장음표시 사용
2쪽
4쪽
Comiti Natauiae,Diαῆ, Viandae, Cattorum, Moer- saevie Marchioni Verae uelissingae Gubernatori
VAE DE MORBI PECTORI parens noster piae memoriae scripsit,Inuictissime PR,NCEPS, etiam tunc cum scriberet animo tibi destinauit inscripsit. Eius conamen ab inuida
morte interruptum nos pro parte nostra,eius Iussu, implemus, ad Vestram aram hoc opus
suspendentes. Nam ad quem, nisi ad te, Illustrissime P N
CEPS, hoc iret opus .iua in hanc patriam, nos omnes qui in ea, merites, omnem gratitudinem a nobis erga te requirunt. Cum enim viri cini officium sit, ut se omnibus virtutibus aia
sectum esse cupiat, tamen nihil est quod magis studere debeat uam vivi gratus sit strideatur. Quare grato pectoreonuictissime P, is ci a, hoc tibi offerimus, patris nostri nomine,
donarium, DE ECTORIS MORBIS: nam tuo pectore,inquod tot Illustrium Generosa NAsso vi K stirpis Heroum, proaum xum tuorum, virtutes confluxere, nos contra hostiles insultus
5쪽
tem Batauue,im Bedii totius, natus Bellorum incendio a
. t circumdati eramus iam tranquillo in otio quiete fruimur. Ilitimos patriae nostra recessus antea bellum urebat, nuρc irrita flamma margines lambit. Haec tua illustria, Illustrissime iis. CEps,gesta, pertinax posteritatis memoria viribus aeternis com prehendet. Quin praeter haec tua in Batauiae omnes incolas
metita, trahitur&ab alia ad aram tuam hoc opus cathenai exiscellenti nimirem tua in nobiliori biis disciplinis peritia,&ergaeas amore. Tanta enim tua, Inuictissime PRiNCEps, in Mathesi excellentia, ut iure dubitari possit Martis potius an Musarum alumnus censeri debeas vi magni illius Romanorum Imperatoris labiCaesaris vocem, Veritate applaudent usurpare queas: media interpraeliabempe' Sed non vltra in laudum tuarum hoc campo provehor, nec ad intimos recessus penetro Sed ut sacra cum silentio potitis quam plausu spectamus cic tuas ego Virtutes tuasque illustres res gestas de quarum ne quid magnitudine orationis tenuitate dete
ram metuo potius, quam eas me verbis exaequare posse confi-
dam. Hoc igitur munus serena fronte, Illustrissime PRINCEPs, excipe, tamquam animi cultusque EvRNIANAE familiat erga te pignus: quod illa nomine I HEvRNII, olim o fatum durum lypatroni sui, fidissimique ExCELLENTIAE vestrae Medici, tibi declicat&consecrat: rogans ut vhimas has eius reliquias eadem benignitate amplectaris qua ipsium viventem solebas: easque Illultri tuo tutelari numine contra maligni liuoris dem rem defendas S benefico tuo fallore, nunquam ab Illustri NAssoVIA stirpe indigi negato, HEvRNiANAM familiams ueas&erigas Deus Opt. Max. Illustrem Exc LLEM 1 AMVestram ad verae Religionis tutelam, Prouinciarumque conse ..deratarum incrementum ac gloriam aeternum incolumen tueatur Ex Aciadema Leida in natauis, ANNO civ. a. cii.
6쪽
VLTRAIECTI NID EPARTIUM SPIRABILIUM
suspendii similitudine habet quod non alii et atque laqueus praefocans interficit. Nam, ut auior est suidas, ατ
ciam accentu in penultima, rectis. id est laqueus est αγχνη veloipsum actum demoratiunde Graeci ancho inas, inquit Caelius Aut etianus suspendia
vocarunt siue quod a nanche spiritum continendo spirationem nes . Nam Graeci σιωισὸν continete, pell5 Alii vero cynanchen vel lycanes en hane passionem vocaverunt, a canibus o lupis: si quiudem, ob ingluuiem, frequenter haec ani
malia allicit. qii ri misi arioli miles voces siue ululatus in t acri a illo ne constri uti,
cum praefocati coeperint, emittunc. Quin, i instat horum animalium , interdum obphlegmones mannitudinem linguae,etiam maxillarum, lingvam cita dentes proferunt Latinis An in i ab ait gelido dici videtur praeceps enim di anceps hoc vitia
est, ac quasi laqueo iniecto homines enem uitis an . Est autem veta Angina, dolorificae 3 Min stransulitio&orthopnoea, qua facit phlegmonemus torum proprioru aryngis,a. rheumate aeri tenuino citato e capite. 3d venulas, . aryngis. unde pro tabetur aditu spiritus, quem ducendo vivimus,4 ει- anidus vapor exitu Dico me lite definire vela an Tina. quae phlegaei cines est soboles. Alioqui cum fauciii gulaeque partes adeo instipatriiniolabus ut summa gulae 'guyturi sq. partes quasi ab his occludantur.*iritus M alimenti vias seresi mercipientes, et i angina: voeantur. Eic di πω - ,
ludis verbum. quod adagioni locum dedit,
ἰὰ mac ν deducitur quo no optime valen .ais te vlla duce te significat Graeci puto quod Inhmiolum ludorum tempus esset ικινε vid. ν motbidum di pestilens ob confluentem Graicorum multitudinem . De his iam non ita agimus sed maxime de vera
Angina qui enim ait ocissimi huius morisbi medeiani nouis facile etiam mitiorem abistet. Dixi in definitione hane essedo istorincam stransulationem nam est spirituscompressio. H rem scripsit Aretaeus. ab oppressione laiyngis di oesophagi Tale malum saepe orthopnoeam iunctam ha beti Di, ea phlegmonem musculorumiaryngis propriorum nam hae e an iis est peraculi tum a. alioqui etiam alii tyngis musculi, qui communes dicuntur ut ait Aletaeus tonsillae, epistoitin columel
gua maxillae cum phlegmone occupatur valida etiam anginam adserunt, sed non tam praecipitem Diri. unde proliabetur aditu spiritur nil aryn vel epi otiis clauditur tumore ac opptimitur. Haec clausio est sed meus husota ius eius est tumor jhleis
monodex propterea huc cunctu remedialoguntur. vi nimirum is, quod comptumii et occludit laryngem abigatu . Dixi a , .
rheumate acri di tenui natae pituito satis is funduntur ad gulae solii vas, i sed bilios iugula A ad gutturis etiam vasa: sunt enim angustae venae lalyngis, id est guttu- Iis: at gulae venae. sunt latae. Et quia a rheumate nascitur, propterea subito ingruit ho ei lym Haede desinitione Morbus hic ea ..
7쪽
a pituitoib. sed exquiuis angina est a bilioso languine . itideque naiertur inflammatio ei Iuritatodes veletylipeus pille onodes. lituit sanguis Eloisopire oce ceruice malum nostrae regioni sequens. Cui enim mera phlegmone ibi in vitio est, iugularibus tune magna numius Gruit copia.&Galenus ait et it . omne rheuisma , quod author est ansiuae a capite ad iugulares venas sori. Airocissi.xia autem angina nascitur a sanguine bilioso. sobolear de ira iratis hepatis. Sed illud obsi: iuabile. An pinam generaliter sum piam Hippocra
ii sim uire quicquid st angulandi vim
habet Atique ei sem tres an . ina sunt spe.
1es prima in strangulatis laqueo . de qua secundi Aρhorismora. quadiagesimo tertio. Aliet a laetatione Ferte, ae ceruicis. io anticani vel posticam partem vel in tatus alterutrumci verrebis inquam primael culindae in si ibi is maxime dotii medul. ιδ Ο.nprimitur Tertia es ab inflammatione, de qua his loquimur hoe est a tu.
more praeter naturam, cum rubiue pulsu. caeteris talibus a sanguinus,nceri aut b:lioli assi xu. Cui iis quidem ratio mulli. pio est a causa, clientia. partea accideriistibus inii alimiando incidit ab orga Lmo ves attractio ite . vel exclusione partis quae continet . in eam quae continetur. Materia aliquando est cralsa , aliquando tenuis. Si crassior uerat in Ducibus ea
conisistet. Hine est' os Hippocrates asse
rati hybernas anginas esse longiores auatumnales vero isti tuas esse breuiores:
od hae superatis saucibus, in intellό-
venulas materiae suae tenuitate penetrauerint quae tyngis musculos alunt. Haec autem .quae ab inflammatione incidit A gina Hippocrati est triplex una laryn Rquae maiorem spirandi adfert dissi colla. tem, proprie dicitur Hippocrati ἀ-άΠ est inflammatio duodecim proprio 'rum musculorum latvngi ira est risina. bilis eius signum palnognomonicum est orthisncea eum obdo dolore sne eat me lore 6 mole praeter naturam apparente. Altera. saucium,quae glutiendi maiorevi dissicultatem adfert,qnam spirandi, ε dieitur proprie Hippoclὸt νεω ν ρο.
Tenia est inflammatio uenorum fis frigi
ctum euius signum est rubor in terulae Sesterno. Alias tum Estne eae tum aliorum distinctione, ridet Galanus multis locis.
Nam ut male ira suerit tenuior vel crassior. 4. με Q. ita duplici id ea enaleuntur anginae. De
recenitorum tamen distinctione,-- p. n
eis iansigam . Anginae biliosae maxime Meia. proueniunt autumn . quod acerrima tunc 7 -
relinetiit bilis, quae geminina per κει--d Vtem a pituitos . vetetit, quia hyem ege nita tune mouetur dolo musculos cerui ,
eis tuit. A vicenna asseri eo pituita calida , Q. ni mirum salsa eam gigni interdum:quin
Se ex stigidi scilicet in lipida oum putrescit pituita: di, quamuis, inquit, hoc quidam negarunt, ex melancholia Notha angina est citra phlegmonem : cum fluitii idem ad larynge in pituita sed non ad .ert phlegmonen quin haec nacitur interdua a ei alIci pituitosoque nutricatu duo iadecim mulauiorum laiyngis propriorum: nam hi indurviunt. ac laringemitemsit: hoe etiam ii a causis quibus are se ita ut . tur hoc malum interdum integro durat anno. Et a eoiis lux iis Hiiebris notha an . fena prouenit, si inflammaticinis sit expers ratio Colli autem vertebrae inflammationem adferunt. quia laxatae sunt: vel tu xant ut, quod vicinae illis paries inflamma cum tae sunt, nam dolo in se trahit rheuma. NLuxantur itaque tractis in sympathiam, sauciiim inflammatarum, neruis uiga. meri aut communicato tuberculo. Et in hae inflammatione fovea apparet in
inuicis postica patre. R ita est haec angi i m. snae species vix eam videas nisi in tenera ceruice praedixis ut in pueris, dum durius
a nutrice tractantur. calenus quarti Asio .rismorum trigesimo mainto Cum, inquit, nihil apparet, nee deglutire potest, Smpi ma id perniciosum est ob inflammationem musculorum stomacho substrato tum: interdum ob stomaehum ipsum. An ginae oce altae causam reserebat te hi genes ad aTmu nervorum qui ad stoma chum deseruntur, elim calida salsaqite flv. xione occupantur occasionem a foris interdum habet, ut si quis sub Dine si igi. do somnum ineat aut e nonnii quam subito faueium viae intercipiuntur, raptim ab expressiniateria hii latilius Veriis. nam. Wrauthor grauissimus scribit Aretaeus ,r
8쪽
eius esse solentis id potu , ebrietate .
satinitales piovenit etiam animia mino. letitia, vel nini, potatione, aut eXclamatio. ne vehenienti quam monoto non vocant Graeci, vel etiam ex acrioribus ibis praeter consuetudinem acceptis Meti ui possunt se tuentia Dignita medican cnta pota. puratio per elleborum prouocata. menstrua- is purgationis ieientio Arion, etiam, a venetiis siccandi vi praeditia . a uua taminia di Mano maiori. Solanum id
It ab Manios. Meto nis sane hv. ius baccae devoratae,in ipsa a dic, hac vi strangulandi polleni. Et ioc causa parasilii exhibetur adi his, qui ad uuia mensas etiam inuitis dominis accedere olent in aula quae res oblectamenti non rarum conuiuantibus adferre solet siquidem si
cultello deras , ipiis pondete in , inisescuncia maceretur horis ad summum duabus, Ddeinde percolato diluto ac digitis pressis, Oini recentis addatur quod
poculum repleat . Oiumque potandum propinetur fit paulo post, qui biberint.
nihil prouus edete possint . magno hectantium oblectamento velum qui hoc fuco utuntur,priusquam mensae avideant, parasitiis ad tentaculum inuitant ut suo- tum vinum propinent. Discutitur sucu , artis,aceio potui dat id enim raesentaneum antidotum ea sed ne quid nimis: nam in piosius sumptum strangulat. Acciis
nitum tum pium strangulat ceratorum largioresus postrema in mensa anginam adteiiepo L iatretea ictu .atistae faucibus haerentes aeus ossiculo tum ad fauces adhaesus Magis amigit viros quam
mulieres, magisque iuuenes quam alios:
nam hi tenuioribus circumfluunt sucos. Differentiae anginarum marime petuntur
a loco assecto, di cauti assiciente. Λ loco
assecto. Nam peracutissima ac vera angina hae est, quae nascitur ex duodecimisi pilorum laiyngis must Mundi qui inbr. mandae voci dicati sunt xphlegmone. In hac, nee intus, nec seris rubor aut tumor notati potest tamen prompse enecat. Et hae xidetur ea anginae species de qua Aretatus, ubi eollapsionem adessit insit mentorum ait di mangulationem vehementem, ut ipsisin tu, pectoreuiravibus partibus circum cor atque pulmones a
auia hanc propterea dici ait quasi ea, it --, ira, νς αγχου - , hoc est . intelius ver geniem di angentem. Ego vero existimo. inquit, solius spiritus id vitium esse, ad calidissimum siccissimumque conversi, nulla corporis parie inflammatione labi rante. Id autem mirandum non est nam in Chatonaeis strangulatus , citra ullum corporis assectum acutissimi conlingunt. Inno vel unica inspiratione , pituiquam corpus aliquod maleficium contrahar, moriuntur. Quin etiam Maiabido cane. qui in faciem , dum lkiritus adducitur, tantummodo inspirauetii di nullo pactomomoidelit. in labiem homo agitui. Ego sane phrelliti cum iam phanaricum xddi
tum qui septem diebus λωνικον se αγικεν intuens quosuis invadebat . a satis secui. nec ullum, uam phleemones vestigium deprehendere potui Corpus hoc athleticosea roborea habitu constantisque aratis vini usu rigatum calore. Sunx itaque Aretaeo duae anginae species una, cum lu- more ingenti ac robcue tonsillarum,SI ris,eisin: quin etiam inuidum, inquit. lingua gurgulio, caeteraeque paries in tuis minem effetuntur Altera flicitur.iuul
ei collari. esse interius complessio malo te strangulatu discruciat ut interna ininflammatio ad cor usque pertinete videatur. saepe dubitaui num illa symptomata, quae de occulta illa angina narrat Aretaeus,olla in tu ab inflammatione eius nerui pro se ab magni, qui enatus ex vertebris colli aepe pericaldium Haius. n. cum illor rieat dici diaphragmati implatatur sciunt enim illi qui an atomica Nactant, pericar- diu min diaphlagma coniseialiari iuncta adeo esse,ut vix dicas. num hoc ab illo, vel num pelicardiu a diaphragmate nascatur.
Adnexio ves symphysis illa pericardij.ad diaphragma,aequa, quattuor digitatu feth amplitudinem, adinisti m si ab osse ster
no abeas,a ab ipsa ossis sumi sit iso si
duorum digitorum latitudine deflectas. Hinc, valida illa sympto mas nasci posse quis dubitetes ab antiquorum mis dicorum anginae distinctio erat. m. in
quit Trallianus , antiqui medici omisnem circa gulam PhleEmonem . si usti
tu, siue Libri . suocationis merum ,
adserens synanchen nominarunt pauis
9쪽
rici hoc modo interstinguunt e si inter musculi laryngis inflanimantur,Mωψ ovocant illum amaum.si exteriores. - -
voce Asia in ex pti inunt. Qi Dam iis aut diu exquisit illi in angina illaeti, cum duode
cim proprii laryngis musculi phlaginone
occupantu Ial tamen cu n caeterae in sauciabus d ad la tyngem at peram arteriam dioecipia agi superio iri potitae paries omni
no innat rimantur angin m etiam non
exquisit illi, ad seruit. Ita cosopha S xus masculus qui circa laryngem, oeso pii gum ambit, egi ut uioni opitulans, ae
latetibus tui ditusque una cum celbpha go, quem iribit asper arietiae: hic, in. quam , si in flamine ibat calam larem d. fert deglutitione in eui in nullam admittit. Hi ai latus scuti tmis cartilaginis. foris pectIns glans sita est trinque pollicis magnitudine, incipiens a capite asperae arteriae, totum latus a tyngis, Moesophagi ibi positi partem, egeni h ae cui phlegmone occupetur. anginam etiam prosei et, sed non adeo sanestam . quo enim longius abest laiynge eis securior ab his in sauciubus tu motae rubot apparet. Aliae praeterea sunt quaedam glandulae intus in faucibus positae. ruinque ad latus gargaleonis. --tiadas Sc amygdalas appellant ubi magna in Ramnatione tentantur . anginam faciunt. Tertium etiam genus quoddam est glandularum , quod su in seriore maxilla saucibus apponitur: Qvsque ad autem pertingunt. 6capacia illa replent. Appositae sunt hae glandulae trinque illis musculis qui oti inque unus in otiuntur a lauiis cula de circa os pectoris duplici nimirum initio. interuntur utrinque an os masso deum hie ad clauiculam tendinem habet late se pandentem optimem c depingiuit in Plantinianis tabulis a Ualuodaedilis. pagin trigesima non , litera A notatus. serasveis Mithis concepi assectus. Quinaspera alteria, in 'ii Galenus inflamma
ta mangulat, ob luitice eius tenuitat . ρου ' eram angi iam si molio nomine vocat
pleuritidem vera autem angina . in pes. moniam Muta haec Hippostatis est sex commvnrum musculorum lan uis prodit se rubore in cet uice, de in sterno interdu. Auielianus haec breuiter ita inteistinguit. alia est sine manifesto indicio talia cum visibili manifesto, alia intra Diis pacium.
aliae ictius, alia ex utroque A causae essi trientis arietate etiam variae distentiae
ducuntlle langiras enim qui hunc tumore a facit,modo bilescit modo pituitescit
sanguinea ae iustos materia exquisitam
an g nain facii pituitosa vera in varia est etiam ex eius urcitu. Scribit Hippocrates aliquam anginam quarto die internecio. ne in adserte haec peta cutissiima est sed sub .lit, diem merdum ab angina su
perari. n in excurrit fere ad leptimum: di.
citurque peracuta. Vin tua septimum non uanquam abirema ita istinat appel. latur haec acuta Propte ita cripsit Avicennas hane inierdum pi, ii in o diem. I't optet ea Aurelianus scd nil hanc palsio. nem ei se celerem vehementem. δ catam, α saepissi, continuam: d aliquando interea pedinata in . lam ad signa eius veniamu . sio. Hac in genere, anginam adesse probante vel distinguunt eam a similibus passionibus: vel monstram dissitat vera angina a trothaci aut quaenam eius sit species aperiunt. In genere, inquit Aurelianus queis ην-τα
tela adest sine ulla ratione, dissicilis motus colli 5 giit tutis. saliuatio plurima, di sis ficultas uani uorandi liquoris soliti. Cum peius increuit linguae vilia denus ad exi riora prolapsio ariditas saucium. dendi cupiditas, loculio confusa cum dolore. spirandia deglutiendi maior minorque dissicultas. pro affectus magnitudine: nam in omni angina aliquo modo haec perceniuntur ambo. Et dolor etiam adest in vera an8ina nam phlegmone iungitu nivei a duritie musculorum vel a pituita sine phlegmone concipitur, dolotis est expers nam non viola urinio pallium,quae violatio . omnis dolotis causa est. Fa-om, inquit Areiaeus, inflata est 6 rubi cunsa. oeuli terii rubent in vera angina. ensionei sientiunt , inquit filiatius et sistic Sed bi huius sedes sit iam rimemur, α
10쪽
quamuis haee etiam aegre officium suum praestabit nam caeso phagus asperae arteriae iubest proximE undique eam tangit. Cum vero ad ce sophagum vergit phleg
mone deglutitio maiori molestia peragetur. Cum n terni, hoc est duodecim laryngis musculi uelint inflammati, nihil ap. Paret , nec foris nec intus vlla coloris aut
molis mutatio nam phlegmone non sitit
has quae sotis sunt paties. Oculi rubent devertuntur et ac his qui strangulantur, vox
impedita nihil signineat. hiant aperto ore,
cilingua exerunt, audiunt obscurὸ, iactant se dolo acerbissimus adest , sed . inquit Aretaeus strangulatione vexati eum οὐ scurius se aliunt pectus de cor ardent sit. gidi aeris desiderium adest , nec aliter. quam recta caeruice spirano spiritus lub. limis, inquit Hippocrates hoc est, cum summa difficultate attrahitur elato tho - panusque omnibus eius muscWlis opemque seretilibus aliamen admodum exiguum inspirant collapsi, gracilitas, pallor comitantur, oculi concaui. fauces Scgurgi illo retracti, tonsillae sibsidentes, νο-
ira Ilo, eodem die inquit Aretaeus.
moriuntur. Et haec est biliosa vel sangui. nec nam sanguis pituitosus aut melas .e licui,ad parua illas laureis venas ab
duci necivit. Si inflammatio eon sedetit in externis laryngis miistulis , satis calor colat tuber id significabunt Dolorqui.
dem acet bus aderit . non tamen tantu .
quantus est cum proprii eius instam man , in musculi nee ita anxi Etessurant ante
octauum diem hi non soleni enecari. aeger tamen non rem loquitur excurrit interdum in decimum quatium diem si glans
illa magna . quam utrumque externum
externum situ laryngis sortitur unam in- sunmetur . mediam quandam anginam riciet inter hanc quae mul culmum est propriorum laryngis, interitum, qua occupat musculos eius communes iqn oratiis quia deprehendi poter t. a parum ruboris. Non ranium periculi haec habet nam hae glandes propὸ absunt faucibus ira sua his transfundi materia possit si fauces inistero di ad Desophisti m in si metiantur maximus comitabitur degllit lenis labor. e.
spiratio no tam aegre ducetur. potus etiam hie per nares remeat. 6 a depressa lingua
modo grauior, modo leuior est angina, pro transglutiendi respirandiq. difficultatis magnitudine. Hi sua iam dictis*mbolis locum aegrum deprehendimus. Iam GP videamus quibus notis venemur causam et
emeientem hane angustiam si sueti no ξπ
thalangina, a pituita enata non aderit do.
lor, nil eo tempore cum deglutitioni operamdam: coloretii albus, sapes salsus; vis eo sitas rigat ora . nec valida febris fatiga. bit imo initidum ebris erit hic morbus expers. Cum maestangina , eaque aian .guine nata, atrox fatigabit dolor . sapor aderit dulcisci oculi.facies, dolingua rub bunt interdum solemni euacuatio su inprimitur et corpus irriguam est a sanguine : ictus uberiimus in an uinem rpulsus plenus de undosus t venis sunt minpiis Maior hic dolo satigat, quam cum
bilis hoc facit irruens nainque sanguis tendit niauum, ς violenter unionem v c lat paritum quae sola violatio. dum este; νί- author est dolorum 'inani uiri. Abiboso sanguine profectum hoc essema lum, denunciat motin vehemen)q. d lor amarus adest sapor colo flavescit in homine illo nihil inmoris elucet; tota victus ratio aetas temperies, regio in bilem conspirant. Haec materia biliola aut hortae erysipes alis phlegmono dici a facit pervadit partes, siccat, luxat, strangulat. Si fuerit a melancholico sanguine, aderunt succinae lancholici notae ec o nigri eans, sapor acidus, dolor stupidior saepe in cancrum degenerat hoc maximὸ fit in puellabus melancholicis quibus requi sunt menses.
Nuper tres vidi .dua puellas, i unam se ui . nescentem iam seiὸ nuptam Nigredo quaedam ad epigi otii da ei apparebat. nupta prae glutiendi difficultate periit,aliis exedebantur odissiphagus ae musculi sterno hyoidaeuita ut cibus per nisi- ra proflueret ac exesis iugul a ta bus haemorivagia
intellit earum na altera sensim tabuit. Nonnunquam dolor perennat toto annot id non ab angina veta re sed a sciri hos . tumore frigido, pituitoso.phlomno
glutire non potuit quod illi letale fuit. pestilens interdum febris causa est angin peripneumoniae parotidibui onmi, non absique lipo thymia. Cum mitescunt symp-rom. absque excretione.&dum excurrit