장음표시 사용
2쪽
LEO POL DOHUNGARIAE ET BO HEMIAE REGI
ARCHI DUCI AUSTRIAE. DUCI BURGUNDIAE, STYRIAE, CARINTHIAE, CARNIOLAE, ET UIRI EN BERGAE,&c. COMITITYRO LIS, &c.
Oviter in Medicae artis centuram prodeunti labori meo, ut publici favoris viam benignitate Regia aperias,facile exorari Te si
POTENT Issi ME: Tu enim clementia illa Domui Austriacae innata, non poteris non
dignari clientem , qui ad votum Tuum, juxta illud ,Suprema Lex Salus populi esto,
avidissimὸ eonspirat; dum errores circa enuinam componendorum & praeparandorum medscamentoru Methodum pas-
3쪽
sim committi selitos, quibus populus in
dispendium aeris & valetudinis saepe saepius praecipitatur, in lucem omnium profert , detegitque, ut hac etiam in parte subditi Tui Selicius vivant. Quod vero audaciore fronte in Majestatis Tute conspectum se sistere, & ad virtutis Austriacae pluribus faxint Superi, coronis laureandati tholos
suspendi gestiat opella haec mea , eo Opta tu, ut reperiat illic asylum, &sub Regiis
anciliis tutamen contra tot apertam hac in causa veritatem cum juge orbis allatrantium Zoilorum odium & invidiam , non opus erat incitamento alio, quam quod prima editione apud Serenissimi Fratris sinu identibus Terrae Coelis tantum thesaurum , ideoque inter indigetes is Da ς transpositum in Regiam Clementiam
non passa repulsam, Successori per singularem Numinis providentiam sapienter Nobis provisio totam sese debere humillime
Protestetur, agnoscatque eodem tramite tibi tendendum auctae,quo praei Verat antC. Qua propter hanc opellam meam auctam, dum ad Regium obsequium reverenter
demitto, eamque in debiti & subje ionis
4쪽
tesseTam clementissime recipi Ad foveri exopto , simul etiam indefessis precibus Regem Regum , ut Majestatem Vestram, Austriacae Dominationi firmamentum subditis Principem , Orbi toto & generi humano Delicias, longaeva felicitate pennare jubeat, Si conservare dignetur humillime oro, addito eodem, quo priorem dedicationem concluseram Volo,
Ut Regna adjungat Regnis,nova Sceptra Coronis
5쪽
Uis istis temporibus, nescio quo genio
male persuasi arbitrantur, saluberrimam praeparandorum & componendorum
medicamentorum artem a veneranda
antiquitate iit inventam , ita satis excultam ad id fastigii exsurrexisse ut qui ei aliquid conatur addere , is cum Gigantibus impiam Coelo monomachiam movere dicatur; sed, hic & nunc Iovi Statori aram ponendam, nec cogitandum de plus ultra, & omnino Vcterum vestigiis insistendum; illi , inquam non exiguam ingerunt Rei Medicat injuriam , dum recentioribus ingenii sui divinoistniculo suscitati scetum, in publicum emolumentum conferentibus litem movent; a qua tamen immunes&absolutos esse jubent Galenum & Arabes, quorum hi in Galenum,iste in Hippocratem additamenta, id est,
eandem culpam committcntes, fecerunt. Profecto si& hi aetate sua similiter senti issent, riae, vix umbram veritatis haberemus, ipsa veritate in putei fundo, seu ignorantiae tenebris adhuc immersa. Erat nimirum seculo Hippocratico Medicina embryonis instar, a divino Seneueluti recens concepta rudi membroruiau dumbratione
confusa, quam dein veluti mii partum informem Galenus, Hippocraticae Majestatis assertor, lambendo, id est, libris do Compositione Medicamentorum & aliis, paulo distinctiorem reddidit & perfectiorem;ita tamen,
ut di posteris Arabibus Mauritanisv c locum reliquerit minime angustum , suae etiam segetis inessem in horreum medicum convchendi. Cum enim apud Hippocratem & Galenum vix audias prieter Peptium, Colocynthidem, Esulam, Veratrum & similia extrem rum quasi torturarum instrumenta, quorum usus totrae cautionibus vix satis circumseptus etiam peritis ad-uc horrori est, isti Arabes locuplete benigniorum remedi
6쪽
medioru suppellectile rem medicam ditarunt auxerun que: unde quod incognitam Rhabarbari radicem sciamus purgare flavam bilem suaviter ; Senae folia sine querela esse vacuando humori atro ; Laricis fungum Agaricum ad phlegmaticam tiburram non violenter everrendam dicatum ; Saccharum, Mannam, Cassiam, de sexcenta alia Pharinacopolit pyxides eleganter non minus quam abunde distinguere , totum experientiae eorundem debemus , qui, quae in Veterum mentem haud descenderunt, labore improbo aperuerunt, suis vigiliis priorum industriam supeleverunt,&, ut paulo jucundiora remedia extarent, effecerunt. Sed quid haec nostra commemorem quis illorum vel aquae Rosaceae saltem eleganter destillandae rationem tradidit Z quis
olei Stili. Essentiae genuinae, Magisterii veri & similium artificium literis consignavit Θ unde merito sentiendum , multa illos scivisse , plura latuisse. Etenim Daus suoruin bonorum in tempore, pondere & mensura pro sanctificantis suae voluntatis bene-placito Dis. pensator justissimus non totum sese in codices Veterum ut araneus telam suain, exhausit, quin huic &futuris seculis quaedam reservaverit. Consileremus porro & oculis nostris subjiciamus praeparationes antiquOrum, quid aliud sunt, quam externas tantum sordes abradere superficietenus impuritates abluere noxias qualitates Saccharo & Melle ad palati soluminodo de-cipulain , quicquid interim contracto praecordioruin horrore & nausea sentiat stomachi Oeconomus non dico corrigere, sed duntaxat fuco quasi oblinere 3 Co-quus certe, qui animalium interanea sincera, id est amum ca secum adhuc foeta,tetro eorum sapore per multitudinem aromatum tantisper sopito, & foetore per Ambrae Moschique suaveolentiam suppresso, inertia tuae apponeret, multis stultus hic Magi rus vapularet. Quod si morbo decumbentibus ne, quod animo stat minuere, plus generetur excrementi, neve hebetiores ad solidoris
7쪽
eibi concoctiorem impuresque vires penitus opptimanis
tur exhibemus non cibos sanorum trituratorum modo
coctos, sed abjectis siliquis in Contusa, Consummata,
aut Gelatinas redactos o fierimus , cur id ipsum opera
non minus necessaria non liceat in praeparatione medicamcntorum Unde Galenus cum animadverteret, na-
. turam a primo generationis exordio, & in ipso matris utero spagyricam therapiam exercere, & per varias alimenti jam assim pii metamorphoses, antequam in deperditae substantiae locum, optunam etsi minimam illius portioncm nostri corporis partibus adjungit, in ventriculo, hepate, corde, pulmonibus, arteriis, venis,& sin-
ulis denique partibus, tanquam variis digestionum cuinis , multiplicem inutilium ab heterogeneis partibus
perscere separationem, intimo animi voto exoptavit simia de imitatoi fieri naturae. Viderat sagacissimus salubrium Indagator, simplicia medicamentorum corpora, quemadmodum nobis a natura suppeditantur, non pura, sed compluribus excrementis mista: saepe in unius m dicamenti corpore, sub una quada in communi forma plures partes eisentiales diversarum virtutum, non a natura sed ab arte naturam perficiente , separabiles contineri, saepe qualitates sibi invicem, aut naturae nostrae manifesta vel occulta antipathia peculiaritcr adversas,& non raro plus mali in medicamento, quam in morbo latere et idcirco propter inconvenientem facultatum compositionem certas nostri corporis partes laedere vel
juvare, neque senter crudum & intcgrum simplex quibusvis individuis polle adhiberi, stii inito sciendi compulsus, I Sirvpl. i7. sic sit,st promptissime omnia pericula pub turum, si quam machinam veI artem posser invenire, de ace to loquens sicut in Iacte contrariarum partium, fieri coaguli, o burri sieparationem instituenia. At facili sane negotio Galenus hujus voti compos fieri potuisset, si ea, quae de
Theriaca ad Pisonem c. i 8. scripsit, ad elegantiorum medicamentorum p raeparationem transtulisset, cum dixit:
8쪽
unis multa essat meliora, ct interdum latentem rerum naaturam detegιt, quadam etιam,in quos Polamin Uvi, ignis apta reddit. Aurum quippe Ene a nobo examιnarax, ct hoc pacto parum ab impuro siparatur: Nonnulla qua nutrιmenti causa summau, igne nobis ιdonea redduntur: Panis θ pecadam ριρciumque carnes , quam ιη crudabunt, non appetuntur, at ubi xocta fuerint, etiam in nutrimentum cedant. Denique multa reperiuntur adstracturam medicamentorum attinentia, qua, donec priscam sua natura ruicitatem fierνaverint, accerνιma sunt ρο corporibus inιmica , ignium autem virtute temperata,
nobis idonea fiunt. Sed Pyrotechniae laboribus deterritus in vulgaribus substitit, & non solum ingratum,sed etiam agonisti cum eat harctici haustum exhibuit, quo paulo delicatior aeger,viso etiam vix poculo, sola nauseabunda saporis & odoris phantasia exhorrescens, & quasi aliqua vi magnetica concitatus ανω s κατορ, susque deque quicquid intra ventriculum boni malique nullo discrimine continetur,eructat;dum interi in hodiernitemporis Medici , ingenioso Pyrotechniae beneficio, ad omnium morborum genera, non solum e familia plantarum &animalium, sed etiam e mineralium & metallorum reis gno , saluberrima morborum remedia, parva &jucu
dissima saporis dosi promptissime in actum deducenda,
veteribus pcnitus ignota adinvenerunt: Ex quibus feroci purgantium veterum impetu valere jusso, in aegrorum incomparabile solatium gratissimae potiones continnantur , & per prudentem simpliciu praeparationem, artificiosam eorundem compositionem, gultus, odorisque lenocinio, dosis parvitate & operandi celeritate antiquorum nauseabundis formulis jucunὰissima permutatione substituuntur. Nec dum tamen exhausta est omnis nova ex gitandi & praeclara inveniendi facultas. Multum egerunt, inquit Seneca, qui ante nos fuerunt ,sed non peregerunt: mustum adhuc restat vera, multumque restabit
neque ulli nato post multa secula pratidetur occasto aliquid adhuc adiiciendi. Hinc cum tanta Dispensatoriorum &
9쪽
Pharmacopoeiarum farrago sit, ut pleraque talia volumina tenebris potius opprimenda, quam nova in lucem videantur edenda: Et praeterea haud pauca in illis omissa, plurimaque perperam tradita sint; Idcirco volui & ego, cum in praemissis Animadversionibus, tin hac Appendice meas adinventiones ex vera ratione & experientia conscriptas, nemini tamen adhuc visas vel animadversas ad solatism deliciumque generis humani Doctoruin Virorum censuris & examini subjiciendas in publicum orbis theatrum proferre. Et licet etiam praenullae in Pharmacopoeiam Augustanam Animadversiones non paucis sorte in arte peritis sussiciant, ut juxta illarum regulas compositiones imposterum concinne conscribere, nec minus dextre & artificiose elaborare, queant: V rum , cum etiam sint non pauciores, qui mentem meam
nondu intimius advertant, seipsos sinistro judicio, quod
saepenumero inaudire oportet, prodendo, ac praeterea plurima necessaria notatuque digna restent adficienda, propterea ratus sum, me non inepte facturu, si piae missis Animadversionibus, ubi forte alicui obscuriores viden tur , lucem clariorem adseram, adjuuctis rationibus perspicuis, monitiones illas & regulas ad amussim rationis physicae N experientiae directas, imo uni cc necessarias esse , Et tandem quae manca & rudia quasi mansere,plurimis remediis secretis,aliisq; scitu haud indignis excolam. In quibus omnibus si quid piam in proximi commodum, cujus utilitati me semper devinctiim agnosco, excogitatum intellexero, utrique nostrum gratulabor: Si vero meliora nosti Lector candide, ea citra sarcasmum di livorem communi aegrorum saluti candidqetiam communica,& ex meo voto semper vive felix , donec vivas ,
10쪽
AC EXPERIENTISSIME DOMINE DOCTOR
Iceae mihi, Amice nominibuν multis veneran-'de, tui Te promissi admonere; quanquam en/m
Ammadversiones sua an Pharmacopaeiam Augulanam edita, luculenter satu apersant ere rei, hac en- in praeparatione mericamentorum, damno νορναν reν meisca non minimo comm3ssos, o detegant, ut non Pharmaceutaca tantum D-
dorum ci praeparandorum medicamentorum methodum , consultis Natura ab ritu G ρenetratibuAE 3ntamiorabus reduci queant,multisque etiam is vitam sinciant, quin jam tum in Apulapii remis pollineu thalu Qxιμ ιobαι-lersteetur ν in astu,quid aediscere, quid addi siere oporteaee ' quia tamen animuε humanus nulti- -- quam di Arana mensura molo Deo summo bouo in longum satum ροροι na m explend- 2 exilerr potest, unde is millenarum artium O scientiarum quam late stra etiam pateant, ambitu haud criΘrei-bil , ferrur ρl- ultra semerque restas in rasa mentu nostra tabula, qtiadam quasi ignoranga ia,es ta maeula, qua uni ocujusdam eruritiose svone de ergeri, ta uno aliquoscientifici habistis penicillo deleνι ορ- habeat. Id ν sum νρse senuisti, dum emblemati Pharmacuariae Regia adnexuιβι aucta redibo, quod prom/sonu certa υice plures mecum accepere. Quidquid igitur e ,eum hac ipsa via traphe aereumento mihi sit, omnem Te tuam scientiam ρο naturatium rerum eunitionem in Arimadυersiones nondum exhausisse, licear mihι ιnquam ru, Te ρromissi admonere, ta promulsis intercedere qui augurio haud υana pollicentursibi ea, qua quivu in arre nondum Magister desiderare potest, Te augments aut mantusa loco in publici commodifavorem tibenter V eanide conferre veste , G uberrim etiam collaturum. At forsitan deterret ingratorum mul- eorum malevolentia' aut jejunum Zoilorum jurietum ' aue etiam
structileno in issem c ivr auisa ta doleo 2 vita rua perniciem jurata .noiLa' qua philauria lenocinio sibi adulatrix omne, quod nansivum, reprobat. Sed, nulluae Iustum V tanacem nosti Visum Error Priorum prava jubentium , e vultuo indocti Magistri .