Nova Acta Physico-Medica Academiae Caesareae Leopoldino-Carolinae Naturae Curiosum

403쪽

A. C. Ν. C. S.

DE MONSTROS A FOLII

405쪽

Uti multarum Palmarum solium vario modo divisum, ita Phoenicis dactyliferae solium pinnatum saope ad insignoui iam longitudinem protrusum solii simplicis aspectum simulat, soliolis quippe velamento

villoso-fibroso Sive ramento ex altera parte obductis, quo sibi invicem adpressa et quasi conglutinata cohaerent, in Phoeniae daestifera solii onsiformis speciem referentia, donec sensim eXsiCCatum mares dumque velamentum aucto simul soliolorum incremento resistero im par sol Vatur, eoque simul soliolis vinculo quasi exutis libero someteXpandere Concedatur. Non raro autem ramentum minus aequabili

ter per totam solii superficiem solvitur, tenacius parti soliolorum ad haerens et inde stabilem evolutionis eorum ordinem plus minusve impediens, qUt autem non raro, incremento singulorum soliolorum post modo aucto, ad integritatem quasi solii pinnati restituitur. In turdum quoque maiore ramenti parte vel toto ramento firmiore ovolutio totius

solii turbatur, quod indo habitum solii monstrosi induit. Talis exempli icones illustr. Gootho littoris, idibus Νovembris

a. 1823 scriptis, mecum communicavit, quas heic Tab. I. et II. subiungere placet, cum mancam utique ex iconibus et aliquibus observatio nibus analogis desumtam rei expositionem magni viri memoria inprimis excusabit, qui propria manu iconibus explicationem addere omisit. Elonim, uti vorsus apicom solii soliola adhuc ramento quasi conglutinata vides, ita ad basin aliqua irregulariter soluta conspicies, petiolo ipso inflexo, evolutione quippe universali sur8um ascendente,

406쪽

cum ovolutionc singulorum soliolorum latorali alias congrua, hic simul impedita. Quo sactum sano, ut potiolus et soliola ipsa quoque magis

ligneum aspectum nacta sint, quantum quidem ex icone coloribus induto iudicaro licot. Quod utique haud mirum, cum petiolum, aetate norma litor lignoscontum, soliola, quasi intra torminos suae ovolutionis rotonia, paritor ad eandem metamorphosin perducere, sacile explicetur aequali utriusque natura.

Abcrrationem, quam priore exemplo solium unicum Oxhibet, pluribus soliis commvnom vidos in exemplo Tabulis ΙΙΙ. ot IV. illustrato, quae ramulum Phoenicis dactyli ferae cxlii boni, duplici qui-dom ahorratione notabilcm, intra 2 squamas librosas et foro ligneas, in axilla solii repertas. Quae quidem, spadici aequiparandae, loco

spathao floriferae ramulum continebant, metamorphosi florum ortum, non sociis ac in plantis vivit aris facta. Minus in Oxspoctata haec ovi lotur motamorphosis, cum, quod talia pag. 29 operis Genera et specios Palmarum a cl. Martius observatum, in frondium Phoenicis . clyliferae axillis veros ramos conspicero liccat vel salicui eorum rudimenta, in nostro auto in exemplo intra spadicem eo usque ovoluta, ut

ad normalis sormae speciem satis accedant, licet variis modis angulosa et plicata. Intra angustas itaque spadicis parietes vis formativa inclusa quasi atque compressa mira tenacitate typum retinuit, classicitato quasi ipsi propria angulis congruentibus rofluxa vel et undulatim ad normalom solii imaginom progredi conata, quae vero vel Ulteriore incremento haud impodito non omnibus numeris absolutum iri satis probabile vi lotur, ut poto raro naturae bonoscio eveniat, ut organa, ovolutione impudita dosormia, persectam sormam recuperent, ipsis lacto inde ab ovo quasi gaudentibus incremento Solemnem. In aliis plantis, in quibus ramentum proprio sic dictum haud currit, ramenti tamen spocium vel ossocium prac se scri villositas vcl glutinositas squamarum, gemmas obtegentium, vel marginis quo-

407쪽

do monstrosis Phoenicis dactyli ferae conformationibus.

quo soliorum vel eorundem vaginae, quo fit, ut solium, margine ex Utraque parte primum conglutinato, sensim sensimque fissum deni que expandatur, vel et soli a bina ternave, uti quidem in Clematide integrifolia sibi opposita, vel proxime opposita et erecta, margineSprimo conglutinatos vel saltem sibi invicem adpressos habeant, soliis singulis demum ulteriore caulis incremento ad situm horigontalem depressis vel expansis; quin pristinum plerumque vespere situm ad florum tutelam recipiunt, ipsis nocte praestandam. Situs soliorum alternans, tali coniunctioni contrarius, raro eXemplo non modo in situm oppositum transiit in planta Smilacinae Polygonati olina a me observata, sed duo solia sibi opposita adeo inter

Se Coniuncta Sunt, Ut OChream Clau8am reserant, in qua superior plantae pars compressa continetur, in tenebris retenta et pallida, per apucem Ochreae apertum modo in lucem prodire tentans, organis SeXUalibus autem, floribus quippe sole libero carentibus, parcius evolutis. Exemplo modo allato illustratur quoque evolutio spicarum Λυenae salivae impedita, quae morbi epidemici instar non raro tempestate verna humidiore amplas segetes Sueviae superioris pessundat, ubi nomine Stoehhaber, a retentis quippe intra turgidiores soliorum vaginas spicis, insignitur, quae quasi suffocatae marcescunt; de qua labe epiphytica non ultra Sermonem facturi sumus, cum olim iam paucade natura huius morbi alienis observationibus addere tentaverimus, )quas igitur latius exponere experto magis relinquimus calamo. Una cum figuris, monstrosam solii Phoenicis dactyliferae con sormationem illustrantibus, de quibus in antecedentibus nobis sermo erat, clar. auctor descriptionem et delinoationem Antherici comosi

Cordylinis vivi parae), ab ili. Comite Caspar de Sterlaber g editam,

408쪽

eiusdemque stolonem vis clitem nobis transmisit, soquontia addens: -Solito beihominenti ab 'ebilitote Pstanto noch nhchi tu rarer Kenn nias Vettinui sein, so rvird die Dat stelluius derselben nebst botanischer Iescha cibi ny willhominen scyn. Fast scit einem Jahre tvird sic inhiosisyen Milthiit serra sepsimi, und beschiis iste ranseren leidor immeretu si illi abs schie lenen heri lichen Fursten, inteli und mehrere Bota-nophilon. menia der Mohu sieh einst tinniassen dui ters occvnduria Super omne germenuo Deus socii,so may dies et Ohi Don dem Fruchfreichthum im Gesoluo cinor elueti- seu Blume uellen: querari aber vora Gemmation, vora Ausonentwkke- lunu livd dia lurch hervorsebrachfer ua entenioser Forti stantuns die Rede is 'so mochfera sicli ruenisse der unsa seu 9lcichstollere v. s. iv. Stolo transmissus mox lactum incrementum copii ct biennio post plantae Oxinde natae largam stolonum progeniem exhibuere, partim metamorphosi forum orta in. Plantae quippe, aestato terrae liberae traditae, plures caules protrudere inultos flores serentes, qui vero plantis hyeme in conclavo calcfactum rocopiis mox marcesccbant vel in gemmas Stolonosve transmutabantUr, ut inde planta comosa vol ad apicem caulis tantum Stolonisera in plantam Sarmentosam abierit,

cuius speciem multae plantae Cordylinis originetonus iam reserunt, tuae igitur iure vivi parae nomine insignitur. Caules isti stoloniseri oppartunitatem mihi pracbobant, de offectibus Arsonici in plantas ultoriora experimenta inst id uendi ot inde nexum stolonis vel plantae exinde Orientis cum plant' paronto illustrandi. Qui quidem lothiseri veneni offectus non modo a caulo abscisso ct solutioni arsenici immorso ad gemmas propagantur in partu superiore illius collocatas, scdot a stolono, radicibus illius solutioni arsonicali immorsis, ad partem caulis vel sarmenti serpunt, radici lilunia o parontis propiorem; minime

409쪽

de monstrosas Phoenicis dactyliferae conformation/bus. 294 R.

vero gemmas velistolones magistremotos repentina morte ferunt, utpote iam languescentes quidem sed nondum largiore veneno hau-Sto, terrae commissi mox re iviscunt.

Idem probari videtur alio experimento, in parte sarmenti, 3 pollicos circiter longa et utrinque gemmam ferente, instituto. Utraque gemma, Vitro aquae pleno imposita, radices protendit et laetius omnino incrementum cepit, quod autem aeque fere promotum fuit, radicibus gemmae anterioris vel posterioris aqua denuo eXemtis. VerO- simile inde fit, alteram gemmam altera pariter nutriri, Succo nutritio aeque fere antrorsum ac retrorsum propulso. Sed dubium restat, annon hic essectus resorptioni aquae, aere suspensae, tribuendus sit, a radicibus gemmae emersae probe perficiendae, nec non dubitare licet, num idem evenerit, longiore parte sarmenti abscissa et gemmis eiusdem immersis longius a se invicem distantibus. Iterato quidem experimento certior factus sum, languescentemplantam parentem, solo quippe per 2-3 hebdomades non humectato, non manifeste restauratam fuisse gemmis compluribus in apice Sarmentorum collocatis vel earundem radicibus aquae immersis, contra gemmas diutius emersas et languescentes planta parente simul languida una cum illa brevi vigorem recuperasse solo materno largius humectato. Mirum sane, quod propagatio per semina plerisque plantis propria, et propagatio per gemmas iisdem plantis vel simul propria

vel certis tantum conditionibus provocata, eo quoque inter se disse rant, quod semina, maturitatem nacta, a Planta parente Separentur, dum gemmae ab eadem vivipara diutius nutriantur, donec tandem

gemma vel stolo radicibus propulsis propriam sibi sedem vitamque

ceperit et marcescente Sarmento neXUS Cum matre Sensim Sol VatUr.

Ρlantae vivi parae igitur revora animalibus viviparis et quidem mam-malibus aequiparandae sunt, dum animalia ovipara potius plantis

410쪽

2l 4 l, . G. F. IArcvn, do monstrosis Phoenicis dactyl. conforrnat.

seminiscris respondeant. Ova pleraque non minus cluum semina plantarum torrae volia quae coeliquo savori committuntur, quum pauca omnino animalia ovipara vel ova incubantia,' vel pabulum pullis pracbentia, ultori'rem progenici curam inanisostentur, seminibus plantarum quidem plerumque, nequaquam vero gemmis illarum