장음표시 사용
251쪽
A OD. IaηIι, telis, o staminibuι forensibus non eoadueendis p. XCIV. TTEM , quod lant forenses, telae, vel staminia forensia in maena vεl L parva quantitate non conducantur nec conduci possint ad ei vitatem vel districtum Veronae; & quod qui eooduxerit, seu conduet laeerit 'aut emetit, vel alio modo habuerit, perdat illas ct illa, ct tantundὰm' quantum valent r quae pinna divid tur di applicetur , pro tertia o teaeeusatori vel inventori , & pro alia testi camerae Illustrisi. Dore: ho stri, & pro alia communi, vel domui mercatorum di arti lanae.siisssietates dicta, domus , vel artis suerint inventores , exeeotis lan e Flandra, & de Sancto Matibaeo et intelligendo lanas serenses omnes duenon sunt natae In territorio Veronensi . '
existat , non possit nec debeat vendere , permutare, legare, donare dotare, aut in testamento, vel alia ultima voluntate, nec etiam usum fructum relinquere, non locare ultra X. annos, nec ad renovandum, nec
in seudum dare , nee aliquo alio modo qui diei , vel exemitati possinproprietatem, vel usum fructum transferre, seu aliquo alio modo caussa, vel titulo alienare aliquam rem immobilem positam seu sitam in aliqua parte seu loco civitatis, aut districtus Ueronae alicui , qui non se ei- vis, & habitator civιtaris Veronae , vel ejus districtus , ct de iurisdictione communis feronae , ct cum communi , & hominibus Veronae non su beat, α iaciat onera, datias, collectas, de alias quaslibet factio. nes , α nou Vadat cum hominibus, & eommuni Veronae praedictis in exercitum, cavalcata1, & alias quaslibet andatas. Quicquid autem eon. tra huius Statuti prohibitionem quoeumque vel caussa fuerit alis tentatum, sit ipso jure irritum & inane. Res quoque alienata, veIreliam ipso facto publicata intelligitur, A c n uni Veronae officio Pro. visorum deveniat, in ipsius eommunis propriex te, ac dominio permanis stra . Insuper quod venditor praetium amittat , α veniat in eommune. Et notarius, qui inde neerit instrumentum, scilicet, venditionis, Iegati, donationis, aut testamenti, aut alterius ultimae voluntatis, vel alterius de praedictis, condemnetur in dimidia valoris rei , & testes in dimidia vj , quo notarius suerit condemnatus , pro quolibet & olia libet vice, qua suerit contra factum. Et de praedictis omnibus & singulis , quilibet si aeeusator , & habeat tertium dicti banni , & teneatur in credentia ,
α unum aliud tertium habeat eamera Illustrissimi nostri Dominii , α aliud Diuitiaco by Corale
252쪽
aliud tertium remaneat in eommuni . Et si accusator non intervenerit, provisor , vel provisores communis Veronae, aut alius ossicialis eommunis, qui praedicta fieri secerit , habeat dictum tertium , quod accusator habuisset . Et hoc Statutum non habeat locum in rusticis forensibus venientibus cum eorum massaritia , & familia ad standum , & habitandum in districtu Veronae pro laborando tetras de dicto districtu r di salvo, quod clerici succedere possint eonjunctis personis, tam ex testamento quam ab intestato, praedicto Statuto non obstante, De casellis , villis , Θ podere in eos Io positi, non ahenaηdis.
ITEM , quod nulla persona de civitate , vel districtu Veronae habens
castellum , villam , seu aliud podere in confinio districtus Veronae possit illud vel illam alleui personae, vel communi, collegio , vel unio versitati alterius districtus totum vel totam , partem , vel partieulam, vendere, impignare, inlaudare, locare, dotare , vel aliquo alio modo , seu quovis ingenio alienare . Et si contra factum fuerit, nullius sit m menti, dc sit irritum ipso jure. Et insuper, qui contra lacerie, in l. libr. Veronen. condemnetur, & plus de minus, arbitrio D. Potestatis , seu Illuitii A. D. nostri , ct curiae , inspecta qualitate facti , & personarum. Et praedicta locum habeant, tam in preteritis , quam in futuris. Et de praedictis D. Potestas de judex maleficiorum inquisitionem quolibet an, no facere teneantur. Et Provisores communis Veronae, ac vicarii dicto. tum eonfinium , dc massarii Vill rum singulariter advertant , dc denu eient D. Potestati, de eonsilio deputatorum Veronae, poena de banno , ipsis Provisoribus de vicariis , arbitrio ipsius D. Potestatis . de curiae . ipsis autem massariis x. libr. de suis propriis bonis ; dc quilibet sit aeeuis sator, de habeat medietatem banni. De posse nibus non laborandis , nec dandis ad laboMandum alicuI , quI Master eum familia in civitate vel disrictu Veroxae. Cap. XCVII.
ITEM , quod aliqua persona, quae non habitet eum sua familia in ei.
v ate , vel districtu Veronae, non possit laborare , nee laborari facere per aliquam personam , quae similiter non habitet , prata , terras , seu vi as in districtu veronae modo aliquo , vel ingenio et de quod.aliqua . persona non possit ei dare terras, prata, seu vineas ad laborandum, sive ad mercedem , vel ad fictum . Et qui contra seeerit fruges , de redditu et amittat, dc in communi Veronae condemnetur in decem libr. , de plus de minus, arbitrio D. Potestatis de totius curiae, vel ma)oris partis, i specta qualitate personarum, terrae, de facti . Et mas irii villarum , dccujus
253쪽
eujuslibet loel teneantur dc debeant praedicta denuneiare Infra mensem D. Potestati, pqna decem libr. pro quolibet & qualibet vice de sui, propriis bonis: de quilibet sit accusator, & habeat medietatem banni.
sine dominι licentia, vel aliter alienaverit, qualiter puniatuν. Cap. XCVIII.
ITEM Statuimus , quod si aliqua persona de Verona & ejus districtu
venditionem, vel aliam alienatiouem fecerit alleui personae de aliquiis bus terris , domibus , vel possessionibus seu possessione , de quibus vel de qua in aliam personam antea fecisset venditionem , vel aliam alienationem , condemnetur pro qualibet viec communi veronae in l. lib. de plus & minus, arbitrio D. Potestatis dc totius curiae, vel majoris partis, inspecta facti qualitate . Et secundus emptor , vel alius acquisitor pri. mum emptorem , seu acquisitorem impedire non possit in possessione dictarum possessionum dc terrarum , si primus emptor, vel aliter aequisitor ipsam alienationem sibi saetam secerit publieari in arengo communis Veronae inna mensem , vel postea quandocumque ante secundam alienationem ; vel ea non publicata , habuerit pcnes se corporalem possessionem de facto ante ipsam seeundam alienationem. Venditor autem, vel alienator publieata prima venditione, seu alienatione in arengo, vel non publicata, sed tradita de saeto possessione primo emptori , sive acquisitori , teneatur , dc debeat restituere incontinenti praetium , vel id quod recepisset secundo emptori , vel aequis tori eum omni suo damno, expensis, & interes e r quod si non secerit, quia non potuerit vel nolue. rit, 4n carceribus eommunis Veronae detrudatur, ibique permaneat, do . nec secundo emptori vel aequisitori plenius fuerit sati factum . Eadem rida puniatur quςcumque persona domum, teriam, vel aliam possessio-Mem, de qua, Vel pro qua, livellum , fictum , vel drictum , vel aliam Praestationem dare teneatur alie ui reisonae . sne licentia domini vendiderit , vel aliter alienaverit. Et quod ipsa alien tio , tam jure proprie. tatis quam possessionis, ipso iure non v/le x; dc quod D. Potestas , iudices, de alii ossietate, eommunis Veronae teneantur ipsum , cui dictum fictum , livellum, dii tum , seu quaelibet alia pensio praestabatur , indu- . cete de facto in possessione ipsarum rerum, sine aliqua scriptura Deienis
da , vel aliqua juris solemnitate, di inductum defendere , omni deten.
254쪽
ITEM Statuimus , quod si aliqua persona sua auctorItate sine Iieentia
possidentis intraverit domum seu possessionem ab alio possessam, caussa laborandi , vel quid aliud faciendi , eondemnetur , communi Veronae in v. libr. , dc amittat labore rium ; & ulterius non turbet possessorem in possessione, dc restituat fruges , si quas aeceperit . Eadem pinna pu niatur quaelibet persona, quae praedicta fieri mandaverit , aut fieri De rit, de quod ille vel illa , quae mandaverit , aut fieri secerit praedicta ,
puniatur, dc condemnetur ex virtute primae accusitionis communi πι- ronae , de actori. Qui in possessisue rei alienatae intraverit, quomodo puniatur. CV. C.
ITEM Statuimus , quod si aliqua persona de caetero intraverit possensionem, seu te nutam alicujus petiae terrae, domus, vel alterius possessionis, de qua ipse , vel ii , quorum hς res esset , venditionem , vel aliam alienationem in aliquam personam fecissent, postquam emptor vel alio titulo aequisitor , vel eis successor rei acquisitae possessionem, vel tenulam apprehenderit sine licentia ejus , qui eam rem acquisierit, veIhaeredis ejus , aut successoris, puniatur pro qualibet vice, qua haec commiserit, in x. libri , dc restituat Possessionem. De terris verIs non laboranvis sine IIcentia. Cap. CLDROVIDERE volentes indemnitati Ecelesiarum , pupillorum , vῖdua. tum, & aliorum, qui per injuriam, vel per novitates occursas, sua sorte jura, de instrumenta perdiderunt , & obviare malitiae , de usurpationi maxime rusticorum ; Statuimus , quod nulla persona audeat vel presumat laborare , nec laborari iacere aliquam petiam terrae vi gram in districtu Veronen. quae suerit vigra per x. annos, antequam in ea sit facta eultura, vel labore rium; & hoc absque licentia D. Potestatis speetali. Qui D. Potestas in praebendo licentiam eamdem , debeat primo bonam informationem habere cum civibus dc consortibus illius villae , in eujus psit inentiis fuerint dictς petis terrae , vel cum majori parte ipsorum consortium, prius citatis hqrentibus . di eum ipsis bene insermari de ipsa lilaentia danda , vel non danda ipsi petenti velle laborare petiam terr vi grς . Et si quis contr/fecerit , pro quoque eampo de quaque viee in l. libr. denar. parvorum , dc in ratione campi condemnetur, eujus paene medietas sit accusatoris. Et quilibet ponit eme actu sator , dc teneatur in credentia . Et insuper , quod dicta talis persona
255쪽
eκ dicto laborerio non intelligatur aliquam possessionem cIvllem vel na. tu talem aequisivisse , vel jus aliquod habere in dictis terris ; δe ultra amittat omnes expensas , dc labore rium', dc melioramentum factum , nullo obstante temporis cursu. Et hoc locum habeat in praeteritis, prae sentibus de futuris. Die Iovis xiv. Deeembris Meece turr r. in Coastio xt I. de L. De. putatorum, praesente magnisco D. Potestate. Datuto terrIs vlνυ non iaborandis ruratis, sura pag. . CUM videatur dictum Statutum nimiam continere di me ultatem , &rigorem , vadit pars , quod illud reformetur. Primo ut citati sus seiat cohaerentes nominatim, si sunt, de s non sunt , tune scilietat iavilla illius pertinentiae, vel loco fieri proclamatio , per quam in genere citentur sua interesse putantes . Item quod poena minuatur , de sit in libr. x. pro quoque campo, dc plus dc minus , arbitrio D. Potestatis de euriae, inspecta qualitate loei, dc facti , ae conditione personarum. - Et quod haee reis alio locum habeat in praeteritis, praesentibus, defuturis. Posita per da. provissires communis veronae, di capta de bab
Subinde per Ioannem Donatum de Odonibus unum de xxx. super dicto Statuto cum reformatione supraseripta , posita suit pars , quod ad
ITEM Statuimus , quod si aliqua persona ea vaverit seu extirpaverit,
vel extirpari seu cavari sectri: manualiter de confinibus terminos alicujus, emendet pro qualibet vire κων. libr. Pro quolibet termino, aeterminus in suo statu redigatur . Si vero mini aratro dc non frauduis lenter, cavaverit aut extirpaverit, tunc dicta talis persona teneatur ea die, vel sequenti denuneiare illis personis tenentibus, de laborantibus terras e finantes dicio termino , vel ad domum suae habitationis, qua liter dictum termitium eum aratro extirpaverit non fraudulenter , de quod ipsum terminum sive terminos parata est reponere suis expensis in suo pristino statu i 'quod si non secerit , puniatur in centum lat. ., dc nihilominus dictum terminum , sive terminos in suum pristinum satum suis expensis reducere teneatur.
256쪽
M aDyati Cotinus perv rtat p. Fesonem , sed leuatur iliam damia. demoUrare. Cap. CIII. ITEM statuimus , quod nulla persona , quae manifestaverit tenere, dc possidere aliquam possessionem , vel domum , vel rem aliquam ab
aliqua 'persona, seu quomodolibet ipsam teneat, aut tenuerit ab aliqua persona, audeat, vel Praesum manifestare, tenere, & possidere eamdem domum , seu possessionem , vel rem pro aliqua persona ; nee etiam audeat quotiescumque coram judice suerit requisita denegare, se tenere dc possidere possessionem , vel domum a vel rein pro eo , pro quo tenebat. vel pro eo, pro quo manifestavit tenere re possidere; de qμod ipsam pos sessionem, domum, vel rem teneatur sibi demonstrare, vel judicare eum novis, & veteribus cohaerentiis suis , quotiescumque de hoc suetit requisita . Et qui contra secerit . puniatur in amissione omnis iuris quod habe tet in ea , si dominus voluerit . di insuper in vigintiquinque lib. di minus, arbitrio D. Potestatis dc totius curta, vel majoris partis: Insuper denegatio, vel Reunda manifestatio nullum faciat praejudicium ei, a quo primo tenebat, nisi hoc secerit voluntate eius a quo tenebat , vel praece pio D. . Potestatis, seu iudicum, vel consulum communis veronat, facta per eum prius denunciatione possessori.
ITEM Statuimus , quod si aliqua persona laboraverit, seu tenuerit alio
quas terras , possessiones , domos ab aliqua persona ad fictum , dri. ctum, seu livellum, di dicta domus , terra , seu possessio fuerit occupa ta in totum, vel in partem ab aliqua alia persona, communi, capitulo, seu universitate, vel si aliqua tenuia ae pia suerit , de praedictis ineon. tinenti, inna xv. dies . ex quo idem laborator praedicta se iverit seu scite Potuerit, idem laborator teneatur hoc domino, a quo tenet dictas terras, domos, seu possessiones, denuneiare, pcena ct banno x. Iita pro quolibet di qualibet vice t insuper, di damnum quod domino exinde evenerit, restituere teneatur. Si vero dictus laborator quocumque modo occupavearit de aliena terra , ct possessione sibi cohaerente , condemnetur in x. lib. de plures det minus , arbitrio D. Potestatis & totius curiae vel majoris
partis, inspecta qualitate negotii, di personae.
257쪽
m defignatione De Ienda per massarior, er bomines villarum de tenti Θpsessionibus, eum fuerInt requisit . Cap. CRITEM Statuimus, quod quotiescumque D. Potestas , Iudices commuianis veronae, vel alii ossiciales miserint praecipiendo ad postulationem alieujus vi eariis , sive massariis , seu hominibus alicujus villae, vel Ioel . quod debeant designare aliquas terras, vel possessiones alicui, vel aliqui. bus, quod eas eidem, vel eisdem debeant designare, in poena , de ban aio x. libr. pro quolibet , de qualibet vice , dc plus dc minus , arbitrici D. Potestatis di totius curiae, vel in joris partis, inspecta qualitate per αsonarum, de facti. Ne oce Ose alicujus designationis impediantur , vel devasteatur posessisaeι,
ITEM Statuimus, quod eommunia alleuius villae, seu alia quae v Is persona non impediat nee devastet terram, possessionem , vel arbores in totum vel in partem , alleujus personae oeca ne designationis, quae sero Pro suo communi, sed quiete eam personam possidere permittat. Et quod non fiat aliqua designatio in aliqua villa , seu ejus pertinentia , in qua ponantur aliquae possessiones, dc arbores alicujus singularis personae; quod si contra fieret, ipso jure non valeat ; dc contra iaciens puniatur pro qua que vice , in xxv. libr. Eo saleto, quod si eommune illius villae la terris, domibus, possessionibus, dc arboribus, quae ab aliquo detinentur, dicere voluerit se aliquod jus habere, quod tune in jure ordinario teneatur Petere jura sua . Idem observetur in sortibus cireumstantibus civitatem.' θ suburbia Veronae. De Wbstribur, ει viaris non Ine δεουδδι , sis extirpanaei per Iaboratoνω, e rum Me luentia Dο-ηι .
ITEM Sx tuimus , quod nulli σε sona tenens s seu laborans alἰ quam terram , seu possessionem .d drictum , vel ad fictum ab aliquo, in
qua terra , seu possessione sine arbores , seu vineae , audeat vel praesa. at ipses arbores , seu vinea, , vel aliquam earum incidere , de vastare , seu e tirpare, per se vel me alios aliquo modo , caussa , vel ingenio, sine licentia Domini, a quo teneret ipsam petiam terrae , seu possessi nem. δε qui eontei .eerit , puniatur ad arbitrium D. Potestatis & totius euriae , vel majoris partis , de restituat damnum Domino . Salvo quod hoc Statutum non habeat locum in nemoribus ; de eredatur de diis
cto damno dato sacramento Domino , usque ad quantitatem decem librarum a
258쪽
tenueris at quem, quι eum alis ad eertum te ut stare promiseris, quomodo puniatur. cap. CVIII.
ITEM Statuimus , quod si aliqua persona promiserit alleui personae
stare secum usque ad certum tempus pro serviendo ei, & ante tem. pus eompletum sine licentia ejus recesserit ab eo, quod nulla alia persona ipsam personam , quae reeesserit, debeat recipere, nec tenere , si admonita fuerit, sub poena v. librarum, de nihilominus tenere non debeat ; dc licitum sit et , a quo sine sui lieentia recesserit , ipsum vel ipsam personaliter facere capi de detineri, habita prius Ileentia a D. Potestate , vel ejus judicibus.
ITEM Statuimus, quod si aliquis laborator agricola alleuius ei vis Ue.
ronae ab ipso ei ve recedens alteri ad serviendum adhaereat praeter voluntatem dc consensum primi patroni , si talis laborator agricola eidem Primo sorte remanserit obligatus , dc ipse primus patronus alteri seeu do, eui ille adhaeserit , ut praeseratur , denuneia verit quod ipsum laboratorem non aeceptet, dc tamen ipsum in retinendo perseveraverit, tunc ec eo casu , ipso primo patrono jurante dictum talem laboratorem , seu aliquem de sua D milia sibi esse ae sore debitorem , dc deelarante sumosnam debiti ; ipse secundus acceptans intelligatur pro ipso laboratore . de quolibet de sua familia debitum subintrasse , dc pro ipso debito remaneat, de compellatur in rotum. Et si posquam sibi seeundo patrono fuerit facta de hoc Statuto de nunciatio , dictum laboratorem aecepta v xit, vel aeceptatum tenuerit, ut supra, per tres dies postquam sibi fumetit denunciatum , teneatur ad praedicta , dc insuper ad poenam centum libr. eommuni Veronae , dc plus de minus, arbitrio D. Potestatis de t tius curiae, vel majoris partis. aut Caaem asteriu/ retιaueris, quomodo puηIatur. cap. G.
ITEM statuimus, quod si penes aliquam personam inventus fuerit a. liquis canis alterius personat, emendet pro quolibet cane ix. solidos, de restituat canem illi personae, cujus fuerit. Et de hoe quilibet sit aecusator, de habeat medietatem baaai.
259쪽
DO 'ρευνὶ Ii, quod ιmere non pςsint oves cum ovibiu Gm- μι. cap. CXLITEΜ Statuimus, quod nullus pecorarius, sive custos ovium , qui see eum Hiis, possit vel debeat habere vel tenere oves cum ovibus domi. ni , quod si contrasecerit, amittat ipsas Qves , vel φstimationem , di de. veniant in dominum aliarum pecudum . Et quod ipse pecorarius sive eu. nos, vel ille qui habet pecudes io socidum , non possit vendere, vel alie nare dictas oves , vel aliquam earum sine licentia domini di quod si eon traseeerit, condemnetur communi Veronae in centum solidos , pro quali. het viee, & plus & minus, arbitrio D. Potestatis dc curiae, inspecta qua. Iitate Dcti , ct personarum ἰ & teneatur oves alienatas , vel earum aestimationem domino restituere . Λd quam restitutionem D. Potestas & ossiciales eommunis Veronae teneantur sine aliqua exceptione praedictos reali ter de personaliter ineontinenti compellete. Od regatu usa carrant e sos per civitatem. Cap. CXII. ITEM Statuimus , quod aliquis regatius , veI aliter famulus non deis beat eurrere aliquem equum in civitate , seu burgis ἱ dc qui eontras cerit, puniatur pro quolibet, dc qualibet vice in t x. sol. , dc de h inqui. libet si aeeusator, de medietatem habeat banni . Et si non habuerit u de solvere, ponatur ad catenam capitelli , vel in careeribus , dc ibi m cetur ad arbitrium D. Potestatis di curiae . debitin pellarit, vel ativid de quo fuerit μι ιβ . , -- paniatur. Cap. MLI Μ Statuimus , quod quieumque petierit debitum, vel aliquid allud,
de quo suerit satisfactum, puniatur in xxv. libr. α Plus di minus , a bitrio D. Potestacis , dc totius euriae , vel majori pastis, in Uecta v I tate facti, dc personarum. succabuerit Ias aceu ι---πι Τμηibu , quomias paniatur.
ITEΜ Sxatuimus, quod si & districtu Veronae ,
tam terrerit , quim seresterii de caetero aliquas rauimas, seu denuncirtiones fecerint de aliquo seu aliqvibus maleficiis , vel quasi , vel vetitis Per Statuta , de maxime de caussis homicidii , furti, robariae, adulterii, stupri , & ineestus , dc salsitatis instrumentorum dc testium , dc de percussionibus, de seruiis, de quibus sanguis exierit, c in quibus casibus D.
260쪽
potestas arbitrἰum hiaret inquirendi, & puniendi ὶ, & in ipsis aeeusis sive denunciationibus Reeubnerint ; quod puniantur oeeasionibus praedictis arbitrio D. Potestatis te totius euriae , vel mantis partis : salvo quod sit in mandato D. Potestatis & ipsius euriae , an ille, qui secerit accusati
nem, secerit eam fraudulenter, an non. i
ITEM Statuimus , quod D. Potestas , iudiees , de consules eommunis Veronae in criminalibus, in quibus poena non esset terminata per St tuta, liberum habeant arbitrium puniendi, & non teneantur punire, seu judicare in praedictis secundam leges. dc quod illud arbitrium servari debeat, quod plaeuerit D. Potestati, & majori parti euriae. Et quod in ab solutionibus vel condemnationibus faetendis, primo D. Potestas ruum dueat apparere, & si hoe ei plaeuerit sit primus qui dieat , secundo eius Vicarius liverrogetur, tertio Iudires eommunis yeropae , & postea judices consules , & quarto eonsules latet . Et quilibet de praedictis ordine successivo , quid sibi videbitur super pilaicti a dieere tenea ur , bannocentum sol. pro quolibet eontraneiente ; quod bannum ipse D. Potestas
ab eis, de quolibet eorum exigere teneatur. deuae Imelligatur curta , edi quot voees eoneurrere πονteant ιn absuve do, vel eondemnando. Cap. CVL
ITΕΜ Statuimus , quod ubicumque dictum est de D. Potestate , et euria , sive eum curia , intelligatur curia de D. Vieario , de aliis judiaeibus D. Potestatis , de de judicibus consulibus lateis communis Veronae ede ubicumque de maθονι parte dictum est , intelligatur eontinue, etiam si de x-ονε parte non esse dictum , quod in omnibus absolutionibus , Hecondemnationibus evneurrere oporteat septem voces. De visitanias carceratIs bIs In mense per D. Potestatem, O Jadicem ma-DMIorum . cap. CIVILITEM Statuimus , quod D. Potestas de iudex maleficiorum teneantur in prineipio regiminis sui, dc deineeps bis in manse visitare carceres communis Veron ς dc eareeratos in eis, dc proeurare , salva justitia, ab solvere , dc dimittere, seu eondemnare . Et postquam eos, vel aliquem eorum in suam sortiam habuelint , insta κv. dies , publice faciant per civitatem praeoni rati, dc per villam, de qua ille fuerit oriundus , dc in