장음표시 사용
801쪽
DE TRvBrs CEN Tl BV s. Gerubescentibus, Tubito faciei rubore denuo existimamus, illinia carnis dextrae auriculae, ad venae cauae superioris ingressium proximae 5 partim huic venae . in modum sphincteris intextae spasimum . tum pudoris, tum alius adstellas ct ciuissae occasione, quin subinde inter morbos, primum ex tubo superioris atrae in oppositas iuguli venas sanguinis, quippe per se abunde e capite
suentis 6 resta nationem , quantam venarum 'valvularum positus , saltem admittit . eflacere deinde vero cruoris, ab capite continenter, clargius derivati adcumulationem . hinc ven rum, quae cum truncis conspirant . tumorem Ad faciei, quae teneriori cute obducitur magis euidentem ruborem nec Raro si dorem illacrumationem reliqua aut ferre , aut augere. Quem palmum vel per se concitat, vel saltem adauget glottidis coarctatio ac spiritus interceptio, lectoris intentio, quanta 8 in multis vitae occasionibus ex connato quasi adsediti instituuntur. S sanguine ni in cordis naaioribus alis cogunt laboriosius ipsum propelli elliciunt pulsui denique mutarit.
Verum, in grauiore animi adfectu, tanto sanguinis impetu, Recensen quantus rubore homines ex alto suffundit calor auctu in facie, de V 'δ'
reli lii capite ceruice , ' at ille lallicularum A pectora re Iona gno pildo.
bus 1entitur; iisdemque loci, haud ita multo post, Tudor erum-ri, adiectu, Pit Atque tum ira vel 1 et turbatio. Manimi caecita plerum cu 'd' , que insiliunt , nec In corpore lottis pro arbitrio regitur sed fiunt. praeter ea pectus stupet lingua titubat loquela intercipitur, vel impeditur; nec procul molles atque trementes ab lacrii mis, Ecflotu ablunt. In capite subinde vertigo, oculorum calic Ο cmentis liqK, est. At in intimo pecto . praeter pulliis 3 respirationis ianuationes, eorum effectus; quos antea commemorauimus, cor magis premi, c grauius palpitate per ipitur minde ad dorsum
802쪽
corsum, lumbo rei agnatio cruoris, ut Ilobis qtiidem vidiatur, paullo liberius per venam sine pari exci irrit, dolorem atque molestiam his locis creat ita ratione superiores artus quoque remissiores, de ad laborem inepti sunt, si1cxit colli, capitis musculi etiam debilitantur. cum procedens languor paullatim, Vel etiam breniori tempore, in toto corpore ingruit, essensu animadvertitur Statim, atque hominem is adfectus adoritur, aegre aliquid deglutitur, deinde perit cibi adpetitus. In mitiori autem im Spetu, minus graui a mnia sunt, ' mitissimus habetur modus, qui cum leuiore phlogosi, quae in morbis obuia est vulgo itRidi I9
Mollioris aetatis, seYtas, temperamenti, animique homines ad erubescendum, sicut ad illacrumandum magis propensos esse, hoc constans fert obseruatio. Pudore decenti, ac honesto, verecundos olescentes :prae ceteris iussi indi Aristoteles 18 docuit, in reliqua aetate repralipendia in Galam loco I9 hiasit, nimiumque, nec facile excutiendum adsedium in limenibus perstrinxit, optimeque correxit Pluta hus bo). Et, quam subtiliter,
cuteque, prisci philosophi erubescentium adsedium ab timore, aliisque distinxerunt , tam longe illi absunt ab propiore caussa , quae faciem sitffundi sanguinis colore efficiat. Apud Aulum Gellium Iahlocus ex Aristotelis libris relatus legitur , quo sanguinem
in erubescentibus a corde in omnes diffu1idi pariesi, li1nore ab Omnibus partibus cor Versus contendere, conuenire dicitur; sed Taurus illiun omisisse rationem monet, ut id ita fiat. --crobius a naturam ctim curru comparat ad exteriora sub hones sto pudores gaudio, sed metu', ad interiora vecto. De amore, Ddio, cupiditate, laetitia & moerore, tanquam quinque primitivis passionibus Renatus Cartesus 23 quaerit: se quinam sunt O a , tus sanguinis α spiritui in qui producunt quinque praecedentes, passio
803쪽
, passiones o dc inter alia respondet : accidit etiam, ut orificia, per quae sanguis cor subit, aut per quae ex illo egreditur, sint, quandoque vel latiora, vel strictiora quam alias se Haec ille nihilo minus ad adfectus, quos ante diximus, rectius Xplicandos,
haud adhibuit 24 Philippus Verbere ad nonnulla, quae supra
adduximus, constrictionem addit a'Ttae per neruum recurrentem vel aliter venarum iugularium ramos per neruos, quibus circumligati sunt, fortastis in faciei rubore constringi dicit. 3 9 Porosam stibstantiam ultimis arteriis singulis, venisque interponi, ccordis itinilem motum V aestare Georg. Ernestus Stabi Ω6 voluit, addidit hanc sedem naturam per se, absque ullo neruorum succi opera, incine tu dc tristitia constringere, in pudores gaudio
autem laxare, cita maiorem cruoris copiam suscipi. Eam vero substantiam abesse contendunt, qui nec nudis, nec armatis oculiS, vlloque anatomico experimento ipsam vident contra hi minimorum vasorum retia mollia anatome retem, Melapisum Vltimorum ramorum glomos sufficere, haec cruorem, lysaapham, ac secernenda, A partim iam secreta plura adcipere censent. animam
autem, sin verum aliter fuerit, his organis, distinetis vasis, quam porosa substantia magis opportune uti intelligunt quin illi
particularum plurimarum, veluti cum studio iam intra longa S: anfractuosas arterias separatarum nouaua confusiontem, ex hypothesi futuram, tanquam noXiam metuunt. Cuius substantiae fabrica, adparatu, totum arteriarum venarumque systema haud egere, illi porro docent, hoc anatomicarum usu & experimen ito syringarum, aliisque argumenti probant. Interim, ab curru
Macrobiano, fatemur, plures haud abesse dissiciliorum phaeno. menorum, quae saepe reddantur, rationea in catillas. Cartesius
cum a J Artie. I . is docet Erube. as l. e. r. 3. i. s. s. I 8 scentiam aut pallorem non pendere a rateus is Neurograph. Lib. . ad neruis musculis. sed immediate demeruis, talem constrictionem aroab corde, quod fons passionum dici teriae aottae subclauiae docuit. possit , quatenus praeparat sanguinem, et 6 Position de Mechanismo im - spiritus ad eas producendas c. rius progresti v ad Thes. 6. Edit. Ha,
804쪽
8Oo ALTHr Reum stuporem admirationi subne fleret, spiritus in auitatibus e rebri colligi dixit 27 de factis internorum externorumque in prestionibus obiectorum , deinde per singulos capitis neruos der, vari spiritus opinatur i, ut quoscunque motus , in sequentibus quodue adfectibus, pro arbitrio suo, inde deduceret. Nos omnem profectionem spirituum dubiam aliis defendendam relinquimus , quod ea, quae in adfectibus, aliteritu in honitine, mulaemon- credibili virtute, aut velocitate fiunt, reguntur, Vtriusque, quidem ubivis arctius coniuncti vitae principii operam in natu minimo, ac tenerrimo, sicut in adulto seniore requirere videantur:
Plures se Subito rubore mortalium facies saepe pudore, ira, serturba a
uix ς' δ' ione imbui diximus iam vero in forti ac repentino Varorum, elei non lucri praedaeque cupialit ImOTUm, parater, ac anapatientium, alio- naturales rumque mortalium animi adfectu, siue hic immoderatam laetitiam,
d*ς Rr Π siue tristitiam ferat, eundem superuenire ruborem, denique inter' fortiores corporis nixus atque labores ipsum adcidere, subiungimus Nam, ab virtute, velut per Lares gradus, ad grauiores,
quin ad vitiosos quoque itur animi adfectus ic ex his honestior est, qui propius ab virtute abes taque post verecundiam, canimi constantiam, pudor, vel dolor, deinde metus, vel tristitia, denique ea perturbatio, 'uidem celerrime in utroque exemplosit, quae consternati vocatur Similem in motum, post absolutam virtutem, sequitur gaudium, admiratio Qtanta perturbatio, ouae stupor nuricupatur. Ita a Virtute, c animo moderato pomro abest indignatio, ira, Diracundorum perturbatio, quam tirorem dicunt Hinc tot fere gradibus etiam deliderium, cupiditas auaritia, irae utriusque modo antini caecitas de perturbatio ab virture abstitit, de recedunt Atque solo pudore clarius, 3 per se cognoscitur, quid singularis ille, aut cauae superioris, aut pro linquae sublimiores quoque partis auriculae dextrae musculi *asuvis proferais sed in altero, tertioque genere magis patet, qUan
tum turbatam intercepta respiratio, illum pasinum augere, aut Per
805쪽
PE RUBEscΕ IBU g. 8oI per se etiani cordis motum mutare, re rubore, caloreque, quin consequente sudore, faciem, imo totum corpus suffundere valeat. a Nam his omnibus animi adfectuum, eruntque Xemplis de Or- de intelligendum est, quod, pro re nata, celerius, aut fortiuSH-ueatur, aut palpitet; quanquam uniuerse hominum diuersa aetas, temperamentum, consuetudo haud mediocrei in phaenomen varietatem adferant, quatenus adstetibus illi indulgent, lanimi flectantur, vel pertinaces sunt, aut quatenus varii ac consteti, utut graues labores, corporis nixus ab hoc, illoque mortali facilius sustinentur, reliqua Sigillatim, in fletu, nunc superioris venae stii, nunc propinquae etiam partis auriculae spesinus, deinde intercepta respiratio, hinc pulmonum iectoris quassatio, subinde celeriora sortior cordis pulsus conueniunt, ut, facies intensiuis, in diutius rubeat, oculi illacrumentur; quemadmodani ab initio hoc ita se habere coniecimus. Attamen ira incenseram faciena subnigrairi vidimus, 28 sine eo, ut aut loquela plurimum impediretur, aut pectus conuelleretur, nedum, ut fletus, lacrumae hinc consequerentur.Eam quoque ob causam, in subito, vehementi animi adsessu, nunc illius venae, aut auriculae partis, aut demum utrius lue pastat, nunc vero pectoris convulsi, aut cordis vim maiorem. effectum habemus; quin in singulis exei 11plis, singuloruim quoque praeualentium vicissitudines cognoscimus, χXperimur. Nam inter haec, quae ita magnopere variant, sanguis intra pulmones, de uniuerse magis attenuatur, cita eius fluxus augetur; quo fit, ut facilius Hacrumae alio: quin profundantur, Judor, in capitis locis, quin in reliquo co poris ambitu inde erumpat Quare, in timoris, terroris, consternationis exemplis, si quando pectoris diaphragmatis concussibus, cilli auriculae spasmo, quidem ab animo vel perturbato, vel pertinaci resistitur, tum cordis Mauricularum neruis, aliisque, vis infertur, Inter alia Sacrtunatio in adfectu perculsis praepeditur, nec facies rubescit Contra, haec pallet, cum totus homo haud aestuat, sed potius horret, tremit. Itaque, in metu, ti more, tristitia, ubi fluctuat antinus, nec praecipiti veluti motu
adis et 8 Ouid Lib, 3. de Art. Arvat Ora tument ira , nigrescunt sanguine venae Fffs a
806쪽
adfectius eum invadit, tum cordis, dc pectoris, imo Vero auriculae musculi vires debilitantur; facies pallescere obseruatur nisi fortassis fletus misceatur. Nam eo tempore hi musculi vires suas utcunque colligunt, venae stiperioris ostii per vices mutata, violentaque contractio lassicit, ut hac quoque de caussa inconstans faciei sit color, homo imagis fatigetar. Quo ultimo tristitiae Rconsternationis genere niaxime vero in his, qui aliter debiles quoque sunt, vitalis neruorum cordis vis motus porro deprimitur, infringitur hinc horrorem, frigoris sensum, partiumque singularum, totius corporis maiorem imbecillitatem homines ita naale nidfecti sentiunt imo, qua sanguinis pulsum, ea tum non
raro fiunt, quae teipothymiae quoque morbum praecedunt, aut comitantur. Vel una, quae hominem exhilarant, haec animales
spiritus, Tanguinem per se impellunt, 'pulmones, ut in risu adeidit, dilatant, quin, ubi haec liberiore modo, nec anxie, sicut in re tristi fieri solet, nobiliores internos impellendo turbant morus, tum colorem cutis natiuum, d calorem qUOque augent, alia asque ferunt, quae prae feruente animo, aut consternato, stupente, aut potius actuoso dc impetuos obtingunt, magis cum ipso conueniunt. Nam, quae animi fortiorem impetum 4ertiorem indicant, ea quoque cum consternatione subinde iunguntur, aut hanc animi qualemcunque Confusionem interdum praecedunt ut etiam gaudium , tristitia dc metus, tanquam diuersi
adfectus aliquando aequos in perturbatione effectus doceant. 29 L XII. s. s. ii ' Verum, de pectoris diaphragmatis nixu ceteroquin constat:
niYus oh hoc stiloque aluum Xonerari, Vesicam lotio vacuari, partum elidi, foris inter labores, tun pondera mouentur, vel artus vehementius
'hψ ς cui operi adhibentur, spiritum clausa quoque glottide, nunc retineri, nunc fortius per apertam lana explodi, , inter haec omnia hominis faciem, de reliquum corpus saepius rubere, sudare. Quo magis intelligitur, inter ea musculos abdominis, tu resi- saant, mihilo minus per vices cedere. 2 extro scin Notos,
cum a9 Euct ad Herem, Erubuisse , expalluisse, inconstanter locutum esse,
807쪽
eum se collegerunt, aptam librationem corporis praestare, ctruncum, hac anteriore parte, contra dorsalium, d longe late que eXcurrentium carnium vim nimiam defendere, aequilibrium, quocunque corporis ita laborantis positu seruare. Quae, ubi rigido detento, aut prima cedente pectore, sed nihilo ortius depresso diaphragmate, angustiore quoque, vel prorses clausa glottide fiunt, tum sanguis in illis vasis, quae cor, cum pulmonibus & reliquo corpore communia habet , adcumulatur, c ad fortius, saepeque celerius mouendum sese, idem cor incitatur; a vi ex nitierso motu, sanguinis flumine adaucto pariter, atque ab rariore facto cruore, capitis 1cut reliqui corporis arteriae Venaeque tumeant, totius corporis habitus colore tingatur, qui etiam prae pudore erubescenti tun in facie capiteque obuio similis est. Id ita in cursu, adscensione, Testinatione, etiam ni mortalium prae altero facilius adcidit, ut, patente licet glottide, solo pectoris, deinde cordis 3 sanguinis adcelerato motu, color nativus saturetur sub aesta iudore, cruor in corii vasis magis pelluceat. . Attamen de nixu -6tu corporis fortissimo, scilicet, cum breui temporis interuallo, vehementer facies suffundituri sed admodum venae in iugulo capiteque obuia simul tument, equidem coniicere mallem illud auriculae, venae superioris cauae ostium, quod supra descripsimus, tum quoque constringi, moti cordis eskehun, lottide etiam subinde contra sta, ita admodum augeri. Igitur, inter singulares pectoris diaphra νmatis nixus, pasinos, propius ab fletu risu abest, quo aer, pa uis c citissimis istorum concussibus, ex ante dilatato pulmone, per tracheam, lottidemque eliditur, ut Hermann Boerhauen o exposuit. Et ad hoc exemplum illi merito referuntur, quorum facies in cantu clamore praeter modum rubet, superiores venae nument quin etiam alii, qui vehementer Xscreant, alit tussiunt, aut qui oscitant, , qui arduo alio tonatu imum Ventrem intendunt. Nihilo minus, inter corporis grauiores exercitationes, alii, , prae Concitato quoque pes Oris cordisque motu , aestuantes sudant, aliquantum corporis venae intumescant pilicet
808쪽
illatam, aut certe ostium superioris cauae ab constrictioli violenta immune doceat. Alia quo lata Imodo ratione, atque dictu in adisini fuit, si corpus inclinetur, faciem rubor invadit, cum sanguis, pondere quoque suo, in capitis venis illico renititur, digrestagnat nec tamen semper clauso superioris venae cauae ostio igreprimitur; quanquam hoc in magno, c grauiore corporis flexti inclinatione, etiam coarctari, vel maxilne in histrionibus claudi videatur, praesertim , eum illi capiti insistunt; quo magis necessum es , ut ita anguinis, ex caua maiore adcedentis, mox fatalis futura fluctuatio, de incertus impediatur motus. g. XIII. Compara ' In iugulo, si torquibus, aut aliis externis vinculis id constrin-
ψη - py gatur venae quoque tument oc facies sanguine suffunditur ut
crapula, de qualis est suspendio extinguendorum , migret, transmutetur. Rit d Sed hoc vulgare rei exemplum , quod modo proponimUS, resta, tu, gnationis sanguinis, mutati coloris aliorumque phaenomenorum tot fere diuersos modos atque gradus docet, quot in pudore, aliaque de occasione suffusis, neque aptior caussa proferre potest, quam illa ostii venae superioris cauae auriculaeque contractio, quam nos antea explicauimus Nihilo minus faciei, Maliarunt partium ruboris longe diuersa ratio est, cum calor aut frictio, aut externa plura eum quoque excitant. Nam in his rerum eXemplis minores sanguinis viae distenduntur, & extenuantur, ut floridus ipsius color, magis pelluceat. Sed ab liberaliore vini, alius calidioris liquoris potu etiam facies morescit, imo subinde usexcandescit, cum interna, quae diffunditur, caussa sanguinem e pandit, dc arterias venasque dilatat, d calore, a rubicundo colo. re, saltem magis faciem, quam alias externas corporis regiones adficit, ' imbuit Qui color paullatim ita inducitur, neque breui diluitur, neque ad nostrum doctrinae argumentum pertinet; etiamsi subitae, quae in nonnullorum turgia ex crapula capite, tumidi quidem vultus, deinde coloris aucti, c magis diluti vicissitudinestant, fere videantur docere, quod δ carnosum id venae superioris
809쪽
auriculi aque ostiuin in terduinossendatur, ad confractionenitus
Ab iis erebrioribus subiti capitis .facie ruboris causis, nos De subita
ordine doctrinae ad alii sta*ducinIxiro quae praeter naturam sunt, rubore in aliaue fiunt. . Mam. ic ut . perinde a morborum caussis ac si '' 'l'iplia Orpas, Minter Pyur symptomata, fintempestiuo Vel Illioli breuibu,to, subitoque rubore obtunditur . . V in unis id ita sine eo addidit, viso diste vi pulsus respir: tios admosim .ii iubentur in alteris vero, pulsus rix-y quidenti ratione ia Iutatur, i& pectus angitur nec tamen semper sudor consequitur; sive cis se tetrapore hoc phaenomenon ita obueniat, siue praeter id tempus obseruetur. Itaqti ilia inorbis acutis, 3Ι atque chronicis, de perinde in benignis istis, hique malignis, subinde rubor ille particularis sanguinis aestus spectauir; sed ab permanente, a ac plerumque tardius inuadente , de aucto alio, facile distinguitur. Disseruit ab eo Artisularia ερυθηματα, Rah deinde totius corporis rubpr, qui in Iehre scarlatina est, aut cum his coniungittar. Nam, O phpes 9mςNon, de quo nunc agimus, i aliter, aes de istis rubinibus plerumqae constat, cato fit, de quadam nasurae facultate. vitae Iiecessitate dissipatur, ac transit se nec ita ab lax tis in exiguo faciei ambitu vasis 3 oritur cum sanguis eo dedi conabit, is inflammationem subinde parit. Itaque a causta indvb: citun, quaς superi es arterias, venasque i in ampliore corporis itagione S magis , quam inferiora vasa implet, atque distendit 1aec ante protinUS, ' ut semper hoc suo effectu adsutum cor' pus
810쪽
8od R A Rptis pergit, euagatur; hiemadmodum ex illis patet auae nos stupra exposiimiis Attamen in malignis, Macutis aliis febribus, si praeter riseo saltitaris tenapus, , praeter alia signa bona, nillilo minus erilbescentium similis color adpareat, tum vehementer turbatiun N inaequalem sanguinis motum indicat, sed deliriuiti, conuulsionem, vitaeque, quod instat, perieulum denuiiciat aq)Nihilo minus eiusmodi rubores, qui arida cute, de aestuante cor fore eruiΠpunt peiores aliis sunt, qui eum leui sudore in illis fiunt, quorum vitae vires haud nimis Da stae sunt, praedictionem mutanti Verum, uniuerse hic color in febre continua ae sopius prodit, qua scor licii aut hypochondriaci deprehenduntur:
de crebrius, quam in illis febribus, quas antea nominauimus, το so1 ος νουσου σειμαινε 33 crisin differri, aut imperfectam eam futuram esse notat. Nam Ludabilem crisin, quae maiori labore cordis veluti praeparatur, Ac per haemorrhagiam feri selet, non vagus ille, Sc exhibescentium similis color, sed aliquanto magis constans capitis, faciei inibor, una cum aflis signis praecedit, qualem Hippocrates descriptit. 36 Eius vero magis permadnentis ruboris ille delitina sititiis in qui apoplexiam ct epilepsae paroXysmum comitatui', aut praecedit, vel alius, qui ab olupo
Imaiorum cordis vasorum aut ab anet ismate concitatur, in diuturnis morbis enimpit. Nihil minias, in his quoque rerum Xem plis pxaesertim, si multae, ac siibitae, valdeque notabiles aut 1 tr-bri,ibuut ibi cuibi, aut dolitra dilutit, pallidi coloris vicissitudines haheaututa di cos Vtcunque prematur, tuan haec fere superioris. cauae Venae, aut etiam auriculae ostii spasmum fieri probabunt; quem nos antea declarauimuS-3 J Hippocra Praedint 48. Lib. I. in pleuritide et peripneumoniac&Coac. f. 2 4. ' προσωπε ευ- Q s . . O . καὶὰ τὰς γναθους