Georgii Fabricii De re poetica libri 4. Quid singulis contineatur, proxime sequens pagina indicabit. Latinorum poetarum inter se comparationes ex Iulij Caesaris Scaligeri critico desumptae

11쪽

ε DE RE vellet te Anexi .ut, aula,Eurus,aeuum, caelum,Thalia. Diphthongus interdum corripitur, idque fit

et Vel in compositione. Vt,Praeire,praeelle, prata hendere. Ouid. . Metamorph. Quas ubi viderunt praeacutae cuspidis nastas. x Vel extra compositionem more Graecorum, quod rarius est apua Latinos. Virg. 3. Aen. Insulae Ionio in magno, quas dira Celaeno, Harpyiaeque colunt aliae. Iil. RucvLA,

Qua syllaba & produci potest & corripi. Eu autem Regula obseruatio certa, comprobata usu &consuetudine. Regulς numeratur sere huiusmodi. I. Contractio longam semper evicit syllabam. vl,Nil pro nihil ,di pro iiij mi pro mihi,quis Pro quibus,cui pro cuij. Huius generis sunt illa de Graecis. Virg. Iliones monitu,& multum lacrimatis Iuli. Ouid. Forsitan & grauidam Dido scelerate relinquis. II. Apostrophus syllabam licita. In aliquibus vocabulis brevem. Virg. 6. Aen. viden ut geminae stent vertice cristae Ouid. in Heroid. Nostin' an exciderint mecum loca --a . In aliquibus vocalibus longum,

Horat. in Serm.

Illue unde abi, redeo: monit auaru se probetὶ

Tunblle Aeneas, quem Dardanio Anchise ili. Monosyllaba ferer producuntur. Vt,Par, mas, fas, ver, Iis,vis,bos,dos, fur,thus,sus. Item, Mede,st, tu . nos, vos. v ,Do, Ne, non.

12쪽

I. I 3 2 R r. 'non, eur, sic, en ,sin, quin, & similia. Excipiuntur mel fel: item, fit,quit. Itern,bis,ter,an, & quaedam alia, te quibus in ultimis syllabis plura. III l. praeterita duarum sellabarum priorem producunt: ut Veni, vidi, vici. Excipiuntur sex: Decii,steti,scidi, bibi,tuli,fidi. id apparet ex compositis, Addidi ,adsti ti constilli,ebibi, extuli.

Horat. a. Carm.

Diffidit urbium Portas vir Macedo. V. Praeterita principium geminantia, primam habent correptam : oc nisi obstet positio, similiter

mediam. Vr,

Cecidi a cado, seselli,pepuli, tetigi dc antiquum tetuli. Didici, Momordi,spopondi,totondi. Cucurri, pupugi,tutudi .Excipiuntur duo, ripedi,a pedo,cecidi a cςdo quorum media intum longa est. VI. Praeterita in vi, unam syllabam desinentia, mediam habent producta.vt,spectaui,deleui, - - bivi, agnoui. VII. Supina duarum syllabarum producuntur. Excipiuntur decem. datum, ratum, fatum,st

tum, itum, citum, litum, quitum, situm, rutum. VIII. Tempora verborum praesentis & p teriti,de quibus formantur,etiam in reliquis temporibus atque modis sequuntur quantitatem. Vt, Lego,in iis quae ab indicativo praesenti veniunt, corripitur,legebam,legam, legς,legito legerem, legere. In iis,quae a praeterito,producitur: legi,leg ram, legissem, legerim,legero,legisse. Voces quaedam separatim longae,in compositione corripiuntur. vi,diu in diu turmis,qtian

13쪽

prima syllaba totidem,in media:quomodo, in vltima. Item diciet, dominarier, quae fiunt accessione figurata. Excipiuntur,tantidem,ubique, quandoque: quae in compositione quantitatem non murant. Ouid. . Meta. Thura liquefaciunt. usitater eam , quae antepenultimam antecedit, produxit : nam simplex secundae coniugationis est, quod contrario modo semper corripit Virgilius.

Frigore mella Cogit hyems, eademq- calor liquefacta remittit. Hoc praeceptum modo obseruauit Catullus, Ut in Hymenaeo: Alta tepefaciet permista flumina caede.. modo neglexit, ut ad Mallium: Frigida deserto tepefecit membra cubili. que in postremo secuti iide, Virgili' atq: Ouidius. X. Nomina propria eandem perpetuo quantitatem non retinent. vi,sichaeus, apud Virgilium: Pelion, Pyrene pro monte,Fiden , Curetes Orion: apud alios poetas, primam interdum producunt, interdum corripiunt. Sicanus & Italus apud Virgilium , Arabs apud Propertium, primam natura, possident breuem: sed in derivativis Sicania,Italia, Arabia, iecedentes de iure suo, eande producunt, alioquin in carmen non venirent. Cybele communem habet penultimam: Oenotria, Apulia, Sido-Dius,Ionius, antepenultimam. Huc pertinent nominum propriorum genitivi. vi, Orion Orionis

& Orionis, Syphax Syphacis di Syphacis, Dauid

Dauidis & Dauidis . In his autem non omnium est auctoritas sequenda sed probatissimorum. XI. Parti ulς illitteratae nominu numeralium in composius sunt breues.vt,B I & T RI. Norat.

14쪽

LIBER I. s

Bimaris ve Corinthi Moenia ,- Virg. Et serina tricorporis Vmbrae. Item T R E. ut in nominibus,Tredecim, trecenti, Treuiri. Virg. Lernam tremefecerit arcu. Item, D v,in Duplex.

IIII. EXEMPLUM,

Quo syllaba anceps est: corripi enim & produci potest.Exemplum nihil aliud est quam laudata bene scribentium auctoritas.Eo utimur,csim reliquis destituti sumus. & exempla cum lectione,tum exercitatione coparantur. Crebro igitur scribendum,& multa Poetarum optimorum carmina memoriae madada: qualia sunt Virgilij, Horati j Tibulli, Ouidij, Propertii, & qui his sinitimi sunt: apud

alios enim multa reperias,que interdum obseruatione, quam imitatione digniora habentur: ut ad finem dicemus. DE URIMA AC MEDIA SYLLABA

IN GENERE.

Hactenus de syllabis omnib' in uniuersum, nucde prima tantum ac media: quae praeter eas rationes,quas modo enumeraui,duabus aliis dignoscuntur. 1. Vocali ante vocalem: Qua plerumque syllaba corripitur. Vt,Priamus, Italia: filius ianua eruitium , puella.Hoc mutatur trib. modis I. Imitatione Griecorum:vel, r. Propter vocales longas . Vt Aer, Laertes. Chaon , Aones , Menelaus, Briseis, Pierus, Ixion, Chius,Herois.

15쪽

dea, Laodamia, Aegaeon. Huc pertinent accusettulilli Ionici, apud Virg. r. Aen. Ilionea petit dextra. Er 3. Idomenea ducem regnis cessisse paternis. II. Consuetudine Latinoru: ut in quibus Iam tantum geniti uis& dativis quintae, Diei, speciei, in omnibus apud Lucretiu. Et in verbo Fio quan dolittera vocalem non sequitur.Vt, piam,sebam. nam fierem & fieri excipiuntur. Ouid. r.Trist. Omnia nam sent fieri quae posse negabam. Et in quibusdam geniti uis: Nullius, unius,illius,ipsius , utrius, qui dubij sunt, natura breues, longi consuetudine. Allus & solius nunqua breues fiui: alterius nunquam est longum, nua apud Ennium, Ut annotat Priscianus. Ide sit in interiectionibus. ut, ohe & eheu. . III. Usu Poetarum, ut apud antiquos inresolutione diphthongi. Ennius apud Persium: Lunai portum est operae cognoscere ciues. Et in illo Virgilii:

Exercet Diana choros. Item:

Hinc atque hinc glomerantur oreades. Sed utrunquo est figuratu: ut de illa sunt, Rhea pro sacerdote, Malea pro promontorio. simpliciter enim solet corripi ,interpositione vocalis produci.

II. ieriuatione,

Qua syllaba utranque quantitatem recipit. Qualis enim qualitas originis, talis item eius quod inde descendit. Vt iocari primam habet breuem: Venit enim a nomine iocus Tibul lib. i. Dimelle est tristi fingere mente iocum. Orati primani longam, quia deducitur a verbo oro. Virg. c. Aen.

stabant orantes primi transmittere cursum.

16쪽

tia 2R r. Haec variat rationibus contrariis. interdu enim, a A breuibus dictionibus fiunt derivationes longaeo Vt,a penus Penuria, a cado casus,a moueo mobilis a baculo imbecillis,alino litera,a sedeo sedes,

. a nare natare, a statum staturus, a quaterquatuor, a secus secius a Cerere Ceritus.

x A longis dictionibus exsistili derivationes breues. Vt a Sopio sopor , a dico dicax: ita maledicus. fatidicus, S: similia. a vitando vitiu,ab odio odiu, a stando stabilis a mamma mamilla a fido fides, a fando fatuus de assa ini, a sagio sagax, a luceo lu-

cerna alitera litura a nubo pronubus.

a A breuibus seu longis inueniuntur derivationes multiplices. vr, inlotidie, a quoto die, prima apud Catullum producit, apud Martialem corripit alteram syllabam producit apud Terentium, corripit apud Catullum. A flabrum flabellu cuius primam longam fecit Propertius, breue Ouidius. vietum,a vieui, regulariter penultimam producit, .ut apud Lucretium: contra eande corripit,vi apud Comicos oc Horatium. A sto status, prima breui apud Horatium: eadem longa apud Terentium. Quando , in quandoque longa est, in quandoquidem breuis . A nubo connubium antepenulti- .mam longam habet origine, breuem auctoritate. Plura,si volunt, colligent studiosi: haec admoneditantum caussa apposuimus.

4 A diuersis dictionibus, sed inter se similibus

derivationes indisserentes . ut, Liquidus, a deponente liquor . primam producit: a neutro liqueo, eande corripit,manifesto Lucretij testimonio lib.

Crassaqua conueniant liquidis , M liquidaerassis.

17쪽

Ch DE RE POETICA DE sYLLA 3ARvM Q AN Tiae A TE in Specie. DE PRIMA SYLLAs A. Prima syllaba separatim dupliciter cognoscitur. I. P AE P o s r T I O N E. Narum aliae in compositione I Breues. Vt, ΑΒ, AN,IN, B, PER, s v s: Abeo,adeo, ineo obeo, pereo, subeo. Et inseparabilis R E quae longa fit, vel disserentiae causa: ut,Refert pro utilee: Hvel figurate. Ouid. ro. Metamorph. In quem recidimus,quidquid mortale creamur.

Horat. 1. Serm.

Dij tibi dent capta classem reducere Troia. II, Longae. vi, A, E, DE, PRO: Amisto,emitto demitto, promitto. & insepara biles, D I, C O,S E, T R A: Vt, Dirigo copulo, separo, traijcio. Hae mutantur dupliciter. a Vocali ante vocalem. vl,De O,dehisco. item, Coactus, seorsum. α Vsu auctorum. D I corripitur in verbo Diri mo,& in nomine Disertus. ν R o in multis anceps est: vi in Procuro profundo,propello .Lucret.lib.4.-Paruula causa Est satis a tergo,quae prouehat atque propellat. Corripitur autem in certis nominibus:vt,procella prosectus,profugus, profundus, pronepos, proteruus,propago progenere.Item in verbis: vi,Proficiscor, profiteor,profano, propino. Item in aduerbiis:vt, Proinde,prosecto.

II. COMPOSITIONE.

Quae syllabarum correptiones 5 moras ipso significat accentu. Voro deuoro, grauis pergrauis, bene perbene, penultima breui: Pono depono,durus P durus,primum apprimer,penultima longa.

18쪽

Media syllaba speciatim non satis facile & explieatam habet cognitionem. Cognoscitur aute modis duobus.

Quo syllaba modJ loga modo breuis. Est enim' accentus, depressio eleuatioue 'llabae: qui non adhibetur nisi in polysyllabis, neq: in ulla alia quam

T in penultima, quae vel deprimendo corripitur,vel Eleuando producitur. vi, Scribere, amare: dominus,amicus. In cognoscenda autem *llaba penultima, ne quis similitudine fallatur, consideranda in vocabulis sunt haec septem: I. Natura, quς se statim ossert in casu recto. v mediam productam habent haec sequentia, Hastiale,erica,tibicen JetitoriBriseis,Getulus: eande correptam ista, Mirile manica, fidicen, institor, Nereis. Rutulus. In propriis Graeca producuntur,Thra*bulus, Andronicus: Latina corripiuntur, Atabi lus,Hernicus. II. Qiralitas, quae ex obliquorum regulis discenda est,usu obseruatis. vl,lber Iberis, Brito Briatonis, calcar calcaris.ferox ferocis,calor caloris, ra dix radicis media esseruntur producta. Contra Ve-rd, Aether aetheris, Myrmido Myrmidonis, iubat iubaris praecox praecocis,fiigus fiigoris, calix calicis,eadem pronunciantur correpta. Mediam in genitivis naturam habent quaedam nomina propria de quibus in regulis generalibus dictum est, III. Analogia, quae nominum diuersorum est aequalitas,propter limilitudinem derivationis. Vt quemadmodum mediae producuntur in loquela, vinosus alumen: similiter etiam in Medela, nerosus, bitiunen.& ut antetenultima breuis in mona

19쪽

M DEO POETICA mentum ita quoque in documentum. H e enim, si ortum spectes,sub eandem rationem cadunt. IIII. Deductio quae est

r. Aut certorum nominum , ε ranium adiectivorum: nam quae a nominibus substanti uis rerum animararum descenduiar, producut penultimam. Vt,mustelinus, murinus, porcinus, anserinus:a mustela,mure porco,ansere. Huc pertinent, mediastinus, clandestinus, festinus. quae autem veniunt a nominibus rerum non animatarum,eandem cor ripiunt. ut, cristallinus,adamantinus,eoccinus, ianthinus, faginus, cupressinus, crastinus, serotinus, Excipiuntur matutinus,Vespertinus. . Aut certorum verborum in prima coniugatione: quorum aliqua producuntur, quae actione absolutam habent: ut, festino,inclino, propino. aliqua corripiuntur,quorum actio ad aliud reserturivi inquino, contamino,destino,procrastino.

U. Etymologia seu origo dictionis, qvς est omnium tam nominum quam verborum, eaque s let inuestigarii. Vel ex parte orationis. vi. Exilis nomen producitur. Lucanaib 4 Glebis exilis Arisbe: Exsilis verbum corripitur. Horat. lib. EpodomVtcunque fortis exsilis puerpera.

Versus est iambicus trimeter seu senarius. i. Vel ex partium variis accidentibus. Vt. . Decoris,a decus. Virg. t. Aen. Oblitus decorisque sui. Decoris a decor. Idem i.

Diuini signa decoris. Isem,paxΦre pro obremperare.Tibull. lib. r. Longa dies homini docuit pareret Nes. Para

20쪽

Parem pro eniti Terent. in And. Hanc simulant parere, quo Chremetem abster

reant.

renti pulchre: uno versu ostgdit Alcimus lib. i. cum paliurus ligno sublimis in alto Penderet,nexus' ue 5 culpas penderet orbis.

item cecidi a cado. Virg.

Cecidi a Credo. Ouic

Silia stequci trabibus,qua nulla ceciderat xtras.

Nune oblita mihi tot carmina.

AObliuis ab oblinor eadem breui.Tibul. Oblitus & musto feriet pede rusticus uuas.. Alia uelificatio nominis est, ca emit Virtilius. Gaudent propagine vites. Malia cum idem, -Nimium vobis Romana propago Vise potens superi. o

reo raum. Valer baei eadem in primis sivi labis.oςum Ouidius canit de tabelliti At quondam vile fuistis acer. loquitur de arbore. Cum vero idem de equo. - a 'd-ipςursurus honores: aperia syllabae est disserentia. Apud eundem: verba puellarum foliis leuiora caducis.

0 notissimum. Apud Tibullum at

tem aliud significat, canentem: Carior est auro iuuenis,cui laeuia fulgent Ortii a se.' V Ructorum. Nomina quedam habent indifferentem penesciuiam Catul.

Mura