장음표시 사용
2쪽
0uoties lapsi, simori m annis seria mente Per pendi diant Malisque sit ea philo Ophiae pris, quam
Μodiei m oeunt, non Potui qum ad eam a Miseendam uald per Incitarer, viresque meas ad artis clime lima ac uitionem ennae Rim i converterem Agno i tum Memitam illam peivato homici stiriue Umur Iah qn m maxi me necessariam raso, eamque quocumque m me o h minem ipsum fideliter comitari, a rimcle alere, ab iniurim de se ore omnibus mulcera deiicit . D se Pliridis immatus aminciae divinae iam sternunt Philosophis , diae hane sibi sororem sociatae veteres edo vestant sophos, rex em, infeIleetis ει gi rem aα tum ubi possibile, cito tutoque anant, et suprem-- et fatum nequaquam axeis possit, sublevant tamen mire
solantur quae illum anomacientur, et erector PQ -- gaevos annos a reproduci docenti quae o clepsim ho
minum millia simu collecta ab lavas me contagios e Per ab ejusqua haerribili erade ammta interdum inm
3쪽
quotidie ac novos persectionis gradas assequentem. mortalem saepius vocavi, et ignorantiae malignitatisquem tumelias tam saepe aera pervagantes tacito cum risu miseratus sum. Nunc vero ut aliquid dicerem quod animo meo ConSonum esset argumentum elegi aptum, ni fallor, qa nostram scientiam cle humano gener optime meritam magis magisque demonstret. Μedicinae sane iistoriam attente tibi consideranti statim observabitur eam per plura saecula nonnisi naturalium corpore studio ac rudior brutorum Anatomiae innixam suisse unda primum empiricat dices, dei successive Philosophicam, chemicam mechanicam sere ac si di versimode hamanam abricam, vitam, morbos, rerumcti aetaticarum Pharmacorumque actionem sibi unicuiqast fingere licuisse ut erunt tando lucidiores sapienti actatos tantque humano corpore penitius perspecto, docuit Anato me qui ex veterum anatomico-Phrsiologicis de trinis reji Ciendum, qai innovandum, quia morbi nominei litelligenta sit, Et quomodo sanationem ejus, quam olim diligens naturae observatio suaserat, nunci ratio mirifice confirma aeternisque stat ait Iegibus Dum autem veteres ut plurimum mediet aequo magis metaphys eis ae psychologieis notionibus electabant cir recentiores Contra nonnalli eas omnicio rejecerunt, unde non a
me theoriis et quo magis interes Praxi illatae sunt Iabes. Sed nostris hisce temporibus errorem istum sens ruri eximii quidam viri, et organa psychicae sedis actionisque radicitus investigantes; qai nobis de mutuo materiei spiritusque influxu Cogitandum esset docuerutat, et quomodo quasdam functiones nobilissimas moderando, homo se ipso major reddi ejasdem sanitas melius servari, morbitati a faciliusque moderi possint, alvino pene consilio monuerunt. Tanta hodiernae edicinae, lateri I eat, Pe sectio animum perculit meum, ideoque statui pro meis viribus de medico harum notionum usu sive de ea quam nuncupata Psychi atriam se Medicinam Psychicam ver-ha nunc facere.
Jam ab Hippocratis sque temporibus ad ostrum
Praesens aevum Medici excelletitiones omnes triplici remediorum acie humanum adgressi sunt morbum, Pliarm
4쪽
etiti eis scilicet, chirurgicis ac d aeteticis quae vii kim icomplures cujusvis aevi sectatores perpera ita ab se invia
Cem descriani naverint, tamen an ex sapientis Simorum consilio atque ex rerum natura reapse iungi possint necne, nemo nota videt, et a meo proposito longe nunc distati erquirere. Neminemur. eterea late ex hisce tribus Me
dicinae partibus Pharmaceuticam et Chirurgiam quam maxime excultas fuisse, dum laetetico certe inter primus
non vilior, tamen nescio illi fato neglectio mansit. Diae te vice porro ea doctrinarurn pars augit, quae tum m sani talem tae clam, tam in pellendos morbos illa nobis e terna internaque nunc addit tui, subtrahit, quibus continenter vivendo utimur, lucem pata, calorem, ἡreta, Cibos, ' -- . quae livit cori ori applicita externa dicuntur, actiones Porro mentis, animi seri um a motus, interna seu uno verbo ρυehie appellamus. Hinc per se intelligitur Diae teticam in cluas discedere Parte S, quin rum
Ultima recto Psy hic nominatur de qua scilicet milii agenda ni troposui. Ac primum monendum censeo, ita in puelli ea hac medicina ui agno sim distinguere a litera peia, ita quibus pertractam lis ea omitia addam quae hominem sanum, ei que organa selli actionique. Uchicae clicata peculiatim respiciunt. uo quidem in negotio viam mihi Praemonstrabunt Claris imi , ait, Spuret heim, Reil, Hart mann Gallini Bichal Cat,aliis N agendie Bro sciis, nec
non ius Ignes practici Pinees, Esquirol, Georget, Cox et c.
Conditio hominis vehica in in tu sano, in statu morb so et in morbis praeciue uerυωiso diagnosis Sychι- ea in genere. IIomo inter eo tora animalia persectior mirificis componitur membris, qui rura facillime nunc star , nune in , nunc pro lubitu se in mille Mimas innectere istest, atque omnibus exteriorum corporum impressionibus exponere. I Lise vero, quae exterius lapparent I rot,rie latibus, quaeiaque et ceteris animantibus comunia sunt Iongo major in tima persectio respondet. Siquidem delicatissima tum e limi corporis tum viscerum superlicies non acite ab nunciatis ini pressionibus permutatur quodammodo, quam ex tenerissimis nervis moestificationes exceptae, per nos ultro
5쪽
s grediuntur augentur, usque clum tandem in centrum nervortam omnium perveniunt, idos in cerebrum, ubi in corporeum pricieipium illu rino animam di imus, pedineomprehensibile mysterium impressiones undequaqua
venientes disti tacto percipit, ac rerum unde Proveniunt
sibi filigit magiciem, indeque primi Mugant spirituales
actua, qui seruationes, perceptiones, atque idae nuncu- intur. Acquisitis isto modo Externis atque internis iclois. inest animae libera Ionaque lacultas tum eas vel post longissima temporis intervalla renovandi sibiqa tutorum praeaentanui, quae memoria a imaginatio audit, tum eas inter se compara ad novasque iterum ideas ita cita mandi, ain iudicium et ratiociniam appellant. Ex earum porro lacultatum Confluxu spequenti renovatione edaugmento illa exint haud satis miranda humani a tum cerchri spisit quo in se insidentis suecessiva modi sic alio
uuam mentem se intellectam vocavitas Impressiones vero ita centa nervorum prodactae, per regredietate inu nervos ad timis alo tum internornm viscerum, tam meo
se isto ad linerentes persaepe ac pro nostro lubita veniunt, statimques aetionem sibi pro 'riam, quam motum clielmus impellanta Motus viscerum intimorum obscurus ac cerebrali aetioni stetetissimo junctus nunc in Peripli aer Iam corporis vertitur nunc in centru in resectitur . et ita duos exerit ire visceribus iisdem essectus a cerebro celerrime persentitos, quos assectas se passiones Dominamus quarum aliae expansivae dicuntur vel motri es, uti laetitia,' Iu Phas, spes cita aliae deprimontes seu contractivau, ut tristitia, dolor timor, pudor et c. alliae miratae
uti amor, ira et c. Motus denique musculorum S Eleis adhaerentiam evidentiores, ac tum crchralibus tam visceralibus apprime responcletatos, dicantur,oIuntarii ac loco- motioni, osticulationi, sermociliationi aliisque sun Chionibus inserviunt. Per istas organicas psychicasque vis sita-clities inter se strictissimo nexu canjunctas, Evo vitae Ii mo, vivit, tritur, augetur. Su cossivum istud incrementum tam organoram tum in iis insidentium animae lacuItatum, pro statuto inmini sato, pergit in dies, su-uin adipiscitur se icem, dei paullatii muti, ita et ver g it in sinem hic vita numina, Linc ejus aetates prolluunt. Quandiu vero inter percalia res animae lacaliates atqne ii
6쪽
ter singuIa organa mutua et iusta seopori, latercedit, tamdiu existi in nomine harmoniari ainam suavissima, quae si animae reseratur, elicitas appei 1ari solet. si eo mri, sanitas ulraque ab altera hasti sejungenda. Cum immo
autem ex se ve ex mor ac institutione aliorum, facultatem
organumve aliquod prae aliis exercet, eontingit ut is tua
magis evolvatur, dum reliqua Segniora manent, quo 1 irim re et in semina ac in diverso unis alteri qua lato pro sessio equo fieri videmus. Sin autom praedominium istina viseus aliquod teneat thoracis abdominisve tum initii versam serme itidividuum organicum Psychicum qu illa exu git reactio ac peculiaris constitutio tua temperamentum
vocatur. -- Homine igitur cam universa rerum natura innexu P rpetuo posito, Contici e sensus in te lectus, a Te tiones, et motus in eo exercentur, ac nonnisi noctu et e-pore nimio m actavigatori otidie vires organicas puellica
que itastaurandi necce ita oritur, et une quiescunt ae in somnum labuntur, sis quo consuetim viseeralis uil Iis ac nutricius motas persistit. Anima idcirco continuerit, eo pus nititur, a corpore mutue amicitiar, eo Litave in mem ratos actiones digreditur quarum Persectio an homine et a persectione suae constitutioivis et ah exercitat , Peculi tim dependet, quae citi ter se pro vim nectunt T. ae sibi ipsis mirum in modum respondent. Non citius enim sensus
ab externo aliquo Objecto perces litur, quam mens de illo cogitat judiciamque seri, quam volunta saepit iere dixerim excitatur et motus faciat laryngi et artuum voluti. Loin illam sprimit atque in aciam inducit Libera una sibique perpetuo consona ista humani spiritas agendi ratio, nonnisi pro diversa physi arum rerum positiones, pro u rio inde ita pendente civilium institutionum a M varios terrae populo progressu, ac pro dissimi licitat ista es e vitam accinio individuo lis ne ejusdem popia, exereiatationis modo parum a tum deflectitur, o nem et rum ubique semperque si hi ipsi aequalem praebet animantium principem , sublimissimae aptun persectis i. ua vocis oris aciei ae me meum, mentis animique
7쪽
Quoties vero extornaram rerum vel intervorum actuum immo ut ea abnormitas vitalem ae nutricium motum orga ii quod agunt, exaltat nimis vel avertit, sequitur tum in alia viseera tum in cerehrum hujus perturbationis Proia pagatio, atque molesta sensatio, alias omnes sensationes saperans, ideoque normales et quietas intellectus, v Iuntatis motusque actiones impediens, istarum vero loco novas abnormesque interdum ciens. In ordinata ista major mino v functio nam omnium turba, o has proprie Cognominatur seu status morbosas, qu saepe destructi nem organicam et Psychicam se rationem, uno verbo mortem inducere potest, tamen non raro, sublata causa nocent ae restituto consueto vitali nutricioque motu in pristinam redit sonitatem. In morbo igitur Evoluto a cultates sentiendi, cogitandi, voIendi ac se movendi co
sueta saltem ratione, nisi sileant omni o inordinato ta- me exercentu modo. Et quo magis directe e per Cori- sensam organi primario asse ii nervosum Sustema ac pecu
Iiatim ipsi s centrum in passionem trahitur, eo magis inordinatum sequitur illarum lacultatum exercitium tuide non solum abnormis respiratio et Palsatio eordis arteri rumque, Et contractio intesti alis te. sed et sensuum et gitationis volitionisque aberra Lio, et mo uam externoram irregularis turba in morbis deprehenditur. Qiso si reliqua viscera i morbo graviori et sub mose is anxietate cerebram nervosque ita amiciunt, ut puch eae eorum iunctiones pervertantur, mirabili prorsus rati ne hae ipsae sunctiones a norma sis abludunt, quoties ussactio octos systema ipsum vervecim a quo, ercentUT
singilati in teneat, quod ex nimia intonsione unius ex istis fata tionibus pro aliis, hine ex rupto illarum aequi libito atque ex huic respondent organica laesione lentim qua
Petendum est Hinc quotidio viciamus ex usu nilnio intellectas, ex protracta meditatione, ex affectuum animi excesSia, ex immodico sensuum dicis calorum exercitio, morbo ilia
Ios oriri qui genuine nervosi appellantur sub istis ita te dum sensas vel res noti percipiant, vel insolita sub sormamenti eas exhibenti hine mens ordinem noxumque in suis ideis nullam plerumque servat, sed uis tractas admodum
absurdasque sibi veram fingit imagines consimiles his sa pe nascunta assectus ex albas in abnormes, horribiles.
8쪽
nliquando motus musculi conjiciuntur quae o
1 Puto signa quaedam si agnosti a maximi li esse tum medicis niversos morbos ac nerveos ut iri curantibus, et altius salus aliorum lici minum alioquit sanorum est, vel quibus abdita ocli ominum cogitatione allectionesque noscendae dirigendae qu sunt signa inquam quae ex mota muscillorum assecti L peculiares exprimentium a sedulo observator erat possunt Meilici illam o nunquam praetermittant in conficienda eo gestum corporis reli luos iue motus accurate notare, PEP- petit lene siruulque cui serre, ut aegrotantium viscerum nervamina imprimis, status eisdem melius innotescat, acilior quo ipsis evasut morbi satiatio. Pro D laxis et thera eis pyrchica. Non solani morbum evolutum sanare se ejus evolutio-Dem praecavere Medicitiae Medicorumque est Et si pshesticas regendo sanctiones, tu in iocrium illud facilius per medicum consequi poterit, ni ei itia ejus in genus Ilumanum cladius in dies elucent Ex expositis doctrinis patet, prophylaxim nostram uni vel Sas alii plecti earum i ii Stitutionum a gulus, quae ad educationem Lygienemque pertinet latissimo sen ii acceptas. Hominem scilicet consi clerabit ab in inti. sua ad ultimam
usque aetatum, et illi a sensus, mentem, ata unum mota qui lii ia ille lol uti u sanitatem ex omni parte persectam
ipso acquirat ac sibi perpetuo pro possibili sera et Ho initiiv Ix nute lux, calor, uer cubile, lectus, stragula et ebles, Eul fili ni hi in eremiae ita Iouerativa sunt, ut ejus tum externa tum interna organa se tibi in sensimque ad iii suetos assae starit stimulos atque a cotulit toti foetus ad libenum usum actionemque externa ruin rerum, Pro Climate anniquetemPrat te, Lb que iocum e lito grauam ac Iata Sensus, dein quinque terni sollieite uacata di sunt, ut corporum ni mirum utilitates exacte, uti sunt cleprehendant ut , ut verae euot metatur Prima rerum ideae, iusta P ima mentis judicia, Proporti otiatae assectiones tum gaudii tam doloris,
9쪽
la ac respondentes empressiones,'maelae etc., et minus uni- ersales edantur, in propriam consorvationem continae directi Crescente liomita , Cerebroque se se magis evolvente, Ilao omnia per vocis utque scriptam instructionem Co rigantur ac mirifieo ampliantur, eadem sempe habita propor lane, Iecit tamen passu, semper a minori aci majus, a rao in ad ignotum progeoclio ado, ac nec uni nec alteri eucclictis quat- iunctionihas indalgendo nimia se omnes simul ita aequabile trahendo, uti nautra postulat, in ementum P ertate ineunte evolutoque suincienter o aequabiliter individuo iniri stivis lici mo pro sexu et condi iam e facultates singulas prae aliis exis re potest: EI Uatior tactus potentias intellectus animique in dies evolvor clebet, assiclue e care ae respondenti organa m rare. Exigentibus dei ipsis organis, et comparata vel facile Comparanda sufficienti bonoram fortuna, sexuum permittatur societas, umor, conjutactio, ut incle filii patribus similes enascantur. Ceterum cuivis hominum conditi otii ue tatique convenit immo nec sario requiretur a uitaliabus psycIlicis, quas praealtis excolit, sua concedere otia Deriodica et quietem, illas in diversos irigere elisus, et diversimode occupare ita qui sesentias excolutat via politiori s isciplinis erudiunt animum, crebro studia mutabunt, suavibus sensationibus, deis, asseetibus per
innumera solatia montem exlii aratiunt ejusque functionibus harmoniam asserent, Mevios saepe per deambulatio vis, equitationes ac omnasticos ludos ex xcebunt, et oram vehementiore stimulo coercito, assectiones Di- tumultuosas sedatiunt atque compescent, atque ita inter varias curas tranquillam et ongam alient vitam. Homines e eontra laboriosi et radiores consuetis P libras leviora quotidio interponent negotia, confabulahi ne conviviis, Publicis oblectamentis jucundis assectibus, uno Et quiete protractis, labores obliviscentur, insta ratiuntque vires Sat illis esse debet, si temperato, convenienti corporis regimine, nullam incitent nimis viscus aut organon iram usis tusque Aspaene arceant, et mor Sservori simplices innocuosque, ut prospera illis longaeu que arrideat salus atque felicitas. N es mine tamen e natura vivunt ne si sapienter, honeste justeque viverent liquem interdum mom
10쪽
bum possent effugere. Facilius vero esset sγchleis auia xiliis eos sanare, quam comedones et luxuriosos. Quare morbo praesente primi im causae nocentes auferendae Dein sensit as externis internisque consueti stini uti subtra-liantur aut immutentur pro varia indicatione uti lux, -- etc. , resque aliae quae moleste aegrum assiesurit, nee non ve sanguis vel li amor quilibet et pharmaca varia exinternae internaeque superficiei admota medicust interca et domos fici minitor placidoque alloquantui infirmum, P ptam opem sessor . nilque de I ros Pero exitu dubitare Pr fit aritur laetae uno verbo excitentur ideae, laetae assottion sint praesertim spes atque securitas. Omne emu nimpediatur m ntis exercitium, quivis muscuIorum motu , undo quies in lecto servanda, sermocinatio Prolithenda, situs corporis commodior eligendus. Cui vis autem Patet hac comnia pro genero et specie morbi mutarida esse, eo quiabus loqui praescripti hujus disceptationis imites mihi
Neque lamen assectiones quasdam silentio praeteri r quae nerveum Pucullatim laedunt ustoma In hisce Prosecto, praesertim si morbus ab excessu lanetionis alicujus nerveae originem duxit, ut ex nimio exercitio mentis aut ex pathematibus te causae illae omnes ci L ssimoedo medio tollantur. Hi ne si ornesticae curae, aut Perui
c in oculorum aciem mentis aeger debet abducere, adeo que et domum et amicos o patriam politi quere, ut IOeum qiauerat atrio enuinis a natali prorsus diversum, ubi novi homines, nova res, ova Oxercitia paullatim sensation Ε, ideas, assectiones, motus illorumque series novas ex integro evocent. Si ab excessu ac tumultu cogitationum atquo
assectionum ni ortius pia tu et sit lineatur, medicus nitenti Mim modum exploret opus M. iii tristes oritatio sarceri possint, et cum curo e si, re omnes quamloque S leant et intermittiuit, momenta illa prudenti medico retiosissima sunt, ut artos universas e diti excultique viri in me lium proserat initae a morbos directione lanctione pSychica nerveasque flabiliter avertant, atqii in tiOPmalem semitam trahant. Aegrum assabiliter alloquatur, uenter tuo vis sequatur temporo, insumtis cirporis xercitiis occupet, Dinnasticis liberalibusque artibus assidue