Cynthii Ioannis Baptistae Gyraldi nobilis Ferrariensis illustrissimi ac excellentiss. Herculis Atestini .2. ducis Ferrariensium .4. ab epistolis De Ferraria et Atestinis principibus commentariolum ex Lilii Gregorii Gyraldi epitome deductum

71쪽

I bainaliam Atesinum Nirobandini ilium, Marchi

nem . I. ac verum ciuitatis dominum , in maiorum distionem, quas stliminio reuocarunt. E ad perennem exassi Tyranni, ,rejeliciter ges memoriam maginem diaui Dominici rtis omnibus ciuitatis Princeps S. P. . . R. Prigi iusserunt publice statutum fuit ue visus gulis annis,eadem die, diu Dominici templo solennis si retoblatio qui ritus clerpetua , ac inuiolata religione, ainosia vhu tem raseruatus es Non tamen haec a Tyranno ad verum dominum transitio omni petistiis molesta caruit.Ne .m syncerum gaulum mortalibus fortuna aerum humana orum domina , νη quam concessit. Nam Pontis Μ. . obui te foue milites, ensib. Principibus Io errariens aqua interdixit, Nigni Creterum re maturid cognita , eos volens , ac lubenssacris paterne restituit . Hac vero iniuriae nebula disiecta, Bononienses Rhainali bellum intulerunt,

acre illud quidem sed ea animi alacritate ab ipso Juscepithac afelicitate confectum, ut violaria potitussit. Nec misnu eliciter Argentam oppidum, quod Rauennates occupasuerant ibi vindicauit MX ILLI. Dhri Nero imperium magna animi rerum tranquilllitate Ussedit. Μα ridie KL Ianuarii diem suum obiit. Susce rex Lucretia, vel Cura ex Catheurina coniuge Aldrobandinum aer Actium mares, eatriscem vero'feminam, Destotae Achaiae matrimonio collocastam. Cum vero marium neminem in regno successo coma

72쪽

Iariam eorum etiam neminem Iurentisu tubisse aetitia

DE OBICIO III.

Mutasu obici imago,ea Jem in aula felici,nicillo de Fieta, magnam in Obicio Pudentiam .singulari fortitudiniiundiam certist imo videtur iudici, de te ferre . Podyane', quae de ipso ex veterum annalibus referemus, re covo batum ostendent. Successit Obicius Rhainaldo fratri Ferorariensum Marchio VII. MCCCXXXVI. Κl. Ianuarii. Qui cum errariens imp rium tranquillum ac pacatum accepisset, ad ea recu randa animum conuertit, quae a vicinis iniuriasuerant occupata. Ducitis igitur uotina copiis, eam valida cinxit obfdione, quam cum Muotine nites detrectarent tum P wiis, ciculiaribus damnis, tum quia si fas Pum videbatur, illis dominis sese reogendos dare , quorum utilia ac obitatem, longis an ηοσνumspatiis, ex rii fuerant, illis, qui Pu inuisii erant,oxactis, se Obicio dediderunt. Quibus instesatem recepis, eorum curam , ac regimen Nicolao fratri maudauit.

Multa Paeterea ualiae salute , P regni Jsi iii γψMione stabilienda, a d Ponti scem maximo , a d Casarem Augustum alios aliae Princi s sus ienter admodum gessit interea Philip s Gon Roga oLucknu Vicecomes, modico Polucenti myri sudio

73쪽

su orantes . Parmam silit i aures sutit Parmenses quibus Obici virtus cognita fuerat ut ab hostium vi e se defenderent,illi anno MC CCXLI HI, IlI 4LII ouemb. Parmae dominatum traiiderunt. Quosane facto tantus hostibus terror inctiissus es ut castris colleseis, Parma obsdione liberarint. Sed quam initivam Parmens populo infri e no diuerta malobiniquot aio in Obicii caput conuertere statueruntis in diisparatis itum vel capere, vel interficere et arui. Sed vir callidus soler ad caueduparatus, eoruis diu eo ingenio elusi,vt illi s tepestatis auetores maxime timerent,ne quos, ut Obiciusubmergere fluctus concitarat ni ori tande caput, aestu muli grauiore,redundarenti Otia resbi maxime conducibile duxerunt,cum obici aedus perculere pacem inire. Hunc autem ξubdipsum ad ardua militiae munera capescenda o tisi um summo conflio, a Ungulari u litiaprydit conjiceret,Clemens. VI . Ponti max.primum errarieti populo. 3 sui iuris Vicarium Irocit uti tam selicher annuentibus ut unde Pontificu consensu, ac eoru diplomatibus Ferrariens ditio Atesini iuris enectast. Duas hic uxores, Bononienses ambas, Jubinde duxit, alteram Iacobum Romae Pepuli,alteram vero Lipsyam Areo 'am,ex quibus ipsum liberos. XI. Lilius, alii eoro. X tantussu ce se scriHerut . quor Aldrobadinus,Niscotius .cui Claudo cognomensuit. Albertus quod infra ex Ilicabimus)paternum imperi unus post alterum obtinueruti

74쪽

AUrobant ius secundus, quem decenti facie , elegantia pectu patri proximum ad veram imaginem expressum conssicimus III. Ferrariensum Princepssalutatus, o a' Pontifice max. Vicarius parentisffectus tota ditionesumma tranquillitate potitus esset, nisi necessituline in colusti regni quietem indigne perturba sent. Huic. n. PrinciΡΠΟFefatale fuit, Huis grauissime vexari. I si in . ut consanguineo negotiumscesserent, cum Patauinis , Ariminensis bus, Venetis, principibus Mantuanis in Urbban diuioppida, castella multas incursiones fecerunt. Nullis tamen

in illorum iniuriis animum despondit, nunquam ab ira, Credi se transuersum agi permist, nunquams in minorem Hlendit, sed se ea animi magnitudine, qua aiuersarios sua

Ierauit insecundabo aduersa fortunapulctirrime est usus. Regnauit annos. IX. Μ CCCLXI. mense Noauembri excespit e vita , ex Viride coniuge, velit alii, ex Beatrice de Camino Viridem Iaeminum,Obicium, Actio μ' mares genuit.

DE NICOLA O . I.

Hae commemoratio, quam de Nicoli CLudo facturus sum me ad Lilii civicem summopere dolendam impellit. Nam cum ex amiabias nosris, strenuum, ac magnanimum

75쪽

DE RE R R. ET A TEST PRIV ar

ti e Principem Claudi cognomen sortitum esse cognouerim quod arti uluribus doloribus ex recto loripes essectus fuerit succurrit ingens illa mihi Lil calamitas , in quam ab hoc

eodem morbo, tanta cum saeuitia, coniectus fuit , ut omnibus membris impeditus, ac viribus confectus totos. XV an nos immobilis, magnisque doloribus vexatus, in lecto, qui adquietem duri solet, miserrime iacuerit, ea corporis lecte atque habitu, qua cadauer potiu loquens , quam vivus homo posset appellari. Caeterum grauis, atque acerba haec recor dati eo lenior Ocitur, quo video Lilium nouercam natas ram, o iniqui fati atrocitatem, acri Viuidae ments acumineu magna anum vi sic superasse, ut nulli doloribus fuctu, 'nullis cruciatibus confectus, Cterni iterarum monumentis ter aerumnas angore id sibi decus, ac nomen purarit quod omnissemper i vener tura posteritas iter auae mos numenta hanc etiam perbre m Epizmem, quam isto comomentariola .nofris verbis ictia explicandam suscepimus, mishi reliquit δι quam ipsi nimi Vi morbi correptus, non pomrat, si Principibus no rii persim praesarem, quod, ut inuti s , ita in Nicola pro ingeni mei mediocritate Opro hac temporis anguillio, perscere consibor. Hic igitur, cognomen to Claudus, quem prope Auro inlidinum, fatrem magis, uPitioris manus seueriori expressu spectu, nonus Ferrariens iam Marchi multu Atestinorum adiecit imperio Nempe

Mutinens agri castella, ctque Tiberiacum quod Bagnu cauallum hodie dicitur Ioppita Lucum, Conflicem, Coe

76쪽

signotim ei p. in praesente pecunia emit Faventium. Hic Maiorum ut Polhψοrius refert moenibus cinxit RGgium Lepidi At inaeditionis oppidum, sed iniuria blatum, nasiae viribus ultrisis Jbi vindicauit Mediolanensium hosfules impetus eo animo si inuito ut victor euaserit, Fran sciscum consanguineum Vlem habuit, qui Mediolanen es ad bellum illi inberendum excitauit. Caeterum cum Francis

scas captu suisset, o capitis periculo ab hoste in custodia

teneretur, ne hostis in eum grauius ammaduerteret, Nicos

tius injurbs omnibus posthabilis, risinta milibus aureis nummis flum redemit. Magnificum hercis facinus, eo Prin cle dignum, qui hepcni At in generis,ohilitatemhraeseberret, aqua Franc scus eo magis abfuit iaco dispari ingresnio homines eadem in familia sne oriuntur quiredemptus ad Velio tinenses iterum diuertit. Sunt qui uelint hoc Pritiscipe turrim horariam, que ψω temporibus inse noni incus buit, conditam uis, Sed eos ipsa tem rum ratio deceptos rediti num anno M CCLXXX HI . Amade Boiis suadugno Architecto explaribus rebelltu domibus demoliti ς, principis habuit, qua condita, ii um Rinadeum rebellione es cis se annales tectantur, Huic turri, o horis initu fgnan: dis, conflasumae campanum librarum triginta; quingetis turam supra trium militum pondo superpo itum f. r. Ei hoc

Pi ci , cura etia in qua ius redditur V C CV L X IJ ILmen e Aprili condi coeptam esse , a nos i ii nnalibus proditum es , ab elys nutem CCCXXV a qui

77쪽

busparum difflat Priscianus, qui Μ CCCXX Id.

conditam efflatur praetore Galeactio alio nobili Brixies,in cuiussententia ego eo magis descedo Quo varii anales illi hi utatur, cuiussane Priscian Miletiae cuia sentia, po no arbitrari incentivo eate praeclara Maiioru familia oriundum, ab Hercule Principe no sero elegante iugeoniorum si ectatore, ad Enucleanda errariens iuuentuti Phistos biae mysteria, aliqua occultiore fati virtute ui De vocastum, ut ab eadem nobilijsima gente ciuitas ii ira duos layrissimo viros babuisse maximesbi laudi adscriberet, alterugiuri dice do sulfij bime prsesset . alter quirer pulcherrima' at abditUbimarum arcana adolescetibus nostiis pulcherrime

patefaceret, o minori etia nominis fama Nicolaus Catiabcantes nobilis Florentinus. C in LXXIIlI. Perra,ria sub hoc eo de Nicolao, etore gessit, ea animi integritate,Vt nec Pece,nec Pecto,nec alicuius ultiritate latu it dicitur ungue a iusitia declinarit. Abboc,loga, ac praeclara successionis serie, qui nuc vivit Bartholomeus Caualcantes origine duxit. Huc nobilitatis gloria, moru bitate,ingenii felicitate, o pulcherrimis bonaru artiusulis, figulari fortitudine apprime ornatui Toga, et i sago optim cive Floieti vidit. Patris. n.aqua maiores et ni i. qui a CCL. annis

illic ad felicissimum testinor ditione acce fere, orstine duxerut) et prudeli ostio. O forti dextra ta frenua ora stitit, vis illa uti pia prudelia , ac fortitudine risina libertat Eseruare tuisset ea n- et Caualcatis ire ais virtute Iolla

78쪽

retur. Hunc illius humanitas sudiorum omilitudo ibitam arcto necessitudinis vinculo iunxit, ut illius in me eo ne uolentia , meus , in i um amor, nec locorum intercapedo necfortunaesaeuientis iniurii, nec longa tem ris et uillassi solutura. Sed iam ad Nicolaum , a quo nonnihil hie

adii Caualcantis optimorum amicorum commemoratio me abduxit vertenda es oratio MCCCXXX V X hi Septem R. a Nicola castri veteris funda menta ut post ab Alberto Marchionis fratre aureo numo, iactasunt. Cti. n.populus in Nicolau Tortonensem Decurionum magistum impet eci Detiis celerrimo gressu in Princi s aula quasi in arcem se recepisset populus turbuletisssme ad arma excitatus stu captis armis e Mys secutus es,et Principi Atripo es viati inde, ac illi ob dione Tararet, circude dei ut, e cu nullis minis,nullis Princi s hortationibuspo Iulus ira accestis, o furore liercitus ab infere da in senis bimo homini nece auerti potuisset, ne ipse quem alterius im obitas

concitati erat tumultum in se conuerteret , illum ad meritum

it annales testantur ) supplicium , vel inuitus emisi. quem furens populus memoratim discerptum igni,in foro accenso, cremandum dedit eiu in cineres Ventorum flatibus pagenodos tradidit, ac disiiciendos . Qua re indignitate princeps

merito commotus ut tutos loco munitum redderet, arcem,

quam diximus, condi curauit, quae ii ideo Princiri: unoctu ciuitati magno fuit tutamento, certissimum i prael tulit flatilitae ditionis argumentum . Arce condita Nicolaus de

79쪽

nubariis hominibus, quorum atroxselus ad ea usque temo Iora tacitus dissimulauerat,eassumpsitpoenas, quibus illa*tam iniuriam seuere , ac vehementer indicauit . quod mesdius fulvius reliquis ciuibus exemplo fuit quibus sint illi disgni)uppliciis qui nulla Principum ratione habita n magis fratus quantuuis probos,temere nimis audacter irrupunti Corbulas hic etia Princeps o lituit. Et bcuibi nunc vectio gallasoluuntur erexit. Hoc iubente,bona,ac ciuiu capita tunc primis censa, Magiser censu creatus, e censurratides cosrul'fuerui. Uxore duxit iridem Canis caligeri, Vesronae domini filia . Ex qua Rhainalius est natus, quipas trisuperses non fuit, o Tadeam , Constantiam semisnas, illam Francisco Carrariae, hanc Malassis Arimis nensi matrimonio collocatam . Cum vero annis triginta se:

Item regnasset CCCLXXXVIII extremuvitae actum abso it, III P. l. A ilis, quo die Christi cruci affixisacra solennia celebrantur, humatus est,

o praeter morem, in eiusfunereasacris turribus sequens εσris cariani tinnitus utitus es.

Hic, quem in foro Mamore in gura togatum tae illi, iis te satis more cuculatum , eodem cultu in Cosae

aure curia Iost fratrem Nicolaum non acri, non seuero,

80쪽

tis Albersu ecundus es. t. v. Ferrariensum Pinc risen inis potius Toge, quam militarisigo natus. Hic paci, ac tranquillitati quanto posuit maiori sudio operam dedit. Et quan uis Principes quidam illi bellum indixerint θ' ein Patauino agro Isida tenebat illi turbauerint, se a xen, confliostius, ac Pudenti bello etiJanguine iuriditioni sus ceni sit consulendi quodsane, to a Derate fecit. Anno. M CCCXCl. quadringentis ηοσta simis equitibus sciis ad Bonifacium non m Fons ce. a. Romam profectus, ab eo amanter, O honorisc. o certus Bonifacianum Uloma quam bullam vocant tanuarum omnium artium liberalium disci1bnarum Gymon frum Ferrari erigendum P imus obtinui . Vidit enim

Libertus ad nominis immortalitatem nihil napis conferre, quam sterarum monumenta eo si PrinciTe magnasbi ac ciuibussuis ornamenta Farare , quorum curio inre n. ata in o

genia in te mi reclara eruditionis aluntur quodsi prioribus .esiam Principi us cord ui Dei in illorum rebos Vrquirens dis non tantum nunc Lboraremus i ita P sclara illorum facinora obliuioni tradita, magna cum illorum lata , ethys inuit ni vetiij late , ad serum animos ad dem exocitandos,n ita ce lucerent . enim Isaiobati auctoris scriptio perenni , id amsermo , quis oeulibus, o Ioseris etiam, sterno tem rum cursu preclaresa fuit mortas lium ummos in si ut Quodsan , cum roseri anima Jueroiissent, quod ille insitu: Gymnasium, magnusemi erudi