장음표시 사용
2쪽
4쪽
B Me mumine e prehens . Cui adiecit Tomus alter Serenisis. Ven. Dom. Decreta k necnon ejusdem Civitatis Consilii Partes continens; ac tandem complures syndicales Terminationes tum pro regintando Foro, tum pro bono Regimine Civitatis numquam, ante hac impressasia
6쪽
DUODECIM, ET .I VAGmTA REIPUBLICAE
Veronensa. Praesidenrium in Leges , ct Statuta Civisa
Uemadmodum nonnulli sapientes, & prMmis Plato, Civitatem humano corpori simillimam esse dixerunt: ita etiam Leges in ea vitalem quasi satiauinem vel validissimos nervos esse censuerunt quia sicut illud exangue, & en crve , ita etiam hanc Legibus, pro tempore quoque reformationibus carentem penitus. interire prorsusque dissolvi necesse se fuere, & alii, qui mores Civitatis, & instituta quasi mutat . autem quasi rerum cardinem appellarint . Sive igitur ibia sive illud , omnes eo nimirum specta se videri possunt, Civitatem quae: beata ac sempiterna
optet esse , oportere eam non tam originis. vetustate , ac si
tus opportunitate , aedificiorumque magnificentia , virorum etiam praestantia , quam juris & justitiae ornamentis , atque praesidiis praeduam esse .. Etenim si iis quasi naturae, & corporis bonis fidendum esset, quis negaret Veronam posse cum reliquis non modo Italiae , sed exterrarum etiam gentium urbibus conferri, ne dixerimus anteponi - Ιn primis namque scriptores haebraici, a Sem Noe filio eam conditam tradunt, posteaque minorem Hierusalem munitione locorum, agrorum amoenitate , fructuum affluentia, stus fere totius . similitudine vocitatam. Nam & in hunc usque diem apudum, ut loca eadem , sici maxime montiς Domini , qui est vetus, montis Calvarii, vallis Domini, Nazareth ἰ Bessileem, Sepulchri nomina consequentia praestant et qua la
7쪽
de vetustatis nulla major, aut praestantior proferri potest .
Quam deinde Galli gens ferox Sc bellicosal, novas sibi sedes post incensam. Romam quaerentes , Duce Brenno occupatam auxerunt. In montem deinde dimidia ferme parte
consurgens speciosa , & magnifica arce munita medium , quem Virgilius vocat amaenum Athesim .suscipiti Urbi quasi Vallum , atque agro munitissimum , in quem nulli finitimo populo a Tridento in mare Adriaticum usque jus habendi Pontis est. Moenia quoque, δc privata, & publica spectandae magnitudinis : Inter quae primum omnium Amphithe trum , quod vulgo arena appellatur eminet , opus tam spectandae molis, R inextricabilis structurae, ut in toto fere omhe par non haberi credatur : a quo muri duo velut brachia ,
vetusta quondam urbis Moenia sese praeserunt : 'quorum in altero, qui seri majoris , & vireris arcis viam intermediat, est apud Beati Michaelis templum , quod ab ea ducit agnomen Porta gemina Bursari nominata r supra cujus fornicem epigrammae vetustum legitur . Colonia augusa Veroua nova saltieniana Valeriano II. Ο cillo , Cons. muri Veronensium Iabricati ex dis iii. Non. Aprilium dedicari, I .. Non. Decembr. iubente Sanctissimo Gallieno Aug. N. I sente Aur. Marteia lino V. R due. duo. curante Iul. MarceIlino . Beatissimi quoque Zenonis Basilica magnificentissime extructa ,. opulentissime dotata visitur . In qua est sanctissimum illud ejus ipsius
Praesulis nostri corpus, quem patronum, ac protectorem ci-Vitas praecipue colit, & veneratur . Ager vero cum alpibus
Baldis, Lacu Benaco, Mintio cum Pisceria , Hostilia, Leniaco, & Colonia oppidis sane femmrbibus: atque olim Atabatia, Vanga ditia, Lonato, Ripa, vallibus etiam themi& Iagri, mimiti Isimus : fontium quoque amnium , collium, Pascuorum , piscationis, venationis, aucupit amoenitate , atque opportunitate conspicinis r frugum praeterea omnis generis, atque optimarum ; &olei praesertim feracissimus: Lana ruda etiam cc pia, atque praestantia uberior; cujus agri ambitus ad passivum circiter ducenta millia, urbis vero ultra se-ytena millia proseratur : ubique demum aer saluberrimus, Diqitiroo by Coosl
8쪽
stus arridens , regalis undique tutus : s olum indigenis non mutandum, sedes autem alienigenis appetenda . Huc accedunt rostrorum hominum ingenia summa , & se gularia , consilio ac virtute praestantia , cuius rei maximi, atque opibvii testes habentur illustres domi, ac soris Plinii duo , tum AE mylius Macer, tum Catullus , de quo Martialis in epigrammatis, Tanti m magna tuo deber Verona Catullo , quan-ςum parva suo Mantua Virgilio : nec minus Guarinus summus , ac clarus Orator graeci , & latini eloquii nostra aetate facile princeps- Id ipsum etiam declarant res quondam praeclare, ac magnifice gestae, quum Verona marchiae fuerit aliquando caput, ac regni sedes, tum quidem divi Philippi Sesaioris Augusti , tum Theodorici , tum Alboini, hujus Longobardorum , illius Gothorum & Itadiae regis ; Pipini etiam aliquando Francorum regis . Omittimus autem quod Italicarum quoque rerum vel tum maxime fuit ipsa quasi Princeps, quum Malidarum heroum temporibus Vincentiae, Paduae, Tarvisio, Feltro, Belluno, Brixiae , Parmae, Regio, Lucae eodem ferme est tempore dominata . Ejusmodi igitur
sunt haec tum naturae munera , tum sortunae ornamenta , ut
ex omnibus Italiae urbibus verona his bonis dotata beata haberi, ac praedicari possit - Sed ad ejus selicitaten, constituemdam , & cumulandam accedere Legum suarum institutionem secundum superiorem sapientum sententiam dicere posset quispiam : 1ed nec ipse Leges fuere beatitudinis suae caussa primaria, Vernm optimi earum administratores ii sunt, per quos eam esse beatissimam liceat dicere . Etenim quid prodest obsecro ius in civitate, irrait Pomponius, esse, nisi adsint in ea , qui jura regere possint. Namque Verona Leges habuit semper etiam pro temporibus commodas , sed licet Leges haberet bonas , ab earum tamen administratoribus habebatur ipsa aliquando non bonis . Quam ob caussam diu illa discordiis , & seditionibus , ac bellis civilibus vexata in saevum tandem Icerini de Romano dominatum corruit . Quod quidem servitutis initium fuit, anno Incarnati Verbi MCCL. Hunc etiam variae postea tyrannicae potestates con-
9쪽
secutae sunt: etenim decimo post anno Mastino primo scalidae , ac deinceps minoribus eius , annis prope centum M cxv II. Ioanni quoque Galeatio Vicecomiti Ligurum duci duodeviginti , & Franc. demum Carrariensi biennio per extremas calamitates, intollerabilesque jacturas, ac miserabiles erumnas servivit. Nam Scalidae duces, & ipsi quidem cives, quamvis rem populi agere primum Viderentur , sibi ta-
men imperium ad intremum quaesivisi e inventi sunt . Sed
nec ipsa quidem priscae libertatis tempestate eam suisse liberam nostra haec tempora docent: nam Leges in praesentiarum , & judicia , quae omnem libertatis statum tuentur , iacontinent, ut a potentibus , sic di a sapientibus sne vi , iacupiditate reguntur e tum quidem omnia Violento, intemperatoque premebantur arbitrio. Agitur enim quintus jam, &quadragesimus annus , quum ab Illustrissimo atque amplissismo Venetorum Senatu, concessu, ac beneficio Dei, Civitas ista regitur : quo tempore quanta fuerit erga nos pietatis , justitiae, religionis magnitudo enarrare quis posset ρ Harum enim virtutum tam praecipuus, atque observantissimus cubtus illis est, ni suam jam supra mille annos libertatem ege rint, & liberos simul, ac beatos effecerint eos , qui ut nos illis sponte, & affectate pareant. Id quod non tam per ali
rum exempla , quam per nostram comprobationem longa ipsarum rerum experientia ducti plane praedicare possumus:
nihil enim nobis abest, quod ad veram , & jucundam libertatem spectare videatur ; quum & Senatu, habendi, i& Legis hondendae , & creandorum Magistratuum potestas nobis permissa sit, & universae tandem Civitatis, & Rei p. gubernandae honor, ac dignita se ipsis autem Principibus ac Senatoribus Venetis relicta sit cura , opera, labor, sumptus, sudo res , pericula οῦ nos quidem sumus in arce quasi verae , ac tranquillae libertatis constituti , & ab intestinis seditionibus liberi, & ab externis perturbationibus tuti. Age quod Venetae Rei p. regimen sic inlii tutum habetur , ut etiam ab ipio illo celsiore Ducali solio libera permittatur cuique provocatio, ut non m mus inopi adversus injuriam , quam divitiori
10쪽
aditus pateat , liceatque cuique coram tum dicere quod J beat , tum audirc quod cupiat, unde clementiam cum animadversione conjunctam nocentes , Mni autem dignitatem cum commodiu, & honore permistam ab illa senatoria mai state, ac ducasi sede reportant: sub qua est cuique reruias uarum liber usus : sub qua uxorum .pudor , ac pudicitia inviolata: sub qua liberorum conjugia non coacta: sub qua deditque arbitria hominum oon circumscripta. Ex quo quidem Venetiarum civitas justitiae templum dici potest, in quam illa , Fidem hominum sceleribus offensa cum ascendisset in coelum , de coelo nunc descendita videtur . Habeant sibi alii vel regiam potestatem. vel rem popularem 2 in hac quidem sollicitae libertatis imaginem, in illa autem servilis metus miseriam , in utraque multiplices , varias, cal
mitosasque rerum mutationes comperient. Nobis autem relinquant excella, ac tendissimae Venetae Dominationis sortem et Nobis relinquant nostram hanc parendi , & imperandi eonditionem : Nobis relinquant nostrum hunc moderatae libertatis statum : quum, ex. Platonis sententia ,st tam anu derata libertas mala, quamimmoderata se vitus pessima enim mirabile dictu, quod & a sapientibus regimur liberi: : ω cum smentibus dominamur subiecti r quo itatu quis in terris libe quis jucundior aquis 'stabilior ῆ quis dici potest optatior e Cum,tri tib
enim, optimatibus nostra omnis res est: quorum Pri cipatum graeci aes γκρανειαν vocant. Quamobremi civitatis ac Reipublicae nostrae sortunatus ac scelix status habendus est, quia medius inter extrema versetur, ex quo iije honestior, tutiorque & esse, & haberi possit, di eadem ipsa
ratione beatior; qi , uti Plato inquit, genus humanum non ante desinat, in malis versari , quam rerum public ram gobernacula, aut homin recte philosephantes adepti sint, aut ii, quibus gubernare contigerit , divina quadam sorte philosophentur. Id autem , etsi superiori tempore cognoverimuς, tum maxime Zacharia Trivisano Praetore