole emanantem non minus 1llam, quae proprias Pla'netarum Virtutes in actum elicit, quam illam, quae illos in orbem rapas
quam ut objectu imbecillioris corpusculi impediri omnino posit; scd
330쪽
PARS 4. ART A. 283 transire, ut luX per globum aqueum transit. aut tantae exilitatis esse corpora Planetarum ut nihil essiciant ; nec Solem unquam ulli Planeta
rum qui a SolemoVetti ab alio Planeta in solidum intercipi, quemadmodum Telluri Sol a Luna nunquam in solidum intercipitur. Nam , etsi Lunae quidem totus Sol.ali quot horis tegi potest; at Luna non libratur versus Solem, sed versus Terram, cujus aspectu ipsa privari nunquam potest cum Lunam inter & Tellurem corpus nullum intersit. Quod si tamen alicui videtur plausibile, transpositum apogaeo Eum esse momentaneum, & ex hac causa, eclipsati Solis oriri ; dicatis , si placet, Ne libratio, sub eclipsim interrupta dum Planeta interim a Sole translatus est in alium angulum, aliamque ejus fortitudinem) eclipsi si nita, subitum celeritatis intervallum admittat, ideo Compensari hunc anguli saltum a Planeta ipso ue inclinatione axis tali facta ad Solem , post eclipsim, qualis erat in principio eclipsis. Sic enim obtinebitur trans positus apheliorum, sed saltuatim factus, Sc durans plurimis annis eodem loco sub Fiaeis, donec alia contingat Planetae offuscatio.
Illa vero prior causa transpositionis apheliorum, Orta eX aberratione libiationis a circuitu sub Fixis, propter alterius ab alteroneXum, magis esset pro aequabili apogaeorum transpositione. Denique neutra harum causarum Valente, habeat mens animali instructa facultate , quae praeest constanti directioni axis magnetici, hoc etiam munus inclinandi ejus, successu seculorum. At nec ulla harum causarum nec adeo mente in universum stante, acquiesca mus in natura : quae cum alia omnia eXpedita dedit, tum etiam moti apheliorum luculentam occasionem ostendit.
Quomodo s ante libratione, capite LVI demon
strata & inventa, possit tamen error admitti in prae
postera librationis applicatione, qua iter Planet ae buccosum efficiatur .
MALO ME CALATAEA PETIT, LASCIVA PUELLA, ET FUGI Τ AD SALICES, ET SE CUPIT ANTE VIDERI.Ros pC Υo verum hoc de Natura cano CX OrC VERGILII.
go propius enim ad illam venitur, hoc petillantiores tu dos facit, hoc pluribus anfractibus sese ipsa comprehensuro, jam jamque tenenti surripit: nec tamen invitare cessata ad se comprehendendam, quasi delectetur meis erroribus. Quod toto hoc opere spectavi, ut Physicam invenirem hypothesin, quae non tantum distantias efficeret observatis consentaneas, sed etiam a quationes itidem probas, quas hactenus ex vicaria capitis xvi coacti