장음표시 사용
21쪽
Gloriae orbis Romani Restauratori.
IOHANNES RODOLPHUS UETSTEMUS, Filius.
/mpore quo Totilas magna per vertit opum vim, EUretis vires inc)ta Roma tuas, Atque sinu obscuro te iusiua cuncta recepit, Splendida, qua res eruit inde mamur,
Mi is Amidum chorus his susturia verbis: Heu thesauri orbis, qui patuere, latenti Roma fuit s Romae frusira ea inquirere Romam, Pristinis stub Roma cuncta sitiata jacenti
Haec olim: nervos abire nunc pulset Apolgo, exclamat Phoebus: Roma adaperta patet lenita Roma redis, prisco fulgore cora , inuribante manu, Clare TATINE, Tua: Indesperiorum steries Romana refregit, Et modo thesauri, qui latuere, palmi.
22쪽
Opus sium de Numisnatibus Imperatorum Romanorum evulgantem. rbsterilim thalamum, vacuamque propaginestirpem J AEthereum fingunt ingemuisse Iovem. J Vxor erat Regina Deum, non sua marito Principio teperit pignora chara thori. tamen exiguo Superum genuae omne periret
Tempore, consuluit Iuppiter ipseHi ι Percussitque caput, duro hoc disiumpitur Qui E cerebro pastis protinis orta fuit: Et galda fulgebat apex, chpeoque coram Virgineum statim muniit in latim Siregium cinini non indunumque Tonante, uu sumere homines, quodHquere Dii.
Seducet hoc unum perfecerit, attamen i - Eternos constat nonge isse Deos. ne quidem tutum Lerium a morte putavit, Fer tamen Et os non sicin ivit agros. Scilicet humana mentis solertia misit, . 'Nunc demum vires, ingeniums Deum. Orci qui primus ferale reclinat antrum, EAQUosque rapit; CAULVS ecce fuit. cui poterat primus regessubducere morti, MMulusetue Heroes , ecce PATINUS erat. cm vocas e tenebris homines, quo Tulgus S' Anem Decissit, hunc magnum na patet esse Virum me hominum Mus proferre Deosque, Deasque Audi Posteritas)'e cerebro potuit. Inunc jacta tua numina magna vetustas, Hic hominum mus numine major erit.
23쪽
vanquam videri poterat locus iste non inconueniens esse, quo vel Notitiae Numisinatum in uniuesesiim suus in elegantioribus disciplinis ordo asser iretur, vel singillatim illis quae sit ni ex aere mediocri conflata, proprium prae reliquis alterius modi & hgeneris, decus, de precium quo praecellunt eximi- . seum vindicaretur: Non aliud tamen nunc mihi permittit propositi mei ratio, quam ut aequo & fauenti Lectori l gem huius operis & si quae illam propius contingunt, interpretere quo hinc evicientior eorum publice ratio constet , quae vel sine lesentium dispendio , vel certe citra laboris mei haudem nequeunt ignorari. Non siim nescius equidem , fore plerosque , quos haec tam inῖens nummorum, qui a me publicantur, multitudo & copia ex admiratione in suspicionem abripiet; qui me conjicient eadem licentia usum esse, quam sibi permiserunt plures ex illis, quorum ante me in hoc assiumento veriata industria est: quibus neque pudori, de non nisi apud peritos, id est, paucissimos opprobrio suit , quod cum genuinis ex antiquitate monumentis destituerentur, fingendis nummis & supponendis inscriptionibus , quarum nullum uspiam vestigium extitit , suae & aliorum conscientiae sive per imperitiam, sive quod ita famae suae & utilitatibus conducere arbitrarentur, ill serunt. Neque ego tantum arrogauerim illi sive peritiae, sive facultati quam in dignoscendis his rebus, & usu oc studio non mediocri mihi poteram acquisiuisse; ut sub eius authoritate sperem quenquam a me poste ad mitiorem sententiam reduci. Nimis mihi, quid recusent ferre humeri mei cognitum perspectumque est, quam ut me eius litis idoneum iudicem feram, quae inter primores huius d strinae arbitros ambigua est. Defendit me ab omni tam gloriosae ambitionis sensit, hinc aetas mea; a qua radios expectare tam densis qtenebris discutiendis sine sturos non postum: Inde reliqua vitae meae pmunia ue a quibus nihil impetraui aliud unquam, nisi ut mihi liceret 'huic disciplinae inter aliud agendum intento esse. Ingenti id quidem Rcum lucunditate semper, & perpetuo fructu tam ingenuae voluptatis
24쪽
qua simul & delectitii me & aduetius seueriorem legem quotidianae
consiletudinis, quam in vivendo mihi pro praecipua delegeram re creari atque ad alacritatem incendi adeo ossicaciter subinde senti tam, ut hic me tandem illas delicias reperisse gloriarer , quas alibi quaesieram stustra: Sed quae omnia oblectamenta, quibus nomines aetatis meae & ordinis distrahi decipique saepius consueuerunt, longo Qb se intervallo despicerent. Ipsa itaque rerum Natura, quae me voluit simul & Medicae arti& huic tam eleganti curiositati deditum esse , aliquas sibi iuressio partes vindicare poterat in concilianda dietis meis fide dc authoritate ea quam in animo Lectoris ambio. Successit in sapplementum eius labor & diligentia: cui cum ingenii naturalis propenso velut obstetricaretur, insigne ab utraque deliciis meis incrementum accessit. Quo pene inducor , ut me credam citra ullius arrogantiae Q-spicionem asseuerare posse: Vix metui debere, ut successiis destituat industriam, ad quam in quocunque propositi studiique genere tanto
quis animi ardore incens tur. Quam tamen opinionem quo mi nus ad me transseram, satis prohibet virium & iacultatis meae mediocritas: Cuius quanto magis mihi conscius eram, tanto siam missiosius annixus, ut eam quibus possem Qbsidiis de auxiliis redderem selidiorem . . Fauor & amicitia illorum, quorum inter manus noueram hos antiquitatis thesauros recondi, ita erat instituto meo necessaria: ut citra illum vel in minima huius studij parte conari promcere, si non penitus stulti, certe, ne quid grauius dicam, non valde
circumspecti hominis indicium deputari potuisset. Nulli quippe alij hic nisi oculorum sensiti fides est. Multum equidem splendoris,
dignitatis . venerationis denique accedit Antiquorum Scriptorum ditiis, cum veteris alicujus sed genuini numisinatis imago&illorum authoritatem stabiliuit, & firmauit fidem, & argumentum, non legendum & lustrandum obiter, penitus atque pleno obtutu iniiciendum objecit. Verum praesenti haec omnia penetranda vita sunt, palpanda manibus, examinanda judicio. Mo amplius curae& selicitudini meae incubuit , ut non persuncitorie uterer felicitate temporum, in quae natum me esse & reuerenti erga seculum animo agnosco, & Patulor mihi; prae quibus nulla aetas unquam dignior:
aemulatione literas coluit, nulla sinceriore veneratione antiquitatem
prosecuta est, nulla vetustatis reliquias integriore affectu amplexa est, aut sita aeternitati pignora generosiore studio consecrauit. Conjumeta cum his lubentia, comitas, affabilitas velut publica, effecit, ut cum ego ad exequenda, quae semel destinaueram coepta si1mmorum quorumque & Amplissimorum Virorum ope vehementer, neque minus necessitudine indigerem , illi non secius suae erga me & di-snitatis & amicitiae existerent prodigi. Et cum eam ego ambitiosi Clime amplecterci, illi non minus cupido onerebant: non meo id
25쪽
quidem sed Reipublicae literariae intuitu quam sibi persuasum habebant, posse sub suo auspicio, opena & ministerio meo magis magi que reddi ampliorem. Non serunt huius loci angustiae ut enum' rationem instituam illorum omnium , quorum in me non exiguis
talis fauoris pignoribus beneuolentia defluxit. Quicquid est in Gablia hominum selectioris elegantiae curio tum , in hoc censia mihi computandi forent, quorum vix queo vllius recordari, a cuius non vel doctrina lacem, vel in submittendis numismatibus humanitate tacilitateque praesidium aliquod mihi sim mutuatus. In quo tamen generaliori elogio non debet a me inuolui memoria Sacratissimi hegis, & quem ulla unquam iacula vel tulere elapse, vel ferent ventura, optimi, Luno vici XIV. Ad quem cum ante octo circiter annos perlata de specimine fama esset, quod augendis Romanorum Familiis totum sere ante seculi spatium a CL. Ivio U ino primum editis, parabam publicae luci, Clementissime passus est a se impetrari, ut thesauri sui insignem labori meo accessionem , vel si verius i quendum est, illuure praeberent complementum. Et tametsi huic Regiae munificentiae non una difficultas intercederet; est ea tamen omnis maiestate tam benefici sideris facile dissipata, postquam authoritas eius expressb iussu interposita , ea me felicitate beauit , ad quam non nisi his temporibus & sub hoc Rege is erat vel spe vel votis aspirare. Et diffiisa quidem in uniuersiim orbem haec gratia, quam late literis, eruditioni & omni denique elegantiae honor patet, ipsam etiam aliquando posteritatem uberrimo ditissimorum fructi um prouentu demeritura est: sed in me tamen sicut propiore & sim
gulari prorsiis beneficio descendit , sic mihi debet eximio semper
peculiaris reuerentiae cultu ante prima sortunae meae munera sancta
eius & venerabilis recordatio superesse. At enim ut reuertar eo, unde paulo ante digressus sim ue ultra genitale incitamentum, quo me sim professus M haec studia ei se perlatum , praeterque necessitudines quae me cum plerisque eiusdem disciplinae studiosius cupidis coniunxerant, sumptibus quoque quantum in me erat manu non illiberali huc erogandis , minimis fuit parcendum. Non alibi quippe magis intempestiua auaritia vel
damnosa minus prodigalitas est. Cuius hic neminem temere pota
nitentia subire potest, nisi mi id quod raritas eximia, quod sing
lare pretium, quod venerabilis antiquitas, quod genuina elegantia, quod nativus, de ut ita loquar, originalis decor non ficto splendore commendat, ab iis quae vulgaria sitiat, quae protrita, quae rudia,
Mi Wς non nisi superbiant adscititio cultu secernere non nouiti
tamen ut discitur nisi ab iis, qui ipsa haec monumenta possient, quique ea assidua tractatione versant , mihi equidem ratio nulla apparet. Sed neque in hac quoque parte me destitiuum a fortuna, lure conqueri possum: quae tametsi me non permisit magnis
26쪽
opibus gloriaris abunde tamen & quantum satis erat, ardori meo
nunquam non suffecit, si quid esset in mercem tam caram & cuius primum semper apud me aestimium steterat , erogandum. Quo factum est, ut inius meum complura cimeliarchia transirent, quae in hanc aetatem, Brs desideriis meis mirum iri modum amica & se uens, venalia exposuit. Dixisses, duo ista , quae ante nostrum aevum secula Muxerunt, ob id unum praeclara & intenta tam doctae
curiossitati ingenia aluisse, vel ad colligenda quicquid ex vetustate ruderum servari potuit, incitauisse; ut ea tandem quasi pleno &vnito alueo in meas manus deuoluerentur. Inter quas , an sit illis is, quem merebantur, honos redditus , dicere non ausim: Id certEOulo prouidi, ne qua ex otio aerugine vel situ obsiderentur: Huc animi, huc ingenii mei neruos omnes, huc meipsum denique flagrantissimo gelo conuerteram, ut si quid abditum in iis, si quid interius abstrusum aut penitius reconditum lateret, id nisi emerem, at certe emere laborarem. Quo factum est, ut mihi quoque ea in his tenebris fax interdum alluceret, quam alii multis votis selicitauerant stra, masno fuerunt labore pacti. Et capiemam quidem ego exinde omnem qua unquam honesta mens perfundi potest, maximam voluptatem. Sed quam
illa mihi non vili impensa steterit, publice aliquando testabuntur
nummi non consulares tantum, sed quos praeterea vel ex auro, vel
ex aere maioris juxta de medii moduli possideo, quibus quod priuatim unice delector, non illiberalis ut judico recreatio est, & quod palam glorior, ambitio nulli nocitura. Non enim me adeo sortuna in deliciis suis habet, ut dum eius beneficia praedico, queam alicuius erga illam adulationis me suspectum reddere , sed seperauit ea certe omnem, si qua unquam in me fuit, indulgentiam , dum inaestimabili dono, illustre mihi cimeliarchium contulit, cuius hoc toto libro descriptionem tradere sum agressis: Quo minus expectari a me debet, ut dignitatem eius, in hoc transcursi tenui &perfun.ctoria commendatione attrectem. Vbi primas tantum eius origines breui commemoratione perstrinxisse suffecerit, ut exinde aliquatenus & laboris mei occasio, & circa quod is occupatus suit, grauitas argumenti patescat.
LOMENioRuM nomen adeo publica jam pridem per uniuersiimorbem fama celebratum est, ut neminem opinor etiam in exteris gentibus facile repertum iri, ad quem vel minima siue politioris liter turae, siue de ciuilibus rebus aura penetrauerit , quin crani tum ei simul sit, quibus haec familia curis, negotiis, operibus obtinuerit, ut inter praecipua instrumenta, quibus dudum Regum nostrorum Regnique salus de felicitas sustentata est, communi omnium bonorum di honestatis amantium plausu consensuque haberetur. Et
27쪽
quanquam haec gloria dudum jam in semino ciuilis honoris fastigio
constitisset, accessit ei tamen novum atque ingens incrementum ab H εNRico LvDovi Co LOMENio: qui sit cui natalium praerogatiua nomen & dignitatem huius gentis sustinet , ita virtute collectam a insoribus suis famam vel supergressus est , vel ce te nobili accessione locupletavit. Indoles eius non nisi rebus laude & veneratione dignis intenta & amore omnis elegantiae acerrimo, inter principia aetatis statim supra curam, quae in educationem illius insumebatur, euecta, rarum illi in tanto solvinae & dignati nis culmine decus conciliauit, ut cum eloquentia praesertim &g
nuinis atque propriis politissimae dictionis gratiis nulli ex monost
concederet; ex ipsa antiquitate nomina M. alicuius Antonii, Bruti, Ciceronis repetenda sint, quae ad sacundiam in epistolis eius praesul gentem digne contendi queant & comparari. Quantulacunque inde portio publicae luci donata est, satis hoc elogium meum a vanitatis & assentationis siuspicione abseluit. Quin imb si grauissimae.
quibus distrinsebatur, occupationes tantum ei ad priuata studia temporis indulsissent, inter opera eius reliqua ITiNERARivM ab ipsis publicatum loco non nisi infimo legeretur. Sed enim excelsa muneris amplitudo, cum qua secretiora Regis Acta di externarum n cessitudinum cura fidei & diligentiae eius concredita suerat, ex mbant ab eo, ut omne tempus uium & oblectamenta omnia in sol, dum Regis & Regni utilitatibus sacra esse juberet. Hoc em rerum dc occasionis exoptatissimae momento in notitiam eius eue s sum. Inter cuius auspicia se auissimo me colloquio deliniuit , de pretio, pulchritudine, splendore, vel si magis huc conuenientibus nomini-Dus uti licet, majestate potius thesauri, quem in re nummaria sibi cura, prouisu, labore summo, nec minore sumptu parauisset. Et quanquam tum haec, tum deinceps prolixior quam ut hic recensericlebeat, nobilissimi & inaestimabilis depositi praedicatio, ab eo ore Irofluebat, unde rebus etiam vilibus facile ingens potuisset honor: dignitas accedere: postquam tamen ipse sum ad inspiciendum id& noscendum propius, cuius antea laudem tantum audiueram, gratiose admitius; praesenti experimento edoetias sum, quantum secum
dissimi laudatoris eloquentiam, rei laudandae amplitudo infra se reliquisset: siue quod eam coercuerat modestia: siue quod elogium suo
merito excluserat omni elogio majus ipsiim praeconii argumentum. Quid enim omninb credas et cimeliarchio vel ad nobilitatem accedere, vel ad complementum deesse posse, cui amplificando cunctis pene uniuersit orbis prouinciae sua munera contulerant. Si quis rarior ex AEgypto, si quis ex Graecia elegantior nummus expectari potuit, is huc tanquam in aliquod sacrarium aeternitatis & commune contra vim temporis asylum confluxerat. Et Italia praeterea ipsa
28쪽
sentiebat sitas opes non indignabunda exhauriri , ut splendori huius mulei suis agarentur. Vt non dissiculter exinde, quoties rarissimorum nummorum aliquod quasi concilium designandum ellet, nam seum illustrissimi Briennae Comitis in hunc usum solenni proue
bio nominaretur. Atque haec tamen, quae modo memoraui, nihil
aliud quam fastigium tam superbo monumento addiderunt; cui . flammam manum imposivit Mungetes illustrissimus itinere Gallico ex occasione prosectionis Regiae ad drenaeos montes, instituto. Non autem minus insigne sundamentum, a quo serrexit hoc opus ihaberi debet: utpote quod primlim illustri manu PgiREscii positum est. Cuius Viri nomen sicut eousque Musarum fauore inclaruit, ut pridem tam non sitis magis quam Maxenatis Gallici titulis celebratum sit ue ita tota eius vita tot ciuilium laudum exemplis Moruit, quot secundissimus eius enarrator Petrus Gassendus vcl sagacissimo animo complecti valuit vel assequi politissimistuli facultate. Huius postmoduexquisitissimam in hoc instituto selicitudinem excepit MEMMiri ille, cuius honori primum datum est,ut sua merita videret Magni Praesidis cognomento iactari. Ne indicandum quidem est, quo aestimio metiri fas sit coniuncta duorum istorum Virorum industriae pignora; in quibus singulis tanta heroicae virtutis decora, tanta in his praesemrim rebus iudicii & perspicacitatis atque intelligentiae lumina eminuero. Fuerunt nihilominus postea, quibus copiosiores redderentur hae diuitiae, cinaeli archia Domini )o Rascas Bagaris aliorumque multorum, suo iam seorsim pretio commendata &illustria. Quibus colligendis atque conducendis in unum , Lomenius noster eum . authoritatis & operae suae fructum tulit, quem nemo in hoc eruditi nis genere sibi polliceri ausit, nisi quem similis ardor & par felicitas eo vel accendit vel prouehit : Verum non existimauit inde satis beatum esse, nisi aliquam eius partem in publica cornmoda derivaret. Natum est igitur hinc illud plenum sublimioris generositatis conssilium deisibendi, & in publicum emittendi thesauri sui, sine cuius non arbitrabatur injuria fieri posse , ut diutius in scriniis sitis delitesceret, idque cuni mihi aliouando ad se vocato indicasset, pro- . . sessus simul est; non superesse sibi tempus aut otium exequendo de derio suo necessarium , in me itaque oculos conjecisse, cuius speraret industria facile sibi omnem eximi selicitudinem posse, qua nunc ab hac parte distringeretur , si modo non refragarer aliq a',
horarum mearum, suis & communibuS eruditorum omnium votis
indulgere. Erubui ad hoc alloquium non minus quam ad reliquas Uquibus eadem opera me onerabat, laudes; quae ex ipsb quidem argumenti genio colligi queunt , a me autem enumerari non debent: Et quanquam notis sat manifestis aliqua portio defensionis meae in vultu meo legeretur, longe tamen intensior erat pudor,quo animum
29쪽
meum imbecillitatis' p riae conscientia confuderat. Idcirco eo minore negotio certa potuit verbis meis fides fieri, quam me since ro pectore tanto operi imparem judicarem: Sed cum omnia conqui
siluissem, quibus talia splendidum onus ab humeris inaequalibus amo liter, nihil obtinui aliud quam ut mihi regereretur: Satis abundeque in antiquitatis notitia proiecisse, si quis Rus esset amore & veneratione imbutus: Meas denique quas allegassem, di a quibus mihi suaeram vacationem pollicitus, excusationes non recipi.
docerem' nequestruitio me exire sicebat Nec tam praestentes alibi cognoscere diuos: Amplexus sum obsequii tam speciosi, tamque honorifici gloriam & ut mihi ad paratiores in meo labore usius prompti essent, num
mos quibus destinabatur nostra commentatio, ordine atque serie continua consignaui: atque eos quidem mille octingentos, inter quos vix unus ciat, qui non mereretur inter pretiosisti inos compii tari. Qui utique satis amplam erant materiam complexi, ut exercearer indies , in requirendis urbibus , eruendis coloniis , 'scrutandis aenigmatibus, otiae sculpturis eorum praeserebantω. Vbi aliquid reperissem, quod perferri ad Illustrissimum Heroem nostrum dignum videretur, exprimi non pqtest, quanta is consueuerit laetitia exultare: indeque mox beneuolentia eius in amicitiam erga me conuersa est quae me deinceps ad eam necessitudinem & familiaritatem extulit quam inter prax leua felicitatis meae pignora nunquam desinam re censere. Vt enim eraeteream hic quibus me siubinde lauticiis de muneribus amplissitne prosecutus est, longe mihi eminentius pro fuerat fauor ejus; quem facile possem omnibus intelligendum prae here, si me hujus scriptionis institutum pateretur referre, quam eratiosa suffiagatione mihi viam aperruerit ad ambiendam Regiam bene volentiam. Quam si obtinui,s inde infinita in me beneficia & majora quam pro sertis meae modo commoda derivata siunt , si multis ma gnisque exemplis aliquoties benienissimum & indulgentissimum principem sium expertus: Cuncta naec tametsi ab altiore sonte.non alio tamen mihi intercetare sunt conciliata. Sed enim 'Inuida atorumseries, summi ue ne atum. Stare diu, nimioquegraues si ponare lams; ii
uemque alias otis Numina rebus
Haec meum quoque Maecenatem eo quem in aula tenuerat gradu deturbarunt: nouo documento futurum, quam in ea palaestra
nulla sit nisi quae in complexu Principalis gratiae vita ducituri Citius
30쪽
Citius stirpem videas Bbtracto quo fouetur Sole florere , quam ut Iodcunque animi robur experto credi potest in si abducta Principisti beneuolentia non marcestat. Amplexus tamen est noster, quem unum potuit, omnis solatii fontem: mundum abdicat, deserit quibus antea tantopere capiebatur studia sua , omnibus denique humanae vitae deliciis & illecebris nuntium mittit. Quo in statu cum me paulo post ad se in coenobium aliquod, in quod se a turba vulgi sit, duxerat, accersiri curasset, Nullum, inquit, ulterius cujusquam curi foris studii cura locum in pectore meo sibi vindicat, neque ex iis, quibus antea oblectatus sum quicquam mihi reliquum feci quam quod amore te meo & memoria nunquam desinam amplecti. N mismata quae habui, apud te, & si tanti putas, tua fiant, laborem iis impendes, qualem ipse volueris, ad quem te nihil attinet mea porro commendatione incendi: quantum enim me vides, mundo & eius uniuerse iucunditati defunctus sum. Non aliter me his verbis quain aliquo fulminis ictu afflatum sensi, clari cernerem eum, cuius modo
vita erat in selectioris studii disti elina penitus reposita, tantum ab illo
mutatum repente esse, ut eius nullam prorsus rationem 5 vix mem
riam penes se haberet. Innocentissimamque voluptatem quam e inde perceperat, sub tam dura lege vel extinguere, vel potius ulcisci. Neque quicquam mihi supererat, quod in euentu tam insperato dicerem vel sentirem omnino: quam ut admirarer tacitus tam sublimem pietatem, quae sub hoc specimine ex infimo recessu generosi cordis adeo manifestis radiis exiplendescebat. Poteram ego quoque in eosdem asseetiis trahi, & cum eo in s cietatem eiusdem propositi abripi, cum quo me jam in communes animi motus excitatum lacrymae inter nos mutuis gemitibus profusa testabantur: si vel aeque ac illi, mihi quoque tum in propinquo diuina gratia stetisset, vel constantiae minus habui siem, qua tam prata clari exempli essicaciae resisterem. Tantum certe abfuit , ut perdiscendae antiquitatis studium atque cupiditatem deponerem; ut mopotius ambitio inuaserit, & desiderium parandi mihi, quod sciebam cunctos totius vetustatis thesauros vero aestimio saperare. Et, Illustris sitius noster, cumprimum id aduertisset promptissima votis meis benignitate annuit. Nec ego gaudia mea reprimere potui, quin subito exclamarem: Hic est amor meus & ardor, hae deliciae:
si propter tutum Pisa lege trementem Currere is Oenomai fremitus audire sequentu. pro quibus nihil a me expeti potest, quin id sim lubentissime prosusurus. Sit, respondit ille, siit inaneatque tua haec Venus sine conditione ulla, sine lege: Nimis eius sincertis amator extitisti, quam ut ab ea repulsam ferres. Quid multa 3 transactiam cst inter nos de