Clarissimi viri D. Ludouici ab Auila et Zunniga, ... Commentariorum de bello Germanico, à Carolo 5. Caesare maximo gesto, libri duo à Gulielmo Malinaeo Brugensi latinè redditi, & iconibus ad historiam accommodis illustrati

발행: 1550년

분량: 340페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

281쪽

Lis in potTEn Io R. bus. Contedentiu aute princiris erant,eX turniis Neapolitanis cataphracti Hispani duo, leuis armaturae Itali & Hispa, ni cieciter quatuor, Aungariis unus, Scsole iis Hispaniis ordinum ductor.Faeudericus in equo Frisio ve eeae aematus, supra ferrea tunica thorace nigro post tergum loris reuincto, sinistra mala vulis nere honesto foedata per Albanu ad Caesarem perductus,ex equo descendere,&honoris causa dextrae chirotheea detrasthere ossiciose contΦdit. At Caesar quod vulnere & corpore grauem,uires eu siti quoq; sstu &lassitudine deficeret,inagis lenitate sua q merito eius neutru permisit Alle cotinuδ capite detecto Caesarem honorigca Germanoru cosuetudine appellans,Ego,inquit,potentissime&cle mentissime Caesar, me tibi eaptiuu sta tuo. Ad ea Cssar,Nunc ista me voce nominas,ait,prius no ita solitus .Esdericus enim & Laigrauius quotἴpore foedera

toru bellu gerebat, Caesaris appellatio, ne per ludibriu suppressa, in literis tabuiisq; publicis Carolu a Gandauo scribetiba dc qui fila se Imperatore iactaret, R a Haec

282쪽

DE BELLO GERMANICO Haec ubi Germani milites nostri audi, rent,salse in illos conuitio xetorto,dice re consuerunt: sinite Carolum Ganda, uensem agere,ille vos docebit an impe, rator sit .Ea de causa Faederico Cssar it ut dictum est respondit, addidit opti,nio merito suo,ad eiu1mod1 fortuna ipissum esse redactu. Quo audito Saxo sub licuit,humerist pressis, & capite demisso terram intuens gemitum edidit, vulvtu sane miserabili,siquis modὁ barbarii tantum ain superbo quotvrserat spiri' tu, dignum censuisset cuius calamitate commiseresceret. Faedericus Caesarem rursus interpellans, orat ut pro fortuna viri principis a Caesare capti tractetur. Tum Cauar, Ego te ut mereris inquit, tractabo. Atque haec loquutus,Albano negotiu dat,ut frequenti custodia ad Albin in castra ducatur. Publica & comuinis omnium fuit e parta Victoria cogras. tulatio. Nam & in ptaesentia manifestuerat quantum ad summa rerum momentum adferret,&indies quoque maior ex ea fructus percipiebatur. Eo die Mauriectum fugietes hostiu equites persequentemati

283쪽

tem, Unus ex iis a tergo adortus scio dorso admouit. Sed quod ignis non emicaret, conatus irritus cecidit, is casus Mauricium seruauit .Hostis ille rem tantam temere aggressus,a Mauricianis coafestini discerpitur. Ex hostium pedit tu millia duo cecita

disse videbatur, vulnerati vero complures, quos discedendi spactu nactos nox intermissa incolumes ad 1alutem perdaxit. Postridie circiter octingeti in dedi tionem venerui. Equites,quantu inqui endo inuenire potui, amplius quingenti occisi sunt. Captoru longe maximus numerus fuit. Multi inter nostros deli

tuerunt i ex magno Germanoru equiuium numero, non ullos Germanos,Gera

manis fauere natura cogebat, Multitiiαdinem aute eorum quos constat in Hungarici & reliqui equitatus potestate vennisse,paucitas eoru qui ex pragio superosuerunt demonstratri uum pedites equites non amplius quadringenti, ut feritur, Vitembergam perfugerint. Capta sunt quom tormenta quindecim, & ima gnus bellicarum rerum apparatus mei

284쪽

Eme Ux iose postea retulit, ade per

τσS HA amplius quinquagin QQsicterati sunt, adnumeratis uisi vos Heribus postea decesserunt.

285쪽

LIBER POSTERIOR.

das Maias, pridie diui Μarci Euangeli, duodecimo q ssigra discesserat die, esar adeptus est, anno redempti orbis supra sesquimillesimu quadragesimose αptimo. Ab hora undecima qua prelium ad Albin primo inciperetur,ad vespersi

horas continuas nouem eo quo supxa monstrauimus ordine pugnatum est. Vt

non ne quicqua in saris admiranda vitatus iudicari debeat, qui vado per Viinexpugnato ausus sit transire latissimu illissimumq; flumen, subire iniquissimulacu,tria miliaria prelio non intermissis instanter insequi, deniq; soloequitata,

non tormentoruς non legionum praetadio ad internitione fere exercitu dei to, vinum ipsum Saxonem capere, quae facilia sane ex difficillimis an1mi magnitudo redegerat, Vt non immerito de Carolo Caesare dici possit quod olim Sciapioni AEmiliano ex Homericae Odissae

Plutarchus attribuit, , Iresam sola uolitant alii velut umbrae. -

, His rebus felicissime gestis, quod tali is victoris beneficiu Caesar uniDeo ac ceptu serret , trisi verboru titulun

286쪽

DE BELLO GERMANICO largam oppugnMadam accelerasse. Si, biveris quod eius oppidi munitioni quilis Albi allueretur,diffideret visum n5λisse ut ultro in obsidionis periculum coniectus, falutem sua in discrimen ad duceret. At siue his rationib' permovearetur,s ue ut pleriq; existimat, i uod ipso sui immemor, Omnium opera quot taconsilio tam necessario tepore destitue ritur, Torga praetermissa, celeritatistu debat: ut proximis sylvis exe tu tegesaeet,quaru praesidios pugnandu esset ad salute suam tutius uteretur, Vel summa exercitus salua, inature se Vitemberga reciperet. Sylva erat paludibus multi S angustiis viarum impeditissima quas m rerum e modis inuitatus, quo facilius conata perficeret,expeditos pediates &hipposcios istas magno impetu sugna in leuiores equites nostros inferre,

di manuaria tormenta emittere iubet.

Id quodindustrie & fortiterab illis pretu

s itum est. Eodem tempore Caesar prius suorum agmen consequutus,Mauricium libera, appella inde ad NeVolitanos cau

287쪽

taphractos adequitas, eos i ad praelium.

ea oratione cohortatus, quam in tali ocucasone animis nailitum excitandis conuit enire sciebat,Diuo Georgio,imperim 1acobo, Hispania tessera data, alacriter ad hostem contendit. Agmini porro in hunc modum adaequatis inter se ordinibus progresso, tale incommodum accis est. Ad dexterum secundae aciei latus in itinere riuus & magna palus obiecta erat, ius uligine & altiore coeno equi haesitantes & se & sessores precipitabat.

Quo animaduerso Caesar ne totum agumeni inpeditum haereret, edixit ut acies secunda se paulisper contraheret, dum prior neque turbatis neque permixtis cum altera ordinibus,expedita trafreta Atque ita factu est,' quae alteri in pros. sciscendo latus clauserat, ea, dum hosses ut dictum ecto leuem equitatum nostrum inuaderent, aliquantulum antes

cederet.

Albanus rei bene gerendae occasiono adeptus, Caesari indicat iam se in hostes irruere, quo dicto ipse a qua parte consiliterat, cum Neapolitanis cataphractis

288쪽

DE BELLO GERMANICO

acriterampetum facit, eum colimro haessati omnesse' u untur. Eodem temp'

ursus assequuta, infestas lignis tanta in hos es irrumpit,ut eorum nemo Conssisteret, omnest conuersi non solum lyco excedere sed protinus incitati fus, P ditatum praesidio destitutu narra: λα caedi obiicerent,Is primo Caesariant xv impcium Vtcunque sustinuit,sylo in propitiquitate confisus,sed equit tus noster,ita s confertus immiscuit,ut 'emporis momento perturbatis 'x imissus niuersus hostilina exercitus pelleuretur. Hungari &leuis armaturae equiti sa latere aperto aggressi, strenue rem

gerunt ulsos Q hostes ac territos i ncreis .dibili celaritate insequuti, magnam is, aien uiri multitudinem concidunt. itHungari enim id in bello palmarium .

obtinent, ut hostem in fugam conueris iam maiori quam caeterae nationes cupiditate δ: arte persequantur. Ii,dum pros Currcrcnt, Hilaniam tesseram procla,

289쪽

O3tR pos τε Riori mniarunt, quod Imperii nomen veteris odii stirpe radicitus nondu euulsa, getis illius auribus non multum applaudat. Hoc modo dum pugilaretur , ad sylauam peruentum est. Ea passim erat tan, ta armorti multitudine constrata,ut nos stros ad insequendu tardiores efficeret. Occisorum sauciorumq; numerus magnus erat,quorum alii cotis traiecti, alii caesim ferro petiti, missilibus alii exani,

nati conciderant. Ita vi mortem quidευ nam,sed cruciatibus variam omnes occumberent . Medio campi cadauera vefugerant,ut restiterant,disiecta vel aggo

rata iacebant. Deditiorum autem tanta

multitudo fuit,ut plerosque milites noustros viceni & amplius captiui circuns, sterent. Caesar ipse ad millia passuu qua, tuor, equites vero leuiores, cataphracti Neapolitani,& ex Germanis non pauci,

duodecim circiter passuum millia consectati sunt. Ac tantu fuit in equitibus studii, ut praclio secudo & victoriae fiducia elati,in omnes partes dissiparentui pie magis iam victores nostri ci victi hostes,

rationem ullam aut ordine militaia se R uarent.

290쪽

DE BELLO GERMANrco l

tiarent. Quorum cupiditate Caesar pedi motus, insequentes equites ne longius prosequerentur,quos potest,revocat,& . in media circiter sulua ad signa consti tuit, hoc nimiru cosilio victoria confiro mans th qui antecesserant i quidprsα iter opinione accideret, tutiore sibi reu i i ceptu consulerent.Debet enim Impera i itor diligentissime singula perpendere, i& vocem illam quouis tempore turpem j ldictu vitare,Non putabam. Ferdinandus quoq; Rex in cossictii &rebus omnibus animu altum veret Regiu gessit.Is in sylva Caesare cum instruae ctis copiis cospicatus, prope eum cons astit. Albanus item longius ad insequens idos hostes progressus eode reuertitur. Arma huic albicatia erant, cadaturis ina auratis variata, Puniceu insigne sericu, spadix equus , non aliis phaleris quam icruore qui vulneribus emanabat, Ornas . tus. Caesar,du ea qua par erat animi vos luptate Albanum excipit,ecce de capto i Saxone nuncius laetus affertur. Magna ipostmodu hac de re cotrouersia orta est, li

pluribμs eam sibi gloria attribuenxi, ι

SEARCH

MENU NAVIGATION