Tractatus de beneficiis ecclesiasticis Caroli Gagliardi 1 Caroli Gagliardi

6쪽

' Quum jamdiu eo intendissem animum, in ecclesiastica Iuventuti in studiis sacrorum Lanonum in o meis viribus opitularer, post oditas Iulii Lauronlii Selovii Insulutiones multis additamentis locuplet alas, illuc converti curas, ut Iuris Canonici partes ad praesentem sori statum maxime necessarias ovolvondas susQ otia, novisque auxiliis adolescentos praesertim clericos Communirem. Inspectis

autem argumentis, quae propius ad rem iudiciariam portinent , duo potissimum, de Iure nempe patronatus, ut doboneficiis se mihi deligenda, et Oxpolienda obtulerunt. Hunc igitur aggressus laborem ad communem utililutem Commentarium Caroli Gullaria de Iuropatronatus plerisqtio illustrationibus exornatum Wpis recudendum curavi. Hac itaque oditione ab adolescentibus Iuri prudentias incumbentibus benigno cxcepta, ejusdem CΙ. Viri Practatum M Rensetis, quae nunc potissima ecclosiastici Fori pars est, praelo commisi. Idcirco autem hulic Aueloroni proponendum selegi, quod prae sexcentis optimae notae γScriptoribus , qui utriusque Iuris consultissimi in hac sparia Ornanda desudarunt, atque doetissima Commonia ria scripserunt, eum excolendae iuventuli opportuniorem

Jamvero quousquo Ethnici in Christianam Rotigionem immanissime saevierunt, praedia, quae Christifideles pas-

7쪽

sini Ecclesiae osserebant, haud magna fuisse compertum est: at cum pax diu exoptata sub Constantino Imperataro illi assulsit, permulta bona et Principum munificentia, et fidelium liberalitate ipsi Ecclesiae obvenerunt tum ad Templi Dei decorem promovendum, tum ad alimenta sacra munia peragentibus praestanda, tum denique ad pauperum inopiam per Clericorum ministerium sublevandam. . Quo factum est, ut Res Beneficiaria novam veluti laciem induerit, novisque legibus creverit .Etenim labentibus saeculis Ecclesiae Moderatores permulta sanxerunt, quae nou solum boneficiorum naturam , proprietates, ereelionem , consociationem,ac divisionem, verum etiam jura,et ossicia iis adnexa, nec non caussas , quibus illa amiliantur , respiciunt. His accesserunt innumerae Principum leges ad ipsius Ecclesiae utilitalem latae, quum eorum sit Fidem,et ecclesiasticam disciplinam, quae candore, et puritate sua animos percellit, pro virili tueri, atque eorum intersit, ut Iinperium cum Sacerdotio amice conspiret, et D. O. M. amxilio sussultum emorescat. Quamobrem in sanctiones de elesiaLticis beneficiis tot virorum doctissiniorum commentaria, interpretationes, tractatus ad graVissimas controversias dirimendas in lucum prodierunt. Verum ex Scriptoribus, qui haclonus Canonicae Iuris- prudentiae interpretandae operam dederunt, alii doctrinam universam de beneficiis ieiuno , atque exiliter traduderunt, alii in hac materia pertractanda tam late pervag si sunt, ut inutiles prorsus . ae molestas rerum expOSitiones persequendo, ingenti librorum mole tyrones opprimerent , fastidiumque sine Operae pretio crearent: Domnulli vero , si Nostrates excipias, in id studium minimo incubuerunt, ut ea attingerent, quae ad Neapolitani hujusce Regni politiam pertinent. Contra Carolus hic Noster, acri ut crat ingenio, scribendi rationem delegit, quae

nec Sicco genero cxaresceret, nee redividanti copia supe

biret, sed memor illius praecepti, quod Tullius ij mauda

8쪽

vii: omnisa Deila discuntur, si fantram 8Nma3 quantumo ua δit, nem Mnesciariam universam, ut subsocia mniuria postulabat, paucis uno sub Odspectu incolumi claritate proposuit. Itaque istud scripturae gonus Juventuli maxime profv-turum ratus, ex pubblici Iuris scilis Sacerdotii, sit imporii fines distinguens, non luxuriantem eruditionem congessit, nec rebus criticis nimium indulsit, sed o puriori ribus sontibus haustas genuinas canonum sei lentias , θωrumque rationses, et variationum caussas mira dexteritate, alque sapientia investigans , lania perspicuitato , et lac, litate enucleavit, ut vel mediocribus ingeniis pateant.Nee patrios usus, receptosque apud nos in me re mores egringius ille Doctor neglexit: sed omnes leges, constitutionesque, necnon Ecclesiarum consuetudines recensendo, universam beneficiorum disciplinam , quae ad suam usque aetatem in Regno Neapollino obtinuerat, pleno, absolutoque labore complexus est. 1 anto operi ea desunt dumtaxat, quae sequens nQVum pro rerum vicissitudino,ac lemporum varietate vel abrogavit nova instituens, vel dorosavit. Ut igitur in hoc oximio Caroli Gagliardi tractatu nihil desideretur, utque ndolescentes, qui ad duris Ecclesiastici scientiam adipiscendam accedunt, omnia, quae ad hanc rem nostram herlinent in promptu habeant, ea singula, quae do beneficiis duro novissimo in Dilionibus citra Pharum flaiula, invectaque sunt, in additionibus colligenda duxi. Accipite igitur, adolescentos ohlimi, Tractatum istam

pluribus incrementis auctum, et volumen hoc noeturna Fem Sale manu, Versale diurna, ex quo ponitiorem de re bo- nesciaria intelligentiam assequuti, magno Ecclesiae , et Reipublicae bono vosmetipsos ad sacra munia sustinenda aptos exhibeatis. Valeto. Datam Neapoli IV. Kal. Novemb. cIDIOCCCXLII.

10쪽

authenticis auris Canonici voluminibus titulus hie . etsi haudoxi et inscriptus. eamdom nihilominus materiam continoi, quam rubrica V. libri III. Doe relatium de praebendis, et digni misbus. Namquo bene sum heic non accipitur si in lalissime pro quolibet benssae', quo amicos vel pararo, usi colore sole

1ὶ Aristotel. lib. II. DPieor. ea . I7. ait: Considerare quot modis quidque dicatur, utile est ad perspicuita ιem: facilius enim indiuisit quispiam quid ponit, si e M tum fuerit, quoι modis

dieatura gin Seneca lib. I. de benes ea . 6. dicit benescium esse benevolam actionem, quae gaudium, vel honorem ι ibuit accipienti. 3, Quo sensu Bonita eius Vill. in ev. 16. de regulis juris in VI. ait: decet concessum a Princi e benΘficium esse mansurum. Et saeuitas respondendi de jure a Principe alicui largita ben cium dicta ost in I. Neratius 19 I. D. de r..iur. , et a Justiniano in g. 6 Inst. de hered. qualit. dicitur Hadrianus vectasi beneficio praestitisse cuidam 25. annis majori veniam ad itae hereditatis. Hujusmodi signifieatio frequentissime usurpatur in libris seudorum, qua retenta S. August. serm. I. in v 0. Pent. inquit: Ποιωn est, quod milites saeculi beneficia temporalia a tempora-luus dominis aecepturi prius militaribus sacramentis oblictan-ιur, et dominis suis Idem se servaturos prosleulur.