Disputationum anatomicarum selectarum : ad chylificationem

691쪽

DISQUISITIO

GLANDULARUM NATURA IN GENERE

Glandularii Explicationem eamqtie accuratam, multi hactenus eXOptarunt, quoniam valde utilis est in Medicina& maxime necessaria quam, dum publici juris facio quod hactenus in Cathedra Medica docui, nec promitto, nec in me suscipio ardua enim res est, id moliri, quod pauci tentarunt: Volui saltem Meditationes, quas ante plure annos concepi, Xponere, quoniam intellexi nonnullas jam esse divulgatas, ut habeant alii occasionem citratius inquirendi. g. et Glandulae nonnullas a Glande, aliis a Glandine dicimtur, quoniam Glandes referre videntur, dum quaedam, Veteribus χατ εξο cην sic dictae, nempe Conglobatae, oblongo - tundam figuram repraesentant; sed minus commode, Ilia haec ratio denominandi Glanditiis Conglomeratis accommodari non potest, intexim tamen servandum hoc nomen est, dum a potior sit denom, natio Graece vocantur Ag ενες Germanice Drusen, Q ct Ist e M. β. . Quid Glandulae sint, ex Veterum Scriptis dilucide nonco gnoscitur Sic enim describuntur iuxta Galenum a Castello Glanis data corpus quoddam Carni mre est, laxum, fungosum, Piod utique velut cunei quidam Vasiorum divisionibus incubantes, fulcimentum ipsis suggerunt, ut a nullo violento casu afficianthu'. MLGal. . . de usu part G o. Albi autem a Gai describuntur, quodsiit imbecilliores Corporis partes, ad quas violentiores Corporis

partes supervacua sibi tutu Quantitate, iun Qualitates praesertitu ad

692쪽

ad eas, Ilae rariores naitura sunt, transmittunt, tuippe valentius es Arteriartim, Venarum, Nervorum 8 Musculorum robur, imbecillius autem, aut prorsus nullum Corporum, quae laudularum sunt naturae Galenus L M. Meth. M. Cap. s. in princip. Alii di-

eunt quod sint partes corporis spongiae modo inpiles, rarae 4riabiles Gorraeus in Definit Med Verum recte dicit n. Iacob Pancrat Bruno, quod earum Descriptio, Disserentia Z Usus hodie accuratior habeatur p. marib in denograpb ct Nic. Stenon. Descrip β. q. Citra censuramin praejudicium dixerim GLANDULA stis esse partes Corporis organicas ex varia complicatura Capillarium Vasorum o alas, Humores a Massa Sanguinea secernentis. . . Quod partes Corporis sint, nemo ambigit, siquidem cum

aliis sumtae, totum constituunt; dum etiam justam habent consistentiam ad Solidas citra co11troversiam referuntur.

β, 6. Organicas voco, quia habent justam conformationem, c.evalii componinatur Smilaribus, id quod de Compositis est extra controversiam, siquidem ex phiribus Glandulis Conglobatis comp0-Πuntur, membranis certis distinguuntur, justam habent magniti dinem, certa Vasa dc peculiarem semper Ductum; Sed de implicibus Conglobatis tam clara res non est, nihilominus quia certam habent configurationem .disse stae non eandem rapraesentant so Imam, hilo a Vasa membranas habent, praeterea A stionem ψrganicam edunt, merito etiam ad Partes organicas retulimus g. 7. Veteribus Glandulae sunt partes Similares, unde torvaeus in Definit Med. dicit Glandulam esse partem Corporis si11 plicem, spongiae modo mollem friabilem Sed propter jam al-

Iatas attones cum iis facere non possumus: Neque etiai concedimus esse ad enseum tantum Similares, quia sunt vera organaicorganicam edunt Acti'nem. g. 8. Ad Carnes referuntur a quamplurimis, undera definive-- nt Συστρο*m σάρκα δη Carnem in se convolutam , Unde

Hipp. ct Gai, alia Caro est Musculosa, alia Viscerum, alia Glandu- Iarum, lia Membranarum Rationes sunt 1), quod sint molles partes a Sanguineae 3 idem praestent, quod aliae carnes χα TV εξο χην sic dictae, nempe παντων σωρ ν γραὶ συντ ξιν omnium

693쪽

DE GLANDULIS IN GENERE 693

decentem constrictionem constructionem , Verum proprie sic dicta Cur non est Glandula, quia tota fere ex convolutis Vasis constat, quae certa materia couniuntur. Whari placet Glundutiis referre inter Partes permaticas, d appellat p.rrens mala permatica, dum distinguit a renchymata in Sanguinea cupe=matica Uerum ut reste concedit harion, Omnes parte ratione Γ-tus csse e Semine seu Colliquamento Crustallino : ita Glandulae aliunde non oriuntur lus tenus autem eae saltem partes dicuntur permaticae , quae minus habent Sanguinis , Glandulae minus commode referuntur ad permaticas, quia earundem Natura Sub fiantia ex assis constat, quae Sanguinem in se continent respectu aliarum partium eopiosiorem. Si tamen ireservanda est haec Dylinctio, me judicio, partes aliae dicuntur

Sanguineae, quae Sanguine nutriuntur, Spetranaticae autem, quae Succo alibili. Hinc Glandulae ad permaticas omnino ellent referendie, quia illa naateria, quae circa Vasi adnascitur, elatinam Sanguinis refert δ ab eadem fovetur. g. . Uerum contenti non sumus generali Parenchinatis Nomine, sed si Substantiam Glandularum accurate Xaminamus, Videmus quod Glandulae nihil aliud sint, quam extremitates Vasorum varia complicatura instar Vasorum Pampiniformium contortae ct connexae, quae in globum quasi coetιnt, interpositis quibusdam particulis

glutino sis, prout haec ita Ann. I 68I, Mens Mart in publica Cathedra Auditoribus meis in Calamum diffitavi, quae prout probabilia videntur de Glandulis Conglobatis minoribus, quae ita videntur in globum est formatae ita de aliis negari quoque non potest, quia

aliae omnes e Conglobatis componuntur. . O. Etenim asorum extremitates sine Capillamenta non uno inodo se habent Interdum abeunt in Fibras Carnosis, inter easdem Sanguinis quasdam portiones deponunt arteriae, unde Fibrae fiunt Carnosae, quatenus adhaerent particulae Sanguineae ccongrumescunt Interdum ubi copiosa est congeries c abluadaatia Sanguinis fit quaedam Anas omosis, dum Orificia Arteriarturi cum orificiis Venarum coniungiuatur Interdum autem complicantari contorquentur invicem varie, quasi in globum coeunt, ut

694쪽

ut ibidem morarii alterationem quandam sibire queat angis,

ii id postmodum a Sanguine secernatur, quod secernendum erit. . I. Comprobare videtur hanc sententiam, quod in omnes Glandulas Arteriae, Venae merui inseruntur, Arteriae enim Sanguinem vehunt a quo aliquid secerni debet. Penae iterum reducunt Sanguinem superfluum Nervi autem varie se uniunt cum Arteriis Venis, illarumque tunicas videntur perforare: Hi spiritus Animales affundunt, quibus Sanguis ita mutatur, ut vel in alium liquorem convertatur, vel facilius demittat, quem secum continet, Humorem secernendum. diando ista Vasa invicem, connectuntur mutuo se se inaplicant, globum quas constituunt. g. 12. Etenim si asiquis liquor mediante Siphone in Arteriam, quae abit in Glandulam injiciatur, Cta ejus substantia tingitur,

prout in specie id observavit Willistus Glandula Pituita iadmo si recte attendatur, conspiciuntur Arteriolae tumefactae varia multiplicationes contorsione conspicuae: itemadmodum ejusmodi W-sorum anfractus aliquoties ad oculum demonstravi in Hirci junioris testiculis, ubi citra omnem laborem, modo detrahatur externa

tunica, in conspectum veniunt. Aufius de Testiculis Masculinis hanc fovet sententiam quo nihil aliud sint, quam continuationes vasorum pampiniformium , ubi monstrat modum, quomodo artificiose praeparari queant Testiculi, ut vasa per longissimum tractum conspicua deprehendantur. Imo si Glandulae paulo putrescunt materia, quae vasa varie complicata nil continet,

colliquescit, tota Substantia Glandularum fibros apparet in f, bras atque vasa dirimi potest, prout in Anatomiis publicis id demonstravi. Facilius autem id demonstrabitur, modo Gluten in convenienti liquore dissolvatur, ut ab invicem facilius vasa secede

re queant.

. I3. Nam ut Glandulae recte conformentur, judico materiam quandam latinosam extrinsecus apponi, quae pars elatinae Sanguinis est, la Sanguine secedit, atque per Arterias exstillat, ut Vasa invicem uniantur c detineantur. Investiuntur quoque pro pria tunica, quae continet illa risorum complicaturas domateriam

Glutinosam Si quidem Natura in nullo alio luxuriat magis, quam in Membranis, quandoquidem totum Corpus ex iisdem constat.

695쪽

DE GLANDULIS IN GENERE 69;

. 14. In hanc opinionem develli, dum Mammartim constitutiones de mutationes consideravi, ubi Glandulae sunt extra controversiam, quae ita saepe evanescunt, ut praeter asse Mutina bhil fere conspiciatur in Gravidis autem nimium quantum intumescunt. Iudico hoc fieri a copia , illud autem a defectu materiae Glutinosae mam 1 deficit sussicienter non exstillat nil nisi

Vtis manent, quae corrugescunt. E contrario Πro, si a Semine

Masculino Sanguis fermentatin de Vasa ista in Mammis dilatantur major copia hujus Succi Ghitinos exstillat, tumidae fiunt, magis conspicuae Mammarum Glandulae Ex quo concludo Essentiales partes Glandularum esse Vasa Glutine munita. Pro ut id ulterius verisicamus, si perpendimus modum castrandi Hircos sinu exsectione Testiculorum, quando Opiliones fortiterin saepius comprimendo Vasa permatica, id emciunt, ut Testiculi contabescant,d praeter Vasa illa varie contorta in Scroto nihil conspiciatur; Ubi

materia Glutinoia propter denegatum, compressa Arteria, affu-xum colliquescit Masas Lynaphaticis reducitur, vel alia ratione exsiccatur aut resolvitur Idem quoque in aliis Glandulis fieri posse non dubito.

g. s. Ad dilucidandam hanc opinionem addo, quod Vasa hoc

peculiare habeant, quod vario modo perreptent partium fibras, minimae saepe ramificationes ita amplientur, ut quae vix conspicuae erant, non solum satis magnae fiant, sed dc alias ramificationes plurimas monstrent. Quemadmodum hoc videant in Vasis Uteri, quae in corrugat utero oculorum aciem emigiunt, deinde autem. quando extenditur in Gravidis satis conspicuae fiunt. Mirum propterea nemini videbitur, quod in Constitutione Glandularum ra-

mificationes exiguae ita conglomerantur, ut saepe 'ex uno ramo innumerabiles evadant Glandulae Varie enim dirimuntur vasa, varie invicem contorquentur, c valde luxuria Natura in Vasorum configuratione. . 6. Caeterum reliqua Glandularum conformatio quoad magnatudinem Muram dc connexionem melius in Speciali Explicatione eXpedietur. Hoc tamen dico, quod in qualibet Glandula singulari quoque conformatio pororum observetur, quibus distinguuntur ab invicem, propterea quaelibet diversum liquorem secernit.

696쪽

inatet 1 secreta in aliti in locuti derivatur Variant aute in valde pro divertitate constitutionis; quaedain enim exiguos ductulos de quasi papillas liabent, veluti Glandulae lalatici quaedalia autem longiores ductus, ut Testiculi: hi aedam per plures quas tubas materiam secretam emittunt, ii Prostatae Quaedam autem incoinmunena duci una Lympham suam colligunt, ut omnes C onglomer.rtae, de quibus p pterea melius agi poterit in Glandularum Disi rentiis. Non enlin unius sim generis, sed necessario disserentia inter easdem est statuenda. Disseren s. 18. Hoc Veteres videntes, scilicet non unam esse Glandulatia. ruta naturam sum, geminum genus statuunt, quaelini enma, inquit Gorraeus densiores sim dc sicciores, carentque sensu&motu,& mediis vasorum subtilium divisionibus interseruntur, veluti stabilimenta quaedam, ne illa per amplas capacitates delata, suisque solis membranis munita motibus violentis , tanquam rami a truncis divellerentur, hujus generis sunt Conartum P 'inus quae in ομlo , Axillis, mento tanguinibus sunt Aliae vero rarae sunt humidaei humore quodam alio viscosoque plenae, quo vicinas partes humectant cirrigant, ut quae sunt in Mesenterio Intestina, quae in Faucibus DLa Inge, Faucem insperam Arteriam.' Hae Venas Nervosa Arterias habent, suntque aliis prini generis robustiores, nec tam facile ut illae fluxionibus tentantur In earum numero etiam Testes a Galeno ponuntur, ut d a nonnullis Renes,

ab aliis Cerebrum ipsum, quia molle sit 3 friabile. g. 19. Alii dis ingui uit in Glandula d Glandulosa Corpora Illas Laurent in Hist Anat ex Hiph dicit spongiosas raras c pingues: Hae quoad substantiam esse quidem similia Glandulis, raram nempe&laxam, sed ad Succos Animanti utiles esse comparata. Porro ita ab invicem distinguit, quod Glandulae nec Venus peculiares, nec Arterias, nec nervos habeant, apud Giιl ex censu earum partium sint, quae Facultates tantum insitas habent non ali de manentes. At Glandulas Corpora Vasa habere conspicua, sensuque pollere exquisitis limo. Illas ustini tantum praestare; liae autem usum lactionem. Ad Glandulosa Corpora refert Te-

697쪽

. a. hia in il undula ruin distinctione in Grassius expertinento

Alclite Piraei ite in aperire fas si ego it his i ii ulu his Ilias 5 'D. Collelobatiis dixit, ne inpe sub Axillis tu inguinibus ite in iii Molon

ii nuuta substantia neuti tua in conflare , sed plures landulas minis mas ibi iii vice in Oia nexas do prehc tuli. . S. Q v. ipi pler illi: tiri lii pl. icuit subjuni CP clivisum ira, qua

698쪽

auten ex liis c Conglobatis constant. Quas ulterius divido in landulas Congregatas , Conglutinatus d Conglomeratas i Quae Divisio ab ipsa Natura Glandularum earumque conformatione destrinia est, dum videmus quasdam simplicem salieni constitutionem obtinere,d unam Glandulam repraesentare, alias autem ex ejusmodi Simplicibus componi, dc diversimode configurarii conformari. conglο- β. 26. Glandulas Conglobatas appello, quae instar Globuli reverabatae sunt formatae, ex simplici vasorum complicatura, nec plures secum Glandulas connexas habent, quales sunt Minores illae, aliis Misitares dii fae, hinc inde per omnes Corporis partes dispersae. Quales etiam sunt illae, ex quibus Conglomeratae fiunt, quales

sunt Majores illae, nempe Testiculi ilandula Pinealis. Unde statim nova hinc fluit Distinctio Glandularum Conglobatarum,

dum aliae sunt Minores, aliae Majores. . et . Circa Glandulas hasce observamus, quod de iis proprie verificari queat, quod nihil aliud sint, quam Xtremitate Vasorum varia complicatura contortae, ita ut si inspiciantur minimae, Ioni nisi ala repraesentent. Hinc dum compositae ex hisce constant, per consequens idem quoque de iisdem erit praedicandum. . 28, Quaelibet Glandula Conglobata in medio cavitatem quandam seu Pelut obtinet, in qua colligitur Humor, qui per vasa capillaria extillat Ista avitas est saepe satis exigua, in omnibus ta-imen, etiam minimis Glandulis deprehenditur, prout etiam talis in Testiculi Masculinis ab aliis fuit observata. Est autem, me judicio, nihil aliud, quam initium Ductuum, per quos secernitur materia Poris enim illa Ρelvis praedita est eriguis admodum, per quo destillat liquor in Vasis praeparatus' secretus, ut ibidem colligaturin postmodum in aliam partem derivetur. ro ororum varietate proportione Humores diversi destillant, nempe qui proportionati sunt, ut postant perloros transire. Imo non dubitaverim asserere, disseminari per aliquas Glandulas Tubulos quosdam, qui materiam secretam a Vas assumunt versus Ρelvim deserunt, prout id satis uianifeste observamus in Renibus. I, 29-

699쪽

DE GLANDULIS IN GENERE. 699

. 29. Drustus isti, qui esset vi egreditantur etiam in Glanditiis Conglobatis variant, Tecticuli enim habent Vasa ejaculantia, quae duo u Testiculorum proprii sunt, datis longi. In Minoribus,

autem etiam sunt minores ductus, qui saepe saltem Papillas repraesentant. Ex una Glandula Conglobata interdum unus ductus egreditur, interdum etiam ex unica plures disseminantur, dum ad plures partes ablegari debet materia veluti in Glandulis Miliaribus, quae secernunt Nutrimentum, id observare licebit. Et videtur idem quoque statuendum esse de Prostatis, ubi varia vasa Excretoria dehiscunt intra retram. g. 3O. Conglutinatae Glandulae quoad exter in sotiram conve- a Con- 14 nientiam quandam habere videirtur cum Glandulis Conglobatis,11a inglVtinata.

eandem formam repraesentant, membrana quadam circumcinguntur, c densiorem quoque habese substantiam, veluti Tongylae quaedam in Inguinibus, unde, ad Conglobatas referuritura Silvio Uerum, si quariindam Glandularum ubi antiam recte in- spieimus, apparebit, plures hic esse Glandulas conjunctas, prout Renes ita conlpiciuntur, qui non solii in Embryonibus distinctiistinas habent Glandulas, ita ut etiam externa superficies sit inaequalis Sed etiam in Adultioribus si disiecentur, intus diversam substantiam, quod di quot Glandulae ibidem sint congliutinataenianifestant. Similiter si a quibusdam aliis detrahatur externa Tunica, conspicimus pliares quasi acinos, minimas Glandulas repraesentantes, veluti in Glandulis sub Alis, Inguinibus: Quae quidem tam manifesto non conspiciuntur, hi minenibus, per Mi- scros copia tamen videre possumus, quomodo parvae admodum Glandulae hinc inde per totam Substantiam sint distributae, quae nihil aliud sunt, quam filamenta Vasorum varie contorta complicata. . 3I. Dico easdem conglutinatas,quia phu es Glandulae uniuntur amelius, ut circumducta videatur aliqua materia glutinosa,quo arctius invicem cohaereant Ita ut non olum minores proprium habeant gluten, sed praeterea omnes alio adhuc couniantur re conglutinentur. Quo ipso etiam disserim a Conglomeratis, in quibus plures quidem sunt landulae , sed laxius inviceiu, mediantibus, Membranis conjunctae. 6 32.

700쪽

Membrana omnes investiantur ), Ut arcte invicem coliaereant, χsic quoque densam habeant substantiam ). Ut peculiarem Lympham S liquorem secernant. g. 33. Paraetas tamen ratione Ductuis in hic observatur: quae- clavi enim in Pelviin quandam, quae in medio est Glandulae , de La ponunt suum liquorem, quem se: ernunt, de pro isto evacuando vel aliorsem deportando, ductum peculiarem Obtinent, quales sunt Renes, , me judicio quoque Glandulae quaedam sub alis cnguimbus Aliae autem proprios habent ouctus, ita, ut tot sint Vasa Excretoria, quot Glandulae Conglutinatae, quales sunt Tonsillae, quae tamen avitatem formare videntur. Posterioris generis landulae plerumque secernunt materiam quandam crassam iis cidiorem, undes saepius obstruuntur Minthimescunt Imo illa materia crassa saepe adhaeret extremitatibus orificiorum, aegre ab iisdem secedit. g. 34. Praeterea quaedam adhuc varistas Observatur ratione Conformationis, ubi quaedam habent adhuc Corticem peculiarem, veluti Renes de quibus tamen agi poterit melius in Speciali earundem explicatione. I. 33. Congregatas voco illas, quando plures Minore Glandulae

an uno loco congregantur, parum tamen invicem conneci untur,

nec membrana communi cinguntur, sed quaelibet eorsim agit proprium quoque ductum obtinet, quem adanodum ita conspiciun tu Glandulae intestinates, quae non commode ad Conglomeratas referuntur, quoniam non habent communem pecul rarem duci tam . g. 6. Cumprimis autem issae Glandulae locum obtinent inter Membranas Viscerum quorundam, nempe inusinoru=n, Ventriculi, Uteri, Palati, ipsiuasque Oesphagi, ubi in media trutica instar Granularum vel renularum in certa series ordine conspiciuntur, ita ut si externa tunica removeatur, in conspectum facile veniant,

si abradantur, foveas in media tunica relinquant , prout id in Ulandulis Intestinorum satis manifestum esΙ. g. 37. In Intesim ita congregantur , interdum pauciore , interdum plures, ut areolas quasdam constituant: In aliis autem lo- 3cis