장음표시 사용
201쪽
Amo IsEI. I 81tata & eonclusa fuere in hac causa , adeoque signetis
meo nomine. Promitto enim , quemadmodum ei opromitto , me, quaecunque vox in hac causa feceritis. tirma, I ltabilia servaturum , ac si per me ipsem essent fa-Ma. Hae et enim mea est voluntas
Datae Madriti, decimo tertio die Augusti, anno i6M, Ego rex.
Per mandatum regis, Domini nostri, AN T. ARREs TINNIus
agae potestas Maiestatis Catholicae fideliter sitit doli lata &transscripta e T Uriginali , quemadmodum verba
superius transmissa , compro' ata manent inviolabiliter.
id quod eertum facimus, & signare Voluimus manu no-
Compromissum particulare, quod insuperiori
negotiatione incιdit. T Oedie, cum praesentes istς darentur literς , eonclu-ua fuit ranit tutatio & pactum de rebus vallis Teline. inrer Bassomperiam' ,legatum extra ordinem , ad hanc aulam morantem , nomine Maiestatis Christianissimae, ex una parte ; & inter Regentem Caymonem , Senatorem lupremum rerum italicarum'. adeoque Johannem Cericanum . Equitem ordinis Iacobini, & eo mismenda rorem Riveriae , Senatorem Maiestatis Catholi cae, e X altera parte rvisum est , ut principale illius institutum de rebus transactis firmetur , & fundamento inseris viat ad pacem . ac perinde hic privatim concludatur, di secreto . ou pd Rex Christianissimus promittit scripto i se porri, curaturum uti hactenus fecit, ne Rhariorum i Iha Iiae ullam aliam ligan; cum qui ou scutaque M s Di iam
202쪽
tineipibus ineant, sed ut sustentent priscam amieitiam, cum Corona Galliae , secundum debitum fotam. Sic igitur Ballompetra , promittit nomine Maiestat s Chri-11hianissimae datum iri ratthabitionem Maiestatis Christianissimae, eontinuo post suum i editum, Mirabel lano Consiliario militari Maiestatis Catholicae. Adlum Madriti quintodeeimo die Aprilis, an Iomitti simu sexcentesimo vicesimo primo.
Ad paciscanda negotia Rhatorum , ct Vastis Teli
na, quinto die Martij. Anno I 626. LEgatus; reversus in Itali m sine ulla transactione propositae in Gallia causae, diversis sermonibus. hinc
inde praebuit occalicinem. Oratorigitur Galliae ad aulam Hispaniae perpetuus, in mandaris accipit , ut vadum tentarer, an difficultates illae,quas legatus de suprema potestate Rhaetorum quo in gradu constitere fructus evanidi negotiationis) suscitaverat, proventilent ex motu & sensu Regis Hispanici se itaque sermonem caedit cum Comite , Duce San-Lucari j, ut amplius exponat & expendat , quam directe istud caput impingeret in authoritatem regis Christianissimi.Vieissim ibi demonstrat Comes Dux eodem m do. per verba pariter generalia , licet clarissima , neque directὸ , neque in directe actitatum aut propositu in ex parte Maiestatis Catholicae ullam rem eum illo Legato insereretur 'ineptum ex parte Hispaniae in ullum caput quandocunque demum foret negotiationis Gallicanae, neque ullatenus in sormales ipsius propositiones. Vnde eti na,quod haberet certistin urn . Maiestas Catholi-
203쪽
ca quamcunquerem, vere Sc realiter adversam authori. tati Regis hi istianissimi , nullo uen qua in tempore desiderare posset, aut gratam habere. Sic igitur in rebus Vallem e linam concernentibus , ui n& viai cum scopum regis domini sui esse te .urit . item religio uis Catholicae per Istam Vallem , & Comitatus Wormatiae atque Clavenna, cum exori itio & VIu libero, adeoque perpetua tranquillitate ei ut demi relisonis Catholica: Romanae, qui sit principalis sinis omnium, quas Maiestas Catholica inst tuat actionum.
Respondet orator; placere sibi Sc laudari ex parte regis Christia diissimi responsum istud de negotio eo , &quantum in tibi gerer de desiderio Maieitatis Catholi- eae, ut ne domini sui, regis Christianisti mi authoinas Iardatur in rebus, ubi maiestas Catholica perspicere posset dispendis rationem : secundum Quam mentem proponebat . ille idemque alter desidelium consopiendarum simultatum praesentium & jam ollarum. Sic conferunt utrinque, Min haec capita consentiunt , poli quam prius constituisscnt reciproce , & tanquam immotum
substravissent fundameni um mus Uum, reverentiam, authoritate in & venerat onem Por, Isicis Maximi , & Sedis Apollo licae ut prim cai a ct motus illorum pactois Ium non n ferat P nt ficis A faximi. I. Cum Maiesta a s i sae desila rent, amicitiam & con-eordiam s si sotre vlla tenus imitinuita foret ex casibus inter Rhaetos & valle ses cocm is ) ad integiam & reciprocam deducet e satisfacti ovcm conformitatis unanimae constituerunt,t onstituunt, conclui'unt , transigunt& promittunt rAtituere causam Rhaetorum, Vallis Te-linae, Comitas m in V V camaria: & Clavenna in eum sta tum, ubi fu rant, turbis hisce postremis inter aptos glisce te incipientibus t id quod putatur coincidere in principium ania; ni ille sitrii,sercente limi, decimi- septimi, adeo inihil immurctur , aut in no vetur vllarum Ieru in secundum eum stirmo, in quo tum temporis inveniebantur.Vnde nihili fui.tini uidi nem omnia pacta , 'ab anno millesimo sexcelle lio' O dec mo septimo cum Rhartis , a quocun e demptia in ira , ad rae tionem cautelarum qu .syrae serus Car tu lato pta bi v .
204쪽
tiae atque Clavennae nulla unquam sacra praeter Cacho Iicat, Apostolica & Romana vigere possint in perpetuum. cum clarissima ex elusione cuiuscunque exercitis auit usus, quem diversa secta aut religi u quaecunque sumeret; adeoque eonstitutio & observatio perpetua isti qs articuli per provinciam si momentum perpetuum Zeli & pietatis. quam utraque Corona praestiterit, cum utraque ad obtervationem eoniunctim obligetur. III. Vt civilis vallis Telinae,& Comitatus V Vormati ensis atque Claveanensis liceat eligς re per electionem propriam. Iudices . Gubernatores, & alios magistratus. Omnes ramen Calliolicosi, sive Rhaeti sinit . sve Valle δε- ses, id e 5 ut ad istiusmodi electionem Dynastae Rhatri sese opponere non debeant , aut ipsurum approbati afuerit neces alia, q iemadmodum nec confirmatio. Non ramen hic dubitatur quin eandem sint daturi ue ubive'Io recusaverint , satisfactum censetur per ipsam petitionem. Quod si pol tertiam petitioncm non Indulgestant , & octi duum elabantur post repraesentatione mi Rhaeti prima vice amittent in triennium jus illud quod possident , & vallenses petunt: ad eis ut illo oo.idiaci praeterito potestas & exercitium magistratus soliti nec sus. pendatur, nec interrumpatur, sed ex adverso ut quicunquo flectus exerceat munus, nihilo minua ae si confirmationem, de qua mentio est facta . obtinuisset. Quod si per ηliam electionem Rhaeti eandem prodant repuliam , jus illud in perpetuum perdent.
ius possint judicare definitivὸ , nec ex ulla unquam ramrione Rhaeti queant sementias illorum & decisio oestollere , disponere & exequiqupant, qua unque spectanti plarum potestatem , m uous & magistratum, bonumque re igionis Catholica: i Apostolicae , Ro-
νςs, live quoad substantiam , si ve quoad formam, queat mutari a Rbaetis , neque per particulares neque per ge
205쪽
ipso momento , sicuti tum , Rex aterque sese declarat adit ictum etiam ad ex utionem p som illotum, sive prae Nileti id queat, si ve non quia z. VI. Ut nullus Rex, Princeps aut dynasta pollit ossitndere alterutrum regem, attentare . retardare, impedire, i aut tollererem quamcunque earum, , quae in stratiam istorum Rhae totum Uallensium . 8e Convitaten tu in fue- e constitutae , concluta & trans abciar hoc ipso die serto Mart η ,aetino mille limo sexcet, ehima' vicesimo scito, in
ter utrimque Coronam , adeo ut teneatur utraque co-
ona confrivare pςr omnes vias d rbitas & congruas rationi qu cquid dselaratum & conclaesium fuit, ad conserva iov*m executio sperpetuae , nulla lub oriente unquam
adehque frequenti conventu, in optima forma & maxime aut lienti a atque apud iplos ce lybe trima , observationem perpetuam & inviolabilem istorum articulorum& capit ut itionum ipsique reges rec:iproce & invicem quilibet eoru in privatim promitte hi & iurabunt id ipsum, mutuoque satisfacient suis ossiciis & omnibus viis debitis & rationi congruis, adeo qu h licitis, ad integram Dexactam observationem eorum , quia in lais praesentibus pacti Spet primuntur. . Viit. Ut utraque Corona procraret & det fiduciam
perpetuae amnestiae, qua obliterent ur Omnia , quaecunque per tumultus omnes priores iu erepat Iata , adeo venem Ini eorum, qui complices fueru at, ex ea causalis aut negotium moveatur sive in pei uis , sive infami lijs , aueneultatibus, si ve ex valle Telina, Cramitatibus mimatiq& Clavennae, sive ex alijsio eis fueritar. IX. Ut vallenses& Comitat enses, ves uti laudentes ex vigore illorum pastorum novo iure es e ctionis& hatabe cidi Iudices, Gubernatores ,& Magistra Cus, annuatim solvant summam pecuniarum Rhaetis, con, cnientem v-xilitat s publicae & particulari , quae publice Si particulariter reddeb r Rhςtis ex administratione m sistratu vallis Γς lip t& comi a tuum, &eonstrua ur ar-
206쪽
tur promtiores id actio tes ad observationem istorum pacto tum, si forte obstinatio illorum eo usque procedeici ut loco executionis ; publico consilio ad arma convola ierit, S publice derc garent ι uterque rex eos declarabunt, de declarant ab ho . ipso momeno, quemadmodum S tu ua, in perpetuum exclusos privatos pecunia rum in primo articulo dictarum summa , quam Vallenses & Comitatenses solvere tenentur; ad eundem modum etiam jure confirmandi judi es . Gubernatotes de Magistratus, quos illi Va lenies & Comitat enses electuti essent. Quod si nec hoc modo sistatur libido contra veniendi , uterque rex pro arbitrio mutuo constituent simul paenam graviorem, quamietiam ex condicto irroga
X. Ut Pontifex Minimus edoceat per Nutios viruinisque regem , quam et i Ormizer peccent Rhaeti in rebus re ligionem spectantibus : ubi etiam Pontifex Maximus contra ventionem de cilataueri l. , uterque Rex cercior fans, eandem declarationem Rhaetis significari curabit. per Nuntium Apostolicum, in pso vinciis i Helvetiorum
Catholicorum commorantem , ne causam ignoran iae praetendere queaut , quin Vr potius teneantur desistere
ab ostensa,& ossicium repetaui: Quod si negligant intra quattum mente in postea, qui incipiant ab ipso die pex- Iatae declarationis ; tenebunt zr Rex uterque coniuncta opera vias debitas &'. ationi congruas , ad coque per mi L. sis insiste te, vilisse Rhaetis opponant, & Vallenses proin tegant r Rex vero Galliae particulariter ossicium fati et, si Zelum & pietatem exerat, potentiamque suam produ- eat & authoritatem. ut eo S ad ossietum redigat; multum isque aberi ita suppetiis terendis vllis, sive publicis. sive clan- . destinis, quibus praevalere illi queant. XI Quod si sors serat, Rhatos, publica arma expedire in vallenses & C amitat enses, Ormaciae atque Clavennae,quacunque demum de causa, live publice , sive
particulariter ἔ Vtiaque Corona ceIrior facta, ora roribus sitis regi j sin tuo gςc, ut prompte & sine iri ora operam sumant, ad eos pactucandos. Quo I s eorum aut boritas id n inus obtineat, uterque Rex fidem i. aterpoliat , de cdn-
207쪽
jungenda invicem sua aut horitate, i facultat bus di pote in
state, ut turbatores sentiant par nae gravitatem , ouae istiusmodi turbis debetur , juxta tenorem C .apitulationis superioris, cuius summum e si caput, ut exclusi censeata tur jure confirmandi electionem illorum judicum. Gubernatorum aut Magi Ilia tuum; quin etiam perdant sortet annuam. , quam in eum finem Vallenses & Comitatenses
ipsis, adnumerare tenentur: addita etiam gravi ilisna paena, quae utrique regi videbitur, juxta articulum nonum, superius C riptum. Praeterea etiam notandum, declara II
nem Vtriusque regis, quae spectiit illam paenam pro arbitrio &bsententia utriusque lepositam, exhibendam esse continuo post quatuor menses, quorum superius estis
et a mentic),sine mora ulteriore praeterito S.
Xll. Ut quocunque tempore eveniat , Vallenses & Comitat enses V Uormatiς atque Clavenn .irangere universam observationem litorum pactorum , aut partem eo ritaliquam, quatenus Religionem Catholicam , aut articulos civiles iste tacit; quam primum id fuerit manife- sum , uterque Rex illos declarabit exutos privilegijs, quς cunque cor stituta fuerint m illorum gratiam per Maotelia tem utriusque , quae expediri volu u , & ipiis procurare tantum bonum , & illam tranquillitatem, non exigua sollicitudine & opera: rexque Hispaniae particuis larit i suscitabit Zelum suum di pie ratem , potentia atque aut horitate in eis ad ossi Lium redigendis exert , adeo ut longissime sit ab tutus ab omni ope sive publica, sive clandestina,qua illi fulciant ut in conti aventione, XIII. Vt omniaque cun liue hactenus dicta di transacta sunt intelligantur ad presuppostionem , scilicet ante)Omnia,& pruno loco muni menta per Telinam, & Comitatus Ormatiae atque Clavemiae . & quidquid in locis illis fucrit occupatum percxercitus Ligae , etiam illos Maiestatis Catholi ae , in hisce vicissitudinibus, plane restituantui in maniis Ponti fit is maximi. XIV. Ut exercitus utriusque regis & Dderatorum utrinque deduciatur ex inis locis , unde Rhaetis nefas sit,in
limite, qui obiicitur Vulli Telinae, & Comitatibus V Vormatile atquc clavenna hab Ic8raesidia insolita , de nu-
208쪽
inerosiora, quam quaehabuere ante istas vicissitudines Rex idem patiter observabit in limite a veilbs agrum
Mediolanensem ; adeo ut particulariter conventum
etiam sit , ne Rhanis fas sit militem, copias, praesidia in
vallem Teliciam & Comitatum vvormatiae atqu*Claueonae immittere , ut vis & praesemia armorum qu ; Uallenses exhorrescerent, ne temeret liberum uissum religionis Catholicae justitiae aut ratio uis guber and quae Usce pactis est constituta.
V. LItpropter tumultum , qui a qud Cenove sat esca pit, uterque Rex , quisque cum principe faedet to te peantur facere olf cimn , continuo valeat armi Ititium inter ipsos ; auxiliates vero ingresti nomine utriusque legis ut iique sitiantur ex hoc ipso moinent , quod sol immodo moverint ut faede satis opsallarentur. Fidem sic interponunt sua Maiestates regiae,sete operam daturas . si sorte casum id ferar, 'e ullae illarum copiarum , quas ex suis dicis aut faederati, contraxere se taut ullum pro grestum, aut nova ne in ora adversus lese invicem.
X vl. Quoia am vero per illud armistitium ad ficiem
tranquillitat s publicae pio positum non pervenitur, quem tamen Zelus egregius Vtriusque regis coustituit, 1eciprocam dant fidem. O in uia pro viribus facςre , quinque una cum Principe foederato, ut conveniant in arbitros, & auferent atque componant quascunque lites sub Ottas , aut quae ps senti hoc tempore obiiciantur aut obiecte fuerint ante ii ac,ob motus & statuum vicistudio timpiae sentium. Ad que ex hoc ipso momento utraque Co tonale se Compuit , quemadmodum etiam compromittit 3c stipulatur in eum finem quatenus sua interest. XUII. Ut que uterque Rex de facultatibus subdit O-rum corripuit, remittantur, adeo ut primo addatur sati factioLotidi nensis Galisabraea & Caletana . quae disceptetur ab oratoribus ad vitamque aulam, aut ab iis, quos Rex uterque negotio adhibendos crnsuerit. X VII . Rex Cath Micus satis habet ex hoc ipso momento , Ut quae tructenus is p transacta , signata & firmata ab vir. 8ae regς, adeoque singula ad ipsum Θα-
209쪽
comitatus vVolmatiae atque Clavennae, nullo penitus
excepto, extriicta videlicet inde ab anno vicesimo , supra millesimum sexcentesimum extemplo destiua nur & lo quentur a Pontifice Maximo adeoque Gubamato ri Medio an ensi , aut quicunque potestate& procurati Oae illa fuerit instructus, quicquid tormenrorum, & apparatuum bellicorum Pontifici Maximo juxta indicem fuit traditum, reddatur e unde non tantum conse mi ita omnia superiora Maiestas Catholica, sed etiam vehementerrogat Pontificem maximum, ut continuo ista detexecutioni, cum hac praeterea explicatione , ut ne muni
inesta a quoquam , per quemcunque praetextum fas sit restaurari.
XlX. Quoniam vero saepius actum fuit de modo reforma componendes istius negotii , transactionibus ine um finem susceptis omnem effectum fugientibus , Vsesque Rex intelligit& declarat , praesentem hunc & solum actum in essectum esse deducendum, & executioni man in dandum ; quibuscunque alijs actibus tr in factionis iabacea usa sublatis, quatenus non penitissime conveniunt bule actui . cuius declarationem in rebus dubiis , qua
religionem Catholicam spectant , ex hoc ipso momento Pontifex Maximus sibi , Sedi Apostolicae & sacro Collegio reservat &seponit; reliquis rebus quibuscunque ad
amicabilem declarationem & interpretationem virtus que Coronae remissis; quae abundantius etiam consenserE in quatuor menses, quorum exordium ducatur a sexto dia Martii mensis, hoe ipso anno , ut hanc com positionem
comprobent,quorum interest, cum ipsorum commodum in eausa hac communi versetur.
Articuli isti concluduntur & signantur unanimiter κpariter a Comite Rupe potii , Consiliatio intimol regis Christianissimi δc oratore per Hispaniam 3 & a Comit. Sau.Lucarii, eonsiliario intimo regis Catholici, custod Ccorporis regii &proto stabulario, adeo ut utetque leselad usingat , virtute potestatis a regibus , dominis suis suinstepta, quo capita istius transactionis maneant firma &secura idque ad eundem modum data etiam fide , detra ituita reciproce mutua rρtthabitione trantactionis istius a
210쪽
nius, quam domini sui approbaverint & signarint; istis ima solita, in ra patium quatuor mensium, ab hoc ipso die scripto, sublatis & revocatis utrinque quicunque caius obrep erint, aut porro obrepere possint , usque ad rati habitionem , & promulgationem istius transactionisti pacti. Actum Musi iiij, quinto die Marti j. I 62s. Signatum.
. lQuoniam transactioni eiusdem diei, quo transactum fuit,inseirum , non ivgitur. quod articulus ille comprehendit, propter certam & bene Olam reverentiam , Coinmes Rupe potij. Consiliarius intimus Maiestati, Christianissimae & orator per Hispaniam e tum Coms Dux San Lubar ij Consiliarius intimus Maiestatis Catholiacae, Cui os corporis regij & proto stabularius consensὰ- Te, ut id im articulus , tametsi clin destinus, eandem vim habeat, ae si in hac transactione comprehenderetur , Ivnde & ra iis habebitur ad eandem formam,iqua ipsa tran. factio,& signάbitur manu utriusque regis. I. Polt quam uterque Rex, propte certam & benevolam reverentiam sese mutuo non fatis explicaverint petverba clarissima in articulo decimo sexto transactionis Musoniastae, qui in quintum d tam M tali , anno millesimo sexcentesimo vicesimo, incidit, qua forma tandem causa,rationes, & nomina, ex quibus postremi motus & vicissitudines Genove sate sexti Ere, adeoque reliquae mutationes, quae in idem tempus per ea loca incidere hae ipsa transactione & articulo liho clandestino concludatur proia mittunt sibi invicem primo loco , sese exista causa nulla occasione saltidij, nee benevoleti e tepidioris sumturos quin E contrario, cum omni sinceritate processuros, ut