장음표시 사용
111쪽
A POLITICvs. 77uo Principi prius successius, qui sequuntri iuramentum praestare debenr. CCLVII. Prudentisin cordati est Senatoris aulici, inhs,quae ad Rempublicam pertinent,non Vti consilio nisi suo vel cum periculo offensionis. CCLVIII. Experientia cognitum est ob nimium studium prouelaendi amicos ad dignitate: ossicia quosdam aulicos res proprias turbase evertisse,sugiant ita que tales promotiones , caeci qui non vident. Princeps potest tum vicarii Principis Nehemias promouebat consanguineos.
CCI IX. Aulicus impediat, ne inconsilium grauis morum negotiorum sanguine iuncti simul adhibea tur. Vnde olim Patriae suae administrationemini admittebatur. In quo ius commune secutus cst Pliilippus Pulcheri Carolus V. Qui negligunt, Valde circumscribuntur.
CCLX. Bonus vir aulicus semper c xilium voluntarium libentius voluit Ciscipere , quam quicquam contra mortui Principis ordinationem ante voto comprobatam
Si respicias vulgi&auari naturam, in tranquillo non eris ad veritatem S virtutem,si te composueris. Vbique portum quietem habebis. CCLXI. Cum aemuli tui aut socordia senescunt aut per libidines pessumdantur, tunc arices optima tibi astertur occasio res tuas prouehendi , illis citra proximi in commodum resistendi. CCLXII. Inaulis ad iniusta facinora exequenda semper obtentui sumuntur iustae causae,ut hoc colore, alii populiae tua facta comprobent , an laesa sit Respubl. non solent argumentis probari, sed inanisecta statim damna
extare Reipub. licere. - CCLXIII. Ab
112쪽
CCLXI Improbi aulici ad vanitatem compositi suggerunti rincipibus , ut hostes , quos alia ratione totilere non possunt nuptiis propinquorum alliciant , csic subdola assinitate euertantamenen massidum btabiis eorum nuptiis dolosis implicabat Saul Dauidem filiam Michol. ipsi in matrimonium colloCans. CCLXV. Artificiosa species exprobrandi vitia alicui est in aulis , cum quasi cum eXcuses, loqueris quem corrigiS.C CI XVI. Aulicus neminem lingua,nisi necessitas Reipub exiget, ardere debet. Vt enim inhumanumproximum laedere est indignissimum sic laedere clam turpissi mum , laedere palam impudentissimum apud Reges Principes iniquissimum, plane impium periculosissi.
mum tamen cito mouetur ista iniuria,raeit se videre
dignum ea: nisi sit enormis. CCLXVII. Quanto plus aulicus nititur in sermone, ut sensus penitius abdat, tanto magis in incertum, ambiguum implicatur. CCLXVIII. Quando prudens aulicus cognoscit, ein offensionem Principis inaduertenter incidisse, nil moretur eum quoquo modo lenire: recondunt enim alteoCfensas Principes , quas suo tempore multo grauis expromunt, quandoque iniuste. CCLXIX. Irae implacabilis aulicae est,ut verba omittatat tempus&occasionem grauiter laedendi expectet vina dictamq; signet silentio. Sunt quoq; auli Hemorrhoide Syco hantae qui iniussus dominorum cupiditatibus adu tantur quoru veneno accensi principes flammas odii si
cipiunt fiunt cruenti,&furenter crudeles.
113쪽
CC L X X. Preces Princi s assinium, v xoris, ma-rris, sororis , liae&earum personarum , quae in magno pretio sunt , plurimum efficaciae apud ipsum sena petr habent ideo prudens aulicus earum Patrocinium gratiam honestis meritis quaerat Sciebat David lonatham obstri
quem velis aulices, id nulla ratione melius assequi poteris, quam illi tecum commune periculum ostendendo. CCLXXII. Aulici sub obtentu consulendi Principe possunt frustrari illos, quibus cum agunto incutiens viambe ilicis negotiis etiam trita. CCLXXIII Aulicus qui sibi odium inuidiam haberi videt propter fauorem Principis,caueat aemulos odia
CCLXXIV. Simultates inter aulicos exortae bene sunt obseruandae, ne,dum uni parti adhaeres offendas alte
CCLXXV. Non multa notempore sunt petenda, ne Princeps ea concedere gravetur aulicori quamobrem vel tales fugiunt vel illis imponunt,ne petant. CCLXXVI. Cum lex sit Historiae, ut Veritas ante Oculos habeatur, gratia atque odiis posthabitis,melius est, Historicum&Politicum aulicum , si non fert ratio temporum, ab historia scribenda abstinere, quam eam turputer mentiendo&adulando , quod plerosque factitasse Flauius Vopiscus scripsit, maculare. Rci publicae enimin-torest, ne quid omnino, nisi quod sit compertum exploratum,in Ducem exeat cadauer ac vivum animal vendatur. Reos omnes historicos facere possumus:at vero
CCI X X VII. Aulicus parum fidei tribuat pleris
que concionibus funebribus , quas passim diuulgant, tum
114쪽
buant : Et citius corniculas in Africa quam aliquid Q-lida veritatis in iis repereris uniantur arque Omnes publica Imperii Constitutiones: Si aulaeus vult bonas horas perdere potius legat clando furiose, Don Qui Xote dela Mancha, Amadiscum , cuius libros tamen flammis tradendis aut in Siciliam deportandos putabat Della Noue Nin illis contineri nugas, ineptias, corruptelas,pestes existimat Lipsius. CCLXXVIII Fugiat quoque curiositatem in nouis
conquirendis, quae Reipub. non conducunt, lucrorum le
CCLXXIX. Aulicus itaque omnes historias depriuatis iudiciis scriptas, vel incertitudine mendosiores factas reiiciat, ac ligat eorum, qui vel ipsi praefuerunt rebus,vel cum iis qui gesserunt vel familiariter vel domestice vi
Quis enim reliquis non praeferret Thuci fidem,Polybium, Dionem,Tacitum, Salustium, Cominaeum, Guicci-ardinEm , Monachis, hominibus de schola, de ambone nugas vendentibus. Aulici Consiliarii: ipsit Assueri conscribebant Historias:& nostri exemplo Nehemiae facere debent,tum Cuspiniani, ominari,Thuani. Achilles plus ne
fecit quam placuit stylo Homeri.
CCLXXX. Ars haec est aliquorum, qui maxime aliquid cupiunt , ut speciem recusantium induant, quo enixius rogetur id suscipere.quod flagrantissime cupiunt aulico more,&frequent , quod est αμ dii adest accisi are de accismus ficta recusatio dicitur Noui precibus, muneri bus aliquot legationem obtinentes,praetendisse coactos iter suscepisse.
115쪽
manibus pedibusq; laborant, ut iter cum princie ingredi queant eo consecti, conqueruntur multas molestias, multa negotia oneri fuisse, Vestes consum pras, equos perditos. Fuge illos, quibus hoc unicum studium, verba dare, ut caute pollini, pugnare dolose, insidiasq; per tertium facere, ingerunt se non tantum ostentando, sed emendo. Nou mus: O sordidi amatores nugarum, o capace scele
CCLXXXII. Nunquam successor in osticio aulico
intermittat solita muniat, Nam eo non obseruato, serui&subditi alcituunt, , Politicus conicinnitur in aula. CCLXXX lil. Initia omnium Principatuum gratiarum ni plena, Z qui nondum confirmatus est in solio omnium animos demereri soler, nihil alicui legado, quod in aulis malitiose obseruant, rei familiari operam dantes: imi a b au ici.
CGLXXX l V. Imperiti sunt,qui improbant inpolitico aulico dein il te eloquentiam. Omnes enim VergPol tico: milites memoria repetamus, inueniemus praecipuos fuisse eloquent: ssimos. Norunt enim x Aristotele Eloquentiam cile vita gubernatricem coniunct4m cumili sentia. Ab rciant ergo aulici falsam de ea re opinionem,&quanta sit vis Eloquentiae considerent tum in aula nullam sapientiam in pretio cis nisi que pompam,imo quan- .do ille impudentiam habet Oniale illa enim versuti impro 'rudentia colit. Multo melius est duobus imperfect si ust citatemhab res an tam, quam eloquentiam peccatri
CCLXXXV. In aulis caepe quod preces non possunt in lite componenda, minae operantur in principum mini nistris: sed minas verbo Dei propositas ne negligat suadeo. CCLXXXVI Populit multitudinis furornem in ,
116쪽
81 EBER HARDIA VEI HEquamuis illustri&claro aulico p icit, Epius in eos, quia uilioritate pollent,accenditur. Cede uaque furori.
CCLXXXVII. Ad magna facinora pcrpetranda
nunquam non tenebrae noctis deliguntur ab aulicis&mi ilibus P identer itaque Homerus Od Cri monebat: Noctino dea dum. Noctem. ei aim peccatis 5 fraudibus nubem ob ciuia AS ianaen frustra. P fui. Us. U.
CCLXXXVIII Aulici ad sedandos tumultus aptis sirini sunt ipsi, qui bonis artibus grati in vulgus sunt qai quidem semper rari, diligenter itaque ex aulicis eligendi. Facile quoque es vilem plebeculam&indoci am conciOnem linguae volubilitate decipere, quae quicquid non in telligit,admiraturi CCLXXXVIII Aulicus, qui vult compescere editionem is quam celerrime, iuste tamen tollat e medio capita eius, quidem prompto ingenio ad asperiora CCXC. Aulicus, qui populi studium finorem
possidere desideratos ante omnia ingenium ciuile S co initatem praeses erre debet, non tamen affectatam. b. lon infeliciter obseruauit. CCXCL Muliebres dissensiones stupe inter maritos se proximos accedunt Galienant, negligat itaque aulicus muliebres altercationcs.
CCXCIL Muliebres aulicae non semper probae
Malarum foemina, cum artes sunt, doli, fraudes, 'enefica, mala med amenta. Liuia :rum suum nonne interfecit nonne&ahis Fornicationum Joenociniorum historiis, facetiis, atrii leniri non sunt incitandoe.
117쪽
AvLicvs POLITICV s. 3CCXC L sanauis, Homero testes, pauci filij patribus similes sint tamen non raro euenit, ut clarissimis parentibus geniti, magno spiritus quasi hereditari ge
CIV. Aulici boni nouerunt Vs is contra Macchiauellum, ostendit, priuatas scbditorum discordias, nisi continua Principis vigilantia extinguantur,ipsi Z Rci publicae exitium pal Cre.
CCXCV. Haud dubie quando sunt res commotae,
habetur potior is, qui audacia est magis promptus in au te: cit vegetum cor, simul atque inicultas Audacia hora sta, ex sententia Homeri, Vitum decet. Timor, pudor ac verecundia, aulico peregrino, S Mendico non
CCXCVL Cum tria sint vincula, qua homines Imile faciendo deterreant, Relisio, P. ador 5 Poena: hi mum quod legibus imponitur,urnatus cst coeteris duobus,
CCCXVII. Circumspecte laboret aut tiam morum Principis, cui inseruit, adquirat S Princeps talem obseraet,eique neri dat omnia acta Princip; robanti Sed ipse arcana prCmat.
CCXCVIII. In aula, cuius facta discordant verbis, ei nunquam fidas iuranti quod enim loquitur, id semper sapiens debet agere, inquit Seneca Verum enim illud: Subae, is actas dicere,idesi,quo es necesse Nec quae actas,dicere, ortis aut modi e si erubescunt actis de cientibus. CCXCIX. Coercendi sunt aulici, etsi concio nato res sint, qui virosa foeminas procacibus scriptis 5 verbis ignominios distam ant.
118쪽
8 EBER HARDIA VEI HECCC. Viriliter agit ille, quioninibus in foedum serui ilum& deformem pestilentem l adulationem, meretricem aulicam, lapsis, virtute, constitati a solus aduersatur, iniquo aulicorum iudicio peruersa opinioni Ethai peregrinus Dauidem invita&morte sequi volebat. Nouem
et bisunt CCCl. rvamuis obtrectatio S liuor in aulis pronis
auribus accipiunturis calumniis omnes congressus conuiuia colloquia scatent, foetent, tamen viriliter au licus ille agat, neque moueatur Gladiatores ars tuetur, ira denudat ma cule tamen retundat.
CCCII. Quae cum aliqua perturbatione in aulis fiant, ea nec constanter fieri possunt, nec iis qui adsunt probari
prudentibus non tamen ea de quibus leges non cXtant Omnia adam assim sunt reuocanda Legimus Ciceronem Catoni succensere splitum, quod cum corruptissimo seculo viveret, in sententiis dicendis adeo seuerus esset: ac si in Platonis Repub. ver arctur. Errat in aula qui perfectionem quaerit. Et qui cum insanis non insanit is insanit.
CCCI IL Quem tibi vis fidum aulicum, ei ut sis fidus stude: Nam falso queritur se deceptum, qui prius alium
decepit. CCC i V. Aulici praui, qui aemulum amoueri Volunt, cum sub specie honoris, bene a doctrina, iudicio S iii tute
commendatum alio amandant,vbi res sunt perturbatae: ita
aulici Saulis Dauidem praefectum militia constitutum amandabant. Qui laudant simulatione aulica maiori odio prosequantur quam inimicillimos. Et tamen aliquid humanitus passos deplorant S c licet si irentesii uignos cum per occultum subuertistb in is ei icordiam erga fili ctos palam ostentabat Tacito teste. CCCV. In aula res magni momenti quas Principi ex ponere non possumus, eas per illo, Princ it monstrare de
119쪽
bemus, quibus cum illo maior est conuersatio. Nullus enim est Abbas, quem non rcgatanus X Monachis etiam prudentissimum.
CCCVL Ut aula res est vetust issima, sic vetus malum aulae seipublicae inesse Tacitus recte dicebat adulationem perpetuum malum. Curtio authore:) Principum quorum opes hepius assentatio quam hostes euertit Mabundant omnibus rebus in aula, excepta veritate Est itaque propriai singularis S EDES aularum Adulatio, frustra Menapio contradicente. Qujd Neronem castissime educatum crudelem fecit adulatio. Quid Caesarem contra Patriam rebellare fecit adulatio. Quid Rehobuam Tyiannum feoi adulatio. Philipp)Imperium quid euertit adulatio, quid Alexandrum Desi fieri,adulatio. Quid Xerxem Zquid Dionysim in quid Cras
120쪽
S B E R H H E. Melius est quam κόχὰkὰj incidere,quia CO ui mortuos, adulatores tuos lacerant misere. CCCVll. in aula igitur unus Clytus praeferendus Sexcentis A: illis pis Adulatoris enim l ngua, quae Princi lpem immodicis laudibus onerat Ec vitiis virtutum imponit nomina nocentior est, quam lingua conuiciatoris. Adulantis enim oracio, Seneca teste, essicit ut vera sint conuitia contriciantis & conuitio dignus est, qui adulationis veneno deterior fictus est. Proprium est laudare Principes in os ac faciem. Adulatores eadem laudanti vitii perant quae Domi- minus admirantius illos maximis conferunt quoad formam ad potentiam, ad sapientiam ad magnificentiam: Plumas pilo, floccos de vestilenis sublegunt. Gestus fingunt ad occursum illorum. Mutant mores ut Polypius: Mores,vestitum incessum,assumant. Cum fortuna cedunt, Meam sequantur: Clamabant
Assueri adulatores iusta est Regis indignatio.
Vera adulatio est cum non vere sed licte nos accommodamus ad alterius Voluntatem ac beneplacitum, treponemus aliquid gratiae, pecuniae honorum& nsumma, commodi temporarii Crassa umbea est adulatio&rustica Auso negat nego, Caia etiam simplices obseruant: Sed is est subtilis adulator, qui cum maxim Cadui Ctur, a.
men eam prae se ferat sipeciem libertatis, ut pollit video dici Dua adulari sed portus res agari, Nocentissi naum csse genus Iniustitiae, siquis iniustitiam suam ita tegat ut videri possit Iustus,&C.
CCCVIII Adulatio in aulis etsi multa procreet
commoda, tamen semper est i cedissima, in primis in seni bus, inimicissima existisationi , 5 tractu temporis in se natarnasteri: Vitaque bestiam istam ipsi viri boni, qui sunt