장음표시 사용
121쪽
in aciem educerentur, ut si ad pugnam
illi procederent quae nostra tunc erat opinio expeditiore exercitu aduenienstes exciperet. Sin commutato consilio
aliam viam & rationem insisterent,ipse loco aequo pugnandi potestatem hostiae bus faceret, quam Lanigrauius nobis vltro sepius erat facturum pollicitus. At illi, nebulae occasione & beneficio us, duabus itineru angustiis superatis, quaarum difficultate nec equites nostri exuplorauerant, nec ipsi Germani qui sub Caesare militabant, quicquam cognosuerant, copiisl omnibus rivum quentidam praerupta & impedita ripa tradu etis,editi ores colles occupauerant,a quibus,quod ita ferret locorum natura , &nostros prohiberi, & illos expedito itiis nere Nortingam petere nihil iam erae negotii. Ad eas res conficiendas nemremporis illis occasio defuit neque ceu teritas. siquidem ea tota nocte contineater ierunt, & nullam insequentis diei partem dum nebularum caligine tege urentur itinere intermita,maiorem sane
diligentiae suae fidem fecerui, quam ego. saltem
122쪽
saltem ab eo hominum genere expectassem: ut enim proceriore sunt corpoαrum statura,tardiores quoque videntur& minus impigri. At quum in rebus aduivinistradis toto hoc bello egregia semuper fuerint industria usi, exercitum in proficiscendo ratione & ordine optimo duxerint,tormentis & sarcinis nihil di, spersis,sed in locum suu oportune conα tractis, omnem de se tarditatis & inerutiae opinionem diligenti solertia vita, runt. Huius quoque belli consuetudiune, & alia in eis plerat obseruauimus,
quae obiter hic commemorare volui. Exercitum omnem in ossicio acdisciplina militari arctissime continent , loca idonea capiunt, castra muniunt, qua Tum rerum prae caeteris maximam sibi ducunt rationem habendam. Ad Noro lingam enim locum castris delegerant. natura ipsa quam opere longe munitio rem, cuius commoditatis solatio aquae
inopiam subleuabat. Hoc ipsum ad In golstadium &ad Giengam postea conetigit, nam & ibi aquandi dissicultatem operis & loci munitioni posthabuerui. H; Leuiora
123쪽
Leuiora prassia singulari alte & rei mi, litatis scientia conserunt, per leuiores equites initio facto, quos illi ab armo. rum similitudine nigros appellant, ea enim iis nigra sunt,manicae loricatae,cassis cetonibus aut subcoactis intecta, scio pus dodrantalis ,& venabulum . his si mul omnibus scienter & commode viatur, peditibus in pugna laborantibus oportune subueniut, tormentorsi usum quam maximum habet. Commeatibus vero hoste intercludere, vias obsidere, eruptione nocturna lacessere , in sylvisi dias struere, aut huiusmodi rerum quicquam administrare,quae astu magis
quam robore aut virtute nituntur, nec
illis admoilum cum fuit,nec quisquam e nobis est qui ab eis tale quippiam fauctum esse compererit. Haec obiter attingere Volui,quod non alienum esse videratur hoc loco de moribus huiusmodidistiplinis facere mentionem. Hostes, ut supra memorauimus, nox elis& nebularum tenebris antea tem, ad meridiem primum reddita serenitast circa Noxlingam in collibuo quos occupauea
124쪽
cupauerant,procul a nobis conspiciunis tur. Erat inter nostrum atque hostium
exercitu difficilis transitu riuus, ripistuliginosis & impeditis, quo loco equio
res vadum repererant, non latior quam quo viceni transirent. pedites vero ροαctore solo ex aqua extarent. hic riuus cp
sub hostium castris & infima collium radice ferretur, dissiciliorem aditum noustris praebebat. Clarius deinde splendeis te iam sole cum Caesar pro castris coupias in armis paratas teneret,& pede linteo viatorio,quo fulciebatur,inuoluto, obequitaret, Albanus accurrit,dicit, Vis deri sibi hostes animo esse ad dimicanudum paratos, itaque ipse quid seri ves lit,ostedat.Ea recognita Caesar, per me, inquit , non stabit quo minus fauente Deo,fiat pugnandi potestas. Hsc quum dixisset,celeriter ut erat in equo,na p dagrae vitium descendere prohibebat, arma induit, & acies procedere iubet. eas autem ad hunc modum instruxerat. Exantin prima acie, qua Albanus cum Burano ducebat,equitum millia tria,Hispanorum peditatus uniuersus,& quςm H e Flana.
125쪽
e Flandris Buranus adduxerat, ita uter que constitutus,ut tripartito in hosteni
signa inferrent.horum numerus eratyd.
sedecim aut septemdecim millia. Secutaedani aciem Itali pedites Madruciaunae cohortes bipartito instructam tenetibant. In eo loco ipse erat Caesar cum aulicorum nobilium turmis, & quatuor Flandrensium vexillationibus. Erant MMaximilianus Austriacus,Ioannes Braudenburgensis, &Filibertus Allobrogu Princeps,sui quisl agminis duces,hunc enim toto hoc bello domesticorum &illustrium equitatui Caesar praefecerat. Pedites circiter quindecim,equites tria, hominum millia expleuerant. Tertia acies ex Georgianis cohortibus instituita, peditum circiter octo, duobus equiuium millibus constabat. huic praeerant: Albertus&Prussus. At Caesar, quod eudiem praelio constitutum crederet, vivrosq; fortissimos tribunos &primorum. ordinum centuriones pari virtutis optunione dc gloria ornandos censeret secus dae aciei tertiana ita adiunxit,ut aequo fero sp cio Vt s procederent,ne eXOpta. tissimo
126쪽
dissimo tempore &loco quem sus quis, que virtuti probandae sperauerat, emionus subsequi viderentur. Equitatum omnem in sngulas acies ita distribue rat, ut rei militaris ordo ac ratio postuα labat,seretariis & armaturae nigrae equis tibus suo loco dispositis , hastatis quouque certis quas defenderet partibus, alutributis. Lanoius Sulmonensu Princeps equitatus leuis armaturs prefectus,nondum etiam discussa nebula,cceperat cum hos stibus leuiorem pugnam coserere, ea ne tum quidem supersederat quum Caesar instructas copias uniuersas in hoste eduxit. Qua de causa Buranum cum equitautu praemittit, & quid sui consilii sit, exisponit. Iubet eum propius ripa accede re,ut si usus ferat, eo celerius &expediutius rivum transeat. Dum lisc geruntur, secunda acies primam euestitio subse, quuta, aequo propemodum ab ea inter uallo ad ripam constiterat. Caesar cum
Albano tribunisi aliquot quum in pr . ximum tumulum,unde prospici posset, ascendisset, & quibusdam indiciis prou H s cul
127쪽
eulanimaduertisset, e collibus in plan1αciem descendendi speciem & opinione hostes praebere, pugnae sibi copiam fauctam arbitratus,cuius cupiditate omnes
arderent, expeditis militibus aliquot, qui aquam transierant, iubet,ut leuiore pnelio cum hostibus inito,omnes in planiciem citra colles eliciant. Verum ubi neque in planum illi descenderent,novab incepto itinere desisterent, ac primu eorum agmen circa Nortingam in ca
stra iam peruenisset, ipse superioribus consiliis & spe dimicandi frustratus, acies longius procedere vetat , Buranum reuocat, qui cum equitatu suo explora ta ripa,vado angusto ac dissicili iam fluὰ men transibat Res erat fere ad occasum
solis perducta,nec dubium est quin bel Ium eo die potuisset finiri, nisi nebula
tantisper eos occuluisset, dum angustias& praeruptas Valles evaderent,& colli. bus occupatis, eo loco castra locarmi, quem minores etiam copiae sine maiore negotio aut periculo defendere posset. Itaque unum hoc ad rei bene gerendae, occasioneminon animus autem vel stu
128쪽
dium Caesari defuisse videtur, quem no madidi peditatus nostri impediment tum, non fluminis transeundi disticulu: ἱ tas, non loci iniquitas tardabant, quos minus hosti, si vellet, pugnandi copiam, faceret.Sed quod nox suberat, nsque ias iis temporis ad dimicandum superellei videret, exercitum in castra reduxit. Idem hostes faciunt , compluribus lasmen ea nocte e suorum numero derides
ratis, cartisq; multis & impedimentis, quae ab equitatu nostro intercipiebanu
Postridie eius diei Caesar, ex eo loco propius hostes progressus, ad passus mille quingetos ab eorum castris consedit. Equites &antecursores nostri cum houstium equitatu, leui prastio facto, quod temporis tanta esset exiguitas ut vix cas. stris locadis spacium daretur, noctis imi teruentu superiederunt.In eo pretio abi Ioanne Brandenburgensi & equitibus' circiter triginta quos e suis adduxerat, fortissime pugnatum est. Vtrinque alia . quot cec1dere,ex hostibus tamen interncitantiae melioris notae nonnulli, in hii
129쪽
ex Brantsuidensi domo illustris q uidam
coniuratorum fidem & arma sequutus, multis grauibusq; vulneribus cofectus, paucis post diebus Nortingae mortuus, est. Caesar eo loco ad dies aliquot comum oratus , nulla ratione hostes ad pugna elici posse existimans, quod loco muniet. tissimo& ad rem frumentariam maxis
me oportuno se continerent,areel maαgis&industria quam aperto Marte detis Aci eos inde ac turbari debere , cominus.
tandam sibi belli rationem &aliud conestium ineundum putauit.1d erat huiusu modi. Danubius ad res gerendas usque adeo videbatur idoneus,tantami facultatem & momentum utrisq; afferre, ut belli summan potior victoriae pars pomqta in eo esse crederetur. Quu enim in illius fluminis ripastinissimae quaeque opulentissimae sitae sint urbes, pontes. ab iis plurimi in Sueuos & Bauaros perutineant, oppida autem & arces omnes ab Vlma Danouertum usq; foederati in
armora societatem illexerat) hac ratio, ne sebat ut & commodiore re frumeno
130쪽
Vlina Cassarem facilius prohiberent. Simul his omnibus animaduerss C arcst magnam sibi laudis opinionem, illis vesro praeter dedecus & infamiam, graue etiam detrimentum afferri putaret,s ipa se Danubio occupato tantis illos comou ditatibus intercluderet, in Augustanourum& Ulmensium agros quam latissiume posset excurreret,& predandi vastaedii causa liberius peruagatus Q maxiu' muni iis terrorem inferret,quos foederatorum omnium firmissimos potentissi, mosq; sciebat,inature cosilio capto rem utilem, & ad prassientem fortunam cum primis accommodam aggressus est. Imuperat ut ex eo die dies cotinuos aliquoe ad speciem & opinionem milites nostri ad hostium stationes evagentur, ac fresquetes se illis ostendat. Hac simulatio ne animis eorum cofirmatis, Octauium Farnesium cum Italicis copiis & equita, tu ,additis duodecim tormetis meis &Schamburgianis cohortibus fletio pri,
ma nocte Danouertum tribus a castris
nostris miliaribus misit,& iis quae fieri vellet imperatis, conquiescere anteiter