Imperatorum Romanorum numismata ex aere mediae et minimae formae descripta & enarrata per Carolum Patinum ..

61쪽

NUMISMATA

. AAETANΔΡΟΥ. Caput Alexandri magni KOINON MAΚFΔONnN. B. NE. Commune Macedonum iterum Ne ororum. a. altari imposita e quibus palmae inscriptum est LG, OAΥMΠΙΑΑΛ ET ANAPEA. Cistae vel urnae potius altaribus impositae, palmis exstantibus indicant sussragia in ludis serri solita , quibus victores palma donabantur , quod a Neocoris factum fuisse testatur nummus apud Tristanum, AKTIA ΠΥΘIA HEPINOIΩN NEΩΚΟPs N, AElti se ' othia certamina Perinthiorum Neocororum cura adhibitaue unde patet quasi Aediles sacrorum fuisse, hoc est ludorum religionis musa tachiae inuentorum curatores. Praetermittendum non est Diodoti testimonium narrantis Alexandrum post Tyrum expuanatam Apollini catenas & vincula detraxisse , & Deum hunc deinceps Am me ollinem amicum vilexandra vocari iussisse. xo I NON MAXEΔΟNΩN B. m. Commiuae Macedonum iterum Neocororum. Alexander Puceptabun domans. pectant haec ad Bucephalum, quem cum a Philippo Thessalo adductum tredecim talentis venalem experturus, per equis,nes Philippus in arenam adduci iussisset, nemo unquam constendere

la VH potuit. ἀπὸ σων inquit Plutarchus, cum contra omnes

se erigeret. Huius ferociam cum lastidiret Philippus, aduolauit Alexander, & in equum ad Solem conuersiam, ut umbrae territamentum adimeret , insiliit, equi fretium paetias nisi coniuendisset. Tantum sessorem gaudenti timilis excepit Bucephalus, quem cum manu & voce quietum reddidisset Alexander, tandem gestientem

62쪽

ALEXANDRI MAGNI.

currere, laxatis habenis, vociferatione, calcaribus sic incitauit, ut attoniti omnes silentesque quid iuuene factum esset vehementer expediarent. hunc statum exhibet alter nummus. Redeuntem ingenti acclamatione exceperunt amici, Pater descendentem a plexu fovens, murendum, par tantis animis regnum,n enim te capit Macedonia. Quis scit autem num eiusdem Bucephali sint emies equus pastens , & equus tolutim currens quem

omni habitu Graecia Domino exhibuit, cui stiebat inter instrumenta bellicae virtutis nihil esse hoc equo acceptius : Itaque Poro deuicto in regnum remisse, duas ille urbes condidit, alteram Nicaeam, alteram nomine equi Bucephalen. ΑΛΕΣΑNΔPox Caput Alexandri maeni. ΚOI NON

MALEΔONL1N ΔIC NEΩΚOP. Commune Macedonum iterum Neocororum. Pea triumphales, moderante currum victoria,an uis sub curru repens.

Idem. Anguis e cista semiaperta caput emittens. Fortassis Alexandro gratulaturi Macedones, & praesegium suturae magnitudinis Alexandri in utero matris concepti, & nuntium hunc quem natalibus Alexandri Philippus accepit, in unum coniunxere. Fabulantur cum angue concubuisse Olympiadem, quam decepit Iuppiter Ammon,indeque coclitem factum isse Phili um qui oculo ianuae cubiculi Olympiadis nonnihil dehiscenti, curiosius applicito, Dei furtum detexerat. Hoc rumore usus est Alexander, voluitque se Iouis Ammonis filium haberi. Quo die autem natus est,n ilippusPotidarim cepit,audiuitque se per Legatum Parmenionem apud illyrios, equis autem in ludis Olympicis vicisse. mae tamen coniectura ideo minus placet, quia quadrigis vicit, ait Iustinus. Itaque verisimilius arbitror victoriam Asianam eiusque eleritatem hoc typo contineri: Asiae enim symbolum anguis est. Qui autem e cista caput exerit, in secundo nummo, is mysteriamcsti arguit, quibus ita dedidit se Olympias ut cicuratos angues thyrsis intortos gestare selita sit. Hac superstitione sic tentauit animum Philippi, ut eam tanquam o εον & Deo plenam nunquam

B iij

63쪽

nisi timens & raro sit agmessus. Ipsi consessa viro se dum cum

magno angue volutatur Alexandrum concepisse, hunc postmodum non ut regem sed ut Deum militibus in expeditionem Asianam profici entibus commendauit. Qitoniam autem mire semper Alexandro cum Olympiade conuenit, Commune Macedonum maternae religionis, quae illi diuinitatis origo fuit, monumentum hoc nummo repraesentasse arbitror.

Lib. 4. Anti gust.

Fortitudinis bellicae non absit Uum signum Alexandro a Maced i.

nibus primo nummo tribuitur, ita enim est apud Martialem de

Paragonio,

Militia decus hoc, grati nomen honoris, Arma tribunicium cingere digna latus. Traianus certe ut ait Di Surae quem Praefinitiam Praetorii renuntiabat torrexit gladium . - ζύ- αι ---quod lateri accingere debeat, ideo enim Paraetonium dictum est quod e Zona dependeret, Et accipe, inquis,glassium, hoc si ex legibus impero pro me, flecus contra me usurus. Illuci autem carebat acumine, qucra Dux in sitos sevire non debeat. Quod autem structat ad secundum nummum , Alexander a. pugnam ad Arbellas contra Darium destinans, non aliti masis territus, ad vota & preces Aristandrum vocari iubet: Ille in candida veste verbenas manu praeserens, capite velato praeibat preces Regis, Iouem, Mineruam, Victoriamque propitiantis, inquit Curtius . quibus facile adducor, ut credam hunc nummum ea de re percussum fuisse,

sostquam Alexandri doctissimi sortissimique Regis vota rata seciti ea litterarum & armorum praeses: in eius Deae honorem templum aliud Cyrno vel Corcyrae, aliud magnificentissimum Troiae extrui iussisse Alexandrum, autor est Dio.

64쪽

ALEXANDRI MAGNI

KARTu Aco. Figura flans iaculo aura inmma. x II. Caput equi ferocis. Monstrarat, caput acris equi , P nam fore besio Egregiam es facilem victu persectilia gentem. Vtramque faciem exponunt hi veris r utrumciue enim bellicam virtutem indicat. locum quaerentes condendae uroi Phoenices, eruere caput bouis: displicuit omen, scilicet animal ferendo tuob natum: Alio loco fodere, caput equi comparuit. Fertilitate seli & armis excelluit haec urbs. hanc Caccaben Punica lingua dictam olim fuisse testatur Caelius Rhodiginus, quod caput equi denotat. Quod autem ad rationem nominis attinet, is anthua fuit, Trii tenuere coloni CARTHAGO Italiam contra octa Hoc indicio impulsi coniectores ad Tyriorum linguam, hoe est, Syriam confugere Hebraeae propinquiorem, Chaldaeae dialectum. At apud Chaldaeos CARTHA urbem, CHADTA nouam significat, quo nomine nouam coloniam innuebant non lonse a Vticamisiam, quae ut Qnat nomen, urbem veterem rauem dialecto significat. Et certe Phoenices & poeni idem sunt, unde scenam hanc Poenuli apud plautum , in qua Hanno loquitur indagantes litteratores hanc ex Hebraeorum lingua latinam ex dimidio fecerunt , nam Libycis quibusdam verbis est interpolata. hae autem gentes duplici lingua utebantur, Luippe domum timet ambiguam, Toriosque bilingues, inquit Virgilius. Eadem coniectura etiam assequuti fiant, quid Byrsa. quid Megara, quid Hanno, Hannibal, Dido simi velint. Hanc urbem anno v. C. D LII. diruit Scipio ali milianus, cum plus ducentis

annis

65쪽

annis post AEneae aduentum hanc condidisset Dido. Carthaginem ab C rhagine Herculis filia dictam credibile est, eo maxime quod Tyrii vi Deam , inquit Cicero. & magis placet aliaconi Mura, quam ab homine Romano ignorari non mirum est, . nam sita tantum Romani mirabantur, externis illudebant. NuMAE POMPILr, ANCI MARCI. Capita iugata. ROMA C. CENso. porta aperta, prima habet victoriam in columna stantem, altera rostrum naui Numam Pompilium & Ancum Marcium in unum merito com iunxit is qui post eorum tempora hunc nummum percussit. Nam Ancus Marcius Numae ex filia nepos suit, ut ait Aurelius Victor, aequitate & religione auo similis. .amquam autem antiquissimus nummus videatur, tamen non ipsa Anci Marcii aetate cestim suisse argumento est, quod sub Servio Tullio primum aere signato uti coeperant Romani, teste Plinio. Auersus autem ex Vrsini Antiruarii doctissimi sententia Ostiae coloniae monumentum est, quam eduxit Ancus. Ego vero ut natam eo pertinere puto, ita existimo

exiguum Victoriae pimulachrum in Obelisto stantis ad victoriam de Launis retari posse, quos Ancus domuit.

66쪽

Divos IvLivs. Caput Iulii Casem laureatum. aciem vides illius, cui si fidem habes, vix credas. M. ωι - , inquit ille ipse apud Plutarchum, ἰσ

hoc est , Obem Hos opimos non habere

emi, sed pacis.midos, quod ab illo

in Cassium Brutumque iactum, in nunc ipsum redundare videtur. Quamquam Suetonius non tantum excelse flatura fuisse ait, nigris vegetisque oculis , colore candido, sed etiam teretibus membris, ore paulo pleniore: quod si verum est , fides nummis omnibus deneganda, in quibus facies filo longiore & extenuato pingitur. Vides etiam morositatem eius in tondenda & radenda atque etiam vellenda barba: nam rusticitatis habebatur apud eos barbam alere, 'nde barbarus rex apud Iuvenalem pro antiquo. Atque haec vellendi pili cura ad Hadrianum viguit, ut ait Dio. Caluitii deformitas minus apparet , quam iniquissime tulisse ait Suetonius. Primus ille Reipublicae Romanae libertatem euertit, sibi dictaturam , morum praesemiram , Patris patriae agnomen , imp riumque silmma cum potestate arripuit, post deuietum in acie Phars2ica Pompeium , anno V. C. DCCVII. Tandem confossus est in Senatu tribus & viginti plagis, aet. LVI. M. Bruto &C. Cassio coniurationis autoribus. In Deorum numerum relarus est non ore modo decernentium, sed & persuasione vulgi. Ut sortissimus Imporator, sic eloquentissimus fuit orator, cui nil nisi sebrium ad euese tendam rempublicam aduenisse exprobrant inimici.

67쪽

Cum nullus a Regibus ad Caeserem Imperator ex aere expressus occurrat, sequitur ut de eo statim dicamus ; quod etiam fit procliuius per cognationem quae inter Ancum & Iulium intercedit.

De oritati e ιυ mω Iuba, inquit Caesar, maternum genus ab Regibus ortum, paternum cum Diu immortali ae coniunctum M. Nam ab Ancoc GFcio sunt Marcii Reges, quo nomine simi mater a Venere sibi, cuim gentis es amisia nostra. Eu ergo in genere oe sanctitas Retti squi plurimum inter homines pollent, mremonia Deorum , quorum etsi in potestate sunt Reges. Id sibi vult caput Veneris in primo& tertio nummo expressum. Indicium autem ac veluti typus C rintlii, ala Pegasi sedenti homini retro apposita. Quantum autem Corinthum clameruerit Iulius, Dio docet. Carthasinem enim & Corinthum urbes excisas ipse refecit, colonias deduxit, α, - - crari. Idcirco quae alias Co Lo Ni A IvLi A CORiNTRus dici let, hic LAvs IvLi A dicitur, quod ille sibi sempiternam gloriam in restituenda Corintho stabiliuerit. Ita L Avs POMPEI A quae nunc diem Laxti dicitur in Vmbria. Corinthii omnium maxime noui fiunt tu Teloponnes, inquit Pausanias, abhinc enim annos ferme aucentos decem, sieptem , colonia hac ab imperatore deducta est. quae qui isdem annorum computatio ad Iulium Caesarem rcflectitur, vita bat enim Pausanias temporibus M. Aurelii. Typus autem Corinthi frequens est Bellerophon Pegase insidens , sicut notat Iulius Pollux: in eII moneta Corinthiaca ta dicta quia Pegasem habet iussu tum.

. a. e. r. narrat PalusaniaS: Mineruam prae cateris Diis Bellirophonti cum aliis in

rebus opitulatam, tum vero as domitum freno iam impositio Pegasum dedisse, quapropter fanum ei extra tum ecit: hinc frequenter in agris Corinthiacis & templis Bellerophontes visitiatur, & ex ipsa Pegasi ungula manantes aquae, ait Pausanias. De Corintho plura dicuntur in M. Aurelii nummis.

68쪽

3. Tertius nummus Veneris caput in Iulii honorem exhibet, inscriptionem ad Valentiam in Hispania reuocare non placet, quae a Pompeio deleta est, deinde colonia a Plinio nominata. Nummum sic illustrat Solinus,Iunt qui videri velint Roma vocabulum as Euandro Cap. a. primum datum, cum oppidum ibi ossendyssent, quod extructum amrea VALENTIAM dixerat iuuentiu Latma, seruataque significatione im- rima. posti prius nominis graece, VALENTIAM latine nominarunt, is c. sic Roma Iulio Caesari gratulatur & veteri sua appellatione di Dea Anchisis amasia, quibus suam Iulius debebat originem

capita iugata C. Casaris Octaviani, e arci Antonii, es Marci Emilii Lepidi, Trium-Virorum Reipubsica Constituenda. APXIE P. Diana Ephesia. Ouae ratio tria capita coniunxerit ita manifestum est, ut nec sine meo nec sine legentium fastidio iterari queat. Ecquis enim

ignorat studiis alioqui discrepantes Trium-viros & siuarum unum- ν-α- quemque partium,cruentum noc foedus inter se percussisse prodendae at patriae, atque effundendi quodcunque supererat liberi sanguinis. itaque terribili bonis omnibus collegio demerendo ipsemet templi Ephesii sacerdos verbis totius ciuitatis hunc nummum impressit, ita detrito nomine ut reliqui nihil supersit, praeter sacerdotii nomen. An autem uni Antonio gratulabunda ciuitas fecerit, dubitari potest illi certe haec obuenerat prouincia, & ut ait Plutarchus, trucem alioqui

carteris ciuitatibus Antonium ac vere τροαγόν, aduersuae hanc comemadmodum fuisse. Principem autem Asiae minoris eam ciuitatem abunde testantur plures nummi stib diuersis Imperatoribus cusi,quibus titulus est ΕΦΕΣΙΩN ΠPΩTΩN ΑΣΙΑΣ. Typus autem Ephesiae Dianae ab AEgyptiis ductiis esse videtur, quorum fuit figuris naturas ipsas exprimere: atque adeo simulachrum illud ad eorum Isidem pertinere videtur: huius enim existimabant esse quod Nilus intinmescens AEgyptum soccundaret: quo spectant & sistrum & pernen diculum alii, nuic Deae attributum. Sistri enim modulamine fabulati sunt increscere & decrescere aquas,quibus ut lacte pueri,sic terra ipsa quasi uberibus pinguior, atque, ut ita dicam, uberior fieret.

69쪽

NUM ISMATA

Perpendiculum autem quod Deae tutelaris nutu quasi libramento constaret aquarum incrementum. Eodem quo mammae spectat calathus capiti impositus,tacunditatis & abundantiae signum. Isidem eamdem esse cum Luna supra diximus. Limam autem& Dianam unius rei diuersa esse nomina tradit Isidorus.

siuvndo etenim Luna est, ullustri splendet amictu,

succincta iacit calamos,Latonia virgo HI,

Cum subnixa et selis, Plutonia coniux. Quidni autem ut alia permulta sic Deos ab AEnpto Graeci mutuati

fuerint 3 Et certe neque ea Diana cuius signum ab hoc longe diuersum finxerunt, iis vacat nomini bis ouae nonnihil exprimant eorum uae tam inusitatum atque tam longe accersitum simulachrum in-icat. Quorsum enim quae virgo hanita est, nihilominus puerorum nutrix, ut est apud Diodorum & Pausiniam, Priapina apud Plutarchum, apud Theocritum a pudore seluendo, ut Virgilius, & Lucina a Latinis obstetrix Dea diceretur. Dianae Ephesiae templum apud antiquos ita celebre filii ut id inter septem in orbis miracula fuerit clarissimum. De ea sic D. Hieronymus D. Pauli ad Ephesios epistolam explicans. Scribebat incFit,adEphesios Dianam colentes, non hanc vena tricem qua arcum tenet, atquesuccincta eLI, Ham multimammam quam Graeci vocant, ut silicet ex ipsa quoque rite mentirentur omnium eam animantium esse nutricem.

Eius meminit Minucius Felix, his verbis, s Ephesia multis mammis

70쪽

M. ANT. I, p. Cos. DEL CLEOp ATRA ... Capita Antoniis Cleopatra iugata. PRAER CLAss. I uiri M. ANT. 4MP. IT. Cos. DEsIG. III. VIR R. P. C. Capita Mntonii Cleopatra adures retro prora nou. PRAE p. CLASS.

Ingenti classi quam quingentarum nauium mi erat Antonius, Alexandrinae nomen impositit, siue quod ebrius Imperator cuml mulieri AEgyntiae, ut ait Florus, pretium libidinum imperium Romal num esset pollicitus, expeditionem eius nomine susceptam non alio titulo celebrari, seu exercitum naualem , in quem ducentas naues contulerat Cleopatra,totum Reginae e cuius nutu pendebat Imperator esse & dici voluerit, ut ait Plutarchus. Huius autem praesectum hunc nummum percussisse credibile est. Alias coniecturas habes in nostris FAMILiis ROMANORUM. Caput Antonii τ -- viri cum exuuiis leonis claua. L RPΩMHN. Anno primo. Alexandriae. Prora naz Faciem Herculi similem hic habes, quam Antonio III-Viro prinpter caeterorum eius numismatum conformitatem tribuere nonduSilo. Claua retro posita exuuiaeque leonis collo appens, eum veluti nouum Herculem referunt. Erat enim fabula antiqua Antoniorum familiam ab Hercule natam, ab Anteone Herculis filio cognomen accepisse, quam fis iliae suae lamam confirmare non

C iij