Actuarii Joannis filii Zachariae operum

11쪽

2 METH. MEDENDI tras,ac praeter bas nona, qua commoderatae r temperata, Graecis συμμετρος ημ εν serat nominatur. Prout itaq; homo ob caussas qua materia mami, in prima coagmentatione suppeditant, temperaturam coalescit ita epro aetatis victusq; comutatione, eamsum in- 'crementosum decremento permutat atq; euariat, o interdum ad contrariam detorquet. Porro neque hoc latere debet,quod homo aut aequali atque in omnibus membris simili temperie eonfiatiaut alias parte temperatus, et a alia intemperatus est, . ali a contrariam obtinet teperiem prout haec illam exuperat. ει-

quidem alius figidum frientactus caput,reliquo toto corpore calidus esiali, eerebrum bumet, enire,exempli grati siccessu e bae partes ita , alia calidus erit.' Atq: singulas uis fuctionibuspro recessus modo secernuu-tur. Pateficiunt autem se exuperantiae eum morbo eorripiuntur, quod ab contrariis opem,

ere a similibus noxam sentiant. β quoque quae ab ortus primordio cum firmatione con-

natae sunt intemperies, milibin augentur, m utrarijs emendantur tque quod ad temperamentorum tractationem pertinet, quod huius documenti principia antea didiceris, bis

satis sis nouisse.

12쪽

D I B ER. I. 13 Pre hominis lanctionibus , quae secundum

naturam sint,&quae secus. CAP. 1 DIα.

Orro iam tepus est,ex quibus temperamentis quoinctiones prodeaner expendere. Siquidem aliabalis sunt magis aptae, furalibus quibusdam. teperametis familiares magis. Iuare si iam quasii tabella, commoderati haminis. naturales actiones depingantur icebje inde eorum quos qui intemperati sint aut toto corpore, ut aliqua eius par te unctiones intemperiei proportione restondentes coniectare. non enim commentationis breuitas, ut omnessigillatim excutiamus, patitur. Proinde mente mihi concipe: hominem

temperie victus moderatum,moderate temperatam regione incolentem,aesateforente: bula sinibit externum insistat, appetenti ' turales omnes actionaes probrue erunt,semni, e inter dormiendo decubitus boni, concoctiones item, eg quae eas insequutur excretiones recte fui, quinetiam sinceracemnisensuu instrumentorumsuctisues, e prae caeteris, quae magis generis locum tenent,principes,e denique voluntariae, quaeq; ab electione pendent motiones integrae erunt. Sui dissimiles bule naen

sunt temperies, similes quoq; babent aqficus,aetanto deteriores, quanto ab hoc, corporum, Matum icornutim victuum ae anni tempo-

13쪽

rum temperies magis disiaut. LAtque appetentia ab seria, pravas naturalium scultatum fuctiones, tumultuosi, nee bs constantes, nessabilis smni,cubaudi rationes insuetae, couco 'aiorum errata, mar excretorum coloreseon entiae, iritus animalis nonsatis firma

actiones: haec omnia aut impacta alicui m-bro intemperiem , ut ob eam talis sit assecius, saliues adho, atit breui impendoe eorpori noxam denuntiant, pro ratione nimirum detrimenti fimctionis totum guberuantis nature. Vs,veluti antea docuimus,leperamenta,anui tempora, regioues, aetates, ictus ratio, e qua extrinsecus occursent, quibus sigillatim recensendis nunc non es Iocin, Gr opitulantur, emaduersintur. Illuὰ Oufum in praesentias ireti cet,qωod quicquid unicuis secudum iraturam euenit, tu illa etiam delinquet. Caeletam primu dicendum videtur, quibus iudicisi a gentes morbi discernantur, deinde ipsi quoque morbi sexplicandi, ae quae vivendi firmula ac diaeta ipsi commodata sit nam si bacferae connectatur tractatio, quidnam sit ipsi rum quodque melius securius disse min.

De praecipuis hominis functionibus. Vm fres sint in corpore magni momentiscultates, nempe νitatis, calor misi

14쪽

tus,ad bae princeps sentiensq; σ mouens, σdemum nutriεns,alterans, m augens: singulae fani adeptae Ρnt sedem.barum prima, cor a teriamq; obtinet, per qua tauquam canalis quo sitam, innatus vitalisq- calor invulsersium animalis corpus deducitur altera ab bae tenee cerebru pinalem medullam, noemosq; qui inde exoriuntur , ac per quos principes actiones, smyusq; omnis ac motio voluntaria obitur. Tertia ais harsi ultima ines iecinori aevenis per quas sanguificatio ae nutritio perficitur

De natural:bus facultatibus. CAP. V ti

rque hae in uniuersem,m reliquae partes tu; trumentales ac di milare praeterea similares quoque,naturalibusΝcultatibus gubernantur, attractrice inquam, reten trice,alteratrice, tar excretrice. Ῥuumquoque

enim simplexprimums mebrum , ab eo quod di bibiuum es alimento, sibi Ismiliare attrahens, retinet primum, deinde alterat, quodq; ex eiusnodi nutrimento sibi accommodatumes ae idonesi apponit: quod vero alienum es veluti repudiatum excernit, atq; ita quod appositum fit antea iam agglutinatur, ac progressu temporis a 'milatur, cedits in membri

proprium tum arimentu, tum nutrimentum. Verrum cum tot flat uos gubernantes foliate , quot putas ab is ommitti errores, praue

15쪽

ipsarum quas delinquit 'cum modo perperam'

suo fungitur incio ingruente intemperie quapiam: modo ob qualitatem bumorum audiam, aut immoderatam quantitatem destigetur: Ῥel cum prima ipsarum scultas, equa ba pendent, ob vitium aliquod naturale, casem νε qui vitari nequit , agere iam desistat. Atque haec, ut diximus uni omnibus membris vitia fuctionesq communes, soli; patientium loco- rum prae santia ae uobilitate inter se dis dia,

De uniuscuiu'; partis instrumentalis peculiaribus affectibus. c Ap. via

Eculiaria uniuscuiusqueβn cordis pri mum, figora cir calores, quae primario

-mitio illi contingunt, tum qui ob aliorum membrorum antea laborantium asseclam quempiam, babitus affectiouras accedunt, tu mo- , di Dur animi deiectiones,motus ratione carentes,palpitationes,sucopae, quodcunq primum eo refrtur. Coebri vero . Dinalis m dura,'nemorum qui iude progignutur vitiasunt, nihil aut aegre sentire, delirium, mor hincomitialis, melanchobalbremtis, Libar- ἔπι, migilia, detentio opor illa Graecis aureas, hie κωμα nuncupatur) nihil aut di . eviter moueri, conuulsio, tumor, neruorum di-- sensio,eorundems resilutio, aes uidest eius modi. Iecinoris loreo . venarum quae ex eo 2 exortulit

16쪽

t I B E R I. I exoriuntur, sunt coctionis er sanguifieationis quae tum in ipse um mens genere obeuratur,1 27ratae a bones, quae varia morborum generap=ocreant,sic cibi qui prima Ra coctone strantur, variis qui cirea illos committu tur errores, morborum pecies inserunt,quinetia uumerari nequeunt. Horum autem qui

Dissignis deprebenditum

Quomodo unusquisq; membroru ossicialium ectus discernatur. CAP. VPII.

- Itia quae in rerebro, pinali medulla, neν uis, inde propagatis in Hent, comme ἀcia a tiones tum sensuum, tum motuum pare iunx sic eordis assectus, italibus scuti tibus qua D lm appetant,acpusuum diffrentus distinguuntur. Iecur item ven m. genus insistanti ea quae per urinas deserun-

tur denunciant. suae vero vomitu aut aiano ducuntur,ea quae er os ventriculi,et ipsum adeo ventriculum ae intoli adhaerentia male habent, indicare selent. Eodem pariis quae thoracem a gurat, F quae tuin redduntur,

necnon restirationis generibus innotes uni. Veruntame ire licet inumquodq; mebrum quocunq; tandem vitio infriatur, or potiss-

mum Finsigni ferita σε fio, sedes, laboras

princeps, unascum quodq; aut loco aut pr sautia proximum alterans, in commutans in

17쪽

perniciem νapit. nam cum eonorabilia rau. Aa sint π compatientia, a se mutuo a iuntur tarmutantur. Verum cumsingulasibi pro , prijs , τι diximus, patefiant iuri's, Gin alia praeterea sint, qι- mbi increwemut vitiaiati sentur Ῥω prima depeculiaribus cui q- u tis egerimus: de essem, quoq quem consensu rexcitat, ut nequa in noLba hac commentatione confisis oboriatur,pertractabimus- , De pulsuum examine eorumq; agnitione.

Vare cum omnium praelianti fies ximes ad litam, tuendam , necessaria sit quae e corde promanat facultas, non iniuria de ea primwm disserendum nobis esse videtur, quo vitalis roboris modos, qui plurimum tum; ad dignotione, tum ad inhaerentium vitiorem praenotionem consirent sire possimius. Debiue de reliquis quoq- agemus Atas cum pulsus masio primum cordis aqfectus.deinde eum qui a. partibus binc inde collocans ad pysempertinis gunt, prodat, antea in hoc dendum est , ut pulsi ε motus ais ita post bos eorum dispi mina agnostere disiamus. Cit ergo nihil alitasis pusue natura, nisi arteria dilatatio: con-t fiso et quae intercedit quies mediar cum s

dilatatio,ita δεα λκιν vocamus t mosus ab .is missor , quo exterium adratirabatu et

18쪽

ἱnsitum calore nutriat re fueretq;: confractio is, quaere uaucupatur, motus ab externis intro , mi Mimns , quasse peruacanea sunt *italis Diritus excremeum propellantur: iligenter hae motiones tibi siunt inspectandae,

earum velocitates rem interuadoru diis misa. ipsiorum tempora, praeterea pulseationum inementia, e arteria consi entia, i

s per quies q- tuter contratonis terminum et dilatationis principium interuenit,ae ipsius tempora, quaviumq; haec inter se mutuo distat, inuenienda.biue nans omyia baud di culter patebunt. Suod si nihil e ternμm aut inter . nummiaesitamscit, nec qΚcq m nota dignaeis literationis pulsu adserre potes,eommo --deratum cum in Umagnitis ive er Nebemnia, mendi cile tactas oeda nee durus sit,atq; is Dbsequentibus moribus aequalem reperies.

- Si aliqui uerit quod inse iat, ipse q-q-

euestigio immutabitur. acto nans calore,n arteriae durities renitatis' primum pus in magnitudinem excre cidi. deinde si nec in ea quidem usu acquiescerit, additur magnitudini celeritas. qu)d si ob caloris abundiantiam, etiamnupraeterea aliues desiderauerat , praedi

19쪽

ao METH. MEDENDI

primum rarus esse incipit, deinde tardinis posremo' parum. Porro siccitas aut humi Attis moram traxerint,issa duram, baee bumidari

madidams arteriae tunica incit,verumacti nis qualitatibus complicata, consimiles quos

pusu frient. 'Luod ubissequentespulsus, aequabili morueleantur,nibit praeterea noui denunciatur: seu alter motus paulo plus minus me temporis intermiserit, ut cessationis te in duobus insisquentibus motibus sit aequale, usuqua quenquam siematum iri conicies, praecipuesi ager aetate vigeat. Senes naus interdum 'tasiis leuadant,quod in tu eorum rador obpaucitatem omnia languidiusculi sua munia praestet. suod si intors bsequentes aequaless motiones nonnulli interciderint, mutio seunt mitis-res,quod ad malitiam spectat , atq; intermittentibus1neliores basiandi sunt. Nam es aliquem usus defictumsuppleri denotet, ni bib-. minus scultatis robur prae se frunt. Porro quo pulsus ablatio, ἁσφυμαν Graeci nuncupant) intermittentibus est deterior, eo bis imseriores, si massiliam consideres, sunt interciden sises. Denique qui ex multis pu*uum generibus ariam inaequalitatem e sciui pro ipsoru excessu ta a commoderato abscesssse connotat.

Verum ne nimis obseura nostra reddatur ora-

20쪽

LIBER . I. ar

tio, ubivnumques pulsum Interimin, tibi αν Διδε cultatem quaenam inde colligitur, eatoris item incrementum ac decrementum, e si qua tu praecipuis partibus oblin umo infamatios

viget, eU quod humorum coctiones ae multitudopraepollere exsili mantur, demonstrabimus. Proinde cum nihil aliud sit pulsus, metue dictu sis, quam arteriarD motus,is quo ab interni ru cietur, Alatatio, et quo ab externis introfertur, contractio nuncupatur. Vsuautem dilatationis em,t ad Osiris portionem

externus aer ob eius contemperationem attrahaturi contra Bonis vero, itfliginos mi-daq- excrementa protrudantur. Si Uulturnmum urget, magnin primum, deinde velox quoq pvsin incitur, er magnitudo quidem dilatationis, in trespuI uum dimentiones rempe longitudinem,altitudinem c latitudinem excresit: celeritas vero ubi adest, dilatasio ab

externis intro, cotnamo ab internis extra exiguo temporis interuallo remeant. Contra

aceidit biparuus es m tardus. Nam paruitas appellatur, ibi a eommoderato tribuι ἀ- mensionibuε reeedit: er tarditas quando post

longum temporis patium arteriae motus restituitur. DIstupore eum qui inter pulsandum tactum veluti comprimit, nuncupamus : ermollem, qui ceu humidus σ leuis tactui oebba currit