장음표시 사용
31쪽
2enientiam, quM , licet alioquin in ultimae voluntaeis dispositi ibus ordinaria sitnplexque ae jure misturali & gentium idonea probatio non sufficiat, sed
quinque testium depositio ad minimum requiratur; tamen: si haerea dieatur viva voce per testatorem fideicommis o gravatos, sie ut de volutitate eius Gris
tam ct sallere nereiam seientiam habeat, recte fideicommissarius , oinui probatione alia legitima d statutus , iusiurandum ea deserre pomit, atque ita eum ad id agere, ut vel iusiurandum subeat, quod nihil tale a testatore audieerit, vel id reeusans ad impleat ea , quae suae fidei, interposito per aetorern calumniae iureiurando, dieebantur eommissa: β. tili. Inst. de sue leo rutis s. Mered. l. tili. c. de stirucommissis . Facit denique, quod nulla lege eautum invenitur, aliquam oportere minus pleuam praecedere prohationem, antequam delationi loeus emet Iaed ex adverso.sine ulla limitatinae manifestae diei tur turpitudinis & e sea,totiis esse, nec iurare velle, nee jusjurandum referre; eamque, qui utrumque recusat, ad solvendum Oportere compelli: Lmanifestre 38. 9. h. t. l. delam s. C. h. t. de reb. crea. O jurej. ae getieraliter, ei, cui onus prohaim di tueumbit, lieetitiam e needendam es t , adversa rio suo de rei veritate jusjurandum inseris; ut index iuramenti fidem foetitus ita sciam sententiam νω- sit forinare: I. cum de indebito 25. in omnibus 5. f. de probation. Noe reete his obieeeris, aet re DONProbanto reuin absolvetidum Osis, liret nihil ipse praestet: L qui accusare r. C. de edendo: eum sector tum demum ita probati e e seatur defeeisse, quando nee per iusiurandum prohavit: arg. d. l. M. g. 5. I. de WM.α I. sed si possessori II. f. tat. ιn med. f. h. t. Vanu que insuper, hac opinione admissa, litium caluitiniosariun timor mi; ouasi sic quilibet euilibet eoutroversiam Leere sine ulla GU- a, sine stire ullo, posset; eum isti metui satis O,
viam itu in sit per impositam ei, qui iusiurandum
deserre vult, de ealumnia iurandi Decrisitatem. Fruinstra quoque siletiditur, sie de domo & quasi sinu adversarii probationes peti, c tra , . nimis Frape . C. de testi se eum potius hie adversarius m sua causa itidex simul ae etesiis constituatur: l. i. m. d. ar. rer. iaci. non datur: qcod longe abest a petitione probationum is domo adversarii, per d. i. 7. reprobata. Foveritque hane assertionem Fathinens contro . lis. i. c.M. 30. Maseardas de probatum. concitis. 950. n. s. Atit. Thessaurus dec s. 03. in priChri,tittimus Mol. s. decis. i. n. 2. Cujacitis lib. I Obsem. 28. Zoestias ad Pand. h. t. n. 54. Pereatus M tu. C. de rel. cred. O jurejur. n. uo. Jacob. Corsia Conni. Io. Carmovius don. fori pura. i. eon
xl. Vinnius seleet. quia st. ἐβ. r. cap. ga. i5 Delatum autem ab adver,ario jusjurandum vel praestandum est regulariter, po4tquam deserens ipse
prius de ealumnia iuravit : L jusjurandum 34. q.
qui jusjurandum 4. d. h. t. vel reserendum; eum,oti diettim , trirpitudinis mani se in sit tiee irarare nee iusiurandum referre: d. i. muri estoe 38. y. h. t. i. delara s. c. h. t. de reb. ered. O' Drejur. sive de rebus Oinnibus, sive de quibusdam tantum delatio facta sit; eum lieeat de quibusdam rebus lusi
ratid in deserre, de quibusdam probare: .L. de rebus t . st . de act. rex. amor. Et ea quidem forma pleriumque reserendum , qua ab initio dolatum est, Dui forsan ex diversitate rerum aut personarum quaedam emergant, qtrae varietatem indueunt; quod iihi
inciderit, o seio iudieis conceptio luris i tirandi termitianda foret: d. l. 34. ζ. non semper A. θ. h. t. Nam , ct , si ab initio inter litigantes de iurandi in
do ae qualitate non eonveniat, e eeptio elua in a
bitrio iudieaniis est: d. l. 34. 6. sι cies quia lilitie 5. f. h. t. Totine Menoetitum d arbiIr. jud. lib. I. casti Ant. Fabrum Cod. Al. 4. tit. i. don. o. Neque necesse est, ut de reserens iusiurandum calumniae prius praestet, eum serendus noti sit, qui intuitu conditionis, quam ipsi' detulit, do caluantita velit Aibi iurari; tire reserenti rursus referri potest id,
quod ipse reinlit; sed qui detulit, post factam sibi
relationem iurare omnino tenetur , alioquin causa Cadit; eo quod diaptieere non debuit e ditio iurandi ei, qui dotulit: d. L 34. I. datur 7. ω I. ust. U. h. t.
I. generaliter ra. g. sed juramento t. c. h. t. Dreb. ered. jurejur. Usque adeo , Di, si tutor veleurator iusiuratidum in pupillari no otio semel de- tu urit , illud deinde sibi relatum itoqueat deelinato: eum enim legos ei de affectione , ae proinde longe magis de veritate, in lite pupilli iurare permittatit: I. eideamus 4. E. de in luem jurando, ipse scietis , ad dotalionem sequi de iure pos o dolati jura iuramdi relationem, sint imputare debet, quod sese aflhane iurandi necessitatem suo proprio laeto, prima sellieot delatione , deductum videt: arg. d. l. ba. q. . . E. h. Ant. Faber Cod. lib. c. tu. i. don. dio. Carpetovius desn. forem. pari. I. constit. ι .don. I 3. is Sunt tamen in iuro rasus, quihus jusjuraim
dum delatum referri nequii, s d omnino sine rei tione praestandum est; puta, si iam ab eo, eoi delatum , acceptatum sit; etim acceptatio eonvetitionis T rem in se e tineat, ct nee sitatis faciat. qtaod initio lihose voluntatiη erat, Edeoque impediat reserendi saeuitatem: arp. l. ii furandum II. pr. E. h. t. i. si e 5. C. de obrig. aet. Donellus miniment. Dr. eicit. lib. 24. cap. 15. ibiquo Hilli-eerus tit. S. Carprorius d. paria I. constit. ia. def. I. Idemquε dicendum, si is, eui id delatum, vel f tu, vel melius Moverit Degotium , de quo disceptatur; qua ratione, si maritus rixori, et illa viro revom amotarum moveat aetionem, di iusiurandum deseratur ei, qui vel quae amovisse arguitur, permittetidum ei non est relationem Leere, eum optimam faeti proprii conscientiam habeat: I. Marcellus tr. g. l. 3. l. II. l. 33. si de act. rer. amot. Etsi ex adverso patri mulieris, quae amovisse dieitur, aut haeredi estis, ista iurandi neeessitas imponetida noti sit; eum iniquum existimetur de alieno laeto alium' iurare: d. i. et t. q. a. E. h. t. Cravotta consit. 2 3. Mawardus de profarion. conclus. 959. n. 6. Aut. Fab.t Cod. lib. 4. tit. I. de . s. Iae. Coren comsil. Io. in notis: Faehineus conrmo. Id. i. cap. II. i litus des arsurari judia. ia. u. casu i . n. i5 sunt & justae causae, propter quas delatum iusiuraudum neque suscipiendum est is adversario. 4 --
32쪽
neque reserendum: voluti si deserem do eaIumnia iurare nolit: d. l. 54. f. 4. P. h. t. si delatum ab eo, qui non habebat d.serendi ius; vel eiis cui .l ges deserri vetani ; vel non eo inodo eaque forma, quam iura inoresque honi prohatit; de quibus in praeeedentibus; si in judieio deseratur ei, qui illo
ira loco disertim compotens non Ur sitir , nee iudicium suscipere eompelli pote,t: i. tutor 55. V. est. θ. h. t. si jam plene per eum , eui desertur , intentio vel ex ceptio , super qua iusiurandum desertur, prohata sit; eo quod tu, urandum 1ubsidiarius tantum pr Laudi modus est, qui Deque e tra malaifestas alias ordinarias probatione, legitimas atque sumetentes ope rari debet, si sorte ex relatione eius, qui plene probavit , Praestaretur; timus probationi per se fidein plenam faeienti robur inatus, majoremve Mein ad dere debuit, si is , qui probavit, insuper ex dei lione iuraret. Quod es jure Canonim evidenter cauistiam cap. sicut 2. extra, de molariori. Iob. Taponio. s. tu. 6. art. 5. O 8. Cliti,tinaeus pol. 3. deeis. . n. in. Ani. Matillarus is judiciis dispin. io. m54. Diversum nonnullis videtor respondendum . si is, eui iusiurandum insertur, Medum quicquam probaverit , sed ordinariis i probationibus sese litem imsi ruere paratum dieat; quasi delationa iurisiurandi promptum re expeditum litis terminandae remedium otiaratur; dum ex adverso in longum saepe lites tr hiatitur, ubi conquirendis adhue undecutique pin tioitibus instida Deum est; quod in superiore Casu, ubi iam probatio plena adducia orat, haud fuit me tuendum : Joh. Papon Id. s. tu. s. art. 4. Masea diis de prosarior . conciti . 05n. n. 5. Ant. Matthaeus de judiciis dis t. io. thes. 53. sed eum, uti anto dictum , iusi tirandum subsidiarius tantum probatidi modus sit, stetit otiam ejus jam praestiti vis omnis
umescat, ae ex in egro eausa agitanda sit, quoties
non ad partis sed iudicis de,iderium ae delationem
araestilum est, si adversarius deinde dieat, se nova Iuvenisse itistrumenta , quibus nune solis usurus est: l. admonenda gi. E. h. t. rationem non animadverto, erit adversarius in praesenti testibus aut instruis metilis, titui needum productis, munitus atque comssus , declinare non posset iurisjurandi praestandi aut reserendi necessitatem . Et sane ς ni ita statuas , haud raro futurum est, Ut justissimam fovenies litem in Baiionibus luce meridiana elari rihus adstruenda in , causa tamen ea latit, dum ipsis ad stipor titionem se is timidia metu divitii Numini, , A sueeumbere quam jurare mal tibus, advorsaritis horum Non igilarus Jusjurandum ea deferret silueia, foro, ut illud tibi ab eo, qui iurare non andet. etiam eum evidetilo periurii perietilo reseratur: Ant. Faber Cocl. Id. c. tu. a. Ion. 5. CarisIovius dola. forens. pari. i. inmstu. i 4. des r. a 4. Zoesius ad Pundera. h. t. m. a .isi Extra hos eam , si quia delati an nee praes a re velit Dee referre, tanquam turpitudinis A eo, sessionis inaniis,lore reus, litis damno ameitur, ae victus recedit, sive aetor sive rena sit: d. I. 34. q. uti. l. i. 38. E. h. t. I. uelata di C. h. t. de re .cred. oe jurejur. ut lamen ei stipersit a tali setite tia appellandi saeuitas, .si sorte mititis r.ete sibi jusjurandum delatum, ideoque eondemnat em ob illud neque suseeptum nrana relatum nullo iure su aeeutam putet, cessatile lune ratione appellationis deis negandae, eum transactum videri nequeat, ubi i ratum non est: i. generaliter Q. q. sin autem a. c. h. t. de reb. erea. urejur. Faehineus co tr . ld. i. e . nx in pr. Et quamvis is, eui d Ialum est, quandoque ex iusta causa dilationem ni dieam petere possit, ut plenius deliberet, at irae et iam de veritato magis certioretur, di sie iuret, vel reserat, vel utrumque reeimet: i. jusjuranaum 54. pr. E. h. t. arg. i. qui ιnterrogaris 5. E. de inte rogat. in Iure fae. quamvis etiam deferens dolatum iusiuratidum sed necdum aceeptatum, vel etiam , ut alii volunt, iam acceptatum sed needuin praestitum, revocare possit, probationibus ordinariis confisus: I. si quis Jufurandum I . C. h. l. de reb. ered. o jurej. Ana. Faber Cod. ld. a. lit. I. desta. 22. ta men is, qui delatum semel reeusavit praestare via reserre, vel expresse, vel tacite, dum timue retulit , neque suscepti, meque deliberandi spatium Alba dari petiit, .sed insuper habita delatione ad alia transivit , deii eps amplius ex poenitetilia illud uel r serre vel praestare , adversario invito, non potestaeo quod regressu, ei non videtur e needetidus ad iulud lilium dirimendarum remedium, quo i prius re rufatido , aut Don admittendo , contempsit sprevitque: l. non em 5. g. ult. I. 6. E. h. l. arg. d. I. it. C. h. t. de reb. ered. O jur .ir Quod si ex delatione partis adversae, vel re latione, iusiurandum rite praestitum sit, evellis ius est, quod speciem transae lionis habeat, maj remque auctoritatem quam res iudieala: I. jusjuran diim α. I. admonen ta 3ia si h. t. L t. pr. A qua rer. net. Non thurare ae reo juranti exceptio iuri jurandi Daseatur, sive in rem sive in perfiOnam artiorae conventiis sit: 6. mqtie 4. Inst. de except. l. nam, postquam 9. q. i. f. h. t. nisi ad judietatis aecesserit insuper limeis sententia: quippe quo e sit magis utilis rei iudieatae exeoptio danda sciret: arg. L aetori 8. C. n. t. de reh. erodia. o- jurejur. Observandum etenim , sententiam Midem post prae stilum iudiei te iusiurandum plerumque sequi: L j-jurandiam 5ό. β. est. d. h. l. noti tamen id Deees sitatis esses eum ipsum jus urandum trati aetionem e tineat: d. l. a. l. 3 . in sne E. R. t. transaetio voto litem ereptam abunde dirimat, atque deeidat
sine sententia Ubsequente: arg. I. non erigimus
i8 Quod si ius suum iureiurando actor assem inrit, in laetum actionem ex jtirejurando, vel, sub seeuta ad iudiciale eotidemnatione , Drit m rei iudieatae aeti nem habet: d. l. actori 8. C. h. t.. I. item si quas ii. Inst. de iaction. L nam, Postquam s. q. r. in I. ult. E. h. t. Quin in saetiun artici semper
.in personam est, enm ex quadam e ventione nasci videatur , ut post diestura atque itisi per perpetua , licet advorsus eum jurarum sit, qui temporali acti ne conveniebatur; Muia post litem eum eo e testatam obligatio temporalis aduersus eum perpetuata
suit: l. nam , po tquam s. q. is, qui 3. E. h. t. Sed ct in , plum Elias quod petitum est, etsi timgolium , de quo iuratum, tale sit, ut insetati elis
33쪽
lis ereseat in diaptimis quasi abunde sussistere petitori
debuerit , quod exoneratus fuerit probationis ordiu Tiae neees,itate: l. eum, qui 3o. m. si h. t..Quamvis.de ea iero haec aetio sit tantum, adiectitia qualitas.aetionis pristitiar in rem. vel in personam; sic ut in eam.illa veniatil, quan vel ptitilleiana aetiori vel reii vindieatione , vel politione haereditalia vel empti iudieio, aliovo simili, aetorem eousequi oportere generaliter. aetionis cillumus natura declarat, sive de re prineipali, si Qe de aece, ionibus usuris fructibus partu aliisque quaestio sit: i. sed si πη-
aessori O. g. r. α. 5. l. si duo 13. q. 5. 4. 5. g. h. t. l. sed O si r. q. si petenti O. E. de publi-
m. in rem iaci. Unde &. aetionem pristinam rimque novat Deme tollit jusjntanduin , sed magis acii Di pri,titiae itane adjieit in laetum aetionem: I. illud 25. β. i. g. de constit. Meun.' d. L r. f. I. de PQlla. ura. d. l. 13. 5. a. 5. ss. h. l. . Ut proinde improprie itisiurandum ad novationis speciem referatur in L qui jurasse 26. f. tiit. J h. t. quod
di Paulias Don o etire in d. l. significat, dum non iamplieitet a serit in itirejurando Dovationem esse; sed: potius,.iurisiurandi eonditi otii posse videri e ae ex niam ro,n andi delegandique. Is Vettim uti iusiurandum ad partis delationem aut relationem interpositiati, turanti tum ad exeipiet, ni tunia ad agondum prode,t ; ita quoque eidem nocet, ae aetio itide utilis ex aequitate adversus eum datur, quoties id iureiurando eomplexus est, quod amplieat atque involvit ipsius iurantis Obligationem. Qua ratione, si qui militaverit, Mendidisse me ei rem
curvis centum, non initim ip e utili actione venditi ex iureiurativo ad pretium consequendum conveniri potest, ae ipse empti aetiotio eontendit ex turm urando ad roin tradendam: I. si duo a 3. I. si quis 5. β. h. t. Idemque dieemu . si societatem se fo- Cisse iuraverit: ae l. i5. q. tilem illaemtis 4. E. h. t. Et si iuraverin se ob decem p norι ιledisse fundium, tiora inodo a pignoratilia aetione, seu pignoris repetitione, depellondus erit, donec deeem volui debita solὐorit, Aod & ex iureiurando suo ipsum ad deeem e vortiti posso magis probatum fuit: d. L. II. g. Mareelius. 5. E. h. t. denique, si iuratum sit, rasum fruetum dari oportere 'noti aliter dandus erit, quam si juratis hiarauariam prae titerit eauri
Io Interiin , uti vulgo res inter alios aeta vel in. die ta , si e A inter alio iurata aliis non noem: l. au moetor 5. q. urtile nareμlius 3. f. h. t. l. nee Ditis r. C. h. t. do reb. ered. G jurejur. Quo funis damento , si petitor iuraverit, possessore deseretilo,
rem suam esse, danda .i actio duntaxat adversus
illum , qui jusjurandum detulir, eosque, qui in ej si iam successerunt; contra alios ei iuris; urandi praerogativa Dillil prodest : I. nam, postquam s. I. ult.
de publici in rem ara. aut si qui, h reditarem suam esse juraverit, Doti proselet ei jusiurandiun praestitum , alio, quam qui detulerat, haeredit 1 rias res possidente vel petente; sed ex integro probare letietur, se haeredem esse: I. sed si possessori ii. g.
aeratus luat ut dum in fraudem creditorum vel vero detulerit dehitori, tit is iuret, se non debere , vel scio atque subornato ereditori, ut is sibi deberi limret; exceptione vel replicatione ereditorum fraudat rum.se ereditores fraudati contra iurisiurandi pol
statem tueri poterunt: d. l. s. g. sed O si quis 5. E. h. t. Denique si privata furti vel alia simili arti e conventus adiici quia interest, iuraverit, se surtum non Dei se, non ideo minus iudieio eriminali imri fisei advoeatum ex moribus hodiernis pulsari potest exemplo eorum, qui eum aliis prῖvatis de delieto traiiisgerunt, ut dietum tu. de transact. n. 2D. Greene. egen ad i. i5. I. u. E. h. t. Contra quoque non prodest aliis, quam qui ita rarunt, emriunque successoribus: d. l. 3. q. 5. E. h. t. Qua ratioti , eum ex duobus patronis unus liberto tu jurandum detulisset, isque iurasset, se libertum erilus non Esse, non id alteri patratio proseiot ad id, Ut ex asse patronus censeatur, aut ei ultra partem sitam bonorum, liberti destincti pomossio eodat; etsi tali in easu pro eo, quasi ex asse patrono Praesumptio quaedain militet; quo fit, ut dieatur inultum si hi es auctoritali. apud itidi in habiturus, eum se solum eme patronum Probare intendit: l. si duor 3. pr. E. h. t. dii, Si tamen reus juraverit, se noti dobere, s-
deiussori quoque insiurandum prodest: l. in ductus 28. q. t. l. tili. est. β. h. t. & vies versa praesti tum a sdei mors tu,suratidum reo pritieipali profi-eiet ; si inodo fideiussor in rem j raverit, non δε- heri. Dain si de sua tantum persona iuraverit , quod nempe si jussor non sit, aut quid simile, reo principali nulla inde liberatio eontingit: d. l. in duo suci. g. r. .ss. h. t. L i. si s jussor 5. E. quam
rer. act. non ditur. Uno quoque reo debendi limrante, se non debore, iurisiurandi exceptio alteri roo debendi danda vidotiar: I. ini di lus 28. q. ex duobus 5. d. h. t. eo quod jus urandum solutionis lore est: l. jusjurandum etiam 2 . i. 28. g. r. st h. t. dummodo & hie in rem juratum fuerit: ars. d. l. I. g. I. E. quam rem ara. non datur: arg. L f- dejussoris α3. in Ined junct. l. et s. E. de pactis. Quemadmodum ex adverm in duobus stipulandi rois ab Hiero dolatum iusi itandum etiam alteri Doce bit, quo minus petat, sive meti . iiii . sive non: d. l. 28. pr. J. h. t. n,i enim, parium de noti petendo ab titio reorum i erodotidi cum debitore Letum non obsit altori Mistulandi reo: l. ii unus et . ff. detis 2 arg. l. si duo rei 34 . 1L de receptis qui amre ep. aliud tamen ira jureiurando placuit, ea, rit optimr, ratione , quod leges.Romanae justiiram dum voltioratii iudieii iti tar esse & pro judicio e derer L qui iura se '6. I. uJl. I. tutor 55. q. r. ff. h. t.
lito autem, per ratium ex stipulandi reis contestata, reliquos velut oretipat Iorio quadam ab agendo exclusos esse, patet ex /. sdeleommissa ii. g. sic ec
nit dii. in fn. d. de logaris 3. I. in ductus 16. 'de duoh. rris con timenius o l. si rem 5 i. g. r. E. δε moation. quin s aecepti lationis, novationis aedelerationis: Dandam speetem iureiurando i comprehensam vidhri po is, illi 'quo loco solutionis eed re . in loeum solutionis sueeodere tilaenit: d. l. qui jurasse 26. q. ult. l. et . l. I8. 9. I. I. iusjurandum' o. E. h. t. solutione autem, aut delegatione,
34쪽
arat novat ini veh ah nno xt pniandi νεο Leta obligationem alterius quoque rei stipulandi intuitu perimi, manifestiam .,t: i. Instis. de d h. relaotipui. O promin. l. si rem ianuam 5 i. g. r. si de rimation. quod non ita in paeto esse, tum ex d. l. α r. f. de preetis, patet . tum praeeipue ex LIoerationem 3. q. nune 5. si de liberatione legila. Diversum lamoti dieendum erit, si linus ex
pluribu, debensti rei in juratidum eroditori detulerit , irino sisi deberi iuraverit; quippe quo casu
tantum adversus deseretilem , non item allorum Asia
hendi relim, aetionem in Lelmn ex iurejurando j xans habere potest; eum res inter alios iudieata aut Iurata , alios non gravet secundum ante dicta; nee ite eadem, quae in s periori e u , ratio sit; dum illie titius ex pluribus stipi Moribtis iurei tetrando que ae iudieio totam obligationem aure oecupavit, sibique propriam feeit; ine voro tantis de nai retis Iu iurandum deserendo in se non transtulit totam mitigationein passivam; Deque etiam magis delati eiurisiurandi, quam 1 vati alterum debendi reum Obstringera potuit: arg. l. si rem Si. g. i. g. de rimation. timet. l. qui iurara . 26. q. tili. E. h. t. Atit. Faber in rationatibua ad 1. 23. g. 3. E. h. t.
reeipit interpretationem, ne extendatur ultra rem
aut easum, de quo iuratum est. Unde, si otii, iii Taverit, so noti rapuisse, Doti debet adiuvari Doc iu--jurando in aeti a furti. v l e dictione; quia aliud e,i stinum Dei,M, quod vol elati, seri potest: L in iluoltis α8. si quis 5. E. h. t. Uti vice versa, si actor deserente rvio iuravorit, sibi larium factum esse, sarti quidein aetionem, at non stattinvitiam eondietionem surtivam nanciscitur , quippa quae non contra omnem furein datur; nora ivique e tra eum, qui solo consilio sine ope surtuin iu
sa res non am isse, inrisiurandi auxilio tuta uotierit, si hostea in rem actione de restituendo eonve
niatur: d. l. 23. q. quoe jurarit 7. m. n. h. t. Idemque est, si aetot reo jusj tirandui, detulerit de
eonstituta meunia, iratas i uraverit , se Don constituisse I postea enim ex principali sei, priore obligatione , quam constitutum. Praerequirit, conventus,
exceptione iurisiuratidi tuora sese nequit, nisi Ac de hae Iuratum sit: l. si ne or Gyerat 56. si di trri, si quis novali vel alio e votitias iudicio tanquam possessor, juraverit, se non possidere, ac Pinstea tiactus sit possessionem, pati deuito leuetur actionein, nee iurisiurandi praestiti obtentu tutus est et r. quotiens dii. g. itat. E. de noxai. actum. Denique, si possessor rei iuraverit, rem peti oris non esse, iurisiurandi exceptione quidem uti potest conistra petitorem, quamdiu iti possessione est; ac si sidere desierit, ct ad petitorem possessio pervenerit, Dullam ex iuros urando tali aetionem e tra pristitium petitorem habet: seco , quam obtineret, si ii rasset rem guam esse e I. sis si possessor. 1 . E. h. t. D. ecetero jurisjurandi exceptio, A pileelus m us, noti tantum locum habet, xi ea aetione quis utatur, cujus nomine exegit jusiurandum; sed etiam , si alia; νἐ moilo Gilom quaestio in posterius itidie tum dedueatur , A ea posterioris artionis Datia ra sit, rit per.priorem posterior eonsumatur: l. in
g. 8. si h. t. etiam i sorte prior actio tantuin rei
persecutoria esset, posterior poenae quoque eontiti rei perseeutionem . Hinc si colonus, cum quo propter succisas sorte arbores agebatur ex locato, tiara verit , se non succidisse, si vo ex lege duodeeim in-hulariam do arboribus staret,i , xivo ox lege Aquilia damni iniuria, sive interdicto quod vi aut elain postea conveniatur, per meeptiotioni juriqiurandi . fetidi potest: d. l. in duobus 28. f. eolanus 6. E.
23 praestationi jurisiurandi similis est, eosdemmis esseetus hahet, remissio ejus, saeta ei, qui ad de lationem aut relati em adversarii illud su eeperat , ae jurare paratus erat, dum deseret .aut reserens suseepti jurisiurandi voltiviale contentus est: I. r miratre ta l. nam postquam s. g. Jureiurando. . . h. l. i. aetori 8. C. h t. de reb. Ged. in jur ur. Qualis remissio Doti titia per eos, quia re dolaretidi ius habent, fieri polosi: arg. l. juris urandi 52. E. h. ti sed, quo mitius etiam ahini, i & ignoranti, vel P r mmcium, vel por epistolam sat, nihil vetat: l. Labeo a . fh. t. Qualisis enim verum sit, etiam proinissorii iurisiurandi salti Dr.estiti gratiam ab adversario fieri posse, non modo prae sotiti sod & ah senti per epistolam & tenoranti, Dee male ad istiuncilioque casum d. l. 4 i. dispo itio trahatur: tamen Llli ita eo Raevardiam Oxi,timo, quod rion nisi ad jusjurandum promissorium iam praestituin d. legis 41 . decisionem spretars autumavit, I 5. 5. p. orum cap. I. Multum intolim inter iurisiurandi amet torii suscepti, sed nondum ' tui, di pro nissorii iam. Praestiti, vel iam, praestiti assertorii, remissiotiem ii . terest : qui eniin laeta iam praestitum sed suseeptum remittit, emeit Meundum. 4nperiti, dieta , uti omnia eo loeo l. eantur , quasi illud vero praestituin sit: at cum remittitur, quod, iam. praestitum est, omnia deincepv eo itiei piutit esse loeo, quasi nunquam iurissurandi religio inisrees,isset; sie ut hac rationi depereat in ritii versum ineramenti vise arg. l. uti. D pr n. ad munieipalem ia
reiurando est, ita quoquo mortein illius, cui delatumi est, praestationi, ei istum sortiri, tradunt pragmatici ; si modo illud ubi delatum iam susceperit. sed mortalitatis interventu praeuare impeditus sit: nam si iusiurandum sibi delatum praestare reeusaverit , A, eum propterea eo demnatus appellasset. pendente a moliatione sito funetus sit, magis est, ut Dor perinde habeatur ae si iuratum esset . . Cliristi Daei:s cd ieg. Meehlin. tis. 16. an. 4et. n. 3. Andr. Gest. lib. I. osse . 43. M3nfingerus cent. I. Obsere. ν3. Cotifer Ana. Fabium, de error. pragmat. decad.
25 Porro tanta tamque potens iurisiurandi ad adversarii delationem aui r lationem praestiti esseae iaest, ut regulariter post illud non amplius inquiratur, an d. attit; Aod magis id unum, an, di qua tenus iuratum sit: f. item si ς ra II. Instu. action, j. αὐ- 4. Instit. de exceptMn. sie ut nec
35쪽
appellis It saeuitas tiltra supersit, lieet sententia judaeis ad hoe jusjurandum subsecuta sit: L pora. i. o 5. C. L t. de reb. Oeci. oe jurejur. Faehi-
Meus controp. iis. 1. ορ. ο3..Carpamius dejin. imrens. Part. I. constit. 15. .ls. 7. Dee propter instri menta Hoviter reperta, aut periurii pra textu, tu iurandum rescindatur: I. r. c. h. t. δε reb. cressic, Dr. I. admoneruli si . in Iine si h. t. l. quod si, deferende ni . f. de dolo. Quoruin ea vallo est, quod in omni iurisi lirandi delatione, vel relati se vetitio seu pactio conventa comprehenditur: l. sed
h. t. ea lire conditionat is, Da aetor quidein deseretis arit referens promittit, se ab ulteriore perseetitione destituturum, si modo reus iuraverit, rem suam se quin petitur, vel se Dihil debere; reus vero deseretis aut reseretis, se id Dod petitur, soluturum vel restituturum spondet, si ahlor tiaraverit, rem suam esse, alit sibi deberi ; utide es Don titio lo
dieitur deferri, suscipi, referri, displicere eo adium iura nili: l. mi promor 5, d. L qtii Jur.1sso Q. q. ult. L. usjurandum 34. O diatur autem r. ff. h. t. l. delata s. c. h. G ile rei. αὐλ ω Iur . Q nema. modum ergo in stipulati e poenali, qum faeti' stipulationi substitieta est , non quoeritur , an es quousque intersit, sed id titium, Mae sit quantitas quamque eonditio stipulationis, propter eonvenlioui p testatem: L sti latio ista 3M. h. tateri l . in sines, si de Merboe. obligari ita quoquo hic in paeto taet- te prietorio, actionem in factum producente, id iis
num inspicitur, an, di quid iuratum sit; quippe
quo lina impleta remetur conditio illa , ex qua vel moris vel rei obligatio ex eonvetitione suspensa e rat. Quo etiam facit i. si quis eum R. st h. t. Nec est quod quis regerat, pejerantem in dolo e se , eirin De sic ei contra nim prostiturum. Pri inoetenim illud constat, uota seinper utique a dolo , ,M A nora raro ab errore & temeritate quadam periuria prosei ei. Sed & seeundo, si Meeri evidenter possit , ab initio per dolum malum pejeratum esse, dubium mihi nullum ost, quin tutie doli a- et tis vel exceptione eotis iletidum ei sit, mir experiurio adversarii doloso damnum passus aut pa surcis est. Cum enim seeutidum jam dicta iu-xi,3 urandi delatio , aut relatio quandalii e tineat conventionem seu pactionem conventam e diisti alem , di generaliter placuerit, itiitas dolo malo
eonvetilio es aut nullas esse , aut per aetionem, vel
Meeptionem doli, aut per iudicium bonae sidεi, pro
euius lie eonventionis natura, oportero infrinari: l.
ss. ι, δέο mala: consequens est, nee periurium dolosum debere ratum manere. Maxime , si comi-deres. juri,itirundi linius ' transactionis eandem esse vim, lino iii iurandum transaetionis speeiem continere, & utrobique fieri eausae decisionem: i. 2. I. admonendi Ti. in sin. E. h. t. Si eniin illis in ea-sibus, quibus dolus transaeliotii causam dedit, dum
vel Damio advor arii instruinenta sNppressa sunt, quibus Dori suppressis transuetio non suisset subseeuista, vel alia quarunque ratione evidens. alterutriti transigeniis calumnia dotegitur, transaetio initieris-
ala vel sal ein itis manda sit: L in summa D5. g.
quidem i. st. de eonret. indeb. I. stit praetortiis. C. de transaerion. quidni idem dieamus in inresurando, pari velut passu cum transactionibus ambulanto Unde nee hula nostrae as ortioni Ulpianus adversatur, dum negat, periurio po,tea approbato aerionem do dolo claudain esse, qMasi religioni standum sit, sumetatque in peierantem periurii poetia: od si, desererere dii. l. Idi. q. de dolor elim lex illa dati, accipienda sit, qui initio quidem bona fide it averant , deludo autem , deteeto periurio, fraude Doli rebant, relinentes Pa , quast seeundum imitarandum ipsis soliata erant : au. t. si ςtiis, cum ahter 56. b. de ςeo. Oblig. quo easu merito definitum ab Ulpiano fuit, actionem de dolo dandam non es e , quia per jusjuramitim transactum Didetur, d. l. 23. Nam ct iii transa eii e id receptum est, ut ob dolum postea domum supervenientem haud infirmetur; Dee reddi debeant, quae transactionis Domitie derepta Mut , etsi postea probetur, ritillam rem mediam Jtiisse, id est, aliam nullam subsui,sa traiis seudicausam , praeter litem ab adversario Don jure in tam , adeoque aecipiens, hoe detecto , videatur sciens prudens aliena eum iamura velle locupletari, reti
nendo ea, quae periurio quaesita ; si modo ab initio calumnia dolii, tuo ἀesit : d. l. 65. M J d eo ti t. t tilis. licet alias vulgo exeepito doli loeum etiam habere possit, cum ab initio dolus demit, si quis postea, eum petit, in dolo sit: d. l. 56. E. Io Q. Mi g. 26. Ne quia autem usque adis insolitum esse pii tet, quod Dasi urandum vix delatiotio aut relatio oprie, i itin viribus carrat, se tetidum est, aliis quoque modis id fieri posse, ut sua iuriiurando notamiastet auetoritas. Si enitia tion inspoetis testamenti tabulis quis sitii quid le atum esse iuraverit, iis vero deitieeps itis Heli, nihil relictum tDveniatur, Di
hil quoque iurans ex suo periurio, ut ut bona s-
de interposito, consequitur, majorque supremae M. functorum voluntatis, quam jurisiurandi ratio est: l. tilia C. h. t. ae reb, cred. O jurejur. idque m sus exemplo traiisaeli is, quam, Don itasPectis te stamenti tabulis, inutilem esse super relictis per testametitum , dictum est tu. de transacri n. II. Et, si prius actor reo deferento juravit sili deberi, reus deinde actore deserente, s non delere iurato affrinmet, aut vice versa, posterior eausa iurisiurandi potior habebitur: L m duobus ti8. q. uit. P. h. t. Ddein iuridi est, si post iussurati in ptiestitum comtroversia oriatur, an inratum sit, di auuersarius, deinlato sibi iureiurando, juratum neget: λ ροαὶ si juraci 29. E. h. t. Plotiato quoque periurio, ratum noti manet jusjurandum , etiam Ai bona fide praestitiun , quinios in delatione aut relatione hoe speetain liter lege adjeeia ea tum est, ut periurit praetexta retractari possit': l. t. c. h. e. Sed tiee inrisiurandieileelum consequetur, qui j nravit, deberi sibi rem, ae jam extineta est; nisi ob antecedentem dolum culpam aut morain aestimatio deheatur: L eum. qui M. q. si jurarem i. st. h. e. Denique inutile oujusjurandum pra 3tituita , si ab eo, em ius inde quaesitum, remissum sit, ut supra dierum est n. II.
27 Hactenus de volunt rio ae iudieiali. Nece sarium jusjurandum dico, quod ob d.iactum Pi
36쪽
λatiotiis, sen in ramis dubiis, iudex, parte etiam Non petente , defert aetori vel reo : admonendiai. d. h. t. quod ah itite retibus purgadorium appellari solet, si reo deseratur, ut se purget a suspicionimus coriira se natis: stipplet vim cero, si vel actori deseratur ad supplotidas non satis suilicientes intentiola s. suae probati Bos vel reo ad firmatidam suae exceptionis probationem, per se non modis inrauibus . plenam ac ει iraeom. Loeus autean est huic dolationi in eati,is eivilibus, i ii eriminali hiis, quinties. crimitialiter ad poenam eapitalem alat corpora
leni s etiam hodierno iure ad infamiam in irrogavidam contenditur; quippe in quibus quaestioni ad v
Titatem iniiciacii Q.i in locus.estitit. st de vi rarior . A luco meridiatia Hariolos desidorantur probatio es: I. tiit. C. de probatιon. . ae periurium , atque adeo Nova criminis adiectio, merito metuitur,. Gum creditur , ignoscendum esse ei, qui sanguinem.suum
qualiter qualiter redemptum viavit: arg. L i . d. de
Deus c tr . ita. i. cas'. i5. Ant. Faber Cocl. Iil. 4.etu. i. d=n. 43. Atit. Matilia A. de eriminatis lis. 47. tit. tiis. c. . r. n. s. sortievius concitis. Pracs. Fart. l. concitis. I . n. 43. ω 48. Λdde Menochium E arsur. jussia. 1 3. u. casia 464. Risigori oratio Mem , de contr-ortia i Irum retis in desieris sub Iurisjurandi s le interrogari deleat. Post tracti de rortiaris. Plano, si noti iasi ad poenam pecuniariam et tilal ertimius perseeutio, uti iudicialis iurisiurandi Glatio aut relatio intie improbata Non.est , veluti.de furto , rapina aliis itio similibus , secundum Ou:. proposita; ita quoque per iudicem in subsidium deserri hoe nee inritim, nihil vetat. ADt. Faber a. d. id. a. tu. i. de . 45. quo fundamisto Dititur , quod, quoties civiliter agitur ad poena in P cuniariamiae istis injuriarum, non purgatorii tan-
vim, sed A stippletorii iuri, urandi delatio athitrio indieis in praxi probata est, sive 'pis factum De
citis. 20. n. 42. Q iiii.&, si ad palii odiam agatur,
,ix. est , ut Don idem dieamus, si licet aliud in Sa- nia servetur eum Doe iniuriarum re e latio re cautantem ae poenitetit in infamem hodie estietat. Andr. . Cayl. lib. i. obsero. 65. n. 3. O seqq. Myn- itigerus cent. v. obserυ. 98. Berlichius d. pari. I.
concrus. 29. n. 45. ω s q. similiter in causa haudati e sus tu iurandum purgatorium ei, qui fraudas e dieittit, sed non satis probatur, imponi a iudice moribu nostris eoirili iratum est; si modo quaedam suspiei is causa subsit . I cobus Coren consit.
oo, imo & is,ia publieani suppletori lim deserri, si I id plenae probationi fraudationis desit , seripsitiat. Marthaeos de auction. ιιι. a. cap. 6. n. 57. Q astanten uois saetio a iudieo davoui otidiun puto, ubi illud Vlpiatii eoti,idoraverit : neminem scilicet esse,
qui 1 sciat, quantae audaeiae, quatitaeque temeritatis , sitit publieatiornu, saetiones, edictis eompe reti
28 Quia vero Gajus in d. l. ai. s. h. t. seripsit,
ta inter interpretes est disputatio, qHarado carasn rems da sit dubia , ad id, ut iudiei ad delatio em sacramenti in edere lierit: aliis quidem eam solam diabaain esse contendentibus , cum utrimquo proh tio plena est; aliis etiam lune, eum ali traici , sed mi uias plene, . Probatum est, iudicem a tristi ixandritia alterutri tanquain in eausa dubia deserro posis existimanissius. Quorum pristoriorum sententia , Lati qumtidiana praxi eompr hala ost, ita quoque rationi corinvenientior , Dee m Romani juris tu amenta ineti rit , ut d et Vinnitis se Met. quo M. id. I. cap. 44. Neque enim Dovum in ilire lintro est , rit Pliara Perse non satis. persecta, aut valida, aliunde si ventur, sicque adiuta vires majores aequirant; etiam ipsa xum probationum itituitu : dum satis aperte rescriptum est ,.instrum ta domestica, seu Privatas testati es, aul adnotationes. aut rationes, si Dora aliis
quoque admittieulis adiuvetitur, per se sola ad pro bali em non sufficere : l. instrumenta 54 l. s. C. de prolasion. a eontrario ergo, si alititide adjuta
sint, plenam poterunt fidem faeere . Nee saeilo quis inscias.iverit, Dilius tantum testis fide dimi depositione interveniente. itiopiam quidem Probationis esse, sed di iam nihilominus . iudiei seri voritatem eius, quod unus.ait, Dogat altor; enitis haesitationis, tollendae gratia si dati s iudex justurcitidum alterutri detulerit, an noti, ob ero, iii causis diatis ob inopiam prolario in jussurandum desint, ademque id hasum faeit od Caius saepo solitum fieri
in il Lai. asseruerat, ct fieri oportere Imperatores constituerunt in I. in hono 5. Q h. t. iia r . creae.
O jurejur. Vide, si lubet, latius Vinni iam d. loco,
Faellitietim eonu . lis. r. cap. 18. Hinc , si suam aetor. itilentio em plene. probaverit . reus vero EA-pti em suam oppositam , veluti solutionis, pacti de non petendo tra arietionis aut similem timo teste,
iniquum non fuerit , iusiurandum alteriitri litigamtium deferri i,er judieem super exeeptiotiis Db ectae ct quia temis. probatae, veritate a oo quod i litoratio
actoris, debilum nempe eo tractum esse, & allega. ito rei do eodem illo dobito soliato, partov. Pe tatur , inter sese nora ita pugnant, quin utrumque possit verum esse, imo retis ipse, solutionem aut pactionem.de Don petet,lo propoDens .iae negare quidem praecedens verum debitum intelligatur ; etsi tire videatur eonfiteri: arg.. i. non utique γ si de emee ion. i. si quidem h. C. eou. tit. lunet. l. quutacet a G. st de reg. juris . Quod si utrimque hi
ne probatum sit, dum aetor intention m ct reus e ceptionem docuit t.sithia, duobus. sile dignis, aut plenam sdein saei 6titibus in frumentis, veluti solutionem , transactioiam, paetionem de non petendo, Don aliae judicantis paries os o possunt, quam ut manni omissa juri,iurandi dolatione, reunt simplicito ab actoris. absolvat inlotitiono: arg. d. I. q. C. de ea. ceWιon. pr. O tot. tu. Iustis. ita eae priora. t. I. ff. de eac μιon. t. nnil interest ii α. si de reg. juris. Sed si actoris re v. probationes. ita sibi oppinsitae sitit A inter se pug atites, ut alter Uitalia mi
fiam esse Deeesso sit . vel uti. si Maevius instrumento
publico probetur Titio stipulauti tetit in aureos
37쪽
Iondis Ianuariis Romae promisisse, idem vero M. iavius instrumento simili d eat, se toto illo die alia hi suisse , atque Ita I mae non promisisse ; fungo
sane persuaseris, Don homini, carisam hane ea raiatione noti inaxime dubiam esse iudiei, incerto pro sus, aetori ne an Tei documenta falsitate . laborent .
Cui e sequens, ut di hic alterutri tirajiirandum d sorti possit, A sic secundum eum, qui juravit, j dieare . 'Errant sane, qui pugnantes eo modo Pr tiationes utrimque adductas omnibus destitui vitibus opinantur. Quin potius, cum alterutram salsam es se necesse sit, id unum ista probationum pugna eL seit , ut judex , qui singulis probationibus seorsimeoti ideralis plenain potuisset silem adhibere; nutiequasi positus in medio ineetius . plane dubiusque hae. xeat, quibus magis credendum sit, nullum itio tali in biguitati tollendar, nisi in solo iureiurando, re- modium habeat . Toties enim probationum inopia est, quoties probationes vel ab itiitio sumetentes ii tistitit, vel eum initio inspecto sum lenies quidem es- sotii ,d plenam iudiei fidem facie am, tamen printer alias in eoiitrarium adductas, ae cum priori iis direeto pugnantes, desinunt pletiam iudiei s-dem neote . Isronesorsi enant. rent. I. asseret. 93. vers. secundU. Et quamvis in testamentis aliisque alia milibus verum sit, eorum, auae inter se . pugnantia sunt, neutrum ratum esse: I. ubi pugnanitia i 88.
ff. der reg. juris: atque ita probalioues quoque pugnantes ad sentetitiam secundum eas serendam e mcaces non sint; tamen id non impedit, quo minus liartim alterutra iurejurando adiuta firmitatem aequirat . Nee r te hune caSum, quo utrimque plena sed pugnam probatio est, ei comparaveris, quo Deque
in actore neque a reo quicquam probatur, quo in casu eessare tutius juri surcitidi delationem , & ab,
Iutionem sequi oportere certum est: l. quι accus
re r 4. C. cis Munulo: cum probatione in linivem auiti deficietate, causa itui iei liai id it inquam dubia's cta sit; contra vero maxime dubia, quando utrimisque talia producuntur, quae seorsim singula pleno probaut, uec certa judici ratio constat, cur liaec in sis , quam illa, vera putet.&0 Pinitis terminis habilibus, deserri a judi eo
potest lim ita jurat diva, mon modo Petente alteruam vel utroque litigantium , sed E. utroque nihil tale desideratile, a que etiam post conclusionem in causa; tum, quia leges hanc delationem stabiliente, itoli distinguunt, ut videri potest in d. l. a monendi bi. d. h. t. t. in bonae mei a. C. de reb. ered. jurejur. tum quia judex luterrogationes facere
pote,t, quotiescimque aequitas eum moverit: l. pen. f. de ιnterrog. in iure faciendis: Feecies autem i terrogationis esse videtur iurisiuraudi delatio, quat rius iuraturus rogatur, an Vera sint, de quibus ii hetur jusjurandum praestare; tum denique, quia secundum auris ei vili; ac cauonici decisionem iudieis ollieiuna est usque ad sententiam cuncta rimari , ac sedulo perquirere in gestorum Veritatem, quo litiseeundam iustitiam finis lini onatur: l. Iudices s. C. de judiens : cap. cum Iohannes Io. extra, de s- de instrument. Faelii uetis concrop. lib. I. cap. i 6. I. Andr. Gayl. lib. l. Obserς. lo8. Berlichius conclus. Pr t. pari. I.-conch b . n. 4 l . ω seqq.
Carptovius don. fori para. r. evmn. 23. Jef. 9. An vero actori, an reo potius, deserotidum sit. providi praecipue ac circumspeeti iudieis aesti inatio est, prout i leniores debilioresve deprehenderit pr
duetas probationes, straviores aut leviores praesumptio s pro altero vel contra eum militantes, inrigis fido dignam aetoris vel rei personam . Neque enim satis tutum existimo, definire sim luteiter quaestiones
illas, an suppletor in deserendum ei sit, qui unius mulieris, aut unius testis sibi sanguino juntii vel familiaris testimonio probavit illud do quo quaeratnt ; vel 'semiplena probavit, sed adversus se milia tantem habet iuris praesumptionim , ct quae sunt a lia hujus generis plura . Conser Myri itigeruli cmto 5. obsere. M. Tiraqueitum de leg. Connubial. ad L Q. ooss. I. parta s. H. 'S. 4. Husimn iis .c.
judicιs ωρ. 4. n. So. Si. Paeliineti in lib. I. conre Pers. cap. I 8. Merulam PraTI lib. 4. tu. 7 I. c. I. n. II. 12. 13. I . Carprovium def. IOr. pari. I. co Mιt. 25. de . 3. 4. 5. seqq. Plures eorte causa & easus, quibus vulgo traditur, supPletorium D oportere jusiurandum deferri, recenset Ant. Faber
d. lib. 4. tu. i. de . H. Berlichius Part. I. concitu. prael. 54. inter quos S ille est, si praescriptio per eum, qui illam allegat, gemiplene probata sit. Faber d. de . 44. n. ii. Berlichius Q conclus. 54.
n. 42. 43. Si certus testium numerus , aut seripi ra, Per modum temnitatis ad actum aliquem perleges aut mores desideretur, di quid in actu gesto, veluti testamento, desit: arg. l. si unus ra. C. detestam. Vinnius seleci. quaest. lib. l. - . 44. in med. Beritellius L concl. S . n. 54. 55. 56. aut si de consuetudine pmbanda laboretur; ut dixi tit. Glegibus n. 55. Ideinque volunt, vi de consanguinia tale probanda agatur , cum inter duos , qua, i defuncto proximos , de legitima haereditate quaestio est.
titi. in e. 5o Qtii quid autem ejus rei sit, illud expeditum
est, tunc, eum a iudice desertur litigantium ait rutri iusiurandum , id ea esse praestandum forma, qua iudex detulit: arg. I. au morior 5. g. iast. I. ju jurandum 34. . Pen. d. h. t. praesente, aut citat saltem adversa parte: arg. l. generaliter e tet. β. his de 4. versu licentia danda C. h. t. l. iudices i8. C. de fde instrum. Ant. Faber Cod. Pio. 4. tu. de . 6. in fit . Merula piraxi lιb. 4. tu. II. cap. 5. Respon a Iurisc. I Oll. pari. 3. Pol. I. consit. 76. sie ut relatio jurisiurandi hie locum non inveniat, sed omnino is, eui id delatum ost, praestare lene tur, alioquin interveniente iudicis deferentis fietile tia exsurus illo iure, quod obtinuisset, si iurasset secundum delationem . Cum enim ju iurandum hoc Decessari tam praestitum probatismis instar sit, & perinde habeatur quod juratum est, at pie si P M- tum esset, ac propterea judex secundum eum, qui juravit, judicare iubeatur: L admonendi I t. d. h. t. l. sed si possessori r . q. si, cum S. P. h. t.
consequens e contrario est, contra eum qiii jurare detrectaverit, ludicandum osse. Quod & cautum decreto Curiae Ηollandieae α8. Martii i588. rol. 2.
38쪽
ter ra. sed iuramento I. C. h. r. de reb. cred. jurej. Ethnim diffieri quidem non possumus, O Muriora , di intricata esse verba textu, illius, ae deri essario quoque iureiurando formonem illie esse: sed tameti nihil vetat, ea, quae de relatione ibi traduntur , restringere ad tu,jurandum illud, quod a parte parii delatum est; sie ut praestatio quidem ii iiii tiraudi ibidem proposita vinita Hirti aralido coin lautiis sit ; relatio vero propria solius istius quoil a valle illarum est; tum quia relatio non recte si, Di,i itiset titi; tum quia ratio ind. l. 2. 6. I. pr posita , quod Dempo ferendus non sit, ad appellimrionis ceniens auxilium in his, quoe ipse jacienda procura. ue non quadrat satis in omnes iurisiurandi pectes , sed tantum in id, quod a parte illatum est; quippe quod faciendum pars proeuravit, non item illud, quod iudex detulit. itinius seleel. Vr est. Lb. i. cap. 43. post med. interim a sententia, post
delationem iuri,i uratidi a judice saeiam lata, appellandi iacultas ei superoia, qtii sucei uit, dum vel ipse iurare secundia in iudici, praeseriptum recusavit, vel eontra et tin ab adversario Qx itidiei, delatiotiei uratum suit; eo quod hoe jusiurandum transactio- Dis speciem noti eo itinei: d. i. ςeneraliter II. g. sin aurem I. c. h. t. de res. cred. O j mum junct. . admonendi 5 i. E. h. t. Carpto vilis don. for. Part. r. constit. i5. duina'. Quo sutidam talo etia in Nititur, quod iure hii iis aurisiurandi re eissio petitur, mi ex integro causa agatur, si quis nova lim trumenta in invenisse dicat, quiliis Dune solis ustarus est : d. L admonendi Si. 9. h. t. Etsi enim alias sub obretitu novorum in trum totum rostitui egotia minime oportoat: l. Imperatores 35. J dere jud c. jure tamen singulari contrarium plaeuit,
quoties ex jurejurando Decessario sent talia lata est,
eo quod illud nonni i subsidiariam probationem 1acit , aliis demum ordinariis probationibus defieientihus admittendam: ut proinde nec mirutii sit, si, Dr- ditiariis Lliis deineus apparentibus, hoe sdem perdat, illisque cedat. 31 Etii autem moribua hodie is i urisi urandi v luntarii , seu extra iudicium adversario delati, nulla vis sit, ae i,er de habeatur, ac si quis iurasset, Domine ei jussurandum deferente, quod stire Romaco praetor licia tuebatur : l. ait praetor A. pr. E. h. l. ct id , quod in iudicio desertur parti ab adversario,
Dee praestari Dee referri debeat, sed reeusari possit aene turpitudinis manifestae nota , donec iudex illere- verit illiid prae, tandum aut referendum se, alqu. adeo probaverit dolationem: Hugo Grotius mam iacticu juri r I. Holi. til. 5. cap. 5 . N. 5. O me x Jen ad i. 28. 6. uti. f. h. t. n. t. r. Leeumen ceris. ori piari. 2. lo. I. cap. 29. n. 32. in f ree erudiustam n Aetii ire vid tur idem Groenevmen ad i. rumi. C. h. l. eum nullum in prini, nisi neces, rium ita jurandum, imiae iactum esse actitratur; ideoque S appellai toti m admittit a 4entetitia lata ex iureiurando pes partem parti delato vel relato εxaudicis e probatione, ue propter instrumenta moviter reperta rescis,lonem. Tametsi enim haud negaverim, transaetistiis calumniosae exemtilo periurium
xoque dolosum rescindi posse, impetrato in id arincipe, vel Curia suprema, realitutionis a illo, ut supra dielum est: tamen dolo in peierarae non probato, vix est, ut rescissionem impetret, qui ipse deserendo probavit inrandi eonditionem. Cum sx adiaverso id, quod solitis judieis volutitate delatum est, etiam non probato dolo pejerantis, Deilem recipiat Oh instrumenta noviter reperta infirmationem a dumis, eui meuit periurium , videri non potest comprobasis hoe in easu eonditiovem jurandi, aut per
5α Petjurium interim Romani noci prorsus ian puri iti in praetermiserant, etsi iudieaverint contemptam iurisi tirandi religionem satis Deum ultorem habere: l. I. C. h. t. de reb. cred. O jurejuri timeti t. nam stisicit αα. ff. de dolor nam ct infamia periuros nodatos legimus: l. si quis major cl. C. de trans-ncl. 8e extra ordinem verberatos , eriminis salai aestellionatus reos postulatos, atque ad damnum periurio allia illatum reparandum eo demnatos I. uit. E. stellionari se l. qui Jatin i 3. C. de testi se l. m: duo 13. f. ti t. d. h. t. Conser Brevardi lih. 2. v .riorum cap. 3. Besoldum in delibatis juris rid pandi. h. t. n. r. Ex moribus hodie ia Non infrequens amisputatio digiti aut digitorum primorum , quibus in eoelum elevatis periori iam praestitum I freqrienti r aris bitraria e rettio. Vide G mei .egeti ad 1. 2. C. de reb. ered. o jurejur. n. 6. edi seqq. Ant. Mat- alia niti de eriminδ. IV. 4 . tu. tili. cap. i. Quibus tamen poenis ametendus Don videtur, qui ad peje-xandrim quidem sese paratum professus est, sed Dee- dum re ipsa jusjurandum praestitit; eo qDod non Disi in gravissimis quibusdam eriminibus jura Romano obtinuit, ae vix unquam hodie obtinet, tentatum erimen eodem inodo, quo perseetura , puniri . Utitiee, qui non dolo malo, aed errore quodam perinis rivis praestitit; eum utilio traditum sit, ais tum distinguere maleseia: sed potius utroque in easti mitior quaedam arbitrio iudieis coerealio imponenda. Potestque illa bona fides juratitis praesumi ex luero exiguo inde sperato, spontanea lucri post compertum errorem radditi e , moribus , saeuitatihus , ct vita anteaela iurantis. Refforma Irarise. Hollanda pari. . consu. 526. O 328. in parti t. consit. 555.
Itisjurandum in istem duplor est, aliud peritniatis , aliud affectionis. probatur, notum esse jusjurandum peruntis . In quibus acti tatis, edi in quibtis rebus , ac ex quibus emuis, Imeum tabeat ρ quid juris, si is, cui judo id detulit, jurare nolit 'di Quid sit jusjurandum in litem inestionis ' ω-etis ei non est ob culpam Iovem .s Deforιur a solo judices aerori domino , rei qui suo nomine luem est contestatus. An s tmroribui in causa pupilli ' an non matri, si in
rutriae sit ' An O n reditas 2 Quid si is, etii desertur , jurara dee et pa Iurialuae contra eum , non dolo non restisti.
39쪽
aut exhibet,. An contra haeredem eiu/ρ squid si ipse Meres dolum fecerit ρ An s Gn
rem'o ut m Personam, quabus de restituendo cur exhibendo agitur ,' non in iis, quisus de tradendo, uel de sola indemnitate agitur e nee in striati iuris actionibus.
In in uum jurari potest. An Iudex possit tmxationem aliores an in miratis damnare, quam juratum p an post sementιam a stima tu is eandem minuere p
An ei, contra quem juratum, actiones cedem diae sint ρ8 An , o quo usque moribus nostris jusjurandum in litem locum habeat' i Jusiurandum in litem generaliter eo ideratiam,
. quo propter dolum aut culpam adversarii noti Testituetitis, aut exhibentis, ahit solvetitis, aliquis rem viam alat sibi debitam aestimat. Et vel verit tis est, vol asseeti is . Veritati4 iusiurandum in iis
tona dieitor , quod a judice do sertur aetori , si res in iudieiis honon udoi. atrieti iuris, ct arbitrariis
'non restituatur vel ex titheatur ei pa adversarii; autetiatu dolo in iudieiis stricti juris perierit deteriorvefacta sit, aut non solvatur, reddatur, exhibeaturve. Eoque res aestunanda ex comantini hominum opini me , quanti vere est, seu quanti vere interest ara xis: ae praestari solet non a dominis tantum, sed Sab alii . qui domini Don sunt, veluti patronis, uri xum ita fraudem res a libertis alienatae antit, Fa viaria vel Calvisiana actione revorandae: i. tenet tir 5.
us mora facta est ratione rei ex stipulatu vel alia .imili eansa debitae , ac inter moram peremptae: i. in aetioudias 5. tilia E. h. t. etiamsi fungibilia furte res esset, adeoque ipsa etiam numerata meu-Dia , quoties de eo quis lurat, quod sua intersuit nummos sibi aua dis redditos esse: l. nummis 3. E. h. t. vel de impeti is lilia victori seddendia quae,tio est, nee praecise de erogatis constat; in quantum tune victor, post praeniissaria iudicis laxationem, desinit jureiurando suo initaendiorii in quaulitatem: nos'. BI. cap. mortet to. Denique A in furti aerione, dum is, qui furtum passus est, iurat, rem tanta fuisse eum stirium feret ; ut ita aestiam licitiis tutus duplum aut quadruplum actione furti consequatur:
l. eum furti s. E. h. t. Neque id negat L in juniso. J de furtia : quippe quae tantum excludit insti-inationem essectionis, aut elua quod interest, verumque rei pretiiun vult duplicari aut quadruplicari- Sit1men deserente iudice actor iurare decliuet, te perquam itiniatis inetu divini numinis usque ad superstitionem I iuxta l. sub conditiove 8. mile conuit. In fluui. ipse iudex aestimabit: arg. l. quod si possessor i. d. de rei νιndicat. imo, si iudex aalis commode oratimationem sacere possit, non recte hoe veritatis jusjurandum in litem aetori d fert: l. pideamus 4. . ult. l. b. q. ult. junct. l. 6. . h. t. Frustra vero vissent aclitus e,t , qui ad Parid. h. t. mi. t. duo. 24. u. 44. Itoc veritatis Ju
jurandiun in litem dari negat, quia jusjurandum in litem A quanti ea res est iu iure opponuntur, ut non possit jusjuraudum veritatis sub jurejuraudo
in litem eontineri: l. tutor 8. E. h. t. l. ιs, qui 2. C. h. e. Etenim novum non est, ea , quae sibi invicem opposita sutit, tamen sub eodem genere , n men Huius νpeciei habente, eontineri, uti id in adrogatione & adoptione , cognatione & agnatione, sub uno adoptionis & cognationis genere comprehensi constat: idemque lite obtinet, dum jusjurandum in litem affectionis , simpliciter positum nomine luris-jurandi Di ιιtem, continetur una euin iureiurando. quo definitur quanti res est , sub jurejurando in litem generalius accepto. et Affectionis justiirandum in litem est, cum obdolum sub quo & lata eulpa eontinetur aut tot tramae iam adversarii non restituentis res in judietum: dueta aestimatur ab actor .ultra verum rei pretium pro singulari in rem affectione: l. r. I. tutor remta. P. h. t. t. is, qui maιonem P. C. h. t. t. qin restituere 68. E. ile rM Grutic. iunci. l. si semum meum 53. F. ad teg. φυα Iniquum enim visum suis, dominum sine facto sito, aliena malitia. Pr, vari dominio rei suae, & non consequi ultra verium pretium rerum illarum, tu quaes peculiaris potest
cadere affectio, quasque apud alium existentes in gno redempturus esset, alit a se possessas non nisi plurimi fuisset venditurus: arg. l. nec quιui 7
seqq. ff. de rei Mindic. l. si Ii fundias 25. 6. L. E. soluto matrimon. Ob levem plana culpain huic
juriiurando Ineus non est ψ quipste quo casit Iudex Itotius ipse rem aestimat, vel iusiurandum in litem veritatis desert: l. Mideamus G 6. ult. I. I. V. sed arias 5. E. h. t. Tutorem Donnulli excipiunt, murea. quem , inventarium aut instrumenta alia pupillatia non exhibentem , ex levi quoque culpa in litem i, rari putant ex l. Pen. C. h. t. sed forte reclis in timit, qui staturitit, in L L per . usu culpae intuit radifferentiam imu iter tutorem lia redemetis ejus; sed magis ut eo, quod contra haeredein tutoris uota alias ita litem iuratur, quam vi constiterit, reportarer eum fuisse iustrumenta in haereditato. eaque ii lo malo ejus non exhiberi; dum ex Edveaeso contra intorem boe iusiurandum omni modo loeam sibi vindieat , quoties ille iuventarium caeteraque instrumen ta noti Proseri dolo inalo, sive habeat, sive habu rit & dolo possidere desierit, sive Duraquam linbue rit , dum forte reyeriorium rerum ad pupillos Pe titientium nunquam secit, iuxta l. tutor , qui rem tortum 7. m. J de advian. perte. tutor.3 Desert hse iusiurandum uoti adversarius, sed judex , quoties id aequum arbitratur: neque enim ne eessitas deferendi in judice est, cui lieitum fuit ab initio non deseris: l. ιn actionsius S. V. i. d. h. t. I ieet ex parte ejus, cui defertur, quaedam necessitas iuris in hoc jurejurando pmponatur: L ult. E.
h. t. in quantum , si Dora iuraverit, saepe in latet to aliquo damno haereret, quod iudici ignotuin i dex aestimare tiequit. Alius praetor judieem si detra-Jorit , vel siue delatione iuratum sit, titilla est religio, nee ullum jusjurandum: L Meseamus 4. β. deIerre i. E. h. t Desertur vero actori, qui domitius est, vel saltem suo nosniue litem est contestatus: t.
40쪽
υ o 7. E. h. t. quia praeeipua hujua iurisiuratidi
ratio in eo est, quod iniquum videatur, dominuin i vitum re sua earere dola atque malitia adversarii, nudo rei prelin recepto, ut supra mollitum. Non tamen rorae desertur impuberit puberi omnino 1 uti& tutori impuberis, quatenus ratum erit, quod illo iuraverit; licet pupillo non teneatur actione tutela qua i propter neglecta pupilli commoda , ai Jurare detreetet; cum grava videatur, ct ignorantes, ct ii vitos tutores , sub alioni eompendii emolumento etiam periurium aneeps subire: L ptileamus c. pr. E. h. t.
quo his contrarium est, quod dieiuni suit,'illis,oli, in iurandum dosores , qui domini litis stant, aut
sallem suo Domino litein contestati: d. I. r. E. h. t. etenim , ut manifestior evadat legis illius aeritetilia ,
me istis dominos illie denotatitur illi, ad quo lis
illa I ertinet, sive per se, alvo por proeuratores inlito sti titerint, eo sensti , mo dominus litis proesens in iudieio mi proeuratoris personam confirmare dieitur: β. sin aut 5. Instis. de salivdacium. idque ad vixelusionem procuratoriam , qui , item li- is cotito,iati e luis domini fiant: l. procurioribusua. l. 23. C. de procurati tamen iacti suo, sed A mini mandantis nomine litem eonte tantur: unde Ulpianus in d. l. I. tit Omnem tolleret verbortam priorum ambiguitatem , magisque planum redderet, perritis dominos non designari procuratores, ex Papiniano subneetit, alium non posse jurare, ςuam eum, qui tirem suo nomine eontestatus est. sub his aulem, qui litem ario nomine contestati sutit, etiam tutoros lue eomprehensos existimem a s ippe qui, visi rerum alienarum administratores sitit, ta-weti artionem pro pupillis instituetates , eo ita pleri que loeo hahetitur, ae si pro se, propriaque in cati , lilein moverent, ct domini essent: l. qui junis dum . g. si tutor 3. si pro emptore e quo modo
A iti aliis iuris partibus, in quibus, lite per Irocuraturem agi lata , iubetor ipse dominus jurare, mee proeurator ad jurandiim admittit ar, tutores tamen de curatores, tanquain domini, admittuntur: r. quotiesar. 6. si mror 5. J de mora . acrion. ac de illi Dii de quovis alio aetore dicitur , eos vel per se vel per altiun litem inseris, idem o, quod in litis dominis obtinet, in tutoribus quoque ae curatormus,ad.ersario pupillorum litem per alios inserentihua, obsorvandum esse: d. g. 3. Instit. de satisdation.
Plane matri pupillorum , juriurandum in litein anfectionis pro ηuas pupilli3 priestatu volenti, id termittendum Don est: d. l. a. pr. E. h. t. non tilia, ni opinor, ratione, quain lilia impotente erga liberos amore ducta , ultra iustam assectionem iuratura
ereditur, quo lihoris prosii; etsi illa di pliceat, sed sine eausa , Antonio Fatim in rationa . nd I. a. ff. h. t. Qui ideo eum alii exeipit quidoni . Disi mater tutrix sit; sed fundamento remna stabili; lumquia impo,itum matri tutelae mulia: mori inicit, minus in ater matteat, adeoque perduret ratio, quae-eutique illa morit, miae matrem pro pupillis ah hoe inreiurando suasit dei ellendavi ; man quia lex non diaringuit; ae denique vix est, ut de iureiurando in litem matri in eausa pupilloriam defore o estio esse possit, nisi liberorum suorum torrix sit; eum mater alienam , adeoque di siti sui impuberis de maior em susciper prohibeatur , ae iubeatur ma Iastio suo tutore in petere: I. atiemini i8. c. eu reor. Quibus etiam consequens est, porperamant. Fabrum L loco, rationem, eur mater iurat volem admittenda non sit, ria eo ponere, quia pro
liberi, suis impuberibus in indicio stare timuit. Nam, eum iusiurandum hoe demum post pletiam eausaαdiseeptationem ae eueniti em iudiciali deseratur sentetitia , ineptum fuerit, aut dubitare, aut tiua rem de vo, an matri, quae, nisi tutrix ait, in lito pupillari as,i,tere neutiquam, aut nota es e Ρotuit , quaeque nec suo taee procuratorio Domine lit in eoi
te lata est, nee per jus potuit rontestari , hoe jusjurandum in ipm litis fine deferendum sit. Haeredi eius, cui hoe potui,set deserri insitirandum, quo mitius a iudiea idem quoquo deseratur, 'tauqriam ex iure haereditatis domitio saeto, Dihil vetat; dummodo Doti de defuncti, sed de sua affeeitone iuret Quod .i is, eui a iudiee dolatrina est, iurare reei
set, iudieis tune est qualiter tique secrandum rei ve ritatem , prout religioni ipsius aequum videbitur, statuere rei aestimaticitiem: l. quod si possessor 7 .f. de rei pmdic. 4 3 iratur in litem Ox ametione adversus eum , qui dolo malo aut eotitumaeia non saeit restitutionem rei . aut Oxhibiti em: non eontra haeredes eoi minaeia dolove defuncti; eo quod hoe iusiurandum Cotitumaciae poenain eoti in : l. rivior 8. s. h. t. t. vlt. st de s deiussoribus e in p etiam autem liaere non succedit: ι. pen. E. de Neris mori r radiati nee niat lis eum destineto e tε tata sit: i. alio j-re 4. C. h. t. Quin tamen ob proprium lueredis d lam aut eulpam latam, propriamus contumaciam adversus eum pomit in litem jura i , dubium Dora est: l. i. 2. 5. a. s. c. h. t. I. cum osterulimus cst. dos jura. nominat. hoered. tutor. Id an e servatur in fidei tis,oribus, contra quos ex dolo quidem proprio in litem iurari pinea, ex dolo v ro ejus, pro quo sdejusserunt, non ultra vemin rei pretium condemnatio fit; Dee delieii alieni poena iupr.estetit: l. tili. st de si jussor. 5 Loemii habes lioe in uratissum in omnibus tuis dieiis holiae s tot & arbitrariis, in quibus de testi
tuendo aut exhibendo agitur, viive iii rem sive in personam altit: l. qui restituere 68. J de rei sei mdicat. l. siue nostrum I. l. in actionibus 5. E. h. t. -luti, rei vindieatione: d. l. GR. eonfessoria & ne satoria e f. hartim aetιonum r. ira sne E. si se Nitis Mind. ad exhibendum: l. 2. I. in notionibus 5.
ctione rei rixoriae , sera ex stipulatri , pro dote reci
peranda: t. si filio amilius II. q. manuum a. d.
soluto matrimonio . Non item in iis , qui hiis noti dor stituendo vel exhibetido, s A lanium de Irudelita agitur , vel de sola inde ilate ; quod evenit in emptineti di contrariis coram citi , depositi, similibusque iudieiis: d. l. ei, apud sti m I. si d potiti riape detiiqite in strieti iuris aestionibus ν quipim in quibus, si iudex aestimare satis commode inni p sit, ad