Compendium medicum practicum per fasciculos distributum

발행: 1780년

분량: 293페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

271쪽

CAp. XXII. DE LUE VENEREA. π

non tam cito, uti Vulgo fit, sed potius expectandum putant ad pleniorem maturationem, aliter indurationes & ulcera fillulosa subinde remanere serunt; suppuratio potius digestivis, unguento basilico quam mercuriali promoVenda. 166. In aperiendo bubone praesert AsTRUccauterii usum sectioni, tum quod cauteria latiorem inferant plagam, unde interiora bubonis perspicere & curare facilius licet, tum potissimum quod cauteria catheretica facultate callos durioresque glandularum partes absumant vel putre- faciant, unde ulceris suppuratio, de tersio & glutinatio facilius procedunt. In Oedemato de optime Valet repellens saturninum GoULARDi simul cum Catharticis mercurialibus. In scirrhode vel admodum duro lini mentum adhibe coeruleum &emplastrum de ranis cum mercurio, pannoSque

imbutos spiritu vini camphorato additis aliquovgranis mercurii sublimati. Testium tumor. g. i67. Testium tumor saepe fit a materia gOnorrhoica subito suppressa, subinde discutitur, raro Vero ad suppurationem tendit, sed ut plurimum in scirrhum aut sarcocelen transit. Venae

sectio vel potius hirudines ad scrotum applicatae

hic optime Valent. Gonorrhoea iterum quoque excitanda diureticis therebinthinaceis & in- Oculatione virus Venerei in pene. Testiculusscirrhosus excindendus. cae erum tentari debent

272쪽

78 CAP. XXII. DE LUE VENEREA

bent solutio salis ammoniaci in aceto , liquor GoULARDI, ubi non adeit inflammatio, neque omit, tendum ligamentum 1 uspensorium.

Phymosis Paraphymosi

f. 168. Phymo iis seu glans praeputio nimis tecta, quo aliquando urinae enUisio praepeditur, emollientibus, lacte tepido tractetur. Paraphy- molis vero, ubi glans nimis detecta, praeputium cingulum format, quo caput Veretri, tum et Lin-sam matur, antiphlogistica S scarificationes poscit. Si non adeli inflammatio, uti aliquando contingit in neo nuptis & a primo coitu cum virgine fit, immersio membri in aquam frigidam saepissime juvat, aliter balnea & fomenta lactis tepidi, in. Iinctio cum unguento mercuriali. Bullae crystallinae paraphymosin saepiuS concomitantur ve

neream.

Ulcuscula cancrosa, verrucae &e.

g. 169. Ulcuscula rotunda, orbicularia, callosa, nauci albicantis plena in fundo, pudenda sive virilia sive muliebria obsidentia , cancrosa dicuntur, levioribus cathereticis eXtirpanda. Aqua phage denica penicillo adhibita hic optime

valet. Verrucae & excrescentiae molliores circa genitalia & anum eodem fere modo curantur.

Si planiores aut latiores saltem; quod si pensiles aut longiores ligatura destruendae, dein lapi de in sernalibutyro antinaOnii tangendae, eschara dein

273쪽

G1 . XXII. DE LUE VENEREI. b

dein amota digestivo deligandae, ut per suppura

tionem consumantur.

Lues confirmata.

. ITO. Lues Venerea eo grada producta, quo β. 138. ad 9. 161. traditur, periculosa valde est, operosiore eget medicatione, quamVis naulatim a

serocia deposuerit, mitissimeque satis pro olim quo primo innotuerat, infestet, luetque hodie

acceptum, uti olim jam a BERENGARIO CARPIO. Graviorem morbum p tyalismum requirere ope hydrargyri excitatum ad sui eradicationem, operae pretiuin mihi videtur, Omnes methodos recensere, quae adhibitae fuere in morbi curatione; primoque incipiendo a methodo sudorise. ra, quae vel interna Vel externa instituebatur medicina.

1 i. sudores promovebantur in lue curanda olim decocto eX guayaco radice china, sar-saeparilla, fassafras, corpus eo replebant & in laconico collocabatur, ut copiose sudores per alliquot horas. Hac methodo insistebatur per dies 4o tribus aut quatuor periodis aequalibus cathartica exhibebantur. Decocto guayaci sanari posse luem venercam pinguedinem dissolvendo corpusque emaciando aperit EUTTENi Us indeque etiam patet, cur potius in temperamento frigido quam in calido conducat. Revera quidem usum habet in morbo leniendo, non autem in eradicando.

274쪽

I72. Sudores quoque promovebat HUTTE-NiUs spiritu vini accenso , Polonis mos est sudorem excitare, aegris in fimeto positis, de quo

audiendus ERNDTELi Us alius autem adhuc est, apud Warsavi enses ait, dictorum finetorum usus,

dicam an abusus, dum pauperibus & praesertim illis qui venerea foedantur lue, & propter puti

das exulcerationes & deturpationes corporis, contractumque sormidabile contagium , non facile ab aliis in tecti & victus consortium recipiuntur pro ut ultimo inserviunt refugio: in hisce enim finietis speluncas sibi effodiendo efformant, ut durante intense caloris aestivi aestu, accedente insuper ex fimo fermentescente. Urente calore, corpora ad sudorem perpetuum disponant, eodemque foeda ulcera de dictum veneretim Virus dissipent, atque in tantum curent, quod ut eo facilius procedat, quidam a chirurgis foeces ex decoctis lignorum antivenereis residuas emendicant, atque ex his decocta denuo sibi parare faciunt, eadem que in fimetis aestuantes avide haurire solent, atque ejusmodi curationes per tres vel quatuor septimanas incredibili patientia tolerant &c. & hoc facto tamen in tantum per sordidissimam hanc curam a sordido malo curantur; in quantum luem veneream per sudores continuos & copiosiores sanare licitum est. At

qui non immerito cum TRALLEs Io exclaman.

dum digna sane ex immunditiis per immunditias eluctanda .ia. Dignum tale sua patella . operculum atqui methodus iniusticiens, nisi sor san

275쪽

CΑr. XXII. DE LUT VENERUA. gr

san in leviori malo recurrere fecit ad usum

mercu fit.

. I73. Mercurius vario quidem modo in usum vocatus fuit ad curandam luem, scilicet externa 8 interna applicatione, externe quidem sussimi gid, litu praeeipue adhibetur. Interne vario modo Varia ejuς praeparata porriguntur. Sustini igia autem instituebantur cinnabari factitio, seu mercurio cum sulpsiure ope ignis mixto super pru-Nas accenso. Caute caput a furno muniebant,

aingulis tribus vel qUatuor diebus ad horae quadrantem fiebant. Qti indecim fumigationes sufficere credebant. Medici Parisienses hanc methodum aliis praeserebant, praesertim in infantibus, quos jubent post singulam sumigationem in aerem deducere liberiun, atqui dum noxia sussumigatio reperta capiti & pulmonibus jam diu exulavit in cura tui S Venerede

q. 174. Litus mercurialis fit vel scopo excitandae salivationis vel ut inde non sequatur ptyalismus. Huic fini parva quantitas unguenti No. 17. singulis vicibus inungenda, neque singulis diebus , sed relicto aliquo intervallo duorum vel trium dierum prima vice artus superiores tantum, altera autem genua tantum, & sic porro alternando semper. Desistenduritat, inunctionibus statim ac gingivae tumere aut dolere incipiunt. Tuto operatur remedium per sudorem , urinam aut al-Vum. Linteamina quoque tibi alia mutanda, dum indicia salivationis insurgunt.

276쪽

I. Ips. Si vero animus estptyalismum promOVere inuti lii Onum ope, tum copiosiore quantitate repetitisque vicibus absque intervallo scilicet, singulis noctibus instituendae inunctiones, & ad methodum SYDEN HAMI , qua praecipue prioribus anni S, quibuS pr Xi operam dedi, tertia parte unguenti No. 17. brachia & crura cum tibiis ad tres noctes Continuas manibus propriis inungere aegro percipiebam. Non adeo anXie tamen, ut ipse SYDENHAM, arcere curabam axillas, inguina ab attactu linimenti. Frictionem institui ab ipso aegro Volo, non a famulo aut jatralipta sic dicto , quamvis aliter sentiat AsTRU c. Facile enim in discrimen salivationis venire potest, perditurque etiam mercurii portio, si alius inungit. Vidi ut ille, quos laudata methodus vix gingiVarum exulcerationem essicere valuit, multo minus salivationem procurare. Interdum vero bonum

essectum vidi, scopumque attigi exhibitis thur-bith mineralis granis octo in conserva rosarum rubrarum. Interdum nihil inde profeci; ab usu mercurialium ergo pro tempore saltem desistendum erat.

. I76. Cura interna luis venereae largiorem dosin mercurii vario modo etiam praeparati requirit, sive inde excitandus sit ptyaliSmus,sIVe non . Neque enim in hoc concordes sunt omneS , num ad luis curationem absolute r

quiritur salivatio, uti postea dicetur. Salivatio ergo cito excitatur ab usu mercurii dulcis ad

277쪽

Chr. XXII. DE LUE VENEREA. 33

ad grana decem , quindecim bis aut semel de die per aliquot dies exhibiti; atqui saepe ruit

mercurii vis ad intellina, tormina atque diar- rhoeaS cruentas eXcitat molestas, unde varia tentata sunt , quibus haec incommoda prae

vertantur.

177. Sunt autem, qui mercurium ad longiora porrigere Volebant intervalla , atqui frit-1tranea atque taediosa inventa nimis fuit methodus. Q hii in panacea mercuriali remedium tutum quaelivere, decepti sunt, dum inde aeque ac amercurio dulci certo certius salivatio insequitur. Camphoram mercurio miscere ad salivationem praepediendam, uti quidam perhibent, inutile est, uti multoties expertus sum; Verum enim Vero ex sententia HIRscHEL votum nactus sum aliquando ex miscella martis cum mercurio & quidem si litus externe adhibebatur, martialia interne exhibendo optimum mihi praestitere essectum, immo ubi scorbutus cum Venere jungebatur. Non inutilis methodus fuit praecipue, ubi circumstantiae non permittebant moras nectere in scorbulo primo curando. Sulphur quoque praevertere salivationem creditur, inde forsan aethiops minerale tritura paratum inerra ad pWalismum eX- citandum. . I78. Demum eX observatione BOERHAVIr, quod mercurius sublimatus corrosivus syrupo violaceo mixtus in multis morbis incurabilibus prudenter a prudente Medico adhibitus mira prae-F a stite.

278쪽

stiterit aliquando, vel uti aliis placet annotante pilus SANCHEs & in commercio litterario amico VAN SwIETEN commutat catu S fuit ejus usus in curanda lue absque salivatione indeque adornata celebris illa solutio mercurialis No. I S. e qua pro renata sumitur bis vel ter de die cochlear majus invehiculo aquoso superbibendo Lb. I. decocti avenacei aut alius demulcentis, obviolentium enim remedii aliter exulcerationes possitiat fieri in ore, colicas & cardialgias. Hinc recte ergo BoERHA-vi Us: si methodum nescis abstine. 179. Non satis tuto eXhibetur haec solutio pectore infirmo laborantibus, in quibusdam exciravit haemo ploen, hecticam, nerVorumque assectiones , nec assirmare licet, num in morbo conssi malo quid valeat. Lenire fors in poterit sympto inata & in leviori morbo utile es aliquando remedium , parva enim mercurii quantitate non domatur lues. Substituit verum GARDANEaquam spiritui , tutius adhuc credidit PLENcK solutionem suam in nauci lagine gummosa, per diaphoretim operatur ut plurimum ; absolute vero inde non excitari salivationhm uti venditant falsum est. Qii id de sublimati usu in balneis habeam , non est quod dicam, cum occasionem nunquam nactus suerim tentandi. Volunt autem. ut

dolis stibi imati sentim augeatur, sedeatque aeger in balneo per biliorium. Operari ajunt per dia-pho resim & diu retina non sine ardore aliquando, interdum vero gingivas inde intumescere, den

279쪽

C . XXII. DELUE VENEREA. g,

tesque vacillare atque dolere a tali balneo, ad salivationem autem non pervenire. Balnea sussicere triginta numero, non omnem tamen inde sanari luem. g. ISO. Iam videndum, quid habeant autorex circa salivationen: in lue curanda, qualemque methodum praeferant curatiVRm se. num eXternam num internam. Morbum non curata S, nisi persalivationem ab hydrargyro eXcitatam sententia est SYDENI HAMI aliorumque quam plurimorum tum antiquorum tum neotericorum. Rejicitur vero a RosENsTENIO & periculosa ab eo censetur; incommoda secum seri varia, incerta habetur, non aeque OmnibuS apta, non eritica est, minimeque necessaria ad luis extinctionem.

181. Periculosa censetur salivatio; sebris inde saepius oritur, inducitque di arrho eas, tormina, dysenterias, haem Opto es copiosissimas, hae morrhagias profusistimas, dum a vi mercurii sanguis nimis dissolvitur & totus versiis glandulas

salix ales attrahitur: contracturas seu arctam constrictionem maxillae inferioris , ut OS vix aperiri possit, accretionem linguae ad gingivas. I, 3xia prae caeteris dein habetur graVidis, infantibus, debili pectore donatis, epilepsiae subjectis. Corpora eXsucca , arida , hectica , haemopto em passa non facile salivationi eXponaS.

f. I 82. Incommoda a p alismo reportanda sunt ardor in ore, glandularum tumor circa col-

280쪽

86 CAp. XXII. DE LUE VENERE .

Ium, fauces & linguam, gingivarum erosito, faciei inflatio & linguae tanta intumescentia, ut haud contineri possit in ore assidua expuitio, quae somnum turbat, suffocationis metus a salivae deglutitione in somno & supine cubanti, dentium vacillatio lapsusve, Virium amissio, quae diu recuperari haud possunt. f. 183. Incerta habetur, mercurii enim essuxus per salivam, curationem integram haud permittit, nisi post multos labores exantlatos, multa taedia devorata , inde saepius recidiva. Neque critica est, nunquam enim curatur lues salivatione sponte oborta, vel potius nunquam sponte oritur salivatio, qua lues curetur. Exempla plurimorum absque salivatione a lue curatorum conVincunt eam non prorsus necessariam esse ad morbi curationem ; mercurius specilice extinguit miasma Venereum, dum intime miscetur massae humorum, neque cito nimis iterum e corpore expellitur. Per accidens autem juvat ptyalismus, dum scilicet inevitabile sequitur quantitatem suffcientem mercurii in massam humorum recepti

f. 184. Jam iterum disceptatur inter autores, num mercurii introductio in sanguinem melius tutiusve fit per externam applicationem, an per internam exhibitionem, inunctione optime lassicientem quantitatem resorberi ad morbum extinguendum, statuunt quamplurimi. Haec quidem varia est pro Varietate gradus aetatiSque, neque

SEARCH

MENU NAVIGATION