De morbis salutiferis aphorismi dissertatio inauguralis medica quam in antiquissima et celeberrima Universitate Patavina pro doctoris Medicinæ laurea rite obtinenda publicæ disquisitioni submittit Joannes Luggin Tirolensis Caldariensis

11쪽

lieas cephaleam vertiginem, eo istam anginam δε- athma convulsivum,dyspepsiam, morbos hiliosos, subpressionem haemorrhoidum, Obstruetiones vis erum, imo pilepsia1n vel sanata vel 1 nili sata esse. S. Partium externarum rheumatismus res sau Elissi ina As solsti, si accessori inflamationibu internis rheumaticis. Quin ipsi iis id his eos pituitosa aper rheumatismum chroni eum sanatae exempla ha

anthemata et peoones. 4. Reminis ei mur hoo loco utanearum esstore in

se entiarum quae suam salubritatem luculenter testantiar quod nune in externa tanquam ignobiliori corporis regio e varia inquinamenta excernunt, nune irritamenta internis partihus insensa derivant, obtundunt, exstinguunt, sicque graves ac periculosos modi hos prohibent aut eorum vices suscipiunt. 45. Si non raro exanthemati prorumpenti a rios ad se elus nervosos gastricos inflamationes internas, amblyopias amauros es, sebres intermitentes pertinaces, heumat algias et a celeriter cessisse clarissimi ni ictores omnis atrui enarrant

46. on inaudita ex ipsis uariolis ueris salutis dubiae et vae illantis vel sit chronicorum adsectionum in meliorem habitum ae in sanitate in sorantem per-muinii est xj. Variola enim ita terdum jam scrophulas impetigines pertinaces, paratus es, phitiis im , lip -

12쪽

piluuinem, surditatem, in morem chroni eum insciem lorum, eoeeitalem, ashma, dysenteriam ei alia matara diei ius sustillerunt. 47. Quem morbum accinatioue provolare solamus, saluberrimus ille diei meretur, alque cert morbus lutorius princeps. Qua a causa non est, cur plura diserata, cum Salis ubique vaccinarum beneficia constent.

48. Etiam ex se abie nonnulli salutem sperant.

litam lamen lum praestare potest, quando ineonsulto retro pulsa it aut ex quacunque, ausa recessit. Sic eri innumeros morbos hoc soni oriundos, e g asilia mala, phthises, vesanias coecitates, surdi tales hydropes, empyemata, men Orrit eas, somnolentias, schiades, sellabis vel sponte vel per insitionem. redeunte sanatos esse facile credo si . έν illiaria saepe variorum morborum crisimeonstituunt, arthri tidis, erysipelatis teteri, enelepsiae paralyseos colicae renalis acrophularum, rheumati mi Lienorinoae vaginae et uteri, imo melancti Iiae; quae mala si non penitus cessaverunt magna lamen pro parte imminuta sunt. a . So. Uriteariam interdum febribus rheumati eis sit. ne imposuisse, quidam eontendunt. Nec desunt qui

aptitas eandem utilitatem praebuisse adfirmant 3 . si Interdum post febres sub morborum tironicorum decursu sidiacia cum insigni aegrotantis emolumento adparet 8 .

13쪽

I351 Hidro febrilis morbi primarii, cuius comes est, decursum vel totum absolvit, vel ut risis salu . laris, huic finem imponit ij. 53 Pemphigus raro iii idem, sed interdum tamen

eritidam sibi vindieat dignitatem sal Idem quoque valet de pete e litis 3 .

54. in ea capitis et crusta attea persaepe Dii, nisi salutaris depurati , et ex abundanti ad partes superiores humorum adfluxu Lex vera lenitudineculanea glutinisque nutrientis in ut copia' pro dueta exeretio Ido Plerumque, praesente ex n- themato vix male se habent insantes, et morbo superato orida gaudent valetudine. 55. In veloratas ephalaeas linea sinitas esse, experti docent, sicut etiam aetiores tuler dum ad debellendos morbos chronicos austo cum vetat inserti sunt. Ε jam Hippocrates non et, sub infantum ulceribus mulium momenti latere ad avertendam pilepsiam. S6 ier pes saepe internos partium dolores et ne vos o adseeius itine inde dispergit. Sicque hypo e hon-driasio, vertigines eordis palpitationes et salutis alia non pauca in eo moda ab lier petis erru Ptione cessa enarantur 4 i. 57. interdum periodice ad pellem pustulae ad Parent quae sub imagineis orae apud illas, quibus

menstrua sistuntur istorum quasi vices ac decursu ni

14쪽

schymOS S. 58. Non omnes hydropis species pravae namno dema olli in angina, edem Dei ei polli, extremitatum in se eundo stadio variolarum, morbillorum, o edoma pedum sub sinem inorborum acutorum, se in febri uinque inter millentium non raro insigne producit emolumen turn ne vana loquuntur auctores, dum maniam interdum hydrope sanari narrant iij. 59. Ie erum ex istis, tuae temporis de eursu tolli possunt, ausis oriundum pro mo ibo salutari liabero debemus, quod elementa biliosa, quae per vias ordinarias duci in praesenti no quoiant, non in partibus internis, retineantur, ei per insolitas vias, ut polo

utinarias, salivales putaneas ejiciantur. 6 o. et erus obpilius superveniens, hasce nonnunquam terminat . e silentio praetere iamdum,

quod iei erus in te patiti de vehementi aeque, ac in peripnaumonia biliosa, aliisque hujus indolis infla-inationibus, late dissu sis saepius salutaris existit. Prq via. 61. Insignibus creberrime profluvia tum se rosa,

tum mucosa, tum sanguinea Oronantur essectibus.

Si in febribus itist amatoriis saepe cruor ex naribus vel ano vel utero pro tun pens eas sub initio est inguit, vel sub fine ori sim salutarem eonstituit.

15쪽

62. Tales ergo exeretiones, si ne iusto parciusteris es ait tales , ne justo largius Jypererises

procedunt, vario modo prodesse solent; nunc enim derivando, nunc vices agendo, nunc evacuando,

nunc consuetudiue, vel pluribus simul rationibu salutem exhibent. 63 Plurimae, ex quibus comoda aegrotanti scaturiunt haemorabagia venosis ad immerandae sunt; eopiosa enim systematis venosi a diaetiones hae ractione nunc prohibet, nunc anat aut iminuit natura medicatrix. Verum quidem ex arterio si cruoris pro- susione licet rarior et periculosior esse soleat, varia pereipimus emolumenta. 64. Haemorrhagia nariu morbos non paveos ex hyperstenta, constitatione lethorica et morbos vasorum capitis opletione pendentes tollit, utpote febrem synoe hialem, spasmos, infamationes topicas, praesertim capitis, vertiginem e Dalaeam, dontal giam catalepsin, phonium, et eruin, leucophlegmatiam, maniam etc. Nec raro epis axis eliam secretionem vi eariam alius secretionis eruentae sistit ij. 65. Suo jam tempore Avicenna non omne PV-lum sanguinis timendum esse monuit et sane prae celeris mulieres hae inop lysim impune, imo eum salute perserunt, ex omnis aevi testi inonio, suppressa

e. g. menstrueti Oi e.

66. Eadem ratione volnitum cruentum, praeeipue foeminis, nonnunquam, prodesse in o lixis periodis magno cum emolumento reverti ob Servatum est.

16쪽

67. Haemorrhoides saepe eriti eam habent digii . lalem; nam multos morbos aeutos, inflamatorios, bi. liosos, intermittentes, stagnationes sanguinis in systernate venae postarum, morbo pectoris atque ea pitis a sanguinis congestione dependentes seliuiter tollunt aut praee cavent, ei in seuere omnibus illis, cluae fluxum liaemorrhoidalem praecedunt, molestiis

sine imponunt ij.

68. Haematuriam haud raro platoricis amo norrhoi eis post haemorrhoide suppressas prosia ualia esse, non Pauci scriptores ob ε ei variant veritati ami

69. Metrorrhagia non semper formidanda pro . dest enim in me tritida aliorumque organorum inflamationibus ex mensium aut lo litorum stas oes undis. nee minus in mania, eae terisque morbis puchiuis 3 . o. Illas quoquo licet raras, adnotare lubet lia a. morrhogias, quae scopo vicari fiunt ex ule audo res, cruenti oeulis laetymatio cruenta: . auribus gingivis, oesophago, mammis, digitis, ductibus salivalibus umbili eo , ocule oribus, et cieatricibus reseratis in menstruatione herrante; plures enim mea diei talio in luxu uita mentionem iaciunt, qui sere Semper magna cum aegrotantium utilitate ae eide

- . Haemorrhagiis traumati is inflamalionem, suppurationem, imo angrenam partium laesa ruin et

17쪽

I alia multa incomoda seli iter saepe prohiberi corpore peregrina ejici, venena repelli, nemo est, qui na go a Vaclees uentes phrenitieis, melancholitas atque maniae is prodesse, jam medicinae pater ip-poerotes monuit. Et raeentiorum plurimi 1 in eo consentiunt quod insignia hypochondriacis haemorrhoidariis, atque arthriticis per easdem te vamina praestantur, etiamsi nullus sanguis evacuetur. Nec om- mittendum est, plurimas gravidarum moloestias , vo- milum, congestiones, pulsationes etc. per variae optime saepius averi .

73. Fluo albus , saepius quam vulgo credunt

salutaris, foeminas a variis morbis praeservat, vel saltem diversas adsectiones mitigat e g. eru Sas, D areales te a mensium anomaliis dependentes fa . 4. B notrii ea intestini recti relativam nonnullis salutem conservat, supiens nempe saepiva haemorrhoides, menStrua, Et . Nereos es.

5. Saepe morbo ervos adfecti per eundem, ab aliis molestiis liberantur, dum ne eos illa silente

vel casu vel arte suppressa pessime se liabent regrediente vero non parum levatos se sentiunt. Non raro observatur etiam, quod homines nevros laborantes a morbis contogiosis immunes nermaneant 3j.

18쪽

pescitur , si interdum dolor dolore sedatur. Quidia ridem si novus dolor priori levior et brevior . nonne salutaris die otidcis p 7. Nec solus dolor dolore vincitur; nam aliae quoque adsectiones Per eundem aut alligantur, aut

penitus tolluntue Sensu enim doloris vita iter voru iutorpida resuscitatur motus languentes excitantur sue excretiones ad normales reducuntur et omnium functionum conoeulus restituitur

νη Hane ob ausam i febribus a dynami eis, iam orbis soporosis asphyxia . paralysi , ischia dis luxatione spontanea variisque adsectionibus nervosis dolore in provocamus , quod tepesaepius uiti Otti moesiaci coronatur ii . 79 Sensus formicationis, dolor, convulsio in partihus paralyticis bonum est omen. so Natura non solum vires vitales augendo, veri an etiam dimita uendo non unquam sanitatem restituit, quod luculenter constat ex animi deliquiis, quihus haemorrhagiae periculosae, sino artis adminiculo felle ite sistuntur. 81. Tussis non raro salutaris est naturae nisus.

impedimenta, vel irritamenta vias respirationis vel pharingem et oesophagum obsidentia ei ieiendi. Nec desunt exempla ubi vomica tu pulmonibus haerens per tussim rupta et eiecta est, subsequente sanatione plena.

19쪽

Morbi syelites 82 Quemadmodum morbi somatici psychiel aocedentes plenam interdum sanationem adducere valent εἰ mania ip contrario non paucos eorporis morbos sustulit, vel ita mutavit ut arte dein sanaro

potuerint. Id quod valet de haemoptysi febri lenta hydrope labe . 1 spepsia syphii id ipsa imprimi, vero de morbis in abdomine sedenti hus ij. 33. sique obliviscendum , quod morbi puel iei

saepissime a contagiis desendant. 84. Animi palliεmatum promiissimam saeps in variis morbis pertinacibus utilitatem historia satis demonstrat. Sic dolores, paralyses, alatia, febres, pilepsia, singultus aliique morbi prae primis nervosi errore, ira, timore, gaudio repente cessaverunt 2 .Quum morbos,rgo saIuti seros existere multoriam experientia saeculorum satis superque edoceat, in hisee ad se et ionibus methodum exspectativam saepissime loen liabere sponto colligetur.

20쪽

omnis nutritio ex sanguine.

Diagnosis Hysis omica summi momenti.

Asthmamillani, nil nisi spasmus Gryngo trahealis.

Abstinentia, quies, silentium agri r

Hydrostatica pulmonum deciniosi casteris methodis praestat.

Diagnosis et Smn imatibus certior quum