Propertii aliquot locorum familiaris expositio

3쪽

AUGUSTANAE CONFESSIONIS

BENEFICII LYNCHERIANI

TEMPLO PAVLLINO ACADEMICO

RENOVABITUR

PROCERE UTRIMQUE CIVITATIS DOCTORESQUE

ET CIVES ACADEΜICOS INVITAT

ET OFFICINA BRANIANAΜDCCCXXXV.

5쪽

a amiliaris expositio, sic enim inscripsi hunc libellum, quo sensu dicatur,

non temere quaeret, qui Ve Muretina in Terentium, Catullum Tibullum et Propertium vel qlfiana in Platonis Phaedonem et Ciceronis de natura deorum libros scholia meminerit: sed cur ita inscripserim, paucis explicandum est Tractavi enim ex hiemem proxime superiorem Propertium in scholis embaiarii philologici quae quatenus in interpretandis veterum scriptis versantur, ita solent a me institui, ut non tantum quae prolata sunt ab eo, ad quem munus interpretandi rediit, Primum censere sodales iubeam, deinde ipse aiadita epicri censeam, sed ut subinde etiam de Iocis, qui difficultate aliqua Iaborant, quaestiones moveam, easque dato ad deliberandum tridui quatriduive spatio, disceptandas iuvenibus atque diiudicandas committam. Haec enim Tatio, quae Grammatio um Vetoum απορηματα et λύσεις sed liberalius atque utilius imitatur, una mihi videtur potissima, scholas practicas, quas hodie vocant et tanto opere commendant, sic applicandi ad studia philologica, ut a discreperit ab Oxilitat scholasticarum exercitationum, et examinum fastidia devitent, et academiarum consilio ac dignitati conveniant. Examinum enim in academiis malo auspicatum vocabulum est, ineognitum hac quidem sim fieatione et inauditum veteribus, qui ab ipsa quoque re ingenio et morti bus suis vehementer abhorrebant. . Quapropter Wolfius, quotiescumque novλscholas ordiebηtur, ita praesari solebat, perverse studere eos, qui examinibus Budeant; reete stud τη , qui sibi et vitae. Sunt autem illae, quas dixi, dissucultates fere ex critico genere oriundae ex depravationibus librariorum, quas, quemadmodum Vere iudicavit Ruhnhenius, reperire interdum plus negotii L cessit quam repertas tollere, praesertim ubi mendosa scriptura tolerabilem neque abs re abhorrentem sensum essest. Talia quum satis sit eruditis obiter monstrare in notis, quae typis exscribuntur et emendationes breviter proferrerin scholis practicis lentiore gradu procedendum est, ac saepe Per anfractus qua Tenda via, quae ad verum inveniendum ducere videatur. Ac si verum non

inveneris, tamen, ubi iussa investigandi ratio adhibetur, qua singula momenta

6쪽

diligenter, accurate et Perspicue ponderantur, ad eamque velut amussim do.ctorum coniecturae et interpretationes eriguntur satis valet haec πραξις ad consequendum id, quod volumus, ut impellantur exacuanturque ingenia adolescentium, factique in studiis progressus explorentur. Mamm igitur exercitationum, quas in scholis agitavimus Qiquot specimina Proponere hoc libello, quo scholarum nostrarum ratio intelligatur, ita temporibus consentaneum existimavi. Lib. I. EI. IV. Argumentum huius carminis bene declaravit Praeceptor quondam meus In sino a Portensi, de iuvenilibus studiis meis unus omnium optime meritus, Frid. Gotti Barthius: Propertius ait Bassum obiurgat, quod se a Cynthiae amore conetur abducere simul Bum aneum hunc esse conatum monet propraesummas Cynthiae virtutes, quibus ei nulla fit similis. In his virtutibus primum formam Puellae, deinde maiora quaedam recenset.

mee sed forma mei pars est extrema furorisu

Sunt maiora, quibus, Basse, perire iuvat. Ingenuus o LOAE, et uisis decus artihus, e quae Gaudia sub tacita dueere veste libet. Parti aere a furoris h. e. ultimae ideoque minimae vehementis am xis. quam in forma dicit positam esse, apertum est opponi maiora, quibus Rem ire adeo iuvet. In his autem enumerat ingenuum colorem. Sed is minor potius forma censendus est, nisi ad ipsam formam pertinet. Ac pertinet haud dubie Nam paullo ante V. 7 Propertius ex forano temporis aetate exempla puellarum, quae omnino ob pulcritudinem essent celebratae, sic attulerat, ut e Iorem a forma non distingueret. Accedit, quod Olor h. l. non satis congruit deeor multis artibus quaesito. Etenim artes, quas in Cynthia sua, ab uti bi avo II, 3, o Prognata verum puellae ingenum nomen Hosiae fusisse vel res testantur Poeta laudat, ars eaneandi simulque ea inis pangendi I, a, 7. Coll. I, I, 9 et 3 19--aa , iucunde et eum gratiaesoquendi I, , a ,s, salaamri II, 3, 17), mendi I. 3, 4a . artes igitur illae, quas ipsa Venus quasque m ne a robare dicuntur I a, M. decus ficiebant, quod sane forma maius esset, et cui color parum apte adiungeretur. Non recte Lachmannus post Ben

Iesum ad Horat. IV d. 13, 17 comparavit Terentianum illud Eunucium,

7쪽

3, M puid tu istare Nova figura oris Hyae. COIO verus, eo Rus solidum e succi remum. Quo in loco color nec distinguitur a forma, neque ei anteponitur, sed tamquam species generi, subiicitur. Quamobrem scribe

dum puto: digenuus canon e multis decus areἱbus cet.

eodem sensu, quo Propertius verum calarem dixit ΙΙΙ, , se mirum veri dantur mihi signa ea loris: Nam in amore gravi femina uua dolet. Ita alorem etiam alibi simpliciter posuit de amore I, 1a, 17. Π, 15, 35. Ingenuum amorem, sed alio sensu, dixit Horatius 1 d. 7 16. Lib. I. Eleg. V. obiurgatur hoc carmine Gallus, qui sive invidia et emesatione ductus,

sive ut Propertium calumniaretur, Cynthiae amorem appetebat, cui ferendo, Propter mores puellae, sat cognitos Poetae, ne Par quidem erat Solebat enim illa exacuere superbia et exacerbare amorem. Quae sententia ipso carminis

initio expressa est:

Invide, tu eandem Oee eompesce mores , Et sine nos ursu, quo sumus, ire Pares.

id tibi is, insane meos sentire furores PInfelix, properas ultima nosse mala, Et miser ignotos vestigi ferre Per ignes, Ee bibere e tot eoaeie Thessalis. Non es, illa ,agis milis, eouata, puellissmouiter irasei non solet illa TIBI.

meos amores V. 3 recte explicant vehementes amoris cruciatus, quos ego

sentio, ut I, 6, a nostros abores, et apud Callimachum epigr. XXXII, EI ά σε αιριωτ υμιος εχει quod alaenarius illustravit in Callimachei p. s. Sed Lachmannus nuper rediit ad Hemsterhusii correctionem et ar n sentire furores, iram Cynthiae significari ratus. Iam si Ioquendi usum spectamus, τω nomen meae simpliciter si poni nemo dubitet, ut tu ap. Horat. I Od. 35,na. τη ἐμὴ Aristaenet. I, I p. 6 at furoris vocabulum solemne est Propertio de Vehementi amore, ut L 13, o. I, 4, II, numquam ab eo dictum de ira.

8쪽

εin sententim respicimus, Non videtur poeta tam intubave euige cum -Cyris thia sua, docta moribusquη culta et venusta puella, et u furores obiicexe quos cum It is malis et Thessalicis adeo tomicis compararet. Quae quidem omnia quam bene cadant in amoris aerumnas et cruciatus, quos ipse sentire nemo non videt. Et oncinunt, quae auu post V. 1. a leguntur: NM iam paIlorem totiens mirabere nostrum, Aue cur sim tot cO Ore nullus ego. His argumentis, pro vulgata lectione allatis, facile cedit illud, quo Lachmannus eam impugnavit. Nam quae de suis furorinus poeta dixisse censeatur, ea locum ait siue habitura, si post versum Gegerentur. Ibi enim de euris et miseriis amoris dicit nunc ex Lachmanni sententia de ira puellae unde illae enascantur. Sed quum miserias toties sensisset furore correptus poeta, naturae convenienter secit quod eas prius, quam illarum caussam, commemoravita n his autem non ita facere licet, ut in dialecticum quemdam ordinem poetarum

carmina cogamus.

Sed de ira puellae quae poeta addit . , ut Gallum a proposito deterreret, vix recte se habent molliter irasci non sole illa tibi. Sic omnes codices. At Gallus nondum expertus erat amowm Cynthiae cavere sibi a superba illius ira poeta eum iubet. Quapropter non IOι et, tibi inepte positum est. Praestaret:

Molliter irasci non sole illa mihi rid quod Gallo aemulo assirmare Propertius poterat, suo graviter edoctus exemplo. Quod quum acute vidisset Scaliger, correctorem nescio quem codicis iaciani sequutus, reposuit -- molliter irasci non fetet illa tibi, referens ad futurun tempus, quod de praeterito ac Praesente dici non poterat. Et persuasit hanc correctionem Brouishufio, Vulpio, murmanno, qui certatim eam receperunt Passeratius autem tibi 'redundare παρελκειν vel ad ornatum poni censebat quam rationem, alienam ab hoc Ioco, miror tiam Barthi e Germanico interpretiis ossi nostro, Placuisse Lachmannus ingeniose emendavit ac more suo etiam in textum admisit: -Iliter irasci non soleis illa: time. Nobis lenior videtur et ad mores puellae universe notandos accommodatiox

haec correctior

Molliter irasci non sola tuo νιψε.

9쪽

Ilae universe dicta mox apto transfert ad Gallam rQuod si forte tuis non e contraris Oeis, At tibi curarum millia viant dabies Hanc enim veram esse lectionem, non quam alii probarunt, ius - nostris vel fris, dubitari non potest Pulcre tum congruunt quae sequuntur:

Non ibi iam somnos, non illa relinque Ocellos: Illa feros animis alligae una viros. Sed quid hoc est ocellos non relinquee Nam de puella, quae irata unguibus petat et radat oculos amatoris, quis intelligat Videtur tamen ita inteu

Mamer Omerotetigem me binde ins Iota se allain. Alii explicant: ,noctumam tibi quietem adimet, oculosque ipsos vigiliis et Ia- crimis tibi corrumpet. Sed non relinquere oculos neutiquam est corrum ere: nec quicquam additum est, quod vigilias et Iacrimas suppIere nos iubeat. Aliis interpretantur: ,Denunciat poeta aemulo stabit semper tibi Cynthia ante oculos, nec te relinquet, tam irata, quam votis tuis non contraria, sive somnum captes, sive vigiles Per ocellos vigilantem de die indicat, ut per somnos do Inientem. At quis umquam hoc sensu dixit oculos non relinquere Aut quia somno opposuit oculos, ut vigilantem significaret Frustra proferunt locos. dicendi ratione prorsus diversos, Velut IV, 2, 143 et Iulius arbitrio noctem lueemque videbis,

aut I, 3, 44

Sis dies seu Oae venerit, illa mea est. Ne hoc urgeam, quod aemulo, quem poeta pauIIo ante invidi v. a , insanio. miseri V. 5 nominibus notarat, cuius voces molinas compesci volu Tat V. I), nunc repente Iando Vocabulo Ocelli tribuuntur. Quod vocabulum puellae Potius conveniebat, ut I, I, I. Itaque scribendum arbitror: Non tibi iam somnos nox ulla relinquee ocellis Illα feros animis alligat una viros. Nox somnum non assere, quae tota insomnis Peragitur somnum non

10쪽

linquit, ubi ne decedente quidem nocte sopor fessum occupat. Nec temere, optinor, ocelli puellae et virorum feri animi sibi opponuntur. Probabilio certe videtur coniectura iis, quae adhuc in medium allatae sunt Nam quod coniecerunt, Non tibi iam somnos irae relinque OeesIis,

aut .

Non tibi iam somnus noctu inelinabit Ocellos, utrumque, etiam Gallo Oeelios non invideamus tamen, cui recte iudicavit Burmannus, a vestigiis receptae lectionis nimium recedit. Sed mittamus haec levia, ut gravem proludendi haec occasionem commemoremus. Quamquam eam in ipsa fronte Iibeui iam indicavimus. Nam quum ursus solemnia instent, ex instituto Lyncheriano in memoriam Augustanae Consepsonis rite peragenda iterum nobis in Publicum producendus est vix arissimus et doctissimus, CAROLV LUDOVIco VILIBALDU GRIΜΜIVs, Mnensis, Phil sophiae Doctor et Theologiae Baccalaureus idem me, quem ante hoc ipsum biennium, quum beneficii Lyncheriani legi orator satisfaceret, eadem in caussa commendavimus. Coepit ille ex hoc tempore tum scriptis in lucem editis ita inclarescere, tum scholis habendis de academia nostra tam bene mereri, ut nova iam non indigeat commendatione, qui in exsequendo eo, quod Lyncherus instituit, sua sibi virtute et Iaude audientiam facturus sit. Itaque moris magis et ossicii quam necessitatis caussa hoc agimus, ut Voa, PRORRcTOR A -ΜΙ-

et quicumque rebus academicis adestis ac Lavetis, ad orationem audiendam invitemus, qua GRImmos, prorogati sibi memor beneficii, de Dannis taupitii in Derorum Christianorem instaurationem meritis die xxx Μasi hora x intemplo Paullino exponet. Haud vulguris est dicendi materies, scite deIecta ab eo, qui theologiae studium cum litterarum antiquarum elegantia semper .co iunxit a quo quum digna cultis auribus exspectanda sit argumenti compositio.

tractatio, eloquutio, ne Vos quidem committetis, HVI NIssIm CommILITONE

ut soli parietes templi audisse oratorem dicantur.