Dissertatio medica inauguralis, de variolarum insitione ...

11쪽

regione manifestante , oriri ; vix dubitari potest, quin Variolae aliique morbi , quorum causae adhuc sunt incognitae, suam originem quoque a Veneno aliqUo endemico trahant.b. VI. Pestis ex oriente vel Egypto semper ad nos allata. Febres Putridae remittentes ex humiditate soli, natasmate , humanisque Tuviis; Anginae putridor interdum ex aere in

sedinis impuro stagnante , Unde epidemice ruunt ; Febres Maligna: eX cadaveris putridi gangraenosii dissectione; & Dysenteria ex statu aeris immutato originem suam ducunt.

VII. Fatendum Vero , quod Morbilli, Variolae, LUPS Venerea , CatarrhUs contagiosus , ac TUSsis ConVUlsilva ex nulla certa tali

causia deduci possint. Sed, quoniam in multis morbis contagiosis causa jamjam fatis est explorata, de ceterorum causis haud incertum so-

12쪽

DIS S L RTAT IO MEDICA

ret, si1 naturam ipsam accuratius Observaremus, quam semper eo simpliciorem invenimus, quo magis nobis innotescit. S. VII. De hac autem re & hodie est, fui que semper, disputatio multa, neque nostrUm est litem componere. Omnibus hisce igitur omissis, dicere tamen liceat, nOS OmneS oportere , Ut morbUm tam atrocem, effectusque tam

horrendos per totum terrarum orbem diffundentem, quam ma ime PossimUS , lenem ac mitem reddere tentemUS.

S. IX. Providentia divina facultatem hancce nobis concessit, arte Variolas inducendi per Insitionem eXcogitata ; cujus progressui si nulla obstarent praejudicia, vix aliquid dubii remanet , quin genus humanum , adversus vim tam dira Pestis, magna eX parte, tutum reddi posset.

g. X. Neque haec temere asserimUS: nam-

13쪽

IN AUGURALI S. a

que eorum , qui Variolis nativis amicti sunt,

sepsimus vel octavus moritur; sed ex his, qui, bus variolosium Venenum insitione communicatur, vix unus inter quingentos morte abrePtUS OSt. Asseritur etiam a quibusdam, se decem milli. bus, qui omnes convaluerunt, materiam variolosam inseruisse. g. XI. Quod vero, hanc artem humano generi esse salutiferam , quam maXime ostendit, est, quod gentes ab illa olim aversissiimae, hodie inveterata sua praejudicia abnuere Videntur. S. XII. Quum autem de arte, Variolas per Insitionem movendi, dicere constituimus, illam quam paucissimis Verbis absolvemus mate

st . .

riem, quam, ut magis perspicue elisequamur, in tres partes dividendam censuimus. Primum de Historia Insitionis & ejus progressu per Europam disseramUS.

14쪽

6 DISSERTATIO MEDICA

f. XIII. Praxis haecce salutifera, Variolas per Insitionem excitandi, jamjam apud Europae in

Cola S, Per centum Circiter annos, inValuit. Arma

vero huic, Ut omnibus aliis inVentis novis at que philosophicis fere accidit , vel timor vel dementia movit. Sed in honorem Magnae Bri- tanniae fatendum est, incolas illius Insulae felicissimae ac celeberrimae minUS , quam gentes Vicinae , arti huic utilissin ae obstetisse ; in istis

tamen interim regionibUS , Pigro tantum gressu progreditur, neque spes Ulla Viris bonis ac patriam amantibus est , Umquam fore universialem, nisi praejudicia, ex Religione ipsa derivata, de Verbi Divini Interpretibus i lum' compesceri

vul etiam invidia, inventoris hujus artis, Vario-

15쪽

s ias Insitione eXcitandi, nomen atqUe famam Nobis eripuit. Neque enim ab Asiaticis ipsis, apud quos in usum primum ducta est , aliqUid de aetate, de loco, vel regione, ubi primum inventa fuit, audivimus; unde nata suspicio, Casum fortui- . tum, non Consilium, artem hanc, in humani generis salutem, inVenisse. f. XV. Proditum autem memoriae QSt, Or-

tem, moVendi Variolas ex consulto, e Circassia vel Georgia esse allatam. Regiones istae nota minus pulchritudine mulierum, quam turpi eas vendendi consuetudine, inprimis celebres sunt. Cumque res ita sese habeat; Verisimillimum est, Insitionem, causis Pulchritudinis flaminarum tuendae , ibi fuisse eXcogitatam. Probabilius hoc est, quod fors an ObserVaVerint regionum harum incolae , raro huncce morbum secunda

vice invadere, illisque, qui eum admodum ju

16쪽

y DISSERTATIO MEDICAvenes patiuntur, minus esse periculosum , tam

quoad pulchritudinem quam quoad Vitam. f. XVI. Sed PYLARINUs animat, hanc artem ex Thessalia in ByZantium , Smyrnam ,& ad regiones hisce finitimas translatam; Ar-

mentis aliisque eorundem locorum Christianis

nationibus cognitam ; sed , longum Per tempus , apud plebem tantum fuisse excultam.

Tractu Vero temporis famam majorem sibi istis

in regionibus adepta est, S , seculo nostro ineunte , PaSsim Omnibus, tam plebeiis, quam nobilibus, in consuetudine esse caepit. XVII. Docti quidam forsitan & rerum novarum avidissimi Viri, eX PYLARINI, TIMONIIque epistolarum lectura, quae in Acris So-

cietatis Regiae Londinensis referuntur, in artem hanc novam, Variolas per Insitionem excitandi, animos suos verterunt. Hoc autem per- inde

17쪽

, IN AUGURALIS. 9

inde est; interim pro certo habemus, nullos Medicos , aut Chirurgos, ante seculi hujus initium, apud Europae incolaS, hanc artem e periri ausos fuisse. f. XVIII. Tandem vero Maria Wortley

Montagiae, docta atque ingeniosa Matrona, By-

gantii degens cum Consule Britannico, marito

suo , hanc praxin accuratius perscrutata, impavida operationi filiolum suum subjeeit. Regressa inde in Britanniam , periculum in silia sua fa-

ciendo, secum hanc artem adduXit. Morbus hanc minus quam fratrem asTecit, quippe quae per totum ejus decursum more infantum hilariter lusit. Ex eo tempore praXis illa salutifera

in Europa indies praevalere & exerceri coepit.

Parvos tamen tantum fecit progressis, nec adhucdum universalis ut litatis reddi potuit salu-

taris haecce encheiresis; quamvis etiam Mulier

B illa

18쪽

, o Di S SERTATIO MEDICA

illa celeberrima, ut eam PromoVeret, quasdam elegantissimas literas scripserit; donec Georgius Tertius, Britanniae ReX, apud posteros facer,

bono Publico consilens , eXperimentum in sex capite damnatis fieri jussit. Eventus Votis omnium favit; eodemque sub tempore periculum in quinque egenis pueris , eodem CVm successu, fuit factum. Tandem pauci eX Nobilibus hoc exemplum feliciter secuti sunt; aetandem in Regia Prole, eodem Cum eUOntU, cuique patriam amanti gratissimo , eSt tentatum.

g. XIX. Cum vero animos mortalium, rerum nOVarUm avidissimos, Ut plerumque fit, hujus no vitatis satietas ceperat, PraXis iterum relangUOSeere coepit, plane fuit neglecta, ae in desuetudinem fere abiit. Medici enim , ut materiam VariO-

losam insererent, sere numquam accersiti, qUam-

quam

19쪽

quam eventus Insitionis, Undique felicissimus, ejus utilitatem luce clarius demonstrasset. f. XX. In Britannia non solum haec ars mi-

mis fuit exculta; apud caeteras etiam Europae Nationes penitus rejecta Nec multum abfuit, quin tota fuerit oblita. .Germani interim nec Petiertant, nec aVerstiti sunt. BataVi eam Ver-

bis magis , quam siletis , probare videbantUr.

Calli Vero , OmneS ante alios, quam maXime despectam habuerunt. Gens illa , propiorum Lictorum gloria tumens, nec alios CUranS, in fra dignitatem suam fore ducebat, si magistro rum, tam rUdi Um, &, se judice, tam imperi-

tol Um, Vestigia Premerent. S. XXI. In America Vero Septentrionali cae teraque India occidentali Insitio majorem famam magnumque nomen acquisivit. Illarum regionum incolae , Ut pestem, servis suis tamia , B a te.

20쪽

DISSERTATIO MEDICA

lethalem, arcerent, &, quo melius Posset, Opes suas conserVarent, sponte sua noVam hanc artem in illis experti sunt, & ex ea multum utilitatis Perceperunt. Quod Vero ars haec salutis ra, incommodum humani generis, longius latiusque Proserperet, fuit res quidem insperata. g. XXII. SUTTONIUs , vir omni doctrina omnique liberalis scientiae auXilio destitutus, an-

te quindecim aut sedecim abhinc annos, mO- dum variolas inserendi ex toto propemodum immutavit. Ille, in hac re saltem sagax, simpliciorem operationis methodum , qua Utebantur Graeci, reduXit. Incisiones & emplastra rejecit ; suisque aegris calorem & lectum inter dixit; ac, Ut aera Purum frigidum ille resipirarent, fructibusque maturis Potionibusque frigidis uterentur, Permisit. Praxis haec omnium votis, mirum in modum, res Pondit, suo suo

. cessu