Summa totius dialecticae ad mentem S. Bonauenturae doct. seraph. ex eiusdem scriptis maiori, qua fieri potuit, diligentia excerptae, & in quatuor libros distributae, per fr. Marc. Antonium Galitium de Carpenedulo Brixiensem ord. Min. S. Francisci Cap

2쪽

SUMMA

Ad mentem

S . BONA VENTURAE

Ex EIUSDEM SCRIPTIS MAIORI, A

fieri potuit,diligentia excerptae, di in quatuor libros distributae, PER FRMARC. ANTONIUM GALITIVM de carpenedulo Brisiensem Ord. Min. S.Francisci

Capuccisorum

3쪽

RADIT PHIA I

4쪽

ΑΡ PROBATIONES

OPus inscriptum. Sum. totius Dialect. ad mentem s. Bona in ex eiusdem scriptis excerptae. & in quatuor libros distributa: i R. P. Marco Antonio Galitio de Carpenedulo Brixiensi Capuccino eiusdem Instituti Theologo eruditissimo, ac Mi. ni stio Prouinciali meritissimo diligenter elaboratum, ex commissione Adm. R. P. Antonis Mutinensis, totius nostrae Relig. Ceneralis Ministri accurate legi. Cumque . in eo non sol um quicquam offenderim a fidei norma, vel a morum pietate dissent

neum, immo plurima admiratione dignauestuli nimirum facili latere,ac nitorem, com pendiariam . dilucdamque methodum , optimam ordinis dispositionem, singulare in .mnibus,quae se offerunt discutienda udicium, ac ingenij acumen repererisiad communem Logic s. ac Philosophiae operam nauantium, eorum maxime, qui Seraphicam doeirinam profitentur, utilitatem, dignum esse iudico, ut typis mandetur, & lucem aspiciat. In quorum fidem,testimonium hoc mea manu conscriptum dedi. Romae uri Conuentu nostro Immaculatae conceptionis die η. Iuni, i σι 3.

Ego F. Paulus Ophidanus Capuccinus sacrae Theologiae Prosessori

SVmmam totius Dialecticae ad mentem D. Bonaventurae ab Adm. R. P. Mareo Antonio de Carpenedulo Prouinciae Brixiae Capuccinorum Prouinciali compilatam, ex commissione Adm. Reu. P. Antonii a Mutina, eiusdem ordinis Capuc. ceratis, ego instascriptus, maXima qua potui diligentia perlegi.& quia ipsam te hinon solu Christ ianae pietati & Cathol. Reliu consonam. verum etia mei do facili. Iuculenta doctrina,& stylo florido undequam refert Lut vi deatur Auctos damuli Apta argumentosa ex florentissimo Seraph. Doct. viridario mel Philosophicu collegisse. adeo illa iudico typis digna ut quilibet intellectivo ore volumen istud comedes sari merito possit. Et factum est in ore meo sicut mel dulce Dati Rom. die ras. Iunis i 633. Ego F. Basilius a Florentia Capucemus in Saerae Theologiae Professer. SVmma haee Dialecticae Aristotelicae ad mentem S. Bonau. Doctoris Seraph. a R. P. fiti Marco Antonio iam Praesectore, nunc autem Prouinciali meritissimo in nostra Ca ccinorim prouincia Brixiae conscripta. a me maiori. qua potui diligenistia periectasuit ex mandato Adm. R. P. Ministri Genetalis: illaq; mihi aptissma rvisa est, quae typis mandari possit illam enim sana doctrina ex omni parte resertam reperi. in quorum fidem. Sc. Berg. e X nostio Conuentu die Io. Aug. 3σ32. Ego F. Hyacintus a Praeselio Cap c. Conc. & MEL SM. Theol. EGO F. Theodorus a Catuagesio Capuccinus Concionat. 8c vita. de mandato Adm. R. P. Ministri Generalis, vidi qua potui diligentia. & peration e per 1egi Dialecticam, ab Abm. R. P. Marco Antonio Galltio de Carpen edulo Brixi misse olim Leet. nune autem Prouinciali huius nostrae Protinrixiae ad mentem s. BomD. Serapta elucubratam. 6 nihil verae Fidei, & Orthodoxae i Religioni, vel honis moribus aduersum reperi; quin immo opus summa diligetia ex straph. Doct. scriptis excerptum, & concinno ordine dispositum, quin etiam moralibus eruditis nibus decoratum,ut Religiosum decet seraphicum quare illudad Ieram. et honorem Franciscanaeque familiae, & caeterorum omnium vi;litatem dignum existimo, ut tuopis quamprimum madetur,& in omnium studiosorum manibus versetur. Ita sentio toto corde. Datum in loco nostro Montisclari pridie Kal. Ieptemb. Ima. Ego F. Theodorus qui supra manu propria..p a Sumo

5쪽

Summam totius dialectieae ad mentem Samihi Bonaventurae DinoeIs seraphiel a

Reuerendo Patre Fratre Marco Antonio a Carpenedulo nostret Prouinciae Brixita Ministro Prouinciali mitifica in eundems . Doctorem, eiusque dominam animi Pr risione. atq. assaid ut me di ratione elaboratam. Iussis R. iam P. Ministri Generalis vidi, ac maiori adhibita diligentia perlegir in eaque non solum Fidei, Romanaeque Ecelesiae, ac sanis moribus eontrarium aliquid reperi, quin Saeret seraphicae Doctrinae studiosis apprime utilem ac necessariam esse fateor. Quare typis illam digni staniam in omnium, maximeque Franciscanorum fructum censeo. Datum in Conouentu nostro de Abbatia nuneupato i . Augusti Anno i 6 32. Ego F. Faulinus de Brixia Conesonator Capuccinus, ac in eodem eaenobio licet Immerito Guardianus.

Nos Frater Antonius de Mutina Fratrum Ca celonorum Generalis Minister licet immeritus.

FAeultatem eoneedimus, ut summa Dialecti eae ad mentem sancti Bonaventurae Doctoris Seraphici a P. F. Mareo Antonio de Carpenedulo.Theolo*o, ac pio Minci et Brixi ensis Ministro composita, aegrauium, sapientiumque vi r rum iudicio iam examinata, ct approbata typis mandetur . In quorum fidem his litteris ossiet; nostri sigillo munitis, propria manu subscripsimus . Datum Romae in loeo nostro Immaculatae Conceptionis die as. Iunii is33. F. Antonius a Mutina Minister Generalis. Imprimaturi si videbitur Reuerenasessima P.M. Sae. Faut UOR A. Torniellus Uice .c Pseulum De quantitate, magnum opus viri ci & eruditione dignum praela u. G. & theatro censeo ego F. Theodorus Bergomensis Capuceinus Theologiae Prosessior. qui Reuerendissimi Patris Nicolai Riccata , Iac. Pal. Apost. Magistri. russu, qua potui sedulitate. & attentione peruolui, legi, & scrutatus sumi S cogor probare: quippe quod nedum naud quicquam inuen . quod bonos mores , aut catholieam & ortodoxam fidem laedati verum omnia pietati, & fidei consona, ac mire conformia reperie & miratus sum. Pitum hunc uniuersam Dialecticam tanta es uitate, adaequale tamen. 8c tanta perspieuitate tractare , ut nihil desit, nihil otiose additum . nihil dubium, obseurum nihil explicandum relictum sit: & quod plurimi laetendum . ipse primus ea solertia , & diligentia omnias. Bona u. Dialectiea loca Obseruauerit, fle mirifice ex suerit, ut Seraphicam Dialecti eam texuisse vitus sit. F. Theodorus qui supra. Imprimae νF. Nicolaus Merardius Sac.P. Most. Mag. Reuerem Diuili od by Corale

6쪽

REVERENDIs ADMODUM IN CHRIs ToPATRIBUS .

Fratrum Capuecinorum Generali Ministro.

Eorundem Fratrum Capuccinorem in Romana Curia Procuratori, Caeterisque omnibus eiusdem ordinis

MINISTRIS

F. MARCUS ANTONIUS A CARPENEDvLo

Vlto ab hinc tempore, ab Illa nempε dici qua adolescens imberbis vigesimum Et tis annum agens lacte Seraphicae doctriis nae sub Nutritio alendus traditus fui, audiui , Patres mei amantissimi, eam semper filisse Seraphici nostri Capuccino norum instituti voluntatem , eum sco. pum, illud desiderium ι ut videlicet et riosus ille Seraphicae Matris gnatus. S. v quam Bonaventa summo ab omnibus in honore haberetur . atque ob eam caudam in omnibus praecellentissimis doctrinis

7쪽

suis ab uniuersa Religione nostra in Magistrum coaptaretur. C ii pio desiderio: aliqui erusdem nostri hilli tuti alumni, ae inSerapsica doti rina plurimum versati satis sacere cupientes, Seraphicam doctrinam eorum discipulis publice , ac priuatim miro gustu , ingentique fructu ebibendam ructarunt, quin eo amplius Comentarios in libros Sententiarum eiusdem sancti Doctoris eadem de causa eorum aliqui gloriose satis euulgarunt; in quibus est admodum Reu. Magister meus Pater Theodorus a Bergo mo tam in Seraphico, quam alijs Doctoribus plurimum versatus. At vero quo pium hoc desiderium facilius, ac plenius compleatur, illud quidem omnibus semper necessariu visum fuit, Logicam nimirum , ac Philosophiam e Seraphicis scriptis diligenter conquirere, conquirendo inuenire, inueniendo disponere, ac dispositam tandem typis excudendam curare .

Necessarium sane; ut propterea iure merito miratus fuerit aliis quis, quemadmodum S amici.Bonavent. doctrinam prosit eniates plerumq in iis, quae ad scientiam philosophic 1 spectant,alium ab ipso prosequantur Doctorem, aliam doceant doctrinam, alios adhibeant terminos,& alias dicam melius illi oppositas amplectantur sententias . Quo fit, ut qui a Philosophia ad Seraphicam accedunt Theologiam noui inueniantur, Sin S. Doctore prorsus inexperti, ac proinde ipsi Theologiae percipiendae penitus inepti, cum ea sit Theologiae , ac Philosophiae connexio , & assinitas, ut illa vix percipi pollit, si sub aliIS, longeq;diuersis ab ista terminis Studetibus capessenda proponatur. Vt igitur ad Theologiam aditus recludatur, S utraq. Philosophia scilicet, ac Theologia per proprias sedes, ac periodos distincta faciljus, exactiusq;cognoscatur,hoc mihi ipsi saeph consilium incidit, Logica ab alijs secernere. S ad propria capita redigero, sim liter ω Philosophiam, ac Meta- physicam, S unam quamque solis suis quάstionibus explicata reddere t postea ad T heologiain studium conserentcs solam, simplice,nudam,nullis aut Dialectic TS ut Philosophicis,aut Metaphysicis qugstionibus perinixta, S izuoluta clarius,& facilius percipiat Et ecce iam poli longas toleratas vigilias, duros portatos labores, adoptatum sincm tam Dialecticam, quam Philosophia ipsam perduxi; quam vobis, Stuciosissimi tae Religiosissimi Patres, custodi edam, u g2ndam, S. sonent a mirael debere aliudicaui/.4Vti. nam commune utarum. ac sancium desiderium adimplesse datum fuerit Utinam tale extruxerim Opus , quale pietas Vestra poposcit,concupiuit, diu desiderauit. Scio porronoctrinam Seraphica

8쪽

esse praeclaram, ac proinde aliis quibuscunque sine ullo praeiudicio posse conserri,ne dicam praeserti. Novi,quaestiones sere omnestam Dialecticas,quim Philosophicas fui ila a S. Doct .aut adamus

sim explicitas, aut saltem obiter attinctas. Probe tandem teneo,o piniones esse graues,rationes firmas,responsiones certas, lutiones irrefragabiles, ac, ut verbo dicam, cuncta mire proposita, &subtiliter resoluta. Sed vereor, ne, quod ipse aut seligendo, aut digerendo praestiti, tanto sit indignum Doctore, tantis impar Patrum meritis . Sed tamen quod in me vile despicere , ct quasi quodam rubore suffusi dedignari iure meritoq. possent, superest ut in celebrem Magistrum, di eximium Doctorem revereantur . quaestione'. ex eiusdem Doctoris scriptis excerpta 2,ac, meo quidem videri, miro ordine digestas minime suppudescant; quin potuis in eas amorem impendant, manum admoueant, lludium cono

ferant, & intellectum conuertant. Certo quippe scio, ad exemplum illius Euangelicae Mulieris de inuenta margarita exultan iis, summa vos ex Seraphica sapientia Veluti nunc primum reperta iavoluptate replendos,& incredibili gaudio afficiendos,ac tandem immodica utilitate recreandos. Nec vero vos conturbet, aut a studio Seraphici Doctoris remoueat,seu retardet, quod S.Doctor parit m sit apud Scholasticos usitatus: Nam etsi Doctorem nullus stre sit qui verset, doctrinam tamen quam plurimi, velint, nolint, imitantur. Et de Thomistis quidem res est manifesta; quippe acum Vterq. S.Doctor ad eundem sontem aquam sapientiae traulit;

ut propterea res sane miranda saepe saepius una sit amborum opinio, eaedem rationes, communes termini, ac nonnunquam etiam,

eadem verba. Quod si interdum in opinione diisentiunt, quae uni ad suam tuendam, & demonstrandam , contrariam ue abigendam deseruiunt , 'alteri ad hanc suadendam, illamque propellendam colarunt,sicuti norunt,qui in hisce sacris Doctoribus sunt versati.

Taceo Scotum, S Scoti stas, quem a S. Bon. non raro assertiones,

Opini ones, rationes, terminos, ac distindiones mutuatum suisses. utriusq. Doctoris scripta clare demonstrant, ut proinde non valeat quis esse aut Thomista, aut Scotista, quin utrinq. simul S Bona- uentur istam agat .i Nominales, S Averroistas similiter praetereo, quorum opiniones,ac doctrina fuisse Seraphico Doctori apprime Perspecta,nullus est ex Bonaventuristis qui ignoret. Quid Recentiores commemore Iesultas, ex quo rii scriptis, ac do itas toto Terraru Orbe praeclaru omnia scientiar u genera Iau iis testimo. nium nouissime acceperuntZHi namq. suos libros, ct copositiones

9쪽

Seraphicis opinionibus. distinctionibus,& doctrinis repleuerunt.

Legant, cui haec sunt oblectamento, inter Theologos Valentiam, SuareZ; percurrant Molinam, Vasquea; reuoluant Riuinta alios; quaerant inter Philosophos Fonsecam. Toletum, Collegium, Pererium, Ruuium, MendoZam, & omnia ita esse, sicut nostra oratione relatum est, prorsus inueniet. Quae cum ita sint, Colendissi in Christo Patres , concreditam vobis S. Bonavent. dominam laeto mentis sinu suscipite, di ea, qua par est, grati animi deuotione accipite; Nihil enim, credite mihi, est Christianis,ae Religiosis Studentibus Seraphica doctrina fructuosius, nil

hac sapientia iucundius, nil tande excellentius, ubi pietas veritati sociata conspicitur,& veritas pietati sponsata decernitur . Cum enim S. Doctor pari ratione in Arist. Philosophia,ac Caelesti Sapientia versatus extiterit, in suis dictis, di sententi js non minus Caelestem lucem ducem habuit, quam naturale lumen adhibuit. Ac sane quidem ita fieri necessarium fuit; sola quippe naturalis Philosophia, quam animi pietas non comitatur, nec falsa cuncta vitare, nec omnia potest vera nunciare . Intuemini Aristotelem Philosophoru facile Principem is enim, etsi plura lui ipsius lcri .pta mira eruditione, subtilitate,& veritate repleta exhibuit,multa nilominus erroribus scatentia,ac vanitatibus maleOlentia edi

die . De Platone quid reseram qui, cum apud Veteres Uiuiniis habitus suerit, propterea quod quasi Divino intuitu lucem veritatis perspexisse creditus sit; in tanta tamen luce positus, quam

multa a veritate aberrantia protulerit, nullus est qui ignoret . Omitto Pythagoram, Thaletem , Annaxagoram, DemocrItum, Zenonem, Chrysippum ,& alios anteriores sere Innumerabiles Philosophos, in quorum scriptis .vix aliquod veritatis vestigiunt apparere coni j eitur. M iximum est itaque argumeutum, inquit Lactantius, nudam Philosophiam, quam isti prosessi sunt, neque ad sapientiam tendere, neque ipsam sapientiam esse; quoniam lapient i a in sola veritatis sontemplatione consistit, in quam mensner iustitiam fidei firmiter oculos figit. Ut autem hoc opus nostrum non modo Sancti Borauenturae

amatoribus, verum etiam caeterorum Doctorum professo cibi is

ratius, & utilius existeret, tum ipsius 'raphici Doctoris, tum liorum sentent ijs illustrare studui, ita ut in hisce quaestionibus &S Bon mens plene percipiatur, & aliorum fere omni u opiniones cum suis precipuis iundamentis Conljciatur.Dedi autem opera,vt

primo quaecunq. a Philosophis uactata solent, candide decia e ,

10쪽

nouisque quibusdam rationibus, ae responsiotiibus decorarem. Quin & quasdam nunc primo inuentas quaestiones adij cerem , ac veteres quodammodo ad nouitatem redigerem, nil que, quod

ipse proprijs oculis semel, bis , ct ter in proprijs Doctorum liabris viderim, ex eorum sentent ijs, eundem Seraphicum imitatus, apponeremi quod in hac parte non paucos. apud Recentiores maxime, in recitandis, explicandisque aliorum sententus errores deprehenderim. Si quando vero cuiuspiam Doctoris , quem i pie librorum penuria ad manu in habere non potui,contingit arrigumenta proponere, apud alios me vidisse ut plurimum attestor. Quinimmo, ut unicuique, quorum in his texendis quastionibus Doctorum lectione usus fuerim, propalam fiat, breuiter omnes hic .. recensere decrevi.

In primis sedulus legi S.Bon. sup Mag.&alia diuersa ipsius scripta , praesertim opuscula mira eruditione conspicua; consequenter Trigos. Capuc. primum eiusdem S. Doctoris Commentatoἀrem; nonnunquam etiam Magistri mei Patris Theodori in exponendis . S intelligendis S. Bon. opinionibus testimonio usus sui ratium autem ex Boraue turistis vidi neminem, pr e ter Riccardum, S Alexandrum non raro cum S. Doctore verbis, & sententia coinhaerentes. Ex Thomistis , ipsum percurri Angesicum Voctorem S. Tlio m. tam in summa, quim in lib. coni. Gent. interdum etiam in scriptis, quaestionibus disputatis, di opusc. S subinde Caietanum, Ferrarium, Sotum, lauestum, Banne .n, Zanardum, Uigue rium, prae alijs autem accuratius Capreolum, meo iudicio, Tho-mistarum praecipuum; cui pro fidelitate sua, & experientia, potissiariim in L. Thoma, prae omnibus meam sententiam fidendam non dubitarem . De Scotistis, ipsum Scotum non incuriose perlegi , ct non raro aliquem Scotillarum , maxime Faventinum, de Vtinensem nosti um, cuius in Scoto, caeterisque Doctoribus ver latiam , S peritiam recentissimi Tractatus ab eo super Theologiam editi satis superque testatam faciunt. Ex Nominalibus , Durandum, Gregorium, Gabrielem, & Argentinam , quorum nescio ne mirere mage subtilitatem in arguendo, an prompti tu durem in retorquendo. Ex Averroistis, in primis ipum caput Scholae Averroem, dein praecipuos eius discipulos, Bacconium, Aureolum, land unum, S Zabarellam viros acutos , S in Philois sophia optime eruditos: FIinc inde vidi Aegidium , Henricum,&Tostatum Theologos praestantissimos, Aresium, Farnesium, Tite Imanum , ac Piccolomineum Philosophos sane resolutos . Erecentioribus vero Iescitis, Toletum,Pererium super Pitysicam a