Elementa Geographiae generalis triplici sectione exposita, : I. Praeliminaris naturam et constitutionem, itemque studii istius fata monstrat. II. Doctrinalis affectiones ejus demonstrat, & III. Artificialis objecti repraesentationem commonstrat. Cum

341쪽

aimensoriis vias tentauit. Et quidem primos bonatus fecit inuestigandi terrae ambitum 'er circumnauigationes terrae insignio- um Nauclerorum , per quas tamen ipsi ad ertiorem magnitudinis notitiam venire haudicuit;dein certiori modo stellas fixas respexit, equenti modo erecto Bononiae ama6s Ll Septembr. in Serra Paterni montis prae-

and Triangulo lati in plano verticali

rommuni, tum medio dictae domus, turn nedio Turris Mutinensis Basilicae, verissiuam e domo Bononiensi directus patet con- pectus. Mox exspectauit momentum, quoaocte sequenti fidicula Lyrae delapsa est adllud planum,&Quadrante magno antea prae arato, distantiam dictae stellae fixae a vertice iccepit. Dein prosectus est Mutinam, exspe- auitque eodem Titangulo silari, donec vi ta stella verticem tangeret, ubi cepit denuo aistantiam a vertice, caeterisque paribus ac-

epit istorum locorum disterentiam 9, 23. Quoniain vero iam antea ' Trigonometrica opera dognitam habuit distantiam inter Mutinensem turrim domum Serrae Bom mensem a 3 39 passivam, . 3, Bonon Mox adruit argumentatio: v aue siue ii 6s Hi-

ω passus o439, ita unuscoeli gradus sFo

342쪽

d iis vel tota terrae peripheria 36ogr. seu I, 296 ood ad aliud, & sic prodibunt pro uno gradu circuli maximi, Terrae passus Bon onienses RiDi pro toto vero ambitu pass. M, 372M. Nec in eo acquieuit acuti imus Vir , sed eodere

anno d.is Septembris, nouam cum dicto trian,

oulo filari instituit obseruationem, ubi amersemper Tychonicas Declinationes adhibuit circaLucidam caudae Jygni differentiam cepit

diaoruin locorum a totidemque secun

passius Bononiensis pro uno terrae gradu.bellatio. I89. Praeterea ex multis obseruationibu sus terrestribus semidiametrum terrae aestimaui saepius laudatus vir , rquidem lumina indastria ad eundem fere modum,quem Kepleru num. 86 indicauit Quia vero in isto pr: cessi,mutrum refert, ut , qua fieri potest dilioentia, anguli inclinationis intra, oleuai BL tionis supra Horirontem, subtiliter capiantin

eisostitauit hie insuper Libellam pedum I

mox longe maiorem, ita viii super trabecula AB quadrilatera recta, fibulis adstrictus sit metallicus tubus CDe partialibus tubulis conferruminatu compactus, ut aquar

i conti

343쪽

continere valeat. ad capita CD cornua beat, quibus peculiari quodam glutine inse iti sunt bini tubi crystallini CE&DF, adeo, vi

una pleni fuerint aqua, ne minima quidem gutta transsudare possit, ex conferruminationis vel conglutinationis septis C O, cui securitati prosunt etiam cochleae inera,eae una insertis pelliculis. Collocata trabeculat B in loco unde alter locus obseruandus est, ope communis libellae orire taliter, per al- erum ostium ubi crystallini, ut E implea- ut instrumentum aqua defoecata, usque ad ummum fere ubi enim aqua constiterit

u superficies HΡ, aequid istabunt ex- ' centro Telluris, per Archimed. do i lentibus in hum. recta linea GH , per eas ςrficies ducta, dem naut exacti ssime li-

eam Hotizonte aequid istantem, supra quam quiritur eleuario obiecti procul conspicui, et depressio infra ipsam. ubi autem cry- ulliui debent perpendiculariter collocari, Se ri Tub metallico CD, 4 Sole defendi, is aqua rarefiat. Porro a virique Tubocystallino circumplicata est bractealis armiti &O, ad fibulatam habens lamina mouaeue suam , videlicet LM .PQR, tam M ut eleuata sursum, vel deorsum deprelia,circa Tubum crystallinum consistat immo- in litu semel acquisito Bracleae autenn

lamesiae LM PR, ita debent adaptari,

344쪽

vi latus superius I, PQ, maneant aequi distantia Hori Zonti, latera vero ΚN, PS. perpendiculariter incidant Horizonti Sit ian ue locus , seu obiectum remotum, eleuatia

ioco ubi collocata est libella AB, puta versu partes T, inquirendus sit angulus huiueleuationis. Primo tolle armillam O, cum ea laminam DR , ita ut latus eius Psexactissime congruat superficiei quae sDeinde oculo constituto propem . tamdiarmillam Psutium deorsum ue molitabis, donec recta linea visualis V ita pertingat et ciem laminae KL, TQ ut simul incidati obiectum T. Ad confirmationem tamen olseruationis expedit, perspicere per foraminitum laminae LM capillaris amplitudinis, per illud aciemque extremam laminae cdirigere radium vitiuum in obiectum T.

peractis, mensuretur subtilissime, usque: trecentesimas vinciae unius interuallum G vel, si v lus es foramine, interuallum inter

perficiem queam G, junctum illud , qui cum foramine Horizonti aequi distat. Ac mum mensuretur interuallum G H, vel si belΚH. In triangulo enim GH Κ, recta gulo ad G notis lateribus G H, G Κ, etiam nota bas K H, notus erit angulus GEquo radius ΚΗ versus partes producti

eleuatur supra Horizontalem lineam GH,

easdem partes productam. Si locus,

345쪽

:ollocata est libella est altior obiecto con-picabili, obiectum est ad partes V oculus

utem circa partes T eleuata, uti prius armilla I donec laminae acies PQ, Ongruat exarissime cum aquae superficiem P colloce-ur oculus inter P, Q; interim alter socius ani diu deprimat armillam 1, donec radius risitius T V , transiens per acies lamellarum pQ, ML incidat in obiectum spectatum ρel potius tantum aquae a Tubo exitigatur, utrius sin perficies congruat uim KL, clamel a P attollatur, prout opus fuerit, iuxta praemissam explicationem. Ad quod comprobandum, solitus est P. Franciscus Maria Grimal dus uti etiam foraminae pene indiuisibili in medio laminae in facto se per illud aciemque lamellae MD, traiicere lineam visoriam in obieetiim. Sic I post mensuratis subtilisti ine lateribus G ΚΛ GH, in triangulo GK H rectangulo ad G facile per Trigonometriam innotescet angulus GH Κ quo radius visorius T V infra Horizontalem GH est.

iso. Sicuti vero hic libellandi modus in ReeeMismcommodus videtur ita nefas putarem, si pro mus libel-prium, quo saepius usus sum ABK I, praeser m 'tim cum in permagnis aeque ac minoribus di sie iri stantiis, in aestimando fluuiorum etiam maiorum defluxu adhibeatur commodissime, heic reticerem. Sic enim instrumentum sitis

346쪽

pedibus cinsistens, ni ediante cochlea 1 vetattolli vel deprimi, Plagae cuilibet, fixis manentibus pedibus adplicari potest, ita, ut in- euruati canalis vitrei GH prae solaribus Ndiis tecti, vel si1 commodius videtur, penduli flabsidio instrumentum lineam cum Horizonte parallelam per num i 88 seruet , quem in finem quoque Alum ACB circa trabiculae A Iuperiorem aitem mobile est. Huius

trabeculae medio adhaereat arcus B G D cum dioptris vel postulante necessitate,tubulo quo dam B, cuius extremitatis indices peculiares

designent in semicirculi dorso, cui Tychoni. ca adest initio, Declinationis vel Reclinationis angulos. Possunt quoque Dioptrae in altero latere T cum trochlea firmari, ubi illius loco Tubus adhibetur, tunc per opticas Pig. v. lages artificiose adplicari debent etae equinae , ut in istarum cruce obiecta eo curatius distingui queant. Quia vero singulares is hi isthaec machina praestitit usus ac commoditates, dc plures omnino dei criptionis notas postularet, ideo illud plenius describere occasione alia decet praesertim cundi muliorum rogatu Lani fluuii Almam nostram praeter fluentis delineationem in antino hiabeam.

iς ἰ0li ibi. Sic Ricciolus suo Libellationis am

,. strument collocato in planitie montis ,

do sereni uirnis post meridiem hortos ex erus a

347쪽

ltumine cum ad utoribus nonnullis direxitialiunt viduam, obseruauisque Mutinensem turrim iam praeparato. Tu spicillo caeteris que paribus, indem inuenit magnitudinem unius gradus cuculi terrae 6 passuumBonomensium & Romanox 81116 consequen-ter circumferentiam terrae siue Rom.zo 49J O maxim. 3IIo68o atque semidiametrum ter-

Patauum , quam etiam obseruationem pro certissima habet. Est autem pes Romanus antiq. Ricciolo ad Boiuiniensem uti noo ad 132O, in consequenter, quia quinque cuiuslibet generis. Pedes peris m. dantia Π, habebunt e passus Romani ad Bononienses vf6oco, ad scio Et qui Siaellius num 4 Romanos a quales putauit Rhintandicis seu Geometricio ut dicuntur vulgo, necesse esset, ut totidem pedes atque pastus attribuanturd ictis magnitudinibus , icet Ricciolus ipsi

contrarie .r, in pedem Romanum suPerari a

nunc passus Romanos in Rhintandicos paulo maiores mutamus, tunc via gradus pedes,ri s. passus 111 demendi sunt , e sic remanentvni gradui iuxta Ricciolum o 363. Nec difficile erit ex ista hypothesi cuilibet mensti- rarum gener in Secl. In δ fineindicatarum asia Quare Praesertim vero, si quando milliari-

348쪽

bus rem exprimere debemus, it vulgo fietiso et Ooopas ius Rom. attribuantur uni mili. Gebmari num. 8; tunc uni gradu competent 16-- mill Germ. iuxta nessium, iuxta

Riccioli correctionem eiusmodi mill i b.

Reeentror 1m. Vt tandein redeamus ad ea , quae Pic xdi recentissime an aliis inuenta prostant, ut quidem x m. NORWOODO, qui centena&vndequadragena milliaria Anglican prope duobus gradibus competentia obseruauit ut eiusmodi nailliaria et solo circiter terrae peri pheriae competant verum enim vero maximum omnino iamiar manet Galliae Regi Ludovico XIV, sicuti in multis, ita desin hac re veri ratis studii encomtum huius enim liussu Regia Scientiarum Academia in istud incubuit studium, summa industii esse-lctum dedit Anno canc xl x. Est autem

huic operae praefectus PI CARDVS, quam etiam ipse descripsit in Gallico sine Auctoris

nomine radiatu, ' in quo longa recensio est, qua ratione effectui datum sit istud dimetien

349쪽

id intores, hi variae annotationes doctaei vero Instrumentorum usti exhibentur coertitae Parisiensis magnitudo ope penduli.

euius singulae librationes minutum secundusianum mediis lail motus solaris aequant, determinatur. Tint etiam compertum per

accuratas obseruationes, tale pendulum esse; pollicum in respectu ad hexapodam Parisiensem. Et quidem spatium huic operae maxime accomi nodatum illud dicatum fuit, quod Surdonium Murdon, in Picardia Galliarum Prouincia Boreali Malo uicum, Maluosne interiacet, cum loca isthaec Σleucas a se inuicem dimittia, sub eodem fere Meridiano sit , commode pUsset per ΔΔla coniungi cum via, quae illa ludaea Villelmre, ducit Iuuisium, Memo,iam vero haec via strata sit saxis iuxrareetam lineam, commode basin praebuit huiu dimensionis 366 hexapo darum. Hinc factis ΔΛlis, inuentis istorum angulis linearumque quantitatibus summa cura ac saepius repetito studio per instrumenta optima eaque dioptris telescopiis instructa, nec minori industria utrobique polarem altitudinem quaesiuerunt;e quibus omnibus probe cognitis 3 ad examen uberius suocatis, via gradu magni terrestris circ. competere fro6o hexap.Par. s. pedes 3 asso acquis uel ui t. Est autem hoc loco&quidem pullo

350쪽

aliter, quam num Picardo pes Parisinus ad Rhenanum 'O Londinensem l raso, Bononiensem i ta oi 86 Cubitum Florentinum I 2I 8 Qquia ni gradui respondent Parisienses Hexapodae STOOO,. rei pondebunt gradui uni passus. Bononienses 184ῆε Virgae Rhinland. i pedum 93ssi

Leucae Parisienses χ oo hexapod. 28ZLeucae mediae circiter rari Hexapod asLeucae marinae 28 3 Hexapod O

Cirrata Etiam circa libramen aquarum Vari hx mς obstruauit Picardus singularia, id quod circa rati, oe altitudinem, decliuitatem alite fluuiorum currunt Tigeris atque Sequanae aliorumque locorum singulari inuestigandam instituita Etenim visualis πιρις/xd linea quam instrumenta dirigunt, exhibet ii l

neam libramenti adparentis, quae emper at

lius attollitur linea libramenti ipsa, idque eo, magis, quo termini libellationis longius distant, quem in finem auctor Tabia effecit. Sic setae, quae per dicti num. I9o vitricentrum transeunt, S sese in eius foco intersecant, lineas non semper monstrant cum horizonteparab