Aromatum, et simplicium aliquot medicamentorum apud Indos nascentium ...

131쪽

forment, amuli isti simul compacti non inepte pedem ci lumbinasoualis eariam est quae pedes hirsutosseu rata dica, pium tos habet referre videntur, nullo tamen singulari odore aut sapore praedita sum Eius Ammiin alterius Amo dis icones hic subiunximus.

Quaenam nobis sint plantae exqueterat Merir, plane ignoror nec quid haec vocabula tignificent,quisquam indicare potuit.

De Calam aromatico. CAP. XXo. o, minor est controuersia inter recentiore redicra Disiputario de

de Calamo ct coro Volant enim nonnulli Calamum H ς0 'F-ficinarum esse scorum 'eterum: Ali, malum Galangam, esse Acorum Eam ob causam di scile est in tanta opinim*rarietate quidamistatum. Ego tamen mi M pi I ni i

132쪽

Calamus Q L M, s aromaticus quo oscinae in Lusitan tuntur aromaticum voco non odoramm, ut pleriq&ya',

quandoqridem aromat orem non ignificat, sed quod vulgo roguam vocat, neque etiam Calamam odorarum io, sed uncum tantaxat idem est cum eo qua his in India magno est in usu cum viris, tum mulierib ct mentis. Vo- , 2. I caturis in Gu nate, Vaa .rn Decan, Bachmin Malabar,rim guo' e Vagabu in Malayo, Dirimguo in Persia, egeresine ciό' uncam, quae est regio marrrima, Vaticam Arabibis

est Aldi a voelint. Idem aurem sonat a sab quod

Calannis , ct Aldirira ex aromatibus mam Dirire idem quod nobis aroma est. Quoniam pero Malso incois tim ν- sum ab Arabibus,qui ex Corasone erant,dissicerunt, idcir- ίorrupto nomine Dirim guo ocarunt. SERI TvR per Unistersam Indiam plurimus vero in

Gua ararae ct Balaguate. His etiam Goze ubi multus etiae flvsu in hortissatua prouenit, se perpaucin. U E R non est dor aris, nisi e terra auu ω:quanuo, vinearior est, tun o mihi paci toris tetrior G14 ris videtur, tamets aliud entia Ruellius lib. l. V. 1 8. Convehitur ad meritima, quoniam qui istic napirar, non suscit Oui ex Balaguate adfertur,ad Occidete mittitur. ealarii Hies. TAM T MI AR I selinvsus est mulieribviis uteria sfectibi, ct neruora doloribus. Sed maxime expeti r e- me a mutimedicis tantusium enita, additis allias, ammi quod est Canesinam rusticum' salis momento, butyro is saccharo, iumentis aduersias rigora mane exhibent, vo

133쪽

' L a m I. IIIC UT E R V, quoniam Hippocrates ct Galenu bis Calamus, imp. med Indicum hunc Calamum unguelitam iapellant, Plutarchis ver Calamum Arabicum, Cin e bicus. bius Cespus Calamum Alexandrinum videtur etiam extra Indiam nasci. E si, ut veritatem elicerem sciscitatrusum a multis rasone incolis o Arabibin,qui huc venales equos aia cunt, si apud eos nasceretur Calamin litem an esset eis cognitru taliterentur: Negarunt omnes apias inueniri, nisi ab Indis aduectum mercimonii gratia, probe, sibiis gnitim,utpote cluas pluriminapud eos esset UM. Nonsa lantur tamen,qui Arabicum vocat, nam ex India in arsebiam defertur 9 inde in alias regiones neque qui Alexari. inum appellant,quoniam hin Alexandria deinde Baruo Tripolim Syria desertur. 'm autem anar in lib. g. p. I. dicis in Pann nias vidisse adeo recentem, tino longe petitia videretur,

feri potest prostatur: at si videritJatumsorte instorta autfctisi vidit utpleranssatum Gingiber nocitur. Sed

illud certissmum est, hinc avehi Calamum in eas regiones. I s vero quo utimur,radix non est usita etenim est,a calam, rix sed ipsivi Calami cum aliquantula interdum radicis in I parte ragmentum. Hallucinantur ergo qm nihil nisi radicem, oescribunt confirmandaseasententia causa qua contendunt hunc Calamum Acorum esse. Neque quod in Calam Ustongiosum fauescente colore, asiquam re mile est Aranearum telis, visasopularum stacen lib. 2.cap. Isi. Serapio ib mp. cap. 2o3. quοι Graecuct Latinis hac melius nosse oportebar. Cluam vi quod Calamus Acorum missi necetia Galangi, satis ex Avicenna ct Serapione probaripotest,

134쪽

borat, ut discutis, oris itum commodat.Galangah o Calamin meditamenta sium in hac regione ab ini--Α ti pieta rio cog mirabis in Occideo sebi holito. eum. yo 'o tamen per uo A ritico Calamum substitine, sed maiori quantitare, quod non adeo ex laetat

Nostrarum o ieinartim Calamus longe alius est ab eo quem hoc capite satis obscure describit noster Auctor qtaipve cuius Calamus le- grrimus Ideatur a verericius descriptus Noster vero nihil nisi radixeIt, cum aliquamula interdum liorum particula. Cui cum omnes notae coro a vereribus adstrint pulcherrimete convenant, Manardioc alὸ cum Lenr- 'Iam Inprohare non possum, Qui Acorum leoitima esse Oiunt. Αatercurari nos ex Tartaria caituania neenonin in Po

136쪽

. 'LUDasi arepos multὸplura armata, ma-am1 quantitate, O minin adulterata ad nos adferri, vi simhemi, quam antiquitiu*bat quod nunc tisicario-terum tempore uerunt. I, eorum numero Nardum repono,qua Mitima semne monio ad nos importat , licet interdum uia marishu reflibi astitositam contrahat,aut Osuaveoletiam illam amittat,qua mitis praedita erat. os autem ardus incola nam Graecum Latinum nomen norum est Cali Ecara Avicennebb. 2. cap. 6 6 ct omnibu huim tepeytatis Arabibis cem bul,

quod est spica, ct cembul indi, id est,uica Indica ceu γ

ratione,quam nos Dicam Celticam vocamus,illi cestibal rumi appetant. uod autem corrupte ait si Syl

ricus cap. 6 o. Simibeto Sumbes protulerit , mirum non est, cum is linguam Arabicam ignorarit: nisi muinuste Mepaularim Grupta fui se vocabula.. TI' nascitur Nardus in Maniam Chiror prouinciis, Regnis Dedi Bengala, ct Decan vicinis, iuxta M. Gangem,quem incola Ganga appestant, sacrosanctum existimant,ita ut morituri regni Bregati incola hos sumine mergibe iubeant,sitapedibus duntaxat. Sunt in eo

sumine certa idoloru dei ra,ad quoruetustum cateruatimo laut Mercatores e Gurarate O regno Deca,magna

donaria in hac idola confer l, inde redeuntessanctificari,n ipsi ibi persuadent,imo potius a caco mone obsies. Natat unlaum non uni diuersa Narcigenera sed pnicum duntaxat mihi notu estgentu, Uscilicet quod ex his me--atis locis adferri diximin Prouenit quidem in te quodam

137쪽

dum . qui adteraparte Orientemstem Amra Occidotem, ad quem lucet occidentem ita est Syria multu mgionibus ab India disicreta. Sed tam multu aliis eis regionis urissata pr emt,non acile emmdonte nascitur. - Nardus f eaque νυ praestantior est iacra: Dicamae baberata altera es Izz

mulio longiorem pia

C. Raa radix est, spargens ivrasorum breuem vim

gulastu caulem circiter trespasmos logum, cumgi Omin, ath alias insever virgula multio breuiores insummar dicesto producuntur item aliaper virgulas. Hi enim modo pencitur in Camsayere, Asinare o Gogua, aliis. portubus marinis,unde mercatores Arabes le petat: pori am tamen partem ab indigenis absumiferam. INVEN1 Tu interdum sordida est pulverulenta, Nardus socii, visisti ruptanta inpossinenn redactis. Emitur tame ab iis Mquos dixi mercatoribus,re eopuluere man 'eluere intelligo. Hiam nica Vardo quae iuxta Gangem oritur,quam1 in occidentem exportant ptuntur medici cum Indici tum Turci, Perseo Arabes. Nam quod ex ingentiprecio quo antiquitas teste Pumio lib. I r. cap. I 2. emebatur,inferre

solam , nostram Nardum non es legitimam, obiectionimesatis rupondis arbitror, sisn dixi India nunc magis apertas ct cognitas esse, quam tempore Punjfuerint, ct ipsa aromata maiori copia ad nos adferri. C E TAE R v fabidosium omnino iudico quodAndreus

Nardi sum apsd Indos es periculo Mn,quonia ex eoat veneni quoddam genus mortiferum,quod no Oobaustu, sed etiam cuti insudoribus in 'ersum bonanem issicoti μια iis toxicum Pisum vocari. Νam cum multis in India diisuri. annis sedicinam exercuerim, o non modo Perstru έum omni generu medici oraticu sed etiam Rotus

138쪽

13 AROMATUM H Is T. Princi busfamiliari fuerim nunquam tamm hoc Pisium ridere mihi contigit,aure nomen audire.

IDmin quod Sepulae a Sineeliis attach avsti Mes vro, quod exSatiguam adfertur, celiserrimo regni Bengalaportuo Emporio adfluui Ganget ostia.

139쪽

Cum superiore Aprili Anine lae essem, inter aliquot Nares Celticae fasciculos plantulas quasdam inueni. quae ad amussisn aiarabat eum D scoridis Hirculo, quem libro primo de re medica cap 7. de mireae .

stribit, eoQuem dum Celticam adulterari refert. Nam planmlaere Nardo Celticae similis candidior tamen,& veluta ex viridi cmcrca, i necauliculo minoribus breuiormbusque foliis, villosa admodum lectandum radicem dc nigricans nulla odoris iucunditate. Folia praemancinullam aromaticum saporem reddunt, sed lania dc viscida sunt cum Nardi Celticae sella d calida sint cum alicua tamen adstrictione ac odore saporeque iucunda . Cum igitur hoc capite noster Auctor de Nardo ex proseo agat, facere non potui,qain Hirculi merciaruilem, eiusque hic iconem iubiicerem,quam nemo hactenus exhibvit.

IV N C a odoratis in met cate latitate Arabia prouincis maximas equentia ct abundantia nastitur,ve ruri in Hi stantagnanim vulgare quo pasco rammasta.

Hi i uri grammis nomina Graeca ct Latina nota sunt. Ab incolis autem Sachbar vocatur a nonnulls vero sachbar. haxis cachule id est herba istoria,auristionibu idonea: aes; ieitauitatametsi non negem aliis etiam nominibus apud grabes infligniri Νam Avicennalib. 2.cap.)98 eum ad adita Se' arae. rapio cap I9. adher avestam quo equuturo-nes grabici ct Perfici medici hic agentes: orem vero vocat FO ea. Nam quod struatum, cap. I 2. adcli. GOadlhecarum

vocarisiribit, nuptabunt vocabula, Persis,qui adia diam V1 prouincias pertingunt, Alas, quod herbam'igni La

scar, vocaris, quo nomineper excedentiam appentipotest. Apud Indos peculiare nomen non esisertim , sed herba Herba Maac Maet caten is appellatur. Sunt quipaleam de Mech nun L. 4 Me cupent me desunt qui astum Camelorum vocet,necim si

mervo: 1ed tamen meu non sunt m adeo irequentes, libe-.vibocgramen cum ribin omnino depassere possint. Sed sunt ibi e multi asini, muli, Mes, quos Arabicos vocamtu, boues. capractoues, qua nullum abia pabulam norarit quam hanc herbam'egramen.

140쪽

Insula Diu. Nabathaea.

Umpo in. axima tante coptapersasciculos colligatum re nauibis adsumunt equari mercatores, vi equis substemnor,ne ei coetis trina pedore ossendamur. Namsi infimaduerit,recentemseu munt, ct madidum in mare absi unt. Sed nauta fusticuis aliquot secum a ueheresolem, quos deinde in India vendunt. Memini in influti Diu , ut emisse multos Iunci fasticulos quos In Lusitaniam ei inuti aromatibus mirrerem:n tam tamensorem videre consigit Sed nec aliquo inpretio ab inίolis habetur,cum gen0trudis offluestris. NvLLus est huiu ν μου apud Utius regionis incolas: sed nos taxato Medici Arabeso Perse, eo utimur. Ipsi indigenaeost Ossa iumenta lauant. Num adductorum qui rivi meminerunt, scriptio

nes veniamin.

Diosco RIDE libr. I cap. I, laudati mam ex Nabatha proximum Arabicum, quem aliqui Babylbum cam, pessimum ex Astica adferri ribit Horis,culino rum, dicit, esse usum.Eugendum eum qui manibus consticarus roseo orem emittit. Scio in iis quassupra enumerauiprouinciis, qua Arabiae nomine comprehenduntur,prouenire. an Pero in Nabath gignatur qua a Nabaioch Ismariis nepote den minata,prouincia est Arabiae Iudaeae contermi diligenter percontatussum a medicis qui in Hierusalem, Gallis,alibi rimis ρ'vinciis versati erat: Sed illi restonderunt,eu

quo istic teretur,ex atro aduehi. Inter gati ero an in Cairona ceratur,an aure ex Mazcate adferretur: ignora- resedixerat, quonia medicamera interduignota manereto indigenari; negligentia. Qua cum audire inquirere non

taluinum Bubi me nasseretur, tametsi eri possepute. C, Maero Dioscorides Astic um improbet,non opor-

et nos