장음표시 사용
171쪽
gnis memorati , se s lenieac sero pullulare posunt. Sed de hoc post et ius
agendum, sequenti capite. Dicamus de corticis ea caliditate, ob quam a Censu mcdicamen Orum, in quartanae curatione, prinscr ibedum Corticem ceu
set Chissetius. Qtupro primum, unde tanta caliditas cortici insit, ut flammas ignemq; CXCitet in homine. Ego certe supra,contrarium probaui. De calido participare,non inficior. Rationem superius quo
que attuli, Sc distinctione adhibui cum Vallesio. Sed fac ita cabaeum esse
tum Z An propterea si CP bit, accendet, torrebit imbecilla praecordia Z an incremium facessent viscera,& Carbones una, vel a tera Corticis exhibitione tprobet ista,& erit mihi magnus Apollo. Cur non pintius in alia cON torquet,vel aeque calida, uti cortex, vel
certe ipso calidiora, Rem dialia adhuc in corticem insilit,eat,& Galenum multorum capitum reum Cen
seat, & medendi imperitiae sugillet, ut theriacam tot quartanarijs,& porrexit, Mporrigendam suasit. Si ab
usu theriaca non metuit c s. impavidus ea Vtitur, Cur tam pauι ι refugit ita quartana Corticem e Cur tot damna metuit ab cor An quia ut moris est, Dat venia- Coruis, να- censura columbas e
nescit 3Martana calidis e pungendam Hoc certe sanciuit Hinoerat Med . Corum Archimandrisa, lita: do loc.in homin. br ait,
perfrigeranda est , prater quam si quartana exinas. Subscribit AriR. in Probi.
loco a raseris notato,qui docet quartanam ωlidis restinguendam, ignemque accendendum in corpore t quod exiguum fibris re s riser,
172쪽
3 Libre secundastinet , extis uatur . Sic ota, tum quia , ut praeclare flamma maior, minorem , notabat Christoph. Guari- absumit, eidem . nonus, Vir doctiis. Melan- C p. . Imo Choletius nobis imia cholicushumor tunc tandem
phobi tandos promia r Ploram, ρέ, cum refrigescit. Ergo Chis. Galenum, Discoridem Pu illius contumacia , calidis calidis utuntur in quarta- abigenda est . In Consit. nis; adeoque m rhame, 3 s. pro Anis. Matthioloper, centaurea minus Cen- quartana laborante. sent adhibenda; ut mirereerte , potuisse ab eo im- Corollarium. probari corticem in quartana curanda. GO subinde adhibui Nunc interrogo, quid si ', tertianis corticem di, radicta fuissent adhibita eadem semper selicitate, consulente Chisello An. quemadmodum in quari propterea viscera,& imbe- nis fit. Sic Romae fit,& alibi cilla praecordia cocremata Audio quoq; in continuis, fuissent Calor nativus dis- usurpari coeptum, habeoq; sipatus Z An reliqua mala, eximios huius rei fideiusso- toties nobis minitata, ac- res, inter quos Emin. Vircessissent e minime gen- Carae de Lugo. tium. Ob eam rem sors erit, Desinat ergo mkstaro qui pro Chrsutio pugnans,
lida commendat, usurpat, licis in tertianis, & biliosis imo longe multo calidiora fibribus. iisque saturatis. Cortice , quod in loco pro- De qua re superius aliquid babo. . dixi , disputans cum Viro
Interim moneo Chi's cl.Christophoro Parauitano . tium , ne tam prauidus ea- Fateor, res haec dissicul-lida sermidet, tum ob di- tate non calet , si quidem
173쪽
agenda res sit. Quomodo enim bili, calido de sicco humori, Corticem perinderealidum & siccum, & qualitatibus adstmbolum, Oppones Z Quomodo febrim calidis restingues 8Poterat quidem quartana calidis restingui, qui
licet non sit ita formaliter. At febris tertiana , Continua , &. similes, &form Iiter, & materialiter tales pleruq;sunt,scilicet Calidς.
experientia monstrat , &has quoque febres profligari,sicut quartanae solent)haec, inquam, faCiunt, Vt potius per occultas Censendus sit cortex operari qualitates , quam per manifestas ; Sicut in curation morbi gallici euenit , qui non tam frigido haerens humori, quam calido, ipse quoque calidus per guai cum calidum tollitur ; quia guaiacum Operatur per o cult. qualitates . Sed haec
Dicam modo aliquid, quod nec inutile spero,nec futurum iniucundum , Meo magis Commendanta, quia de Hippocratis ossici na depromptum. Eritque puto satis ad difficultatem soluendam, & probandum Corticem in febri, & causa calida, Incipio. Mos est Hi ocrati,non tam per contraria medit ri , quam per itia. Non sum parado paus. DOprimo palam est omnibus, nec probabo amplius,quod
receptum omnibus est via confirmatum.
De secundo dico, mn crati in more suisse quadoq;
morbos tollere, no tam pCrcontraria, qua persinmtia. Dummodo causam to teret Hippocrates, sue purgaret , siue sudores cieret, siue urinas, siue aliter fac ret, parum curabat primas illas medicamentorum qua litates , quanquam essent
174쪽
humoribus. Sic in laia Tertian ebris,calidis utitur Hippocrates; nam γ
In acutis quoq; morbis, id perinde facit Hippocr. Vt in pleuritide, perapneumonia, hepatite, uteri infamatione , alijsq; morbis calidis, biliosis, quod unice
obseruatum video a Pr spero Martiano, comm. in lib. a. de morbis, sect. 2. V. I96. Viro in doctrina
Hippocratis, si quis unquaalius fuit , exercitatissimo. Ego non amplius ago , ne actum agam . Tu vide illum. Non omittam tamen sex eo dicere, aliqua not
tione digna , ut quod ilis temperatis, & frigidis parum, vel nihil cauta mor-bificat demetatur,quod c Iidis tamen obtinemus ,
imo quod frigidis,& tem peratis Remedijs humores crasores subinde fiant,co
pora densentur,unde sponte factis euacuationibus via praecluditur, SI prohibetur;
putatque inde fieri, ut nostris temporibus,in morbis. raro visantur Crmes, Contra quam antiquioribus fieri solitum fuerit. Hunc Hippocratis morem , si sorte obseruasset Alex. Trallianus, magnus alioqui Vir, non succensuisset opinor, Galeno, eo qaia absinthium caliduata medicamentum, in tertimna febri,& praebuerit, ab alijs usurpandum censuerit; Cum, ut visum an tea fuit, magnus Hippocrates succum silphij , & semen tri soli , ambo calida in febri tertiana adhibuerit , & quod magis mirandum , corpore non purgato, nee peractis in antecesum
debitis praeparationibuS . Hinc idem Gal. in nochis febribus radicem apij inc diam in aqua commendat lib. II. Mah. cap. q. Imodum turget humor prae ni
N. s. Lib. xii. cap. de tertiana.
175쪽
De Cartire rimauo 14et instatque bacchantis furia ius census alia, ut videre mouetur undique in Com- est in Comm. hor. lib. I. positis motibus , origanum a . adhibendum censet,& hu-
An Cortex repudiandus,quia ab eius usu crassistat humor . Et de copia humorii melancholici. vlig. D Roiste tela manu fam guis meust
Quidni te consanguineum Vocem, qui sumus ab eodem Hippocrate salit Qupre intus, & in cute corti-Cem ; profecto nihil habes, unde querimonias elicias, accusationes. Si facis, immerito facis, perperam faciS. Nos ista Flocci facimus,
rer Or quadragies causam dixit, saepe in ius postulatus suit, qui tamen semper fuit absolutus , quod PIA
Lib. 7. n. nius reserunt, dc Plutarin
Edionis. nouas querimonias aflere
tem , saltim sensa ipsius proferamus. Esto, inquit
ticis caliditate , resolutis scilicet partibus subtilior,bus humoris, atque adeo id in bonis computetur,an non postea paruis illud boni , magno malo Compe satur , dum pars humoris crassior, magis incrassatur,& quod amodo lapidescit e An non post paucas inductasirocit amplius febris,& ex templo de decumanis inquietat Cur putaticia do ego , Galenum in medendis schirris, usum impeum calidorum prohibere' profecto prohibet, ne via illorum resoluta subtiliori parte humoris, quod manet ex ipso, exsiccecur
176쪽
Lib. II. simpl. med. in princ. Ep. ad Hier. Bardi
cum habet, necesse est, ut damnentur omnia febris ga calida , & theriaca in primis, quς cortice calidior est, quam tamen adprobat f in cura quartana adprobant cum Galeno Pragmatici.
Modus, ni fallor pikme philosephandi est , ut potius dicamus, ab his h. mores sese feros dissipari,&in halitum solui, quen)admodum de theriaca in
quartana propellenda, argumentabatur Iul. Alexamisinus a
abigenda, de medicamentis viperatis opinabatur. Sicut denique de cortice isto Peruviae, fugante hoc
pacto febres , scribebat Glachanus Virdoctissimus. Et hoc pacto puto princessisse Hippocratem, dum calidos morbos, causasque adsimiles, per calida cura bat , quod supra notatum est , scilicet per accidenta
calidum, quae Crassa sunt attenuat, fundit ea , imo siliquida sunt, in vaporem tollendo exhalare facit, ea potissimu quae frigido sunt Conflata, quae cum nota sint, non indigent maiori probatione, adeoque do industria abstineo. NON quaerimus quid per accidens faciant; nam hoc pacto omnia medicam ni a re ijci oporteret. Hoc pa cto calidum nedum incrassat, sed refrigerat. At hoc, est per accidens. Sic Rha barbarum educta bila refrigerat. Sic sudor accessionibus superueniens, aut continuis febribus, & ardentibus , teporem inducit , restinctis febribus AphonS8. Iect. q. , idemque facit insensilis exhalatio putriuvaporum per cutem, tib. 8. '. meth.
per accidens calefacit. vel excitando febres.Hinc diariae 3
Multa per Αccid. mit, quae per seno sequuntur
177쪽
De Conice Peruvia. ν 3ria, & interdum putrida acute per stigus densata, Scprohibitis ob id excrementis dilari, ut GaI. docet 8.& 9. meth. vel sanando con pones,a stigido factas, ut in aphorisinis patet. N. 3. Quidni quoq; dicamus, sublatis subtilioribus partiis bus humoris illius, quod superest ab his, reprod cendae sebri minus esse aptum , dissicile ignem conciperes' sed de his statim . Quanquam ubi agitur doliis, quae occuli. proprietatibus agunt, non sunt nimium anxiequς en de qualitatum manifestarum viares , & potestates, quae plerumque morbos fouent,& morborum causas, nisi ab occuIcis vincantur, ut in cortice accidit.
Galeno attuli, qui quo magis ex calfiunt, eo magis incrassantur, non est Comparandum humoribus illis, qui febres faciunt ; quo enim magis amittunt dosalido, minus apti fiunt ad
ad febrim gignendam, quς formaliter Calor est. Non sic in humoribus, qui schirros faciunt, qui eo magis terrei fiunt, adeoque schi γris gignendis idonei sunt, quo minus de calido pa=ticipant, ut notum est . Dixi superius, quod a N. B
sorptis subtilioribus hum ris partibus,quod reliquum
febri reproducedς aptum,& quod dissicile ignitur.
Sane quae terrea sunt, disticile igniuntur, ut e perientia patet. Hinc sum runt quidam, qui humori melancholico Ebrim n gant, & putredinem. Hinc Hippocrat de nat. humana, ω alibi, febres ex bile procreari scienter dixit , qua esse inphur aliorum humoruV
phira quoque dixit. Hae cetiam fuit doctrina Anax
178쪽
sine bile, nec ignem arripiunt sine isto sulphure. Hoc fit,quia natur rigidi
sunt, & quia crassi sunt Hinc factum ut Hippincr. Antesignanus purgando duntaxat bilem,febrim omnem a se excuti posse, albcubi dixerit, lib. de loci in homin. sect. 2. v. 7 9.qua de re vid.Prosp.Mart.in lib.de
Itaque a bile fluit quodammodo ignis in reliquos humores, ab ipsa igniuntur. Non secu& ac aquaia motum habet ab igne, ealorem, quemadmodum philosophatur Vallesius in 1acr. philosophia. Alioqui sine isto aquae conglaciarent, immotae stat ent. Et
huc trahit illud ex psalm. flabit spiritus eius, ct fluent
C tam quoque humoris exagitat Chi' . ut quartanam sere inuingibilem faciat . Sed hoc non min is ferit alia, Fam corti Cm.
tantam humoris copiam in quartana. Nam interis rogo , Cur tardiori longo gressit progredi putet eam, prae aliis febribus. Equidem non ob aliud puto, quam quia minori copia humoris comitata aduenit.Ita censet omnes medici. Vbi ergo ignia humoris copia An in tropia ZInterim nota quam in diuersum abeant Galen.&Chisistius, quam diuersimode arguenetentur, quam in contrarias tendant consequentiaS.
Galenus nihil de humo ris densitate timet, & cra fisite, ob exhibitam theriacam: tantum timet ne abrius usu, quia calida est, agitetur humor, & esse uescat, unda febris multisplicetur , multiplicato humore . Quod probauit euetus iii Eudemo philosopho quartanario,quod prςdix rat Galeη. qui in triplicem quartanam incidit. Nihil ab humoris erotis timuit quam tamen ad e
179쪽
De Cortice 'νuuia. r senimescit Chi retus. longe minus calidas est, Quanto minus metuis temperatius agit ξ Vset a cortice Galenus, qui
quia Cortex adfringat, proscribenos Ν
cap.vI. Odem tramite pergie , ChisI. ut nouaS inue niat querimonias , Contra
corticem; & quia putat inesse illi υim adstringevi, reiciendum putat in febris
te sua febri adstrictione noxium, quae suspecta est in febribus; nam viam apertione soluuntur sebres,
tur . Ex hoc enim fieri Cap. s. ait, ut bilis faua in suo folliculo, nigra in bene, prituitu falsa in ventriculo, oeintestinis cogantur, conde fentur, fereque immobiles flant. Hinc quot malorum iliades lPrius notabatur cortex,
ob resistentiam, quam inducit humori, quia ab eo fit crassor; nunc notat Obactionem, qua repellit,is. morem ad partes istimaF, quod fit repellendo , nonis quidem ob calorem , sedo,
corticem esse Calidum, nec Parum, esse ideo extimo ,scendum e Si ita est, qu- modo Cortex rauidus in mores cogit, repellitqu ad intraξ An non meminit,
quod superius abs se dictust Quod pro focis se aiax pr pugnauit 8Si memirut dat quoque euidi esse tandese.
Aliquare humores , aperim vias; tantum abest, cepta, ut repestat , ut constringat. Sed demus, Cortici lueta aliqua adstrictionem, via ipse superius condendobata
180쪽
I ab Li re serandas git, non aperit quoque ora
Rhabarbarum, simul aperit cum adstrictione 3 quidni ZImd adstrictio iuuat quodammodo in reserando ,
ut in chalybe quoque fit. Neutra siquidem qualitatucularum . sunt sibi imp dimento, imo sic iuuantur simul. Et ita docet Galenus lib. de simpl. medic. & lib. 13. Meth. Therap. ris udo, inquit, ad ictioni c d , eam hoc quod adfictionem praecedit, viam ia- facit ad ictioni. Affertque ibidem Galenus exempIum in abi ηιhiopo aleo . Idem quoq; Galenus loquens de Rubia, in lib. c. de simpl. media. hoc pacto
aiebat. uandocumque ama λιαδε, in ad Hio in uno meritamento simplici eoncurrent , possunt hae qualis
res similiter ereuntes iecur, in lienem expurgare, men
eadem vasa ia frictionis virtute claudere,ct adstringere . Quid clarius t lo hic esse Iiberalis cum raseris ι Concedo, quod cogantur humores, quod simul coeant. Quid tum ρ non ne frigidis, ocnareoticis usus est , quam doque Hippocr. in curandis quartanis, ut alibi dixi &quidni conueniant 3 Imo
pescunt . Hoc enim pacto prohibetur humorum diffregatio, quam febris esse
proximam causam, & aliorum morborum,Hippocrates asserebat. At repudiet Hippocrates isthaec medicamenta , Uti frigida S narcotica,verisus
subeat , sebrimque eoni nuam reddat, facta meta
Incumbit Chissetis onus probandi , quod cortex Calidus, ita quoque ab ipso putatus, scia caliditate cin